ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ – Σήμερα, Παρασκευή 29 Μαρτίου, θα πραγματοποιηθεί στους Ιερούς Ναούς όλης της χώρας, η ακολουθία των Β’ Χαιρετισμών.
Ο Ακάθιστος Ύμνος (Χαιρετισμοί) είναι ένα μεγάλο και σπουδαίο ποίημα, γραμμένο τον 6ο αιώνα μ.Χ., που μιλάει στην Παναγία και της λέει επαίνους, ευχαριστίες και προσευχές.
Ποιητής των Χαιρετισμών είναι μάλλον ο άγιος Ρωμανός ο Μελωδός, ένας από τους μεγαλύτερους ελληνόγλωσσους ποιητές όλων των εποχών. Το ποίημα είναι μελοποιημένο, έχει μουσική και ανήκει στο είδος κλασικής μουσικής του Βυζαντίου που λέγεται «κοντάκιο». Έχει 24 στροφές «οίκους», οι οποίοι αρχίζουν, με τη σειρά, από τα 24 γράμματα της αλφαβήτου.
Πολύ όμορφοι Χαιρετισμοί έχουν γραφτεί και για πολλούς άλλους αγίους, αλλά οι Χαιρετισμοί της Παναγίας είναι η βασική έμπνευση για όλους τους άλλους που έχουν γραφτεί μετά.
Τον 7ο αιώνα, όταν ο λαός της Κωνσταντινούπολης σώθηκε από την επίθεση των Αβάρων μετά από παρέμβαση της Παναγίας, όλοι έψαλλαν στην Αγία Σοφία τον Ακάθιστο Ύμνο όρθιοι, εξ’ ου και το όνομά του. Τότε, μάλλον, γράφτηκε το πασίγνωστο αρχικό τροπάριο «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ».
Η Ορθόδοξη Εκκλησία ψάλλει τους Χαιρετισμούς κάθε Παρασκευή βράδυ, τις πρώτες 5 εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής.
Οι σημερινοί Β’ Χαιρετισμοί
Άξιόν εστιν ως αληθώς, μακαρίζειν σε την Θεοτόκον, την αειμακάριστον και παναμώμητον, και Μητέρα του Θεού ημών. Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ, και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ, την αδιαφθόρως, Θεόν Λόγον τεκούσαν, την όντως Θεοτόκον σε μεγαλύνομεν.
Το προσταχθέν μυστικώς λαβών εν γνώσει, εν τη σκηνη του Ιωσήφ σπουδή επέστη ο Ασώματος, λέγων τη Απειρογάμω: ο κλινας τη καταβάσει τους ουρανούς χωρείται αναλλοιώτως όλος εν σοι. Ον και βλέπων εν μήτρα σου λαβόντα δούλου μορφήν, εξίσταμαι κραυγάζειν σοι, Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε!
Β’ Χαιρετισμοί της Θεοτόκου
ΣΤΑΣΙΣ Β’
Ήκουσαν οι ποιμένες των αγγέλων υμνούντων την ένσαρκον Χριστού παρουσίαν· και δραμόντες ως προς ποιμένα θεωρούσι τούτον ως αμνόν άμωμον εν τη γαστρί Μαρίας βοσκηθέντα͵ ην υμνούντες είπον·
Χαίρε͵ αμνού και ποιμένος μήτηρ· χαίρε͵ αυλή λογικών προβάτων·
Χαίρε͵ αοράτων εχθρών αμυντήριον· χαίρε͵ παραδείσου θυρών ανοικτήριον·
Χαίρε͵ ότι τα ουράνια συναγάλλονται τη γη· χαίρε͵ ότι τα επίγεια συγχορεύουσι ουρανοίς·
Χαίρε͵ των αποστόλων το ασίγητον στόμα· χαίρε͵ των αθλοφόρων το ανίκητον θάρσος·
Χαίρε͵ στερρόν της πίστεως έρεισμα· χαίρε͵ λαμπρόν της χάριτος γνώρισμα·
Χαίρε͵ δι΄ ης εγυμνώθη ο Άδης· χαίρε͵ δι΄ ης ενεδύθημεν δόξαν·
Χαίρε͵ νύμφη ανύμφευτε.
Θεοδρόμον αστέρα θεωρήσαντες μάγοι τη τούτου ηκολούθησαν αίγλη· και ως λύχνον κρατούντες αυτόν͵ δι΄ αυτού ηρεύνων κραταιόν άνακτα· και φθάσαντες τον άφθαστον εχάρησαν αυτώ βοώντες· Αλληλούια.
Ίδον παίδες Χαλδαίων εν χερσί της Παρθένου τον πλάσαντα χειρί τους ανθρώπους· και Δεσπότην νοούντες αυτόν͵ ει και δούλου έλαβε μορφήν͵ έσπευσαν τοις δώροις θεραπεύσαι και βοήσαι τη ευλογημένη·
Χαίρε͵ αστέρος αδύτου μήτηρ· χαίρε͵ αυγή μυστικής ημέρας·
χαίρε͵ της απάτης την κάμινον σβέσασα· χαίρε͵ της Τριάδος τους μύστας φωτίζουσα·
χαίρε͵ τύραννον απάνθρωπον εκβαλούσα της αρχής· χαίρε͵ Κύριον φιλάνθρωπον επιδείξασα Χριστόν·
χαίρε͵ η της βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας· χαίρε͵ η του βορβόρου ρυομένη των έργων·
χαίρε͵ πυρός προσκύνησιν παύσασα· χαίρε͵ φλογός παθών απαλλάττουσα·
χαίρε͵ πιστων οδηγέ σωφροσύνης· χαίρε͵ πασών γενεών ευφροσύνη·
Χαίρε͵ νύμφη ανύμφευτε.
Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οι μάγοι υπέστρεψαν εις την Βαβυλώνα͵ εκτελέσαντές σου τον χρησμόν και κηρύξαντές σε τον Χριστόν άπασιν͵ αφέντες τον Ηρώδη ως ληρώδη μη ειδότα ψάλλειν· Αλληλούια.
Λάμψας εν τη Αιγύπτω φωτισμόν αληθείας εδίωξας του ψεύδους το σκότος· τα γαρ είδωλα ταύτης͵ Σωτήρ͵ μη ενέγκαντά σου την ισχύν πέπτωκεν· οι τούτων δε ρυσθέντες εβόων προς την Θεοτόκον·
Χαίρε͵ ανόρθωσις των ανθρώπων· χαίρε͵ κατάπτωσις των δαιμόνων·
Χαίρε͵ της απάτης την πλάνην πατήσασα· χαίρε͵ των ειδώλων τον δόλον ελέγξασα·
Χαίρε͵ θάλασσα ποντίσασα Φαραώ τον νοητόν· χαίρε͵ πέτρα η ποτίσασα τους διψώντας την ζωήν·
Χαίρε͵ πύρινε στύλε οδηγών τους εν σκότει· χαίρε͵ σκέπη του κόσμου πλατυτέρα νεφέλης·
Χαίρε͵ τροφή του μάννα διάδοχε· χαίρε͵ τρυφής αγίας διάκονε·
Χαίρε͵ η γη η της επαγγελίας· χαίρε͵ εξ ης ρέει μέλι και γάλα·
Χαίρε͵ νύμφη ανύμφευτε.
Μέλλοντος Συμεώνος του παρόντος αιώνος μεθίστασθαι του απατεώνος͵ επεδόθης ως βρέφος αυτώ͵ αλλ΄ εγνώσθης τούτω και Θεός τέλειος· διόπερ εξεπλάγη σου την άρρητον σοφίαν κράζων· Αλληλούια.