του Μιχάλη Χατζηγιάννη, Πνευμονολόγου
Οι περισσότεροι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής τους μπορεί να εμφανίσουν κάποιο είδος πόνου στο στήθος γεγονός που προκαλεί έντονη ανησυχία. Ο θωρακικός πόνος μπορεί να είναι περιοδικός ή οξύς, έντονος ή ήπιος να έχει διάρκεια ή να είναι σύντομος. Το μυαλό πάει στο κακό και αρχίζουν τα σενάρια ….επιστημονικής φαντασίας.
Διαβάστε στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί πως να ερμηνεύετε τα σημάδια του θωρακικού πόνου: πότε δηλαδή πρόκειται για έμφραγμα ή για ένα μυικό πόνο ή για μια απλή δυσπεψία.
Ο θωρακικός πόνος μπορεί να προέρχεται απο το θωρακικό τοίχωμα (μυϊκό τοίχωμα, πλευρές, σπονδυλική στήλη), τους πνεύμονες, τον υπεζωκότα, τη τραχεία, τη καρδιά και τα μεγάλα αγγεία, τον οισοφάγο και το διάφραγμα. Επίσης, μπορεί να είναι αντανακλαστικός από παθήσεις της κοιλιάς. Τέλος, πολύ συχνός, είναι ο θωρακικός πόνος που συνδέεται με το άγχος.
Πότε θα καλέσετε ασθενοφόρο.
Επίμονος ή οξύς θωρακικός πόνος, μπορεί να οφείλεται σε πάρα πολύ σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις, όπως στεφανιαία νόσος, πνευμονική εμβολή, διαχωριστικό ανεύρυσμα ήπνευμοθώρακας και γι΄ αυτό θα πρέπει χωρίς χρονοτριβή να καλέσετε το γιατρό σας ή ακόμα καλύτερα, να ξεκινήσουν ταυτόχρονα ενέργειες για μεταφερθείτε σε νοσοκομείο – ιδιαίτερα εάν είστε άνδρας άνω των 40 χρονών ή γυναίκα άνω των 50.
Η υποψία και μόνο ενός εμφράγματος δεν αφήνει περιθώρια για παράτολμους ελιγμούς, για πρόχειρες επί τόπου διαγνώσεις χωρίς νοσοκομείο, ούτε για ηρωισμούς. Αν έχετε πόνο στο στήθος που φαίνεται να προέρχεται από το στέρνο, το σαγόνι, το λαιμό, τους ώμους, τα χέρια ή το επάνω μέρος της κοιλιάς, ίσως πρόκειται για καρδιοπάθεια. Η θεραπεία για τη σωτηρία της ζωής σας πρέπει ν’ αρχίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.
Πάρτε μία ασπιρίνη (αν δεν πάσχετε απο πεπτικά νοσήματα και δεν έχετε αλλεργία) και καλέστε αμέσως ασθενοφόρο! Όσο πιο γρήγορα φτάσετε στο νοσοκομείο τόσο μικρότερες θα είναι οι επιπτώσεις του εμφράγματος.
Γενικά, ο πόνος στο στήθος που διαρκεί περισσότερο από δέκα λεπτά (σε ακινησία), πρέπει να διερευνηθεί αμέσως από γιατρό. Όλοι οι πόνοι στο στήθος θεωρούνται ότι σχετίζονται με την καρδιά μέχρις αποδείξεως του εναντίου.
Και προσοχή σε επικίνδυνες συμβουλές!
Σε καμία περίπτωση ο ασθενής, δεν θα πρέπει να κάνει οποιαδήποτε προσπάθεια ανάνηψης βήχοντας διότι μπορεί να επιφέρει τραγικά αποτελέσματα για την υγεία.
Η American Heart Association (Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία), δεν εγκρίνει επ’ουδενί την Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση με τον βήχα που έχει πάρει ευρεία δημοσιότητα στο Διαδίκτυο.
Δυστυχώς, οι περισσότεροι εμφραγματίες κινητοποιούνται έπειτα από τρεις ή τέσσερις ώρες. Η καθυστέρηση προκαλεί μεγάλη ζημιά στο μυοκάρδιο, ενώ ένας στους πέντε χάνει τη ζωή του καθ’ οδόν προς το νοσοκομείο.
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αναδεικνύονται σε παγκόσμιο «δολοφόνο», καθώς «ευθύνονται» για το 30% της παγκόσμιας θνησιμότητας.
Μόνο στην Αττική καταγράφονται ετησίως 3.000 έως 4.000 εμφράγματα του μυοκαρδίου. Βασικός «σύμμαχος» των καρδιαγγειακών είναι ο διαβήτης.
Η πνευμονική εμβολή προκαλεί επίσης οξύ πόνο στο στήθος, που ίσως να μη μπορεί να διακριθεί από εκείνο του εμφράγματος του μυοκαρδίου.
Ο πόνος από πνευμονική εμβολή είναι συνήθως στο πλάγιο και όχι στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα και έχει χαρακτήρες πόνου στα πλευρά, επιτεινόμενος με τις αναπνευστικές κινήσεις.
Συνήθως, συνοδεύεται από άλλα πνευμονικά συμπτώματα, όπως δύσπνοια, αιμόπτυση, καθώς και πυρετό.
Το διαχωριστικό ανεύρυσμα προκαλεί οξύ πόνο, δραματικό σε ένταση. Συχνά η όλη εικόνα μοιάζει με αυτή του οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου. Συνυπάρχουν συνήθως και άλλα ευρήματα που χαρακτηρίζουν εσωτερική αιμορραγία (ωχρότητα, ταχυκαρδία, πτώση της προηγούμενης υψηλής πίεσης).
Ο πόνος που δεν αντανακλά πουθενά και ιδιαίτερα στην πλάτη, στο λαιμό ή τα χέρια, όπου συνήθως αντανακλά ο καρδιακός πόνος, τότε μπορεί να οφείλεται σε οισοφαγίτιδα, δηλαδή σε φλεγμονή του οισοφάγου.
Ο οισοφάγος είναι ένας μυώδης σωλήνας που συνδέει το στόμα με το στομάχι και από τον οποίο περνούν οι τροφές. Ο καυστικός αυτός πόνος (καούρα) μπορεί να εκδηλωθεί μετά το φαγητό και ιδιαίτερα τη νύχτα.
Όταν ο άνθρωπος είναι ξαπλωμένος, και αυτό συμβαίνει κατά τον ύπνο, τα όξινα υγρά του στομαχιού είναι δυνατόν να παλινδρομήσουν και να προκαλέσουν οισοφαγίτιδα. Αυτό παρατηρείται κυρίως όταν υπάρχει κήλη του οισοφάγου.
Ο καυστικός αυτός πόνος υποχωρεί ύστερα από λήψη αντιόξινων φαρμάκων ή γάλακτος. Αντίθετα ο πόνος αυτός χειροτερεύει όταν ο άνθρωπος τρώει ερεθιστικά φαγητά με καρυκεύματα ή πίνει οινοπνευματώδη.
Ο μυοσκελετικός πόνος, συνδέεται συχνά με τοπική ευαισθησία πράγμα που δε συμβαίνει στο έμφραγμα.
Όταν ο πόνος προκαλείται με μια κίνηση, ένα κτύπημα, το βήχα ή το φτάρνισμα και ανακουφίζεται μετά από μασάζ, ζεστά επιθέματα και διάφορους χειρισμούς, συνηγορεί για μυοσκελετική προέλευση.