Tου παθολόγου Ηλία Σιακαβέλλα
Οι αρχές είναι σε επιφυλακή για να αντιμετωπίσουν το κύμα γρίπης που πιθανόν θα πλήξει τη χώρα μας. Όμως επειδή πάντα πρέπει να “προσέχουμε για να έχουμε”, καλό θα είναι από πριν να γνωρίζουμε βασικά πράγματα για τον ιό της γρίπης. Στο επιστημονικό άρθρο που θα διαβάσετε θα ενημερωθείτε τόσο για τον τρόπο μετάδοσης όσο και για τα συμπτώματα και την πρόληψη ενάντια στη γρίπη
Η γρίπη είναι μια ασθένεια που εμφανίζεται ξαφνικά και οφείλεται σε ιό κι όχι σε μικρόβιο. Προσβάλλει τη μύτη, το φάρυγγα, το λάρυγγα και τους βρόγχους, δηλαδή τους πνεύμονες). Στην καθημερινή γλώσσα, ο όρος «γρίπη» χρησιμοποιείται συχνά ως συνώνυμο του όρου «κρύωμα» ή «ίωση». Όμως, γρίπη είναι η ασθένεια που οφείλεται μόνο στον συνώνυμο ιό, ενώ το κοινό κρυολόγημα έχει παρόμοια συμπτώματα αλλά οφείλεται σε 200 περίπου άλλους ιούς.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ: συμβαίνει από το ένα άτομο στο άλλο όταν κάποιος/α φταρνίζεται ή μιλά και, μέσω των χεριών, όταν αγγίζει αντικείμενα κι επιφάνειες που έχουν μολυνθεί και στη συνέχεια πιάνει τα μάτια του, τη μύτη ή το στόμα του.
Πολύ συχνά ο κόσμος πιστεύει ότι οι χαμηλές θερμοκρασίες είναι η αιτία που κρυολογεί ή παθαίνει γρίπη. Όμως, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Αυτό που στην πραγματικότητα είναι ότι το φθινόπωρο και το χειμώνα συνωστιζόμαστε σε κλειστούς χώρους για αρκετό χρόνο κι έτσι ο συγχρωτισμός είναι η αιτία που αυξάνει τη μετάδοση. Πρέπει λοιπόν, να καλύπτουμε το στόμα και τη μύτη μας με χαρτομάντιλο όταν βήχουμε ή φταρνιζόμαστε και να πλένουμε τακτικά τα χέρια μας. Αν ασθενήσουμε σήμερα, έχουμε αρχίσει να μεταδίδουμε τον ιό από χθες και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε μέχρι και μια εβδομάδα ακόμη.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: συνήθως ξεκινούν απότομα και περιλαμβάνουν:
– υψηλό πυρετό (όχι δέκατα)
– πόνους στους μυς και στις αρθρώσεις
– πονοκέφαλο
– έντονη κούραση
– «τρέχει» η μύτη
– πονόλαιμο
– βήχα (συνήθως ξηρό).
Αρχίζουν μέχρι και 4 μέρες αφού «κολλήσουμε» τον ιό και κρατάνε μέχρι και μία βδομάδα. Εξαίρεση αποτελεί ο βήχας που μπορεί να επιμένει για αρκετό χρόνο.
Πότε θα πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας; Όταν:
– ο πυρετός είναι υψηλός (>39) και παρατεινόμενος
– αισθάνεστε δύσπνοια
– αισθάνεστε πόνο ή αίσθημα πίεσης στο στήθος
– εκδηλώσατε λιποθυμία
– εμφανίσατε σύγχυση στη σκέψη
– κάνατε πολλούς ή παρατεινόμενους εμέτους
ΠΡΟΛΗΨΗ: για να προστατεύσετε τον εαυτό σας αν είσαστε υγιείς και τους γύρω σας αν έχετε ασθενήσει από την γρίπη, πρέπει να:
– αποφύγετε στενή επαφή με άλλα άτομα αν είστε ασθενής
– αποφύγετε να έρχεστε σε επαφή με άτομα που είναι άρρωστα αν είστε υγιής μείνετε στο σπίτι σας όταν είστε άρρωστοι. Αποφύγετε να πηγαίνετε στη δουλειά σας, στο σχολείο, σε συναθροίσεις οικογενειακές ή κοινωνικές, σε πολυσύχναστα μέρη και να κυκλοφορείτε με μέσα μαζικής μεταφοράς καλύπτετε με χαρτομάντιλο το στόμα και τη μύτη σας όταν βήχετε ή φταρνίζεστε πλένετε συχνά τα χέρια σας διότι μειώνει σημαντικά την διασπορά των ιών αποφύγετε να πιάνετε τα μάτια σας, τη μύτη σας ή το στόμα σας.
Μέχρι σήμερα, ο κύριος τρόπος για να προστατευθεί κανείς από τη γρίππη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός. Δεν υπάρχει φάρμακο που αν το πάρει κάποιος να μπορεί να προλάβει τη γρίππη. Είναι τεράστιο σφάλμα να παίρνει κανείς από μόνος του αντιβιοτικά από το φαρμακείο χωρίς συνταγή γιατρού. Δυστυχώς, πολλοί φαρμακοποιοί το κάνουν αν και νομικώς απαγορεύεται, ύστερα από αίτημα του ασθενούς. Από μελέτες που έχουν γίνει, φάνηκε ότι το αντιγριππικό εμβόλιο προστατεύει το 70 έως 90% των ατόμων που εμβολιάζονται.
Στους ηλικιωμένους και σε αυτούς που πάσχουν από σοβαρά χρόνια νοσήματα το εμβόλιο συχνά είναι λιγότερο αποτελεσματικό, αλλά ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις μειώνει τις εισαγωγές στο νοσοκομείο και τους θανάτους από επιπλοκές. Δηλαδή, όπως και να ’χει, βοηθάει.
Πρέπει οπωσδήποτε να εμβολιάζονται κάθε χρόνο:
– άτομα ηλικίας άνω των 60
– ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας
– παιδιά κι ενήλικες που παρουσιάζουν άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες, καρδιακή νόσο, ανοσοκαταστολή, μεταμόσχευση οργάνων, δρεπανοκυτταρική νόσο (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες), διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα, χρόνια νεφροπάθεια, νευρομυϊκά νοσήματα,
– έγκυες γυναίκες από τον 4ο μήνα και μετά
– παιδιά που λαμβάνουν μακροχρόνια ασπιρίνη
– άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα που ασθενούν με κάποιο νόσημα το οποίο τα κάνει να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη
– Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων-λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.)