Οι γυναίκες που εκτίθενται σε «τοξική σούπα» χημικών ουσιών στον χώρο εργασίας διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του μαστού, σύμφωνα με μία νέα, διεθνή μελέτη.
Όπως έδειξε, στα επαγγέλματα υψηλού κινδύνου συμπεριλαμβάνονται αγροτικές εργασίες, η δουλειά σε εργοστάσια κάθε είδους πλαστικών, συσκευασίας τροφίμων ή μετάλλων, καθώς και η εργασία στα μπαρ και στην βιομηχανία των τυχερών παιγνίων.
Οι γυναίκες που εργάζονταν επί μία 10ετία σε τέτοιου είδους επαγγέλματα είχαν κατά μέσον όρο 42% περισσότερες πιθανότητες από τις φυσιολογικές να διαγνωστούν με καρκίνο του μαστού, αλλά σε ορισμένα επαγγέλματα ο κίνδυνος ήταν πολύ υψηλότερος.
Οι νεώτερες, προεμμηνοπαυσικές γυναίκες, λ.χ., οι οποίες εργάζονταν σε εργοστάσια παραγωγής πλαστικών εξαρτημάτων για αυτοκίνητα ή κατασκευής δοχείων για κονσέρβες διέτρεχαν πενταπλάσιο κίνδυνο να διαγνωστούν με τη νόσο, ενώ οι μεγαλύτερες ηλικιακά εργαζόμενες στα ίδια επαγγέλματα διέτρεχαν υπερδιπλάσιο κίνδυνο από τον φυσιολογικό.
Όλ’ αυτά τα επαγγέλματα – λένε οι ερευνητές – εμπεριέχουν έκθεση σε δυνητικά καρκινογόνες χημικές ουσίες, οι οποίες διαταράσσουν το ενδοκρινικό (ορμονικό) σύστημα του οργανισμού.
Ολοένα περισσότερα στοιχεία δείχνουν πως ακόμα και η χαμηλή έκθεση σε τέτοιου είδουςενδοκρινικούς διαταράκτες, όπως αποκαλούνται επιστημονικά, μπορεί να οδηγήσει σε αλλοιώσεις που πυροδοτούν τον καρκίνο, εάν είναι καθημερινή και μεγάλης διάρκειας.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, παγκοσμίως κάθε γυναίκα έχει μία στις εννέα πιθανότητες να εκδηλώσει καρκίνο του μαστού κάποια στιγμή στη ζωή της. Στην Ελλάδα, οι αντίστοιχες πιθανότητες είναι μία στις 11.
Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Environmental Health», οδήγησε ήδη τον κοινωφελή οργανισμό Breast Cancer UK να ζητήσει από την βρετανική κυβέρνηση να επιβάλλει ακόμα πιο αυστηρούς κανόνες για τα χημικά.
«Η έρευνα αυτή αποκαλύπτει ακόμα περισσότερα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η καθημερινή έκθεσή μας σε κοκτέιλ χημικών ουσιών αυξάνει την επιρρέπειά μας σε νοσήματα όπως ο καρκίνος του μαστού», δήλωσε η επικεφαλής του οργανισμού Κλαιρ Ντίμερ.
Και συνέχισε: «Η έρευνα αυτή έχει αντίκτυπο σε όλους μας, όχι μόνον στις εργαζόμενες στην βιομηχανία. Όλοι εκτιθέμεθα καθημερινά σε δυνητικά καρκινογόνες ουσίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται σε ευρείας χρήσης προϊόντα, όπως οι συσκευασίες τροφίμων και ροφημάτων».
Η μελέτη
Η νέα μελέτη διεξήχθη από ομάδα επιστημόνων από Βρετανία, Καναδά και ΗΠΑ σε 1.006 πάσχουσες από καρκίνο του μαστού και 1.147 υγιείς εθελόντριες από περιοχές του Καναδά με μεγάλο αριθμό εργοστασίων και γεωργικών επιχειρήσεων.
Στο πλαίσιό της, συνέλεξαν πληροφορίες για το επάγγελμα και το αναπαραγωγικό ιστορικό των εθελοντριών τους, αξιολογώντας τον κίνδυνο καρκίνου 5 χρόνια έπειτα από την 10ετή απασχόληση σε διάφορα επαγγέλματα.
Το γενικό συμπέρασμα ήταν πως όσες γυναίκες εκτέθηκαν στον χώρο εργασίας σε κάθε είδους χημικά, διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού.
Ειδικότερα, η εργασία στην γεωργία αύξανε κατά μέσον όρο τον κίνδυνο κατά 36%, η εργασία στην βιομηχανία μετάλλου κατά 73%, ενώ οι δουλειές με πλαστικά (ιδίως στην αυτοκινητοβιομηχανία), στα μπαρ, στα καζίνο, στην κονσερβοποιία και σε αγώνες ταχύτητας τον υπερδιπλασίαζε.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα, ο ερευνητής δρ Άντριου Ουώτερσον, καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Στέρλινγκ, στην Σκωτία, επισήμανε πως σε όλα τα «ύποπτα» επαγγέλματα χρησιμοποιούνται χημικές ουσίες άλλες εκ των οποίων είναι ταξινομημένες ως «σίγουρα καρκινογόνες» και άλλες ως «δυνητικά καρκινογόνες» από την Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας του Καρκίνου (IARC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Ωστόσο, επέστησε την προσοχή, λέγονται πως ναι μεν «αντιμετωπίζουμε μία “τοξική σούπα” όσον αφορά την έκθεση στις χημικές ουσίες», αλλά «μπορεί να αλληλεπιδρούν πολλοί άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής και χημικές ουσίες και υλικά».
«Πολλοί εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν ευρεία έκθεση σε χημικά, όχι μόνον λόγω του επαγγέλματος, αλλά και στο καθημερινό περιβάλλον τους», πρόσθεσε. «Ο εντοπισμός των επαγγελματικών και των ευρύτερων παραγόντων που συντελούν στον καρκίνο του μαστού αποτελεί ένα σημαντικό, παγκόσμιο θέμα».
Οι πιθανοί μηχανισμοί
Ποιος μπορεί, όμως, να είναι ο μηχανισμός πίσω από την συσχέτιση των ενδοκρινικών διαταρακτών και του καρκίνου; «Εργαστηριακές μελέτες έχουν δείξει πως η επίδραση εξαρτάται από κάθε διαταράκτη ξεχωριστά», είπε ο δρ Ουώτερσον, ο οποίος είναι επικεφαλής της Ερευνητικής Ομάδας Επαγγελματικής & Περιβαλλοντικής Υγείας του Πανεπιστημίου του Στέρλινγκ.
Η έκθεση στον καπνό των τσιγάρων λ.χ. μπορεί να είναι ένας από τους λόγους για τον αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού που διατρέχουν οι εργαζόμενες στα μπαρ και στην βιομηχανία των τυχερών παιγνίων.
Δύο άλλοι λόγοι είναι η δουλειά σε βάρδιες και η εργασία τη νύχτα – και οι δύο έχει διαπιστωθεί σε προγενέστερες μελέτες ότι αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, επειδή διαταράσσουν το ορμονικό σύστημα, κατά τον δρα Ουώτερσον.
Τα φυτοφάρμακα, εξάλλου, μπορεί να είναι υπεύθυνα για την αυξημένο κίνδυνο που διατρέχουν οι εργαζόμενες στη γεωργία, εκτιμούν οι ερευνητές.
«Η αιτιοπαθογένεια του καρκίνου του μαστού είναι πολύπλοκη», επισήμανε από την πλευρά του ο ερευνητής δρ Τζέιμς Μπρόφυ, επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ουϊνσδορ, στο Οντάριο.
«Πιστεύουμε ότι αποτελεί επακόλουθο του συνδυασμού διαφόρων παραγόντων – από τα γονίδια και τις ορμόνες έως τον τρόπο ζωής και την έκθεση σε περιβαλλοντικούς κινδύνους», πρόσθεσε.
«Τα έως τώρα στοιχεία δείχνουν ότι η συχνότητά του αυξήθηκε σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, όταν οι γυναίκες εντάχθηκαν μαζικά στο βιομηχανικό εργατικό δυναμικό και ταυτοχρόνως εισήχθησαν νέα χημικά, που δεν είχαν ελεγχθεί επαρκώς».