Αν και τα λουλούδια δεν ανθίζουν πια και ο αέρας έχει ήδη γίνει λιγάκι πιο δροσερός, πολλοί πάσχοντες από αλλεργίες έχουν αρχίσει και πάλι να υποφέρουν κατά τη διάρκεια του Φθινοπώρου. Τα αλλεργιογόνα μπορεί να είναι διαφορετικά, αλλά μπορούν να προκαλέσουν εξίσου ενοχλητικά και ανυπόφορα συμπτώματα, με αυτά των ανοιξιάτικων αλλεργιών.
Τι προκαλεί τις φθινοπωρινές αλλεργίες;
Τα φυτά εκκρίνουν μικροσκοπικά κύτταρα, την γύρη δηλαδή, στον αέρα ώστε να μπορέσουν να αναπαραχθούν. Όταν η γύρη ή άλλο αλλεργιογόνο εισχωρεί στην μύτη, το ανοσοποιητικό σύστημα ορισμένων ανθρώπων λανθασμένα το θεωρεί ως «εισβολέα» και απελευθερώνει αντισώματα, ουσίες που φυσιολογικά καταπολεμούν τα βακτήρια, τους ιούς και άλλες ασθένειες που προκαλούν οι μικροοργανισμοί. Τα αντισώματα επιτίθενται στα αλλεργιογόνα, με αποτέλεσμα την έκκριση ισταμινών στο αίμα. Πρόκειται για ουσίες που προκαλούν συνάχι, φαγούρα στα μάτια και άλλα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν τις αλλεργίες.
Κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου, τα αγριόχορτα είναι το επικρατέστερο αλλεργιογόνο. Αν και το αγριόχορτο αρχίζει να ανθίζει τον Αύγουστο, η παραγωγή γύρης συνεχίζεται μέχρι τους φθινοπωρινούς μήνες. Περίπου τα τρία τέταρτα των ανθρώπων που είναι αλλεργικοί στην γύρη των ανοιξιάτικων φυτών είναι επίσης αλλεργικοί και στο αγριόχορτο. Η γύρη του ταξιδεύει μεγάλες αποστάσεις με τη βοήθεια του αέρα, άρα ακόμη κι αν δεν βρίσκεστε κοντά σε αγρούς, μπορεί να σας προκαλέσει ανυπόφορα συμπτώματα, αν έχετε αλλεργία σ’ αυτήν.
Η μούχλα είναι επίσης «ένοχη» επειδή μπορεί επίσης να εξαπλωθεί με τη βοήθεια του αέρα. Η μούχλα αναπτύσσεται τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους. Τα ξεραμένα φύλλα των δέντρων που στοιβάζονται σε πεζοδρόμια και αυλές είναι το κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη μούχλας. Φυσικά μούχλα μπορείτε να παρατηρήσετε σε υπόγειους χώρους αλλά και στο μπάνιο του σπιτιού σας.
Τα ακάρεα της σκόνης είναι μια άλλη συχνή αιτία αλλεργίας. Είναι κυρίαρχα ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά κάνουν την εμφάνισή τους και τον φθινόπωρο. Μέσω του αέρα τα ακάρεα της σκόνης τρυπώνουν κυριολεκτικά παντού, κάνοντας σας να φτερνίζεστε αδιάκοπα.
Παιδικές φθινοπωρινές αλλεργίες
Για τα παιδιά, η έναρξη της νέας σχολικής χρονικά κάθε φθινόπωρο σημαίνει επίσης και την απαρχή των αλλεργικών συμπτωμάτων. Τα ακάρεα της σκόνης και η μούχλα, αφθονούν στις κλειστές σχολικές αίθουσες. Προσθέστε και την σκόνη της κιμωλίας που επίσης μεταφέρεται μέσω του αέρα και του σπόγγου που σβήνει ο δάσκαλος τον πίνακα, και δεν θα απορήσετε γιατί πολλά παιδιά υποφέρουν από άσθμα, ιδίως κάθε Σεπτέμβρη και Οκτώβρη.
Οι τροφικές αλλεργίες είναι επίσης σημαντικά συχνότερες το Φθινόπωρο. Η επιστροφή στο σχολείο σημαίνει ότι τα παιδιά μπορούν χωρίς την επίβλεψη των γονέων να καταναλώνουν τρόφιμα στο σχολικό κυλικείο που βρίθουν σε αλλεργιογόνα, όπως αβγά, γάλα, βούτυρο και άλλα.
Τα συμπτώματα των φθινοπωρινών αλλεργιών
Τα αλλεργικά συμπτώματα που προκαλεί το αγριόχορτο, η γύρη ή η μούχλα περικλείονται στην έννοια της αλλεργικής ρινίτιδας.
Η αλλεργική ρινίτιδα συνοδεύεται από:
Φτέρνισμα
Βήχα
Δακρύρροια
Συνάχι
Κνησμό σε μάτια και μύτη
Μαύρους κύκλους κάτω απ’ τα μάτια
Οι έχοντες αλλεργία στο αγριόχορτο επίσης παρουσιάζουν κνησμό στον λαιμό και τη στοματική κοιλότητα, όταν τρώνε μπανάνα, αγγούρι, πεπόνι ή άλλα φρούτα και λαχανικά.
Τα αλλεργιογόνα που μεταφέρονται με τον αέρα μπορούν επίσης να προκαλέσουν άσθμα, που συντελεί σε δύσπνοια, βήχα και συριγμό.
Οι αντιδράσεις σε τρόφιμα συνοδεύονται από κοιλιακές κράμπες, ναυτία, εμετό, διάρροια, βήχα και εξανθήματα. Στην περίπτωση της αναφυλαξίας, προκαλείται οίδημα στα χείλη, τη γλώσσα και τον λάρυγγα και εκδηλώνεται δύσπνοια.
Πως τίθεται η διάγνωση των φθινοπωρινών αλλεργιών;
Ένας αλλεργιολόγος θα σας βοηθήσει να ανακαλύψετε τι σας προκαλεί αλλεργία. Μελετώντας λεπτομερώς το ιατρικό ιστορικό σας και καταγράφοντας τα συμπτώματα, ο ειδικός θα σας υποβάλλει και σε δερματικό τεστ (δηλαδή θα αφαιρέσει ελάχιστη ποσότητα δέρματος επί της οποίας θα τοποθετήσει ένα αλλεργιογόνο). Αν είστε αλλεργικοί στην ουσία, η περιοχή του δέρματος θα κοκκινίσει και θα έχετε κνησμό. Αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός σας αρχίζει να παράγει αντισώματα στο αλλεργιογόνο.
Μια άλλη διαγνωστική μέθοδος των αλλεργιών είναι το τεστ RAST, εξέταση αίματος που ανιχνεύει τα επίπεδα των αντισωμάτων σε ένα συγκεκριμένο αλλεργιογόνο. Κυρίως η δοκιμασία αυτή χρησιμοποιείται στη διάγνωση των διατροφικών αλλεργιών.
Πως θεραπεύονται οι φθινοπωρινές αλλεργίες;
Για την αντιμετώπιση του συναχιού, της δακρύρροιας και του κνησμού αποτελεσματικές είναι οι ακόλουθες λύσεις:
Κορτικοστεροειδή κατόπιν συνταγής γιατρού, σε μορφή σπρέι, για τη μείωση της ρινικής φλεγμονής.
Αντισταμινικά για τη μείωση του φτερνίσματος και του κνησμού, που μπλοκάρουν την δράση των ισταμινών που παράγει ο οργανισμός.
Αποσυμφορητικά για την διάνοιξη της ρινικής κοιλότητας και την απέκκριση της βλέννας.
Συνδυασμός αντισταμινικών/αποσυμφορητικών για καλύτερο αποτέλεσμα της συμπτωματολογίας.
Αντισταμινικά «δάκρυα» για την καταπολέμηση των ισταμινών που προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις στα μάτια.
Ενέσιμη ανοσοθεραπεία για την ανάπτυξη σταδιακής ανοσίας στα αλλεργιογόνα μέχρι τελικά ο οργανισμός να γίνει ανθεκτικός. Ανακουφίζει τα συμπτώματα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, συγκριτικά με τα από του στόματος και ρινικά αντιαλλεργικά φάρμακα. Σε ορισμένα άτομα δε, η ανοσοθεραπεία συντελεί σε μακροχρόνια ανακούφιση από τα συμπτώματα.
Αν και γενικά είναι εύκολο να προμηθευτείτε φάρμακα για αλλεργίες χωρίς ιατρική συνταγή, είναι προτιμότερο να επισκεφθείτε έναν ειδικό και να επιλέξει εκείνος την κατάλληλη αγωγή για σας. Ορισμένα αντισταμινικά εξάλλου προκαλούν υπνηλία και θα πρέπει να είστε προσεκτικοί στη χρήση τους κατά τη διάρκεια της ημέρας. Πάντα να διαβάζετε τις οδηγίες ορθής χρήσης των φαρμάκων.
Συμβουλές για να διαχειριστείτε τα συμπτώματα των φθινοπωρινών αλλεργιών:
Μείνετε σε κλειστό χώρο με παράθυρα και πόρτες κλειστά όταν η γύρη είναι στην κορύφωση της (10:00 π.μ. – 15:00 μ.μ.) ώστε να αποφύγετε την έκθεση στο αλλεργιογόνο.
Πριν ενεργοποιήσετε την θέρμανση για τα πρώτα κρύα του φθινοπώρου, καθαρίστε εξονυχιστικά τα θερμαντικά σώματα και αλλάξτε φίλτρα. Σωματίδια μούχλας και άλλα αλλεργιογόνα παγιδεύονται στους αεραγωγούς των κεντρικών συστημάτων ψύξης/θέρμανσης κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και απελευθερώνονται στον αέρα όταν το σύστημα θέρμανσης τεθεί σε λειτουργία.
Χρησιμοποιήστε ειδικά φίλτρα στο σύστημα θέρμανσης για να αφαιρέσετε αποτελεσματικά γύρη, μούχλα και άλλα σωματίδια.
Στους κλειστούς χώρους μπορείτε να έχετε σε λειτουργία ειδική συσκευή που θα διατηρεί την υγρασία σε φυσιολογικά επίπεδα.
Φοράτε μάσκα όταν καθαρίζετε την αυλή ή τους υπόγειους χώρους.
Για να αποφύγετε τις διατροφικές αλλεργίες:
Ετοιμάζετε εσείς το κολατσιό του παιδιού για το σχολείο και συμβουλεύστε τα να μην μοιράζονται τρόφιμα με φίλους και συμμαθητές.
Ενημερώστε το προσωπικό του σχολείου για τις αλλεργίες του παιδιού και αν είναι σε σοβαρή μορφή, βάλτε ένα στυλό επινεφρίνης στην σάκα του παιδιού, σε περίπτωση επείγοντως.