του Πρωτοπρεσβύτερου Ιωσήφ Παλιούρα
Την Πέμπτη 3-3-2016 πραγματοποιήθηκε η πρώτη πολιτιστική μουσική εκδήλωση με θέμα “Η Μουσική Σχολή της Σμύρνης και το Ρεμπέτικο” του Συγγραφέα Μουσικοσυνθέτη και Σκηνοθέτη Νίκου Παπακώστα.
Η Εκδήλωση έγινε στα πλαίσια του εορτασμού των 25 χρόνων από την ίδρυση της Εκκλησίας των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων (1991-2016) και των 30 χρόνων της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής (1986-2016) που ίδρυσε στο Λονδίνο ο πατέρας Ιωσήφ Παλιούρας, στο Αμφιθέατρο του Σχολείου του East Barnet στο Βόρειο Λονδίνο.
Σε μία κατάμεστη αίθουσα ομογενείς μας είχαν την ευκαιρία και παρακολούθησαν την Μουσική αυτή εκδήλωση και βιβλιοπαρουσίαση με θέμα: «Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ». Η βραδιά υπήρξε μοναδική, καταπληκτική, με παλμό και κέφι. Όλοι οι παρόντες σιγοτραγούδησαν τα γνωστά τραγούδια της Σμύρνης σμίγοντας με την χορωδία και την ορχήστρα, δίνοντας έτσι έναν ιδιαίτερο παλμό στην όλη εκδήλωση.
Την βραδιά τίμησαν με την παρουσία του ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Τροπαίου κ. Αθανάσιος ο οποίος αντιπροσώπευε τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας κ. Γρηγόριο, ο Διευθυντής του Αγγλικού Σχολείου East Barnet κ. Χρήστου, εκ μέρους των Κηδεμόνων της Κοινότητας ο κ. Λούης Λοίζου, Κληρικοί και Πρόεδροι Κοινοτήτων, Διευθυντές Ελληνικών Παροικιακών Σχολείων, εκπρόσωποι συλλόγων της Παροικίας μας και πλήθος κόσμου.
Η βραδιά άνοιξε με καλωσόρισμα από τον Αντιπρόεδρο της Κοινότητας κ. Μενέλαο Ρήγα. Στην συνέχεια η κ. Έλενα Journet παρουσίασε το έργο της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής. Ο Πρόεδρος της Κοινότητας κ. Μιχαλάκης Πιλινά άνοιξε και επίσημα τους εορτασμούς. Ο Ιερατικώς Προϊστάμενος Πρωτοπρεσβύτερος Ιωσήφ Παλιούρας έκανε την βιβλιοπαρουσίαση και αναφέρθηκε στον συγγραφέα Νίκο Παπακώστα. Σειρά πήρα ο ίδιος ο συγγραφέας που μας μίλησε για την μουσική παράδοση της Σμύρνης μέσα από την μακρόχρονη έρευνα του για τα τραγούδια της Σμύρνης και το Ρεμπέτικο. Παρεμβολές έκανε με τον γλαφυρό του λόγο ο δημοσιογράφος Γιάννης Γαβρίλης μεταξύ των τραγουδιών διαβάζοντας αποσπάσματα από το βιβλίο του Νίκου Παπακώστα. Όλη η παρουσία συνοδευόταν από αρχειακό υλικό και φωτογραφίες μοναδικές σε διαφάνειες. Στο τέλος έδωσε τον δικό χαιρετισμό ο Επίσκοπος Τροπαίου κ. Αθανάσιος μεταφέροντας τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου.
Τον λόγο πήρε η ορχήστρα με τους τραγουδιστές και την χορωδία της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής που ξενάγησαν με τα τραγούδια τους και μετέφεραν νοερά στις παραλίες της Σμύρνης και της Μικράς Ασίας.
Ο Πρόεδρος της Κοινότητας παρέδωσε αναμνηστική πλακέτα στον Νίκο Παπακώστα και δώρα στους καλεσμένους.
Η βραδιά βιντεοσκοπήθηκε από το ΡΙΚ και το Hellenic TV και θα μεταδοθεί μέσα από τις επίκαιρες εκπομπές των καναλιών.
Με το πέρας της εκδήλωσης οι κυρίες με επικεφαλής την Πρόεδρο της Αδελφότητας κ. Κυπρούλα Κυπριανίδη δεξιώθηκαν όλους με εδέσματα κρασί και καφέ.
Η μουσική της Σμύρνης
Ως μουσικό ιδίωμα η σμυρναίικη μουσική την περίοδο της μεγάλης της άνθησης, από το 1850 και μέχρι το 1922, επηρεάζει σημαντικά τόσο τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους όσο και τις μεγάλες πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας. Είναι ενταγμένη στον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, που εκτείνεται από τα Βαλκάνια μέχρι τη Μέση Ανατολή και είναι γεγονός, ότι περιέχει σημαντικά δάνεια τόσο από την Ανατολή, όσο και από τη δυτική Ευρώπη. Χαρακτηριστικό είναι ότι πολλές ομάδες μουσικών και τραγουδιστών από διάφορες εθνότητες (Έλληνες, Τούρκοι, Αρμένιοι, Εβραίοι, Άραβες, και Ευρωπαίοι) δημιούργησαν μέσα από ζυμώσεις και ανταλλαγές, στη διάρκεια 70 χρόνων και πλέον, ίσως το σπουδαιότερο και χαρακτηριστικότερο ελληνικό μουσικό ιδίωμα, που ονομάστηκε “σμυρναίικο” τραγούδι.
Κεφάλαια του βιβλίου «Η μουσική σχολή της Σμύρνης και το ρεμπέτικο»
Το βιβλίο περιλαμβάνει βιογραφικά, μεστές αναλύσεις, φωτογραφίες, αρχειακό υλικό κι ένα μοναδικό cd με 25 αντιπροσωπευτικά τραγούδια διανθίζουν την έκδοση.
Ένα πολύχρωμο σεργιάνι στη «ρίζα» που διαμόρφωσε το μουσικό ελλαδικό τοπίο και όχι μόνο.
Ο συγγραφέας βαθμιαία μας εισάγει στον κόσμο της σμυρναίικης μουσικής και μέσα από τις λεπτομέρειες της μουσικής ζωής της πόλης μας δείχνει τη γέννηση ενός καινούργιου τύπου δημιουργίας. Το κείμενο είναι αρμονικό, από τη μια δεν πλατιάζει με άχρηστες πληροφορίες, από την άλλη δε εξηγεί όλα τα αναγκαία: για αυτό, νομίζω, είναι απόλαυση τόσο για τους ειδικούς στο θέμα όσο και για τους αρχάριους.
Το βιβλίο περιλαμβάνει πολλές φωτογραφίες εποχής, καθώς και άλλα προσαρτήματα: βιογραφίες των πιο σημαντικών μουσικών, μια συλλογή των δρόμων και – τον αληθινό θησαυρό – τους στίχους και τις παρτιτούρες των πιο γνωστών τραγουδιών της σμυρναίικης σχολής. Το βιβλίο συνοδεύεται επίσης από ένα CD, στο οποίο καταγράφτηκαν όλες αυτές οι παρτιτούρες. Είναι –με μια λέξη – ένα πλήρες και πλήρως εφοδιασμένο εγχειρίδιο στα πρώιμα στάδια του ρεμπέτικου (όπως αναφέρει ο καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας του Παν/μιου Βαρσοβίας Przemysław (Ψέμεκ) Kordos.
Επίσης ο Άλκης Ράπτης Πρόεδρος του Ιδρύματος Δώρα Στράτου αναφέρει πως στην εργογραφία του ρεμπέτικου συγκαταλέγονται αμέτρητα βιβλία και άρθρα, από τα πιο εμπεριστατωμένα ως τα πιο πρόχειρα: συλλογές τραγουδιών, βιογραφίες, μονογραφίες για επί μέρους θέματα. Το δικό σου αποτελεί την καλύτερη εισαγωγή στο θέμα συνοψίζοντας ολόκληρη τη σχετική βιβλιογραφία. Αν κάποιος μου ζητούσε να υποδείξω ένα μόνο βιβλίο για να κατατοπιστεί θα τού πρότεινα το δικό σου. Ο τίτλος θα μπορούσε να είναι “Όσα θα πρέπει να ξέρετε για το ρεμπέτικο”.
Χαίρομαι ιδιαίτερα που ξεκαθαρίζεις ότι είναι πολύ σωστότερο να λέγονται σμυρναίικα τα τραγούδια. Από παλιά, ψάχνοντας για τους χορούς διαπίστωσα ότι είναι ένα είδος που γεννήθηκε από Σμυρνιούς, εδραιώθηκε στη Σμύρνη και επεκτάθηκε στα γύρω της παράλια. Αργότερα, όταν έπιασε ρίζες στην Ελλάδα το είπαν ρεμπέτικο, ίσως γιατί τότε η ονομασία σμυρναίικο ήταν συνδεδεμένη με την προσφυγιά και τη φτώχια, ενώ το ρεμπέτικο έχει την έννοια της ανυποταξίας και της λεβεντιάς. Καλύτερα να το έλεγαν νέο-σμυρναίικο, όπως υπάρχουν νέο-ποντιακά και νέο-κρητικά τραγούδια.
Ο μουσικοσυνθέτης, συγγραφέας και σκηνοθέτης Νίκος Παπακώστας
Aπό την παραδοσιακή ελληνική μουσική μέχρι τη τζαζ και το μπλουζ. Έχει γράψει μουσική για θεατρικά έργα, ταινίες μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ, ενώ έχει δώσει συναυλίες σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Είναι μέλος των Ενώσεων Σύνθετων και Στιχουργών της Γαλλίας και της Ιταλίας, καθώς και πολλών οργανώσεων της παγκόσμιας ανεξάρτητης μουσικής σκηνής. Για πολλά χρόνια ήταν υπεύθυνος του Πολιτιστικού Τμήματος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ανεξάρτητων Παραγωγών Δισκογραφίας (F.I.P.I.) για όλο τον κόσμο, ενώ τώρα είναι γενικός Γραμματέας της Ένωσης Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδας, ΕΜΣΕ.
Ανάμεσα στις συνεργασίες του, ανιχνεύουμε σπουδαία ονόματα όπως η Χάρις Αλέξιου, η Ελένη Βιτάλη, η Άννα Βίσση, ο Γιώργος Ζωγράφος, η Γιώτα Λύδια, ο Μιχάλης Δημητριάδης, η Νάντια Καραγιάννη, ο Αλέξανδρος Χατζής, η Μαρία Σουλτάτου, η Καλλιόπη Βέττα, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Μπάμπης Στόκας, ο Franco Simone, η Iva Zannichi και οι Nomadi από την Ιταλία, o Αlex Busanel από τη Γαλλία, οι Africa Moyo από το Κογκό, οι Guaragniaum και η Maria Moramarco από τα ελληνόφωνα χώρια της Κάτω Ιταλίας κ.α.
Ο δημοσιογράφος Γιάννης Γαβρίλης
Μαζί μας για να ομορφύνει την εκδήλωση και να παρουσιάσει από κοινού με τον Νίκο την εκδήλωση είναι και ο Γιάννης Γαβρίλης.
Ο δημοσιογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός Γιάννης Γαβρίλης εργάστηκε από το 1974 στο ραδιόφωνο της Ε.Ρ.Τ. (τότε Ε.Ι.Ρ και στη συνέχεια Ε.Ι.Ρ.Τ.).
Δεν απαριθμούνται οι τίτλοι των χιλιάδων εκπομπών. Από το 2009 άρχισε να επιμελείται και να παρουσιάζει από το Δεύτερο Πρόγραμμα 103,7 την εκπομπή ”Στα Φώτα της Ράμπας” κάθε Κυριακή 13.00-14.00 (παράλληλα με την νυχτερινή μου εκπομπή ”Ραδιοδρόμιο” που απευθύνονταν στην Ελληνική ομογένεια).
Ο Γιάννης Γαβρίλης με το ήθος και τη γνώση του κατάφερε να γίνει γνωστός στο Πανελλήνιο, σαν ένας από αυτούς που στήριξαν το οικοδόμημα της Ελληνικής ραδιοφωνίας και να αναδειχθεί σαν ένα από τα ιστορικά της στελέχη.
Η ορχήστρα και η χορωδία
Την παρουσίαση του βιβλίου του “Η μουσική σχολή της Σμύρνης και το ρεμπέτικο” συνόδευσαν και συμμετείχαν ξεχωριστοί καλλιτέχνες και μελετητές του τραγουδιού.
Έπαιξαν οι μουσικοί: π. Πέτρος Γεωργίου-Βιολί, Najib Cotya-Ούτι, Γιάννης Πολυκανδριώτης-Α Μπουζούκι, Λυκούργος Βρουλάκης-Β Μπουζούκι, Νίκος Σαββίδης-Κιθάρα, Μανώλης Δημούδης-Κρουστά, Νίκος Νικομάνης-Πιάνο, Στέφανος Δορμπαράκης-Κανονάκι και στο Τραγούδι, Αγγελική Πολύζου, π. Γρηγόριος Καραλής, Άγγελος Αχτινούδης και π. Ιωσήφ Παλιούρας, Ciprian Haghiac-ηχοληψία. Την Ορχήστρα συνόδεψε η πολυμελής χορωδία της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας.
){kind=link}