Γιορτή σήμερα: Τη μνήμη των Αγίων Επτά Μακκαβαίων και της Μητρός αυτών τιμά σήμερα, 1 Αυγούστου, η Εκκλησία μας. «Αυτοκράτωρ εστί των παθών ο ευσεβής λογισμός» (Δ. Μακκαβαίων, α’ 7, θ’4). Ο ευσεβής λογισμός είναι κυρίαρχος και εξουσιαστής επί των παθών.
Αυτό με περίσσια ανδρεία απέδειξαν οι επτά αδελφοί Μακκαβαίοι με τη στάση τους απέναντι στο βασιλιά της Συρίας Αντίοχο (περί το 5327 από κτίσεως κόσμου ή 173 π.Χ.), όταν αυτός τους έταξε δόξες, τιμές και επίγειες απολαύσεις, αν αυτοί καταπατούσαν το Μωσαϊκό νόμο και έτρωγαν από τα απαγορευμένα φαγητά που τους πρόσφερε.
Προηγήθηκε ο ενενηκονταετής διδάσκαλος τους, Ελεάζαρος, που εφάρμοσε στο έπακρο το νόμο που τους δίδασκε, με αποτέλεσμα ο Αντίοχος να τον ρίξει στη φωτιά.
Εμπνεόμενα από τη θυσία του γέροντα διδασκάλου τους, τα επτά αδέλφια κράτησαν την ίδια γενναία στάση απέναντι στο βασιλιά, όταν τους κάλεσε μπροστά του.
Στην αρχή ο Αντίοχος προσπάθησε να τους κολακεύσει με διάφορα εγκώμια για τη νιότη τους. Τους είπε ότι αν έτρωγαν από τα ειδωλόθυτα που τους πρόσφερε, θα απολάμβαναν μεγάλες τιμές, και φυσικά θα τους έσωζε από το θάνατο.
Τότε οι επτά αδελφοί απάντησαν στον Αντίοχο: «χαλεπώτερον γαρ αυτού του θανάτου νομίζομεν είναι σου τον επί τη παρανομώ σωτηρία ημών έλεον». Δηλαδή, είναι περισσότερο επιβλαβής και απ’ αυτόν το θάνατο, νομίζουμε, η συμπάθεια σου για την παράνομη σωτηρία μας.
Εξοργισμένος τότε ο Αντίοχος, με τροχούς, φωτιά και ακόντια, έναν-έναν τους σκότωσε όλους. Όταν είδε αυτό η μητέρα τους Σολομονή, ρίχτηκε μόνη της στη φωτιά και έτσι όλοι μαζί πήραν το στεφάνι του μαρτυρίου.
Τα ονόματα των Επτά Μακαβαίών είναι: Αβείμ (ή Άβιβος), Αντώνιος (ή Αντωνίνος), Γουρίας, Ελεαζάρος, Ευσέβωνας, Αχείμ, Μάρκελλος (ή Σάμωνας, ή Εύλαλος ή Μάρκος).
Εορτολόγιο: Ελέσα, Ελέσσα. Εύκλεος, Ευκλεή, Ευκλέα. Μάρκελος. Σολομονή.
Απολυτίκιο:
Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Των Μακκαβαίων τον επτάριθμον δήμον, συν τη μητρί Σολομονή τη αγία, και Ελεάζαρ άμα ευφημήσωμεν ούτοι γαρ ηρίστευσαν, δι’ αγώνων νομίμων, ως φρουροί και φύλακες, των του Νόμου δογμάτων και νυν ως καλλιμάρτυρες Χριστού, υπέρ του κόσμου, απαύστως πρεσβεύουσι.