Τη μνήμη του Οσίου Γρηγορίου του Δεκαπολίτου τιμά σήμερα, 20 Νοεμβρίου, η Εκκλησία μας.
Ο Όσιος Γρηγόριος έζησε τον 9ο αιώνα μ.Χ. και καταγόταν από την Ειρηνόπολη της Δεκαπόλεως. Τη χριστιανική ανατροφή του όφειλε πρώτα στη μητέρα του Μαρία, η οποία, με τη ζωντανή της πίστη στο Χριστό, ανέθρεψε το γιο της σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου.
Ο Γρηγόριος έγινε μοναχός και αγωνιζόταν έντονα για ηθική τελειοποίηση. Εκείνο που ιδιαίτερα τον διέκρινε, ήταν η καλλιέργεια της εγκράτειας στον εαυτό του.
Τη θεωρούσε απαραίτητη για την καθαρότητα του νου και την ηθική κυριαρχία στη σάρκα.
Και σε όσους τον ρωτούσαν γιατί δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα σ’ αυτή την αρετή, απαντούσε με τον αιώνιο λόγο της Αγίας Γραφής: «Πας ο αγωνιζόμενος πάντα εγκρατεύεται, εκείνοι μεν ούν ίνα φθαρτόν στέφανον λάβωσιν, ημείς δε άφθαρτον» (Α’ προς Κορινθίους, θ’ 25).
Καθένας, δηλαδή, που αγωνίζεται, εγκρατεύεται σε όλα, ακόμα και στην τροφή και στο ποτό. Και εκείνοι μεν, οι αθλητές του κόσμου, αγωνίζονται και εγκρατεύονται για να πάρουν στεφάνι που φθείρεται. Εμείς όμως, οι αθλητές του Χριστού, αγωνιζόμαστε για άφθαρτο στεφάνι.
Ο Γρηγόριος όμως δεν αρκέσθηκε μόνο στη μοναχική ζωή. Μετείχε από κοντά στους σκληρούς αγώνες κατά των εικονομάχων βασιλέων. Έκανε πολλά ταξίδια και τελικά εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, στη Μονή του Αγίου Μηνά. Επιδόθηκε σε συγγραφές και πέθανε από βαριά αρρώστια στην Κωνσταντινούπολη το 816 μ.Χ.
Απολυτίκιο:
Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Λυχνία ως δίπυρσος των θεικών δωρεών, ακτίσι της χάριτος φωταγωγούσιν ημάς πατέρες οι ένθεοι, Πρόκλος του Βυζαντίου, ο σοφός ποιμενάρχης, Γρηγόριος ο θεόφρων, Δεκαπόλεως γόνος, διό μετά προθυμίας τούτοις προσέλθωμεν.
