ΟΠΕΚΕΠΕ: Σημαντικές αναταράξεις προκάλεσε η πληρωμή της Παρασκευής 28 Μαρτίου από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς 18.838 παραγωγοί δεν έλαβαν ενισχύσεις λόγω χαμηλού συνολικού ποσού (<150 ευρώ), ενώ 6.557 παραμένουν δεσμευμένοι έως ότου ολοκληρωθούν οι έλεγχοι.
Του Γιάννη Παπανικολάου
News: Παράλληλα, πάνω από 5.000 αγροτεμάχια μηδενίστηκαν μετά από διασταυρωτικούς ελέγχους λόγω ελλιπών παραστατικών.
Οι πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ ξεπέρασαν τα 608 εκατ. ευρώ, καλύπτοντας βασικές εισοδηματικές στηρίξεις, την ειδική ενίσχυση βάμβακος (154,7 εκατ. ευρώ για 2,1 εκατ. στρέμματα), καθώς και τα οικολογικά σχήματα. Ωστόσο, από τη συνολική λίστα των 458.445 δικαιούχων, χιλιάδες δεν πληρώθηκαν ή πληρώθηκαν με μειώσεις, γεγονός που αναδεικνύει τη νέα πραγματικότητα στην ΚΑΠ 2023-2027.
Ποιοι και γιατί δεν πληρώθηκαν
Σύμφωνα με το non-paper του ΟΠΕΚΕΠΕ, δεν πληρώθηκαν:
• 18.838 παραγωγοί με πληρωμές κάτω των 150 ευρώ.
• Οι δράσεις 2 και 3 στα οικολογικά σχήματα, οι οποίες μετατίθενται σε μεταγενέστερο χρόνο.
• 6.557 παραγωγοί, λόγω εκκρεμών ελέγχων.
• 5.173 αγροτεμάχια μηδενίστηκαν λόγω ελλιπών παραστατικών.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι εφαρμόστηκε το σύστημα μειώσεων-κυρώσεων για τα οικοσχήματα ύψους 7,1 εκατ. ευρώ, όπως προβλέπει η 3η τροποποίηση της απόφασης του ΥΠΑΑΤ για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ.
Οι πληρωμές ανά κατηγορία
Οι τρεις βασικοί άξονες των πληρωμών ήταν:
• Βασική εισοδηματική στήριξη: 29,08 εκατ. ευρώ σε 51.839 παραγωγούς.
• Ειδική ενίσχυση για βαμβάκι: 154,7 εκατ. ευρώ σε 35.547 παραγωγούς.
• Οικολογικά σχήματα: 425 εκατ. ευρώ σε 443.863 παραγωγούς.
Η πλατφόρμα eae2024 παραμένει ανοικτή μέχρι και την Παρασκευή 4 Απριλίου για επισύναψη παραστατικών και καταχώρηση παραδόσεων, ενόψει των επικείμενων πληρωμών.
Οι αλλαγές που φέρνει το ΟΣΔΕ 2025
Με φόντο τις πρόσφατες πληρωμές και τις περικοπές σε συγκεκριμένες δράσεις, το νέο πλαίσιο του ΟΣΔΕ 2025 απαιτεί πλέον στοχευμένες δηλώσεις, καθώς τα οικολογικά σχήματα αλλάζουν ριζικά. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της Agrenda, οι παραγωγοί θα πρέπει να κινηθούν με άλλη στρατηγική, αν επιθυμούν να ενισχυθούν ουσιαστικά.
Οι πιο καθοριστικές αλλαγές περιλαμβάνουν:
• Κατάργηση της απλής σποράς σιτηρών ή ψυχανθών χωρίς πιστοποιημένες ποικιλίες στις δράσεις ανθεκτικών ειδών.
• Αύξηση επιδοτήσεων για ειδικά φυτά (κινόα, λινάρι, μουκούνα κ.ά.) έως 82,4 ευρώ/στρέμμα.
• Νέες παρεμβάσεις με ενίσχυση 25 ευρώ/στρέμμα για φύτευση δέντρων ή θάμνων σε αροτραία.
Οι νικητές και οι χαμένοι των νέων ενισχύσεων
Στις θετικές εξελίξεις για τους παραγωγούς σκληρού σιταριού περιλαμβάνεται η νέα στρεμματική ενίσχυση έως και 52,2 ευρώ ανά στρέμμα για αντικατάσταση μηδικής. Αντίθετα, οι αγρότες βιολογικής παραγωγής βρίσκονται αντιμέτωποι με μείωση της ενίσχυσης λόγω υπερβάλλουσας ζήτησης.
Ακόμα, η κομποστοποίηση ενισχύεται με 13 έως 22 ευρώ ανά στρέμμα ανάλογα με την καλλιέργεια, ενώ η εφαρμογή φυτοκάλυψης στις δενδρώδεις και αροτραίες μπορεί να αποφέρει έως 20 ευρώ/στρέμμα.
Στο “κόκκινο” η ζήτηση στα βιολογικά
Οι αλλαγές στον σχεδιασμό των ενισχύσεων προκαλούν ένα πρωτοφανές «στρίμωγμα» στη βιολογική γεωργία. Αναμένεται ότι το πριμ διατήρησης οικολογικών σχημάτων θα συγκεντρώσει αιτήσεις ύψους 180-200 εκατ. ευρώ, ξεπερνώντας τα 290 εκατ. ευρώ του 2024. Πολλοί αγρότες που δεν εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) στρέφονται τώρα στο eco-scheme για ενίσχυση διατήρησης.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι παραγωγοί
Η δήλωση οικολογικών σχημάτων δεν είναι πλέον απλή υπόθεση. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καλείται να δημοσιεύσει εγκαίρως τις τροποποιήσεις των εθνικών αποφάσεων και των πινάκων ασυμβατότητας, ώστε να μην υπάρξουν νέες απώλειες ενισχύσεων.
Η τελική διαμόρφωση των ποσών θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση και τον αριθμό των αιτήσεων, που όπως όλα δείχνουν θα κορυφωθεί φέτος. Για το λόγο αυτό, πολλοί αγρότες δηλώνουν «μετέωροι» ενόψει των δηλώσεων ΕΑΕ 2025.
Το ζήτημα των πληρωμών της 28ης Μαρτίου αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Οι νέες παρεμβάσεις στο ΟΣΔΕ 2025, σε συνδυασμό με τις αλλαγές στους όρους ένταξης στα οικολογικά σχήματα, φέρνουν νέα δεδομένα για την ελληνική γεωργία. Όποιος δεν προσαρμοστεί εγκαίρως, κινδυνεύει να μείνει εκτός ενισχύσεων ή να λάβει μηδενικά ποσά.
Σε αυτή τη μεταβατική φάση, η πληροφόρηση και η στρατηγική δήλωση ενίσχυσης είναι πιο κρίσιμες από ποτέ. Για να μην βρεθούν και πάλι χιλιάδες δικαιούχοι χωρίς «χρώμα χρήματος» στον λογαριασμό τους.