ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΥΠΡΟΥ: Η εκλογή νέου Αρχιεπισκόπου της Εκκλησίας της Κύπρου θα γίνει για πρώτη φορά με τη νέα διαδικασία που προνοείται στον Καταστατικό Χάρτη της ΕΚ, ο οποίος εκδόθηκε το 2010. Η εκλογική αυτή διαδικασία έχει δύο στάδια
Στο πρώτο στάδιο θα πραγματοποιηθεί η καθολική ψηφοφορία «κλήρου και λαού» για την εκλογή του «τριπρόσωπου», δηλαδή των τριών υποψηφίων για την θέση του Αρχιεπισκόπου. Στο δεύτερο στάδιο η ψηφοφορία γίνεται από τα μέλη της Ιεράς Συνόδου για εκλογή Αρχιεπισκόπου ενός εκ των συμμετεχόντων στο «τριπρόσωπο».
Δικαίωμα για να διεκδικήσουν τον Αρχιεπισκοπικό θρόνο έχουν όλοι οι Αρχιερείς της Εκκλησίας της Κύπρου, άγαμοι κληρικοί (πρεσβύτεροι και διάκονοι), που κατέχουν πτυχίο Ορθόδοξης Θεολογικής Σχολής, είναι τουλάχιστον 10 χρόνια κληρικοί ή μοναχοί και είναι άνω των 35 χρονών.
Στην πραγματικότητα, υποψήφιοι θα είναι οι έξι Μητροπολίτες της Αρχιεπισκοπής Κύπρου, ήτοι ο Λεμεσού Αθανάσιος, ο Ταμασσού Ησαΐας, ο Πάφου Γεώργιος, ο Κωνσταντίας Βασίλειος, ο Μόρφου Νεόφυτος και ο Κυρηνείας Χρυσόστομος.
Η σειρά δεν είναι τυχαία, καθώς μ’ αυτή την κατάταξη ορίζονται οι Μητροπολίτες από τις δημοσκοπήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας για τις Αρχιεπισκοπικές εκλογές!
Η διαφορά στην εκλογή Αρχιεπισκόπου μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, είναι ότι στη Μεγαλόνησο, στην εκλογική διαδικασία παίρνουν μέρος και οι λαϊκοί στο πρώτο στάδιο της ψηφοφορίας για το «τριπρόσωπο», των τριών τελικών υποψηφίων για την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου.
Οι αισιόδοξες εκτιμήσεις, υποστηρίζουν πως η διαδικασία μπορεί να ολοκληρωθεί μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, οπότε ο νέος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου να ανακηρυχθεί γύρω στις 29 με 30 Δεκεμβρίου. Αν οι διαδικασίες στην εκλογή του Αρχιεπισκόπου από το «τριπρόσωπο» τραβήξουν σε διάρκεια τότε η τελική εκλογή θα γίνει μετά την Πρωτοχρονιά.
Για να εκλεγεί νέος Αρχιεπίσκοπος θα πρέπει εντός τριών ημερών από την κατάρτιση και επικύρωση του «τριπρόσωπου», η Ιερά Σύνοδος να συνέρθει προκειμένου τα μέλη της να εκλέξουν Αρχιεπίσκοπο.
Οι 16 Συνοδικοί που έχουν δικαίωμα ψήφου, θα ψηφίσουν μυστικά έναν εκ των τριών του «τριπροσώπου». Σε περίπτωση που κάποιος λάβει απόλυτη πλειοψηφία -δηλαδή πάνω από 8 ψήφους- από την πρώτη ψηφοφορία, τότε εκλέγεται αυτομάτως Αρχιεπίσκοπος. Αλλιώς, διεξάγεται δεύτερη ψηφοφορία ανάμεσα στους δύο που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους κατά την πρώτη ψηφοφορία της Συνόδου. Όποιος λάβει τις περισσότερες ψήφους στη δεύτερη ψηφοφορία, εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος. Σε περίπτωση δε που υπάρξει ισοψηφία, σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη, τότε θα γίνει κλήρωση!
Οι υποψήφιοι και τα προγνωστικά
Όπως προαναφέρθηκε οι σίγουροι για την διεκδίκηση του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου είναι οι έξι μητροπολίτες της Αρχιεπισκοπής Κύπρου.
Αυτός που φαίνεται πως θα λάβει τη μία από τις τρεις θέσεις του «τριπροσώπου» είναι ο Μητροπολίτης Λεμεσού, Αθανάσιος, ο οποίος προηγείται σε όλες τις μετρήσεις με σημαντική διαφορά. Ακολούθως για τις άλλες δύο θέσεις υπάρχουν τρεις υποψήφιοι που τις διεκδικούν με αξιώσεις. Προβάδισμα μεταξύ αυτών φαίνεται πως έχει ο Μητροπολίτης Ταμασσού, Ησαΐας, τον οποίο οι μετρήσεις δείχνουν να περνά δεύτερος.
Την τρίτη θέση, που για πολλούς θα βγάλει τον επόμενο Αρχιεπίσκοπο λόγω των συσχετισμών που υπάρχουν εντός της Ιεράς Συνόδου, φαίνεται πως την κερδίζει ο Τοποτηρητής του Θρόνου, Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος. Ωστόσο, η μικρή απόσταση του Μητροπολίτη Κωνσταντίας Βασίλειου δεν επιτρέπει απόλυτες εκτιμήσεις, ούτε μπορεί να προεξοφλήσει πως δεν θα είναι ένας εκ των τριών που θα μπουν στο «τριπρόσωπο».
Σε ό,τι αφορά τους Μητροπολίτες Μόρφου Νεόφυτο και Κυρηνείας Χρυσόστομο, οι μετρήσεις δείχνουν πως απέχουν αρκετά από το «τριπρόσωπο».
Πατριαρχείο, Ρωσία και ΗΠΑ
Η Αρχιεπισκοπή Κύπρου είναι ένα κράτος εν κράτει. Όχι δεν είναι Βατικανό, είναι κάτι πολύ περισσότερο, καθώς έχει τεράστια περιουσία, εταιρείες επενδύσεων, επιχειρήσεις πολλών εκατομμυρίων ευρώ και πάρα πολλά ακίνητα. Αν συνυπολογίσει κανείς και την περιουσία από τις μονές και τις άλλες Μητροπόλεις τότε μιλάμε ότι ίσως και να υπερκαλύπτει το ετήσιο ΑΕΠ της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι περίπου στα 27 δισ. ευρώ.
Πέρα αυτών το πολιτικό σύστημα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την Εκκλησία της Κύπρου, ίσως περισσότερο από απ’ ότι στην Ελλάδα. Όμως και η επιρροή στους πολίτες, είναι πολύ μεγάλη.
Αυτή η δύναμη που έχει η Αρχιεπισκοπή και ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος, γίνεται μήλον της έριδος για πολιτικούς και πολιτικά κόμματα, αλλά και ξένων που θεωρούν ότι μπορούν να έχουν λόγω στη χώρα μέσω της Αρχιεπισκοπής.
Πάντα η Εκκλησία στην Κύπρο είχε βαρύνοντα λόγο στα πολιτικά, από τον 19ο αιώνα έως και σήμερα. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του σχεδίου Ανάν, το οποίο πολέμησε με σθένος ο Χρυσόστομος, παρεμβαίνοντας δυναμικά σε ένα θέμα καθαρά πολιτικό. Άλλωστε, το σύνολο των Αρχιεπισκόπων στην Κύπρο είχε και πολιτικό λόγο, τον οποίο ενσάρκωσε στον απόλυτο βαθμό ο μακαριστός Μακάριος.
Το ότι οι Αρχιεπισκοπές εκλογές θα λάβουν χώρα λίγες βδομάδες πριν τις Προεδρικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν τον Φεβρουάριο, δίνουν ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα στο αποτέλεσμα των εκλογών για την ανάδειξη του νέου Αρχιεπισκόπου.
Ένα άλλο ζήτημα που περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα είναι η επιρροή που έχει η Ρωσία, οικονομικά αλλά και εκκλησιαστικά. Στην Κύπρο, είναι γνωστό ότι υπάρχουν πολλές ρωσικές επιχειρήσεις και Ρώσοι, ενώ τα ρωσικά κεφάλαια που διακινούνται, μέσω τραπεζών και επιχειρήσεων, είναι τεράστια.
Για τον λόγο αυτόν, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, υπάρχει κινητοποίηση σε Αθήνα, Ουάσινγκτον, Μόσχα αλλά και Βρυξέλλες.
Ο φόβος για την εκλογή φιλορώσου Μητροπολίτη είναι εμφανής στα πηγαδάκια αλλά και στο πολιτικό προσωπικό σε διάφορες, αλλά όχι αδιάφορες, πρωτεύουσες.
Να θυμίσουμε εδώ ότι υπήρξαν πολλές αντιδράσεις εντός της Εκκλησίας της Κύπρου, όταν αναγνωρίστηκε το Αυτοκέφαλο της Ουκρανικής Εκκλησίας. Κατά τη διάρκεια ψηφοφορίας η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου με δέκα ψήφους υπέρ και επτά κατά συντάχθηκε με εκείνες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες που είχαν αναγνωρίσει το Αυτοκέφαλο της Ουκρανικής Εκκλησίας.
Μεταξύ των διαφωνούντων ήταν και οι Μητροπολίτες Λεμεσού Αθανάσιος και Ταμασσού Ησαΐας, οι δυο που προηγούνται των δημοσκοπήσεων για τον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο.
Βέβαια, στην κούρσα για την πλήρωση της Αρχιεπισκοπής, ουδείς έχει εκφράσει κάποια φιλορωσική διάθεση, αλλά ο φόβος φυλάει τα έρμα και το θέμα σύμφωνα με πληροφορίες συζητήθηκε και στην συνάντηση των ΥΠΕΞ Ελλάδας και Κύπρου κατά την τελευταία επίσκεψη του Ιωάννη Κασουλίδη στην Αθήνα όπου συναντήθηκε με τον Νίκο Δένδια.
Η εκλογή του «τριπρόσωπου» την Κυριακή, θα δώσει την ευκαιρία να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
Βέβαια τίποτα δεν μπορεί να προδικάσει το αποτέλεσμα. Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’ ενώ ήταν τελευταίος στην πρώτη φάση της εκλογικής διαδικασίας τελικά κατάφερε να κερδίσει με σχετική ευκολία.
Τα συμφέροντα που παίζονται είναι πολλά και οι ταγοί της Εκκλησίας της Κύπρου ξέρουν ποιο είναι το συμφέρον τους, που έρχεται πρώτο και πάνω από κάθε προσπάθεια επιβολής αλλότριων συμφερόντων.
Σπύρος Σιδέρης/ ieidiseis.gr