Τον δρόμο του προσκυνηματικού τουρισμού από τη Ρωσία, για την πόλη της Άρτας, ανοίγει ο νεόδμητος, μεγαλοπρεπής Ιερός Ναός που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Μάξιμο τον Γραικό, Διαφωτιστή των Ρώσων, του οποίου γενέτειρα είναι η ηπειρωτική πόλη.
“Ήταν καιρός πλέον η Άρτα να τιμήσει τον μεγάλο Άγιο της Εκκλησίας μας, το βλάστημα και καύχημά της, τον ένδοξο αγωνιστή της Ορθοδοξίας και γενναίο αθλητή της πίστεως” επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Άρτας Ιγνάτιος, ο οποίος, τον Μάιο του 2006, τοποθέτησε τον θεμέλιο λίθο του ναού.
“Βασικός μοχλός για την προώθηση του θρησκευτικού τουρισμού και τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ ομόθρησκων λαών είναι η Εκκλησία” λέει, από την πλευρά του, ο δήμαρχος Αρταίων Γιάννης Παπαλέξης, σημειώνοντας ότι “στους σημερινούς χαλεπούς καιρούς, ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες ανάπτυξης, γι’ αυτό θα πρέπει να ενισχυθεί”.
Ο Άγιος των Ρώσων, ο μοναχός Μάξιμος, ο Μαξίμ Γκρεκ όπως τον ονόμαζαν οι Ρώσοι, γεννήθηκε το 1470 στην Άρτα, όπου εγκαταστάθηκαν οι γονείς του μετά την έξοδο της οικογενείας του, από τον Μυστρά, λίγο πριν από την πτώση του Δεσποτάτου. Ο Μιχαήλ Τριβώλης, όπως ήταν το κοσμικό του όνομα, στα δεκατέσσερά του χρόνια πηγαίνει στους συγγενείς του στην Κέρκυρα, για να συμπληρώσει τη μόρφωση του, ενώ στη συνέχεια μεταβαίνει στη Φλωρεντία και τη Βενετία, όπου συνδέεται με τον Άλδο Μανούτιο, τον εκδότη των Αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.
Οι θεολογικές του αναζητήσεις τον οδηγούν, με το τέλος των σπουδών του, στο Άγιον Όρος, όπου γίνεται μοναχός στα 35 του χρόνια, με το όνομα Μάξιμος, στη μονή Βατοπεδίου. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1515, ο ηγεμόνας της Μόσχας Βασίλειος Ιβάνοβιτς, γιος της Σοφίας της Παλαιολογίνας, απηύθυνε παράκληση προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τον Πρώτο του Αγίου Όρους, ζητώντας για ένα διάστημα στη Ρωσία τον λόγιο Βατοπεδινό μοναχό Σάββα. Ο μοναχός Σάββας, όμως, ήταν γέρος και άρρωστος κι έτσι στη θέση του επιλέχθηκε ο Μάξιμος.
Ο ηγεμόνας Βασίλειος και ο Μητροπολίτης της Μόσχας Βαρλαάμ δέχτηκαν με μεγάλη τιμή τον Μάξιμο, ο οποίος άρχισε να ασχολείται αμέσως με την πλούσια βιβλιοθήκη του μεγάλου ηγεμόνα, ταξινομώντας τα ελληνικά χειρόγραφα, ενώ παράλληλα άρχισε να μεταφράζει και να διορθώνει παλαιά και νέα έργα.
Με τα χρόνια, το όνομα του Μάξιμου γινόταν όλο και πιο γνωστό, με αποτέλεσμα να δημιουργήσει εχθρότητες στην ηγεσία της Ρώσικης Εκκλησίας και με “στημένο” κατηγορητήριο- για δημιουργία αίρεσης, μαγεία, κατάκριση και συνωμοσία- οδηγήθηκε δεμένος σε απομόνωση, στη μονή Βολοκολάμσκ, όπου βασανίστηκε, ενώ τού απαγορεύτηκε ακόμη και η Θεία Κοινωνία .
Το 1531, η δίκη του επαναλαμβάνεται με νέες κατηγορίες και η καταδίκη είναι ισόβια δεσμά. Τότε, εγκλείστηκε στη μονή Οτρότς της πόλεως Τβέρης, όπου οι συνθήκες κράτησης ήταν καλύτερες, χάριν στον επίσκοπο, ο οποίος τού επέτρεψε την πρόσβαση στα βιβλία και του έδωσε άδεια να γράφει.
Ο Άγιος Μάξιμος έμεινε φυλακισμένος για 23 χρόνια, καθώς, παρά τις εκκλήσεις των Πατριαρχών της Κωνσταντινούπολης και της Αλεξανδρείας, δεν ήταν δυνατόν να απελευθερωθεί. Τελικά, ο μοναχός απελευθερώθηκε το 1548 και έζησε στη μονή Αγίας Τριάδος, έξω από τη Μόσχα, όπου εξαντλημένος από το βάρος των δεσμών και τις πολύχρονες ταλαιπωρίες στη φυλακή, πέθανε στις 21 Ιανουαρίου του 1556, σε ηλικία 86 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο συγγραφικό έργο, κυρίως στα ρωσικά.
Ο μοναχός Μάξιμος, ήταν ο πρώτος που μαρτύρησε στη Ρωσία για την ορθόδοξη πίστη. Στον τάφο του, στη Λαύρα του Αγίου Σεργίου του Ζαγκόρσκ, κτίστηκε παρεκκλήσι το 1812 και το 1988 ανακηρύχθηκε επίσημα Άγιος από τη Ρωσική Εκκλησία.
Τον Ιούλιο του 1996 έγινε η ανακομιδή του ιερού λειψάνου του Οσίου Μαξίμου του Γραικού.
Στις 21 Ιουλίου 1997, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Άρτος Ιγνάτιος παρέλαβε από τον Πατριάρχη Μόσχας Αλέξιο τεμάχιο του ιερού λειψάνου του Οσίου Μαξίμου, το οποίο υποδέχτηκαν, με ξεχωριστή λαμπρότητα, οι πιστοί στην Άρτα τον Οκτώβριο του 1997.
Σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη της Άρτας, ο Δήμος προγραμματίζει επίσκεψη στη Μόσχα προκειμένου να έχει συναντήσεις με την Εκκλησία της Ρωσίας, με σκοπό την σύσφιξη των σχέσεων.
Ο Δήμαρχος Αρταίων αναφέρει ότι, “στη Ρωσία, λόγω Ορθοδοξίας, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από δυνητικούς τουρίστες να επισκεφθούν θρησκευτικά μνημεία και Ιερούς Ναούς στην περιοχή μας. Με τους Ρώσους μας ενώνει ο Άγιος Μάξιμος, μια προσωπικότητα μεγάλου βεληνεκούς που αναδείχθηκε μέσα από τη σύνδεση της ελληνορθόδοξης και της ρωσικής ορθόδοξης πνευματικότητας”.
Ο κ. Παπαλέξης εκτιμά ότι η ανταλλαγή επισκέψεων σε επίπεδο φορέων των δύο χωρών και η φιλοξενία, στην πόλη, δημοσιογράφων που καλύπτουν τον τομέα του τουρισμού θα βοηθήσει ώστε να αυξηθούν τις επισκέψεις των τουριστών και των προσκυνητών, ώστε να δοθεί δυναμική στην περιοχή.
Στην Άρτα υπάρχουν αμέτρητες βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες και μοναστήρια, που ξεχωρίζουν για την αρχιτεκτονική τους, ξωκλήσια και ερημητήρια, μοναδικοί τόποι λατρείας που μαρτυρούν την πλούσια θρησκευτική κληρονομιά της περιοχής και την επαφή με την πνευματικότητα της Ορθοδοξίας. Πρόκειται για μια κληρονομιά, η οποία σύμφωνα με τις τοπικές Αρχές, θα δώσει “ταυτότητα” στον προσκυνηματικό τουρισμό του Νομού.
