Άγιος Παΐσιος: Η εορτή των Χριστουγέννων είναι μία από τις σημαντικότερες στιγμές της χριστιανικής πίστης, καθώς σηματοδοτεί τη Γέννηση του Θεανθρώπου Χριστού.
Επιμέλεια- ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Η προσέγγιση του Αγίου Γέροντα Παΐσιου για τη βίωση αυτής της μεγάλης εορτής είναι βαθιά πνευματική και αναδεικνύει τη σημασία της εσωτερικής προετοιμασίας για την πλήρη κατανόηση του θείου αυτού γεγονότος.
Ο Αγιος Παΐσιος εξηγεί ότι για να ζήσουμε το μυστήριο της Γέννησης του Χριστού, πρέπει ο νους μας να είναι στραμμένος στα θεία νοήματα και τα γεγονότα που σχετίζονται με τη μεγάλη αυτή ημέρα. Δεν αρκεί μόνο η εξωτερική συμμετοχή στις εορταστικές ακολουθίες και τα έθιμα. Πρέπει να συμμετέχουμε εσωτερικά, με πνευματική διάθεση, ώστε να γιορτάζουμε αληθινά και ουσιαστικά.
Η σημασία της πνευματικής προετοιμασίας
Κατά τον Αγιο Γέροντα, οι χριστιανοί πρέπει να προσεγγίζουν τις εορτές με πνευματική εγρήγορση και όχι απλώς ως κοινωνικές ή κοσμικές εκδηλώσεις. Σημειώνει χαρακτηριστικά ότι το να ζήσει κανείς τις άγιες ημέρες σημαίνει να εστιάσει στα γεγονότα της κάθε γιορτής, αφήνοντας στην άκρη τις πρακτικές προετοιμασίες που πολλές φορές αποσπούν τον νου. Η μελέτη των γεγονότων της Γέννησης, όπως περιγράφονται στα τροπάρια και τις Γραφές, γεμίζει την ψυχή με ευλάβεια και συγκίνηση.
«Όταν ο νους είναι στα θεία νοήματα», λέει ο Γέροντας, «ζει τα γεγονότα ο άνθρωπος, και έτσι δεν αλλοιώνεται». Με άλλα λόγια, η εσωτερική σύνδεση με το νόημα της Γέννησης του Χριστού αναβαθμίζει την πνευματική ζωή και μας φέρνει πιο κοντά στο θείο.
Η Αγρυπνία των Χριστουγέννων
Μια ιδιαίτερη αναφορά του Γέροντα είναι η Αγρυπνία της παραμονής των Χριστουγέννων. Τονίζει ότι αυτή η νύχτα είναι μοναδική και δεν θα έπρεπε να την περνάμε κοιμισμένοι. Φέρνει ως παράδειγμα τους ποιμένες που αγρυπνούσαν στα χωράφια, φυλάγοντας τα πρόβατά τους, και οι οποίοι αξιώθηκαν να δουν τον Χριστό. Η εγρήγορση αυτή, όχι μόνο σωματική αλλά και πνευματική, είναι που μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε το μέγα μυστήριο της Θείας Ενανθρώπησης.
Η φράση της μητέρας του, «Απόψε μόνον οι Εβραίοι κοιμούνται», υπογραμμίζει τη σημασία της πνευματικής εγρήγορσης και συμμετοχής στις εορτές. Οι ποιμένες ήταν αυτοί που βίωσαν πρώτοι τη Γέννηση του Χριστού, επειδή είχαν το πνεύμα τους ελεύθερο και ανοιχτό προς το θείο.
Η Ταπείνωση της Θείας Γέννησης
Ο Αγιος Γέροντας Παΐσιος περιγράφει με συγκινητικό τρόπο τη φτωχική κατάσταση της γέννησης του Χριστού μέσα στο σπήλαιο της Βηθλεέμ. Η Παναγία και ο Ιωσήφ δεν βρήκαν χώρο στα πανδοχεία και κατέληξαν σε μια σπηλιά, όπου ζώα έβρισκαν καταφύγιο. Το βόδι και το γαϊδουράκι με τα χνώτα τους ζέσταναν το Θείο Βρέφος, φανερώνοντας την απόλυτη ταπείνωση και απλότητα που χαρακτηρίζει την έλευση του Σωτήρα στον κόσμο.
Ο Αγιος Γέροντας υπενθυμίζει τη φράση του προφήτη Ησαΐα: «Ἔγνω βοῦς τὸν κτησάμενον καὶ ὄνος τὴν φάτνην τοῦ κυρίου αὐτοῦ», υπογραμμίζοντας ότι ακόμη και τα ζώα αναγνώρισαν το μεγαλείο του Θεού, ενώ πολλοί άνθρωποι παρέμειναν αδιάφοροι.
Η Χαρά και ο Πόνος της Παναγίας
Ένα από τα μυστήρια της Γέννησης, όπως σημειώνει ο Αγιος Γέροντας, είναι η εμπειρία της Παναγίας, η οποία ζούσε συγχρόνως τη χαρά και τη λύπη. Το τροπάριο που αναφέρεται στη διπλή αυτή κατάσταση της Παναγίας, «χαίρουσα ομοῦ καὶ δακρύουσα», εκφράζει τη θεολογική αλήθεια ότι η μητέρα του Χριστού ένιωθε δέος μπροστά στο μεγαλείο του Υιού της, αλλά και την ανθρώπινη συγκίνηση για το έργο που θα αναλάμβανε ο Χριστός.
Η Ζωντανή Εμπειρία του Μυστηρίου
Για τον Αγιο Γέροντα Παΐσιο, το μυστήριο της Γέννησης δεν είναι απλώς ένα ιστορικό γεγονός αλλά μια ζωντανή εμπειρία που μπορεί να βιώσει κάθε χριστιανός. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ο άνθρωπος πρέπει να στρέψει τον νου του στα λόγια που ψάλλονται: «Μέγα καὶ παράδοξον θαῦμα τετέλεσται σήμερον». Μέσα από τη νοερή εμβάθυνση, ο πιστός μπορεί να ζήσει το «παράδοξον» και να κατανοήσει την άπειρη αγάπη του Θεού που έφερε τη σωτηρία στον κόσμο.
Η ευχή του Γέροντα προς όλους τους χριστιανούς είναι να γίνουν οι καρδιές τους «Άγια Φάτνη», ικανές να δεχθούν το Θείο Βρέφος. Αυτή η εικόνα, πέρα από τη συμβολική της διάσταση, εκφράζει τη βαθύτερη επιθυμία του ανθρώπου να ενωθεί με τον Θεό.
Το Μήνυμα του Γέροντα για τα Χριστούγεννα
Η διδασκαλία του Αγίου Γέροντα Παΐσιου για τη βίωση των Χριστουγέννων μας καλεί να αναθεωρήσουμε τον τρόπο που προσεγγίζουμε τις γιορτές. Αντί να εστιάζουμε στις εξωτερικές προετοιμασίες, μας καλεί να στραφούμε στον εσωτερικό μας κόσμο και να ζήσουμε τα γεγονότα πνευματικά.
Με τη νοερά προσευχή, τη μελέτη των Γραφών και την ευλάβεια στις ακολουθίες, μπορούμε να βιώσουμε το μυστήριο της Γέννησης του Χριστού με αυθεντικότητα. Το μήνυμα του Γέροντα Παΐσιου είναι επίκαιρο και μας υπενθυμίζει ότι η πραγματική ουσία των Χριστουγέννων βρίσκεται στη σχέση μας με τον Θεό και στη δυνατότητα να γίνουμε μέτοχοι της θείας χάριτος.