Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Η μακροθυμία του Θεού έκαμε τον διώκτη κήρυκα· η μακροθυμία του Θεού μετέβαλε τον λύκο σε ποιμένα· η μακροθυμία του Θεού έκαμε τον τελώνη ευαγγελιστή· η μακροθυμία του Θεού ελέησε όλους εμάς, μας μετέβαλε όλους, μας μετέστρεψε όλους… Τελικά τιμωρεί ο Θεός;
Ο Θεός ούτε όλους εδώ τους τιμωρεί, γιατί έτσι θα απιστούσες στην Ανάσταση και δεν θα περίμενες την Κρίση, ούτε όμως και όλους τους αφήνει να φύγουν ατιμώρητοι, διότι έτσι θα νόμιζες, ότι όλα πορεύονται χωρίς καμμία (Θεία) Πρόνοια.
Αλλά τι συμβαίνει; Τιμωρεί και δεν τιμωρεί ο Θεός.
Με εκείνους που τιμωρεί, θέλει να δείξει ότι όσοι δεν τιμωρούνται εδώ, κάπου αλλού θα ξοφλήσουν τα χρέη.
Με εκείνους πάλι που δεν τιμωρεί, σε ετοιμάζει να πιστέψεις, ότι μετά την αναχώρησή σου από εδώ, σε περιμένει φοβερό δικαστήριο…
Αν όμως ο Θεός δεν ήταν δίκαιος και αδιαφορούσε για όσα πράττουν οι άνθρωποι, τότε ούτε θα τιμωρούσε μερικούς εδώ, ούτε άλλους θα τους ευεργετούσε.
Τιμωρεί ο Θεός;
Ο σκοπός του Θεού, που δείχνει μακροθυμία για τους αμαρτωλούς (και ασεβείς ανθρώπους και δεν τους τιμωρεί), είναι διπλός με στόχο την σωτηρία· επιδιώκει την σωτηρία αυτών αφού πρώτα μετανοήσουν και επιφυλάσσει την ευεργεσία για τους απογόνους τους που πρόκειται να ζήσουν ενάρετα.
Και για να επαναλάβω το λόγο, ο Θεός μακροθυμεί, ώστε και εκείνος που αμαρτάνει να μετανοήσει, αλλά και να μην αποκλείσει την σωτηρία των τέκνων τους. Γιατί και αν ακόμη αυτός που αμαρτάνει δεν πρόκειται να μετανοήσει, ευσπλαχνίζεται πολλές φορές τη ρίζα, για να φυλάξει τους καρπούς. Πολλές φορές μάλιστα, μεταβάλλει και την ίδια την ρίζα· όταν όμως εκείνη περιπέσει σε πλήρη κακία, ο Θεός αναβάλλει προς ωφέλεια την τιμωρία, περιμένοντας τη σωτηρία εκείνων που μετανοούν· και άκουε πως.
Ο πατέρας του Αβραάμ Θάρα ήταν προσκυνητής των ειδώλων, αλλά δεν τιμώρησε εδώ την ασέβεια του και πολύ σωστά. Γιατί, εάν προλάβαινε ο Θεός και έκοβε τη ρίζα, από που θα βλάσταινε ο τόσος μεγάλος καρπός της πίστεως;
Τι υπάρχει πιο μοχθηρό από τον Ησαύ; Εάν λοιπόν ήταν πόρνος και αδελφοκτόνος και βέβηλος και μισημένος, γιατί δεν αφανίζεται; Γιατί δεν εξολοθρεύεται; Γιατί δεν δέχεται αμέσως την κατάλληλη τιμωρία; Γιατί; Καλό είναι να πούμε και την αιτία. Εάν εξολοθρευόταν, θα έχανε ο κόσμος μέγιστο καρπό δικαιοσύνης και άκουε ποιόν. «Ο Ησαύ γέννησε τον Ραγουήλ, ο Ραγουήλ τον Ζαρά, ο Ζαρά τον Ιώβ» (Γεν.36) Βλέπεις πόσο μεγάλο άνθος υπομονής θα εξαφανιζόταν, εάν επενέβαινε ο Θεός και τιμωρούσε τη ρίζα;
Αν ο Θεός ήταν ταχύς για τιμωρία, δεν θα αποκτούσε η Εκκλησία τον Απόστολο Παύλο, δεν θα κέρδιζε αυτόν τον τέτοιο και τόσο μεγάλο άνδρα. Γι’ αυτό λοιπόν παράβλεπε τις βλασφημίες του, για να μας δείξει τον μετανοούντα. Η μακροθυμία του Θεού έκαμε τον διώκτη κήρυκα· η μακροθυμία του Θεού μετέβαλε τον λύκο σε ποιμένα· η μακροθυμία του Θεού έκαμε τον τελώνη ευαγγελιστή· η μακροθυμία του Θεού ελέησε όλους εμάς, μας μετέβαλε όλους, μας μετέστρεψε όλους…
Ο Θεός είναι αγαθός προς όλους, ιδιαίτερα όμως δείχνει τη μακροθυμία του προς εκείνους που αμαρτάνουν.