ΑΓΙΟΣ ΤΥΧΩΝ ΖΑΝΤΟΝΣΚ – Ας δούμε ποια είναι τα σημάδια της αγάπης μας προς τον Θεό, για να μην έχουμε ψεύτικη ιδέα για την αγάπη αυτή.
Γιατί σε τίποτε άλλο δεν απατάται ο άνθρωπος, όσο στο θέμα της αγάπης. Τα σημάδια της αληθινής αγάπης είναι τα εξής:
Α΄ Η τήρηση των εντολών Του: Ο Ίδιος ο Κύριος καθορίζει και λέει: «Ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνος εστιν ο αγαπών με» (Ιω. 14, 21). Όποιος αγαπάει ειλικρινά τον Θεό, προσπαθεί να φυλάγεται απ’ όσα δεν αρέσουν σ’ Εκείνον και αγωνίζεται να εφαρμόζει όσα Εκείνος αγαπάει. Γι’ αυτό εκτελεί τις άγιες εντολές του Κυρίου. Επόμενο είναι λοιπόν να μην έχουν αγάπη προς τον Θεό όσοι χριστιανοί δεν δείχνουν ενδιαφέρον για τις εντολές Του. Σ’ αυτούς συγκαταλέγονται και οι κακοποιοί, όσοι βλάπτουν τους άλλους με ποικίλους τρόπους, οι άσωτοι, οι μοιχοί, οι αισχροί, οι κλέφτες, οι άρπαγες, οι ληστές, οι άδικοι. Σ’ αυτούς συγκαταλέγονται οι πονηροί, οι δόλιοι, οι γόητες, οι απατεώνες και οι υποκριτές. Σ’ αυτούς συγκαταλέγονται ακόμα οι μάγοι κι εκείνοι που τους φωνάζουν στα σπίτια τους και γενικά όλοι οι παράνομοι. Αυτοί, όπως δεν αγαπούν τον νόμο του Θεού, έτσι δεν αγαπούν κι Αυτόν τον Ίδιο. Αυτοί αγαπούν τον εαυτό τους και τα πάθη τους, και όχι τον Θεό και τον άγιο νόμο Του.
Β΄ Η πνευματική χαρά: Φανερό δείγμα της αγάπης μας προς τον Θεό είναι και η χαρά της καρδιάς μας. Γιατί είναι φυσικό να αισθανόμαστε χαρά για ο,τι αγαπάμε. Έτσι και η αγάπη μας προς τον Θεό, χωρίς τη χαρά δεν μπορεί να νοηθεί. Όσες φορές ο άνθρωπος νιώθει στην καρδιά του τη γλυκύτητα της αγάπης για τον Θεό, τόσες φορές και πλημμυρίζει από χαρά. Όπως το μέλι ευφραίνει τη γεύση μας, έτσι και η αγάπη του Θεού χαροποιεί την καρδιά μας, γιατί γευόμαστε και βλέπουμε «ότι χρηστός ο Κύριος» (Ψαλ. 33, 9). Αυτή η χαρά για τον Θεό φαίνεται σε πολλά σημεία της Αγίας Γραφής και πολύ περισσότερο στους ιερούς ψαλμούς. Αυτή η πνευματική, η ουράνια χαρά είναι η πρόγευση της χαράς που θ’ απολαύσουμε στην αιώνια ζωή.
Γ΄ Η αποταγή του κόσμου: Οποίος αγαπάει αληθινά τον Θεό μόνο προς Αυτόν στρέφεται, και αποστρέφεται τον κόσμο και όλα τα του κόσμου. Την τιμή, τη δόξα, τον πλούτο και όλες τις αναπαύσεις του, που τα επιζητούν οι «υιοί του αιώνος τούτου», τα λογαριάζει για ένα μηδενικό. Αυτόν τον ικανοποιεί ο Ένας, ο Θεός, το άκτιστο αγαπημένο Του Αγαθό. Μόνο στον Θεό βρίσκει απόλυτη τιμή, δόξα, πλούτο και ανάπαυση. Γι’ αυτόν ο Θεός είναι ο πολυτιμότερος μαργαρίτης, μπροστά στον Οποίο όλα τα άλλα έχουν μικρή αξία. Αυτός τίποτα δεν επιθυμεί, ούτε στον ουρανό ούτε στη γη, παρά μόνο τον Θεό. Τέτοιου είδους αγάπη εκφράζουν τα λόγια του ψαλμού: «Τι γαρ μοι υπάρχει εν τω ουρανώ και παρά Σου τι ηθέλησα επί της γης; Εξέλιπεν η καρδία μου και η σαρξ μου, ο Θεός της καρδίας μου και η μερίς μου ο Θεός εις τον αιώνα» (Ψαλ. 72, 25-26). Την τροφή, το ποτό, τα ρούχα τα χρησιμοποιεί για τις ανάγκες του μόνο και όχι για ηδονή. Οποίος αγαπάει τον κόσμο δεν αγαπάει το Θεό, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Αποστόλου: «Εάν τις αγαπά τον κόσμον, ουκ εστιν η αγάπη του Πατρός εν αυτώ» (Α΄ Ιω. 2, 15). Τέτοιοι είναι όσοι θέλουν να ζούν στη ζωή αυτή με πολυτέλεια, να κατοικούν σε βίλες, να περνούν με πλούσιες άμαξες, να ντύνονται με βαρύτιμα ρούχα, να δοξάζονται και να τιμούνται απ’ όλους. Αυτοί έχουν σαρκικό φρόνιμα, φιλοδοξία και εγωισμό, δηλαδή ο,τι εχθρεύεται ο Θεός.
Δ΄ Η μνήμη Θεού: Οποίος αγαπάει πραγματικά τον Θεό, Τον έχει αδιάκοπα στη μνήμη του· Αυτόν, την αγάπη Του και τις ευεργεσίες Του. Το βλέπουμε και στην αγάπη μεταξύ των ανθρώπων. Τον άνθρωπο που αγαπάμε, τον σκεφτόμαστε συχνά. Παρόμοια συμβαίνει και με την αγάπη μας προς τον Θεό. Όποιος Τον αγαπάει, Τον σκέφτεται συχνά, αναπαύεται κοντά Του και σ’ Αυτόν στρέφεται με θαυμασμό. Γιατί όπου είναι ο θησαυρός του, εκεί είναι και η καρδία του (Ματ. 6, 21). Γι’ αυτόν ο ατίμητος και πολυαγαπημένος του θησαυρός είναι ο Θεός. Έτσι και η καρδιά του βρίσκεται πάντα κοντά στον Κύριο. Και η καρδιά, που είναι ξέχειλη από αγάπη προς τον Θεό, φανερώνει και εξωτερικά τα σημεία της αγάπης της. Όσοι ξεχνούν τον Θεό, δεν Τον αγαπούν. Η λησμοσύνη είναι φανερή απόδειξη ότι λείπει η αγάπη. Όποιος αγαπάει, δεν μπορεί να ξεχάσει αυτόν που αγαπάει.
Ε΄ Το μαρτυρικό πνεύμα: Δύο πρόσωπα που αγαπιούνται, θέλουν να βρίσκονται παντοτινά αχώριστα. Πολλοί βέβαια χριστιανοί επιθυμούν να είναι μαζί με τον Χριστό δοξασμένοι, αλλά δεν θέλουν να είναι μαζί Του και στην ατίμωση και στον σταυρό. Προσεύχονται να κληρονομήσουν τη βασιλεία Του, αλλά δεν θέλουν να υποφέρουν μαζί Του. Έτσι φανερώνουν ότι η καρδιά τους δεν είναι ειλικρινής και ότι δεν αγαπούν αληθινά τον Χριστό. Και, για να πούμε την αλήθεια, αγαπούν περισσότερο τον εαυτό τους παρά τον Χριστό. Γι’ αυτό ο Κύριος λέει: «Και ος ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω Μου ουκ εστι Μου άξιος» (Ματθ. 10, 38). Ο πραγματικός φίλος μας φαίνεται στη δυστυχία μας. Έτσι και ο άνθρωπος που αγαπάει πραγματικά τον Χριστό: Στον κόσμο αυτό συμπορεύεται με τον Χριστό. Η καρδιά του προσκολλάται σ’ Αυτόν. Υπομένει μαζί Του αγόγγυστα τα πάθη και τον σταυρό. Και θα είναι στην αιωνιότητα αχώριστα πιά κοντά Του. Ο άνθρωπος αυτός λέει απ’ την καρδιά του: «Εμοί δε το προσκολλάσθαι τω Θεώ αγαθόν εστι» (Ψαλμ. 72, 28).
ΣΤ΄ Η αγάπη στον πλησίον: Δείγμα της αγάπης μας προς τον Θεό είναι η αγάπη μας προς τον πλησίον. Όποιος αγαπάει ειλικρινά τον Θεό, αυτός αγαπάει και τον πλησίον του. Όποιος αγαπάει πολύ ένα πρόσωπο, αγαπάει και εκείνον που συνδέεται μ’ αυτό. Η πηγή της αγάπης προς τον πλησίον είναι η αγάπη προς τον Θεό. Και αντίστροφα, η αγάπη προς τον Θεό φαίνεται από την αγάπη προς τον πλησίον. Είναι φανερό λοιπόν ότι όποιος δεν αγαπάει τον πλησίον του, δεν αγαπάει και τον Θεό, όπως διδάσκει ο Απόστολος: «Εάν τις είπη ότι αγαπώ τον Θεόν, και τον αδελφόν αυτού μισεί, ψεύστης εστιν· ο γαρ μη αγαπών τον αδελφόν αυτού ον εώρακε, τον Θεόν, ον ουχ εώρακε πως δύναται αγαπάν; Και ταύτην την εντολήν έχομεν απ’ Αυτού, ίνα ο αγαπών τον Θεόν αγαπά και τον αδελφόν αυτού» (Α΄ Ιω. 4, 20-21).
Άγιος Τύχων (Αρχιεπίσκοπος Βορονέζ και Ζαντόνσκ)