Του Αγίου Θεοφάνους του Εγκλείστου
Παντού μπορείτε να σωθείτε. Η σωτηρία δεν εξαρτάται τόσο από τον τόπο και τις εξωτερικές συνθήκες, όσο από την εσωτερική διάθεση. Εάν υπάρχει πίστη ζωντανή, εάν δεν υπάρχουν αμαρτίες που μας χωρίζουν από τον Θεό και σβήνουν τον θειο ζήλο, όπως το νερό σβήνει την φωτιά, εάν η σχέση σας με την άγια μας Εκκλησία είναι σταθερή και βαθειά, εάν εκπληρώνετε όλα τα θρησκευτικά σας καθήκοντα, τότε βρίσκεσθε στον δρόμο της σωτηρίας.
Σας μένει μόνο να προσέχετε και να διατηρείτε τον εαυτό σας στην θέση που βρίσκεσθε με την διαρκή ενθύμηση του Θεού, την μνήμη του θανάτου, την «συντετριμμένην και τεταπεινωμένην καρδίαν».
Έχοντας μια τέτοια εσωτερική διάθεση μπορείτε να σωθείτε είτε εντός της μονής είτε έκτος αυτής. Γενικά οι προϋποθέσεις της σωτηρίας είναι καλύτερες εντός της μονής. Αλλά εάν είναι καλύτερες ειδικά για σας, αυτό κάποιος άλλος μπορεί να σας το πει, όχι εγώ. Ο Κύριος είναι κοντά μας. Όλους μας αγαπά και θέλει όλοι να σωθούν. Δεν θα παραθεωρήσει και την δική σας προσευχή. Μόνο να προσεύχεσθε ταπεινά και προσεκτικά».
«Γνωρίζετε ασφαλώς πως σώζεται μια ψυχή. Σας περιγράφω κι εγώ τον τρόπο:
Προηγείται ο φόβος του Θεού. Όταν κυριαρχεί μέσα στην ψυχή σαν καλός οικοδεσπότης, όλα τα ταχτοποιεί. Υπάρχει μέσα σας; Ευχαριστήστε θερμά τον Θεό και διατηρήστε τον. Δεν υπάρχει; Εξετάστε το γιατί. Φροντίστε σύντομα να τον εγκαταστήσετε μέσα σας, κυρίαρχο και δεσπότη.
Από τον φόβο του Θεού, γεννιέται σαν πρώτο τέκνο «το συντετριμμένον πνεύμα και η συντετριμμένη και τεταπεινωμένη καρδία» (πρβλ. Ψαλμ. 50, 19).
Για να ενισχυθεί ο φόβος του Θεού, πρέπει να διατηρούμε αδιάλειπτα την μνήμη του θανάτου και της μελλούσης κρίσεως. Μόλις ξυπνήσετε το πρωί, επικαλεσθείτε την μνήμη αυτή όλη την ήμερα. Συνεργασθήτε μαζί της σαν να είναι ο πρώτος σύμβουλός σας.
Προσθέστε σ’ αυτά την συναίσθηση της παρουσίας του Κυρίου, που βρίσκεται διαρκώς κοντά σας και γνωρίζει τις πιό μυστικές σκέψεις και πράξεις σας.
Όταν η τριάδα αυτή, ο φόβος δηλαδή του Θεού, η μνήμη του θανάτου και της κρίσεως, και η συναίσθησης της παρουσίας του Κυρίου, εγκατασταθεί στην καρδιά σας, τότε θ’ ανάβλυση μόνη της η αδιάλειπτη επίκλησης του σωτήρα Χριστού, τότε το έργο της σωτηρίας σας βρίσκεται σε πρόοδο. Όταν όμως απουσιάζει, τότε πρέπει ν’ ανησυχήσετε και ν’ αναζητήσετε την αιτία. Γιατί τότε οι οποιεσδήποτε άλλες προσπάθειες σας είναι ασήμαντες και μάταιες».
«Είναι πολύ καλό να έχετε αγώνα. Εάν σταματήσει θα είναι συμφορά. Εάν ο ζήλος χαλαρώσει και δεν λαμβάνετε κανένα μέσο για την ενίσχυση του, τότε θα σβήσει εντελώς, όπως το καντήλι που του λείπει το λάδι.
Εφ’ όσον λοιπόν πραγματικά ενδιαφέρεσθε για την σωτηρία σας, μην παραμένετε στην απραξία. Συγκεντρωθείτε στον εαυτό σας και σκεφτείτε όλες τις αφυπνιστικές χριστιανικές αλήθειες, αρχίζοντας από την δημιουργία του κόσμου και τελειώνοντας με την φοβερή ήμερα της Κρίσεως. Σκεφτείτε ότι η ζωή σας θα συνεχισθεί σε μια αμετάβλητη αιωνιότητα είτε μακάρια είτε ζοφερή. Προσευχηθείτε στον πανταχού παρόντα Κύριο να ξυπνήσει την ψυχή σας από τον επικίνδυνο ύπνο και λήθαργο.
Ο Κύριος να σας σώσει. Ο Κύριος να σας σώσει. Ο Κύριος να σας σώσει. Δεν μπορούμε να κοιμόμαστε, όταν τριγύρω μας βρίσκονται φθονεροί εχθροί που ζητούν να μας εξολοθρεύσουν».