Ο αναστάσιμος Όρθρος
π. Π. Μαριάτος: «Μετά την κάθοδο στον Άδη και την Ανάστασή Του από τους νεκρούς, άκεφοι -όπως ήταν φυσικό οι Μαθητές από τον χωρισμό Σου Χριστέ- γύρισαν στην εργασία τους. Και πάλι τα ίδια και τα ίδια: πλοία και δίχτυα και πουθενά ψαριά.
Αλλά, Σωτήρα μας, παρουσιαζόμενος, σαν Κύριος και Δεσπότης όλων, προστάζεις να ρίξουν τα δίχτυα στα δεξιά του πλοίου. Και ο λόγος Σου έγινε πραγματικότητα αμέσως, γεμίζοντας τα δίχτυα με πλήθος ψαριών. Κι όχι μόνον. Ένα παράξενο δείπνο είχε ετοιμασθεί στο έδαφος.
Αυτού του Δείπνου που γεύθηκαν τότε οι Μαθητές Σου αξίωσέ μας να εντρυφήσουμε σήμερα νοερά, φιλάνθρωπε Κύριε».
Αυτή η υμνολογική απόδοση, αγαπητοί Χριστιανοί, είναι ποίημα του αυτοκράτορα Λέοντος ΣΤ’ του Σοφού. Αποδίδει δε θαυμάσια και περιληπτικά την περικοπή του Ευαγγελιστού Ιωάννου, που διαβάζουμε κατά την σημερινή δέκατη Κυριακή στον Όρθρο.
Είναι κρίμα που – είτε δικαιολογημένα, είτε όχι- οι πιστοί δεν βρισκόμαστε στον Όρθρο. Η πρωινή Ακολουθία, προοίμιο της Θείας Λειτουργίας, αποδίδει υπέροχα (τόσο με την υμνολογία της όσο και με τα αναγνώσματα) τα Εκκλησιαστικά γεγονότα.
Οι 11 εναλλασσόμενες Κυριακές έχουν χαρακτηριστικά αντίστοιχα με την ημέρα. Και επειδή η Κυριακή είναι πάντοτε αναστάσιμη, εκείνο το στοιχείο που επικρατεί στον Όρθρο, είναι το Εωθινό Ευαγγέλιο. Σ’ αυτό περιγράφεται ένα εδάφιο από τα κείμενα των 4 Ευαγγελιστών, που αναφέρεται σε περιστατικά της παρουσίας του Ιησού κατά την διάρκεια των 40 ημερών μετά την Ανάστασή Του.
Πάνω στα Εωθινά Ευαγγέλια, τρεις σπουδαίοι υμνογράφοι – λογοτέχνες, κέντησαν το δικό τους πνευματικό κέντημα: Είναι ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, που έγραψε και μελοποίησε τα Δοξαστικά τροπάρια του Όρθρου, ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος, που έγραψε τα Εξαποστειλάρια και ο Λέων ο Σοφός, πατέρας του Κωνσταντίνου. (Σημειωτέον ότι αυτόγραφα Εξαποστειλάρια του Πορφυρογέννητου φυλάσσονται στα Μετέωρα!).
Θα ήταν ευχής έργο όσοι από τους Χριστιανούς μπορούμε να παρευρισκόμαστε στον Όρθρο. Όχι σαν καταπιεστική υποχρέωση. Αλλά σαν δικαίωμα μετοχής μας στην Αναστάσιμη χαρά του Χριστού μας. Την χαρά, που απαλύνει κάθε λύπη της καθημερινής μας βιοπάλης…