Του Μιχάλη Βλάσση
Ο λόγος του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού προς τους σκλαβωμένους Έλληνες είναι σήμερα πιο επίκαιρος από ποτέ…
Η ορθόδοξη χριστιανική παράδοση είναι γεμάτη από προφητικές ρήσεις και συμβολισμούς που αφορούν το μέλλον. Αυτές οι ενοράσεις και η προβλεπτική αξία της πίστης μας φάνηκαν ήδη από το πολύ μακρινό παρελθόν και καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα, χρονικό και γεωγραφικό. Επικεντρώνονται δε στον ελλαδικό χώρο και κυρίως στα μοναστήρια και τους τόπους της έντονης και διαρκούς προσευχής, δηλαδή του μοναχισμού, κάτι το πολύ φυσιολογικό, αφού σε μέρη ευλαβικής απομόνωσης η ανθρώπινη ψυχή και η συνείδηση επικοινωνούν πολύ καλύτερα και καθαρότερα με τον Θεό. Για αυτό τον λόγο μπορεί κανείς να μιλήσει για γεροντική προφητική παράδοση της Ορθοδοξίας.
Ίσως ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος της γεροντικής προφητικής παράδοσής μας είναι ο μεγάλος κήρυκας των ελληνικών γραμμάτων, του ελληνορθόδοξου διαφωτισμού και της εθνικής μας ελευθερίας, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, την μνήμη του οποίου τιμούμε στις 24 Αυγούστου.
Ζώντας λίγο πριν αρχίσει να χαράζει η λευτεριά, η δράση του και το έργο του σε μεγάλο μέρος της τουρκοκρατούμενης τότε πατρίδας μας σκόρπισαν παντού αχτίδες φωτός και μεγάλες ελπίδες για την επερχόμενη εθνική έγερση. Η κεντρική ιδέα του ήταν αυτή για το Ποθούμενο, εννοώντας έτσι την απελευθέρωσή μας από τα δεσμά τουΤούρκου δυνάστη, που πράγματι συνέβη μερικές δεκαετίες αργότερα, δικαιώνοντας απόλυτα τον Πατροκοσμά.
Σαν νέος «Απόστολος Παύλος», ο Κοσμάς ο Αιτωλός όργωσε κυριολεκτικά την Ελλάδα, σκορπίζοντας παντού φως και ευλογία Θεού και Ρωμιοσύνης. Έκανε τέσσερις μεγάλες περιοδείες, περνώντας από τα σημαντικότερα μέρη της εποχής του, εκεί που στέναζε ο καταπιεσμένος από την οθωμανοκρατία Ελληνισμός: την Πελοπόννησο, τη Θεσσαλονίκη, τη Στερεά Ελλάδα και τη Θεσσαλία, φθάνοντας μέχρι και την Κωνσταντινούπολη. Αλλά βασικό του επίκεντρο υπήρξε η δράση του στην Ήπειρο και την Αλβανία, και για αυτόν ακριβώς τον λόγο χειρόγραφα με τις προφητείες του βρέθηκαν και στην αλβανική, όπως βεβαίως και στην ελληνική γλώσσα. Και όλες αυτές τις περιοδείες τις έκανε είτε με τα πόδια είτε ανεβασμένος πάνω σε ένα γαϊδουράκι, κηρύσσοντας παντού τον Θείο Λόγο και την εθνική επανάσταση.
Εκείνο που ξεσήκωνε και έδινε κουράγιο στους υπόδουλους ελληνικούς πληθυσμούς ήταν ο προφητικός λόγος του Αγίου και η βασική ιδέα της αναμονής του Ποθούμενου. Έτσι, όπου και αν πήγαινε ο Άγιος, συναθροίζονταν οι πιστοί και άκουγαν το χριστιανικό του κήρυγμα, που ήταν συγχρόνως και ένα εθνεγερτήριο σάλπισμα, το οποίο λίγο αργότερα μετουσιώθηκε στην μεγάλη επανάσταση του 1821, που απελευθέρωσε την πατρίδα μας από τον βάρβαρο δυνάστη. Το Ποθούμενο έλαβε σάρκα και οστά και ο Κοσμάς ο Αιτωλός δικαιώθηκε απόλυτα.
Αλλά και σήμερα, πάλι δικαιώνεται ο Πατροκοσμάς! Είναι τόσο διαχρονικές οι προφητικές του ρήσεις, ώστε απορεί πραγματικά κανείς πόσο θεόπνευστος μπορεί να ήταν αυτός ο άγιος άνθρωπος. Με τόσο βαθύ βλέμμα είδε ο Κοσμάς μέσα στο μέλλον.
Παραθέτω εδώ τις σημαντικότερες προφητικές δηλώσεις του Πατροκοσμά, με έναν σύντομο σχολιασμό από την ταπεινότητά μου.
«Αυτό μια μέρα θα γίνει Ρωμέικο και καλότυχος όποιος θα ζήσει σε εκείνο το βασίλειο»…
Αυτή τη φράση, που βεβαίως αποδείχτηκε πέρα για πέρα προφητική, την έλεγε ο Άγιος σε πολλά και διαφορετικά μέρη της σκλαβωμένης τότε Ελλάδας. Φαντάζεται κανείς πόση ευτυχία και πόση ελπίδα έδινε τότε στους υπόδουλους Έλληνες και Χριστιανούς. Τα παιδιά που τον άκουγαν, όλα τους, έζησαν μερικές δεκαετίες αργότερα την εθνική και θρησκευτική μας απελευθέρωση.
«Το Ποθούμενο θα γίνει στην τρίτη γενεά. Θα το δουν τα εγγόνια σας»…
Αυτή την προφητεία την είπε στη Χειμάρρα. Πραγματικά, η εθνική μας απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό έγινε στην τρίτη γενιά από τότε, και θα περιελάμβανε και την Βόρειο Ήπειρο με τον ελληνικότατο πληθυσμό της, εάν οι μεγάλες δυνάμειςδιαχρονικά δεν εμπόδιζαν την ενσωμάτωσή της με την μητέρα Ελλάδα και εάν η χώρα μας δεν είχε τη διαχρονική επίσης ατυχία να κυβερνάται από προδότες.
«Ταβάσανα είναι ακόμη πολλά. Θυμηθείτε τα λόγια μου. Προσεύχεστε, ενεργείτε καιυπομένετε στερεά. Έως ότου να κλείσει αυτή η πληγή του πλάτανου, το χωριό σαςθα ’ναι σκλαβωμένο και δυστυχισμένο»…
Αυτή η προφητεία ειπώθηκε στο χωριόΒασιλικό της Ηπείρου (παλιό όνομα: Τσαραπλανά) και πραγματικά η πληγή στοπλατάνι εκείνο έκλεισε το 1912, έτος κατά το οποίο απελευθερώθηκε η Ήπειρος!
«Ότανσμίξουν αυτά τα δενδρύλλια, τότε θα έρθει το Ποθούμενο»…
Ειπώθηκε επίσης στοπαραπάνω χωριό, και τα δενδρύλλια αυτά μεγάλωσαν, απλώθηκαν και τελικά έσμιξαντο 1912!
«Θα’ρθουν οι κόκκινοι σκούφοι, κι ύστερα οι Άγγλοι επί 54 χρόνια και κατόπιν θαγίνει ρωμέικο»…
Αυτή η προφητεία, που λέχθηκε στην Κεφαλλονιά και αφορούσε στηναπελευθέρωση της Επτανήσου, επαληθεύτηκε με εντυπωσιακή ακρίβεια. Πράγματι,ήρθαν οι «κόκκινοι σκούφοι», που δεν ήταν παρά οι Γάλλοι στρατιώτες, οι οποίοιονομάζονταν έτσι λόγω του χρώματος των καπέλων που φορούσαν στα χρόνια τουΝαπολέοντα. Και μετά απ’ αυτούς ήρθαν οι Άγγλοι, οι οποίοι κατείχαν τα Επτάνησαγια 54 χρόνια, όσα ακριβώς είχε προφητεύσει ο Πατροκοσμάς! Είχαν έρθει αμέσωςμετά από τους Γάλλους, το 1810, και έφυγαν το 1864, όταν τα νησιά του Ιονίουενσωματώθηκαν τελικά με την Ελλάδα.
«Θαγίνεις μεγάλος άνθρωπος, θα κυριεύσεις όλη την Αρβανιτιά, θα υποτάξεις τηνΠρέβεζα, την Πάργα, το Σούλι, το Δέλβινο, το Γαρδίκι και αυτό το τάχτι τουΚουρτ πασά. Θα αφήσεις μεγάλο όνομα στην οικουμένη. Και στην Πόλη θα πας, μα μεκόκκινα γένεια. Αυτή είναι η θέληση της Θείας Προνοίας. Ενθυμού, όμως, εις όλητη διάρκεια της εξουσίας σου, να αγαπάς και να υπερασπίζεσαι τους Χριστιανούς,αν θέλεις να μείνει η εξουσία στους διαδόχους σου»…
Αυτή την προφητεία είπε οΆγιος στο Τεπελένι, ενώπιον του Αλή πασά, πριν ο τελευταίος κυριαρχήσει σε όλητην περιοχή. Τελικά η ρήση του Κοσμά έτυχε απόλυτης δικαίωσης, αφού ο Αλή πασάςόντως κυρίευσε όλα τα παραπάνω μέρη, αλλά και στην Κωνσταντινούπολη πήγε μεκόκκινα γένεια: του είχαν πάρει το κεφάλι οι Οθωμανοί και το έστειλαν δώρο στονσουλτάνο.
«Τοπαιδί αυτό θα προκόψει, θα κυβερνήσει την Ελλάδα και θα δοξαστεί»…
Αυτά είπε οΠατροκοσμάς, δείχνοντας ένα μικρό παιδί. Αργότερα το παιδί αυτό μεγάλωσε καιέγινε κυβερνήτης της Ελλάδας ως πρωθυπουργός. Λεγόταν Ιωάννης Κωλέττης…
«Απότρία μπουγάζια στενά, Σκρα, Κράψη και Μουζίνα, θα περνούν πολλά στρατεύματα γιατην Πόλη. Καλό είναι τα γυναικόπαιδα να βγουν στα βουνά. Θα σας ρωτούν αν είναιμακριά η Πόλη. Εσείς να μη λέτε την αλήθεια, διότι θα σας κακοποιήσουν. Ο στρατόςαυτός δεν θα φθάσει στην Πόλη. Στη μέση του δρόμου θα μάθει ότι ο πόλεμος τελείωσε»…
Αυτή η προφητεία αφορά ξεκάθαρα τις μάχες των βαλκανικών πολέμων (1912-1913),στα στενά του Σκρα και αλλού, ενώ πραγματικά ο στρατός δεν έφθασε ποτέ στην Κωνσταντινούπολη, αφού ο πόλεμος έληξε…
Από τοβιβλίο «Οι Γέροντες της Ορθοδοξίας για την κρίση» – Εκδόσεις Ελεύθερη Ώρα