Του Μιχαήλ Χούλη, Θεολόγου
Ο Ιησούς είπε κάποτε στους αρχιερείς και τους πρεσβυτέρους του λαού την εξής παραβολή (ανάμεσα σε άλλες) μήπως και τους κάνει να ξυπνήσουν από τον πνευματικό λήθαργο και πιστέψουν ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού, ο Μεσσίας των προφητειών: «Ένας γαιοκτήμονας φύτεψε ένα αμπέλι, το περίφραξε, έσκαψε σ’ αυτό πατητήρι, έχτισε πύργο, το νοίκιασε σε γεωργούς και έφυγε για άλλον τόπο. Όταν πλησίαζε η εποχή της καρποφορίας, έστειλε τους δούλους του στους γεωργούς να πάρουν το μερίδιό του από τους καρπούς. Οι γεωργοί όμως έπιασαν τους δούλους του, κι άλλον τον έδειραν, άλλον τον σκότωσαν κι άλλον τον λιθοβόλησαν.
Ξανάστειλε άλλους δούλους, περισσότερους από τους πρώτους και τους έκαναν τα ίδια. ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΝ τούς έστειλε ΤΟ ΓΙΟ ΤΟΥ με τη σκέψη: ‘Θα σεβαστούν το γιο μου’. Οι γεωργοί όμως, όταν είδαν τον γιο, είπαν μεταξύ τους: ‘Αυτός είναι Ο ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΣ. Εμπρός, ας τον σκοτώσουμε και ας αρπάξουμε την κληρονομιά του’. Έτσι, τον έπιασαν, τον έβγαλαν έξω από το αμπέλι και τον σκότωσαν. Όταν λοιπόν έρθει ο ιδιοκτήτης του αμπελιού, τι θα κάνει σ’ εκείνους τους γεωργούς;» «Είναι κακοί», του λένε.
«Γι’ αυτό θα τους εξολοθρεύσει με το χειρότερο τρόπο και θα νοικιάσει το αμπέλι σ’ άλλους γεωργούς, που θα του δίνουν τους καρπούς στην εποχή τους». Τους λέει ο Ιησούς: «Ποτέ δε διαβάσατε στις Γραφές: ‘Ο λίθος που τον πέταξαν σαν άχρηστο οι οικοδόμοι, αυτός έγινε αγκωνάρι. Ο Κύριος το έκανε αυτό, και είναι αξιοθαύμαστο στα μάτια μας’»; «Όποιος πέσει πάνω σ’ αυτόν τον λίθο θα τσακιστεί. Και σε όποιον πάνω πέσει ο λίθος θα τον κομματιάσει. Γι’ αυτό σας βεβαιώνω πως ο Θεός θα σας αφαιρέσει το προνόμιο να είστε λαός της βασιλείας του, και θα το δώσει σ’ ένα λαό που θα παράγει τους καρπούς της βασιλείας». Οι αρχιερείς και οι Φαρισαίοι άκουσαν τις παραβολές Του και κατάλαβαν πως μιλάει γι’ αυτούς. Κι ενώ ήθελαν να τον πιάσουν, φοβήθηκαν τα πλήθη, γιατί τον πίστευαν για προφήτη (Μθ. 21,33-46/ Μκ. 12,1-12)/ Λουκ. 20,9-10).
Η εν λόγω παραβολή διασώζεται και από τους τρεις συνοπτικούς ευαγγελιστές, αλλά ανευρίσκεται και στο γνωστικό ευαγγέλιο του Θωμά. Ένας γαιοκτήμονας (συγκεκριμένα ο Θεός, που είναι Δημιουργός και Κύριος), με ιδιαίτερη φροντίδα και ενδιαφέρον περιέβαλε τους ανθρώπους και προνόησε για τη σωτηρία τους (φύτεψε, περίφραξε, έσκαψε, έχτισε, νοίκιασε αμπελώνα) και σε πρώτη φάση άφησε τον Ισραήλ υπεύθυνο για την λειτουργική καθοδήγηση του κόσμου (Παλαιά Διαθήκη). Οι Ισραηλίτες όμως, οι θρησκευτικοί άρχοντες και Γραμματείς και διδάσκαλοι του λαού (οι κακοί γεωργοί), δεν απέδωσαν καρπούς, έδειξαν αγνωμοσύνη και αχαριστία και προφανώς σε κατάσταση μέθης ευρισκόμενοι (σύγχυσης και παραλογισμού, που φτάνει μέχρι το έγκλημα), έδειραν (τον Μιχαία), λιθοβόλησαν (τον Ιερεμία και τον Ζαχαρία) και σκότωσαν (τον Ησαΐα θανάτωσαν δια πριονισμού και τον Ιεζεκιήλ στη Βαβυλώνα) τους δούλους και υπηρέτες του αφέντη -πολλούς δηλαδή αγίους και δικαίους, αλλά και τους θεόπεμπτους προφήτες, που στάλθηκαν για να διδάξουν τους Ιουδαίους να τηρήσουν τις θείες εντολές= τους καλούς καρπούς των ανθρώπων.
Και δεν έμειναν μόνο σ’ αυτά, αλλά σε λίγο, μεθυσμένοι από τη δική τους αλαζονεία, την έλλειψη αυτογνωσίας και τα πάθη, θα εξοντώσουν τον ίδιο το μονάκριβο γιο του ιδιοκτήτη (ήτοι τον Ιησού, τον Υιό και Λόγο του Θεού), για τον οποίο μάλιστα δηλώνεται ότι φονεύτηκε έξω από τον αμπελώνα, όπως ο Ιησούς κρεμάστηκε στο σταυρό έξω από την Ιερουσαλήμ. Η εξαιρετική αγάπη του ιδιοκτήτη (του Θεού) είναι εμφανής (πέραν της λογικής), αφού δεν φοβήθηκε να στείλει και θυσιάσει ούτε τον γιο του (τον Χριστό) για να σώσει τον αμπελώνα (το λαό των Ιουδαίων, αλλά και όλη την ανθρωπότητα). Αλλά εμφανής είναι και η ενότητα Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, αφού έναν Κύριο υπηρετούν, την Αγία Τριάδα.
Γι’ αυτό και ο Θεός παραδίδει τον νέο αμπελώνα Του (την Εκκλησία) σε άλλα χέρια (που είναι οι απόστολοι, οι αρχιερείς και οι ποιμένες), που θα κάνουν άξιους καρπούς (πρόκειται για τους πιστούς όλων των αιώνων) για τη βασιλεία Του (ο σκοπός του Θεού είναι η λύτρωση σύμπαντος κόσμου). Πολύ εύστοχα μεταθέτει ο Ιησούς στη συνέχεια το βάρος της διήγησης -από τον ιδιοκτήτη, τους κακούς γεωργούς και τον αμπελώνα- στον ακρογωνιαίο λίθο όλης της οικοδομής, στο αγκωνάρι (θεμέλιο λίθο) που πέταξαν οι οικοδόμοι (οι Ιουδαίοι) νομίζοντας ότι είναι άχρηστο, και που δεν είναι άλλο παρά ο Θεάνθρωπος Κύριος (ο αρχηγός και η κεφαλή της Εκκλησίας), ο οποίος συνδέει (λέγει Ευθύμιος ο Ζιγαβηνός) ως ‘πέτρα-κεφαλή γωνίας’ δύο πλευρές της μιας οικοδομής (Ιουδαίους και εθνικούς) και ξανάδωσε πνοή ζωής και στερέωσε σωτηριολογικά την οικουμένη με την ενσάρκωσή Του, τα θαύματα, τη διδασκαλία του, το σταυρό και την ανάστασή Του.
Πολύ ωραία επίσης εδώ ο Ιησούς αποκαλύπτει ότι ο ίδιος είναι ΥΙΟΣ και ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΣ του Πατρός, όχι ‘δούλος’ και ‘δημιούργημα’ του Θεού, όπως εσφαλμένα νομίζουν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Ακόμη, δεν είναι μόνο γιος του Θεού, αλλά αυτοαποκαλείται και ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ απεσταλμένος του Θεού προς τους ανθρώπους (και άρα η διδασκαλία του είναι μοναδική και τελεσίδικη), ώστε αναιρούνται και των Μουσουλμάνων οι ισχυρισμοί, πως ο Μωάμεθ και όχι ο Ιησούς υπήρξε ο τελευταίος προφήτης εκ Θεού.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:
-‘Εις Επίγνωσιν Θεού’, Μητροπολ. Φθιώτιδος Νικολάου, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, Αθ. 1999
-‘Ερμηνεία των Τεσσάρων Ευαγγελίων’, Βαρθολομαίου Γεωργιάδου, επισκόπου Κορίνθου, εκδ. Δημιουργία, Αθ. 1992
-‘Κυριακοδρόμιο’, Άρτος Ζωής, Αθ. 2011
-‘Τα τέσσερα Ευαγγέλια και Πράξεις των Αποστόλων’, Τιμοθέου Κιλίφη, Αθήνα
‘-Το Ευαγγέλιο του Ματθαίου’, εκδ. Ο Σταυρός, Αθ. 1981
-‘Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο’, Ιω. Καραβιδόπουλου, εκδ. Πουρναράς, Θεσσαλ. 1988