Μέγας Βασίλειος: Τώρα, που η παναίρεση του οικουμενισμού κάνει θραύση, ο Μέγας Βασίλειος γίνεται επίκαιρος όσο ποτέ.
‘’… Κεκριμμένα ημίν τα ένεδρα τίθησι καλύπτων αυτών την επιβουλήν διά του ονόματος ο περιφέρουσι … Το Χριστιανών όνομα έχει και τους διώκοντας’’.
Επειδή ο διάβολος είδε ότι με τους διωγμούς η Εκκλησία πληθύνεται και ακμάζει περισσότερο, άλαξε την γνώμη του και δεν πολεμάει πλέον φανερά. Τι κάνει τώρα; Τοποθετεί για εμάς κρυφά καρτέρια, σκεπάζοντας την δολιότητα των αιρετικών με το όνομα του χριστιανού που περιφέρουν. Έτσι ώστε και τα ίδια με τους πατέρες μας να πάθουμε και να μη φανούμε ότι πάσχουμε για τον Χριστό, εφ όσον και οι διώκτες μας έχουν το όνομα των χριστιανών.
(Επιστολή 139, Αλεξανδρεύσιν, 1, ΕΠΕ 3,64)
‘’Ούτε ο Αιθίοψ αλλάξει ποτέ το δέρμα αυτού, ούτε ο εν διαστρόφοις δόγμασι συντραφείς αποτρίψασθαι δύναται το κακόν της αιρέσεως’’
Ούτε ο Αιθίοπας θα αλλάξει ποτέ το δέρμα του… ούτε εκείνος που ανατράφηκε με διεστραμμένα δόγματα θα αποτινάξει το κακό της αίρέσεως.
(Επιστολή 130, Θεοδότω Επισκόπω Νικοπόλεως, 1, ΕΠΕ 2, 132)
‘’Εάν μέν ούν πεισθώσι σοι, ταύτα άριστα.
Ει δε μή, γνωρίσατε τους πολεμοποιούς και παύσασθε ημίν του λοιπού περί διαλόγων επιστέλλοντες’’
Άν, λοιπόν, πεισθούν, αυτό είναι το άριστο. Άν, όμως, δεν πεισθούν, μάθετε ποιοί είναι οι αίτιοι του πολέμου και πάψτε στο εξής να μού γράφετε για συμφιλίωση.
(Επιστολή 128, Ευσεβίω Επισκόπω Σαμοσάτων, 3, ΕΠΕ 1, 274-276)
‘’Ημείς γάρ ομοίως και τους τα Σαβελλίου νοσούντας και τους τα Αρείου δόγματα εκδικούντας ως ασεβείς αποφεύγομεν και αναθεματίζομεν.
Εμείς αποφεύγουμε εξίσου ως ασεβείς και αναθεματίζουμε τόσον εκείνους που πάσχουν από τη νόσο (τήν αίρεση) του Σαβελλίου, όσο και εκείνους που υποστηρίζουν τα δόγματα του Αρείου.
(Επιστολή 226, Τοις υφ’ εαυτόν ασκηταίς, 4, ΕΠΕ 3, 108)
{1. Ο Σαβέλλιος δίδασκε ότι ο Θεός είναι ένα πρόσωπο με μια υπόσταση και ότι εμφανίζεται στην Παλαιά Διαθήκη ως Πατήρ, στην Καινή Διαθήκη ως Υιός και στην Εκκλησία ως Άγιον Πνεύμα.
2. Ο Άρειος πίστευε ότι ο Υιός δεν είναι ομοούσιος με τον Πατέρα, αλλά κτίσμα του Πατρός, που δημιουργήθηκε σε ορισμένο χρόνο.}
‘’…Και ταύτα πάσχουσι διά το της πονηράς ζύμης Αρείου γενέσθαι μη καταδέχεσθαι’’.
Τα πλήθη, αφού εγκατέλειψαν τους οίκους της προσευχής (είχαν καταληφθεί από τους αιρετικούς του Αρείου), συναθροίζονται στις ερημιές. Το θέαμα είναι ελεεινό: Γυναίκες και παιδιά και γέροντες και άλλοι ασθενείς κάτω από ραγδαίες βροχές και χιονοπτώσεις και ανέμους και χειμωνιάτικους παγετούς, αλλ’ επίσης και το καλοκαίρι κάτω από τον φλογερό ήλιο ταλαιπωρούνται στο ύπαιθρο, και τα υποφέρουν όλα αυτά, διότι δεν δέχτηκαν την πονηρή ζύμη (τήν αίρεση) του Αρείου.
(Επιστολή 242, Τοις Δυτικοίς Επισκοποις, 2, ΕΠΕ 2, 28)
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ
ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Του Βασιλείου Χαρώνη
Επιμέλεια Φώτιος Μιχαήλ