Χάρη: Τόσο αγαπά ο Θεός τον άνθρωπο, που του δίνει πλούσια τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος. Μέχρις ότου, όμως, μάθει η ψυχή να διατηρεί τη χάρη, θα βασανίζεται για πολύ.
Όποιος έχασε τη χάρη, όπως εγώ, αυτός ας πολεμά με γενναιότητα τους δαίμονες. Γνώριζε πως εσύ ο ίδιος είσαι ο ένοχος: έπεσες στην υπερηφάνεια και τη ματαιοδοξία. Όμως, ο πολυέλεος Κύριος σε αφήνει να μάθεις τι σημαίνει να ζεις με το Άγιο Πνεύμα και τι σημαίνει να βρίσκεσαι σε πόλεμο με τους δαίμονες.
Έτσι, η ψυχή βλέπει εκ πείρας πόσο ολέθρια είναι η υπερηφάνεια και αποφεύγει τη ματαιοδοξία και τους ανθρώπινους επαίνους και διώχνει τους υπερήφανους λογισμούς. Τότε η ψυχή αρχίζει να γίνεται καλά και μαθαίνει να διατηρεί τη χάρη.
Η άρρωστη ψυχή είναι υπεροπτική, ενώ η υγιής ψυχή αγαπά την ταπείνωση, όπως τη δίδαξε το Άγιο Πνεύμα, και όσο δεν γνωρίζει ακόμα αυτή την θεία ταπείνωση πρέπει να θεωρεί τον εαυτό της χειρότερο απ΄ όλους.
Η ταπεινή ψυχή, και αν καθημερινά την ανεβάζει ο Κύριος στους ουρανούς και της δείχνει την αγάπη των Σεραφείμ και των Χερουβείμ και όλων των Αγίων, και όλη την ουράνια δόξα που Τον περιβάλλει, ακόμα και τότε, διδαγμένη από την πείρα, θα λέει:
«Εσύ, Κύριε, μου δείχνεις τη δόξα Σου γιατί αγαπάς το πλάσμα Σου. Σε μένα, όμως, δώσε δάκρυα κατανύξεως και δύναμη να Σε ευχαριστώ. Σε Σένα βέβαια αρμόζει δόξα στον ουρανό και στη γη, σε εμένα όμως, ταιριάζουν δάκρυα για τις αμαρτίες μου». Αλλιώς είναι αδύνατον να διατηρήσεις τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, την οποία δίνει δωρεάν ο Κύριος από ευσπλαγχνία.
Πηγή: Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ), εκδ. Ι.Μ.Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, σ. 370-371.