ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΝΕΙΛΟΣ: Ήταν μεσημέρι Μεγάλης Τρίτης 2016. Φευγαλέα λόγω τής εργασιακής πληρότητας πού επέβαλλαν οι ρυθμοί τών Αγίων ημερών, επισκεφθήκαμε στό κρεβάτι τού πόνου τόν παλαίμαχο αγωνιστή τής ερήμου Γέροντα Νείλο (Θεόδωρο) τόν Αγιοφαραγγίτη.
. Τόν βρήκαμε καταπονημένο σωματικά, σχεδόν ξέπνοο, εξουθενωμένο από τήν βαριά καί επίπονη νόσο πού ταλαιπώρησε τό αραχνώδες χοϊκό του περίβλημα αλλά ωρίμασε απόλυτα τήν γενναία του καί εν-Χριστωμένη ψυχή.
. Παρά τήν σωματική ταλαιπωρία ήταν θαλερότατος ψυχικά, σέ μάχιμη ετοιμότητα καί μέ τήν συνήθη υψιπετούσα καρδιά καί πνευματική ακμαιότητα.
. Η άνεση πού μάς χορηγούσε ο στενότατος πνευματικός σύνδεσμος, πού είχε αναπτυχθεί ανάμεσά μας τώρα καί αρκετά χρόνια, έδινε γιά μία άλλη φορά τήν δυνατότητα νά ρουφήξουμε κάτι από τό νέκταρ τής ερήμου, τώρα πού κατασταλαγμένο καί συνολικό ξεχυνόταν από τόν κρατήρα τής άσκησης καί τού πόνου, στήν περίλαμπρη δεξαμενή τής αιωνιότητας.
. Κάποια στιγμή παρατήρησα ότι ο Γέροντας ολοπόρφυρος στό πρόσωπο καί μέ κάποια εναγώνια επιμονή, έφτυνε μέσα από τήν μάσκα τού οξυγόνου καί κάτι ψιθύριζε.
. Η μεταξύ μας αγάπη μού έδωσε τήν άνεση τού ερωτήματος:
Γέροντα, γιατί προσπαθείς νά φτύνεις συνέχεια μέσα από τήν μάσκα τού οξυγόνου;
. Γέροντας: Φτύνω τόν αόρατο νά ‘ξερες τί μού κάνει; Έχω νά κοιμηθώ πέντε μερόνυχτα
Τί σού κάνει Γέροντα;
. Γέροντας: Είναι συνεχώς απέναντί μου. Μέ βρίζει καί μέ απειλεί Η μορφή του είναι τόσο απαίσια, πού άν δέν ενδυναμώσει ο Θεός, δέν αντέχει ο άνθρωπος τήν αγριότητα τής παρουσίας του
Πώς είναι Γέροντα;
Σάν χοίρος μέ χονδρέςαδρές τρίχες (έτσι τόν έβλεπε κι ο Γέροντας Αναστάσιος). Βρωμάει απαίσια Αλλάζει όψεις Δέν μπορείς νά τόν περιγράψεις Βγάζει τή γλώσσα του, πού είναι τεράστια από τό στόμα του εξέρχονται κοκκινωπές φωτιές
Σού μιλάει Γέροντα;
. Γέροντας: Άν μού μιλάει; Προσπαθεί νά μέ αποθαρρύνει Καί τί δέν μού λέει Εγώ -λέει- σού ‘φαγα τήν σάρκα εγώ σού λάβωσα τά πνευμόνια Εγώ έβαλα καί σέ καταδίωκαν μία ζωή. Εγώ σού έκανα τό τάδε καί τό τάδε.. Εγώ σ’ έφερα σέ αυτή τήν κατάσταση. Όποιους βάλω στά δίχτυά μου, τούς περιποιούμαι καλά Δικός μου είσαι ρέ Δικός μου Ακούς;
Εσύ πώς αντιδράς Γέροντα;
Γέροντας: Απαντώ μέ τό Χρυσοστομικό λόγιο: «Ανέστη Χριστός καί πεπτώκασι δαίμονες». Καί τόν φτύνω συνέχεια Αυτός μού λέει: «Τό περιποιήθηκα καλά καί τό Χρυσοστομάκι σας, πού μού πήγαινε κόντρα καί τά ‘γραψε αυτά (εννοούσε τόν Άγιο Ιωάννη τόν Χρυσόστομο). Τόν συγύρισα χειρότερα από σένα. Έβαλα τούς δικούς μου καί τόν διέλυσαν στήν εξορία Αφεντάδες καί Δεσποτάδες Ακούς ρέ; Εγώ σάς κατευθύνω καί τώρα Θά τ’ αλλάξω όλα στά μπλά μπλά σας (στήν διδασκαλία σας) Όποιος μού πάει κόντρα τόν περιποιούμαι καλά Έλα τώρα νά σέ δροσίσω». Βγάζει τήν απαίσια γλώσσα του, τήν τεντώνει, άν καί βρίσκεται σέ απόσταση κάποια μέτρα μακριά, τήν κάνει σάν προβοσκίδα ελέφαντα, μέ ακουμπά σέ διάφορα σημεία τού προσώπου μου καί μέ καίει αφόρητα Καί συνεχίζει σαρκαστικά: «Αυτό τό δώρο από τήν γλώσσα μου, επειδή εσύ μέ έψηνες μέ τήν δική σου τήν γλώσσα Μπορείς νά μού πείς γιατί δίδασκες; Αφού ερχόμουνα καί σού ‘λεγα ότι δέν ήταν δουλειά σου νά διδάσκεις καί νά δίνεις κατευθύνσεις στόν κόσμο. Νά διδάσκουν οι θεολόγοι, οι δεσποτάδες, μάλιστα Αλλά όχι κι εσύ νά μέ βαράς Τό ξύλο τό απελέκητο!». Άλλοτε γίνεται τεράστιο φίδι, περιτυλίγει καί σφίγγει τό σώμα μου καί αντιμετωπίζω αφόρητο μαρτύριο. Επιμένω στό «Χριστός Ανέστη καί πεπτώκασι δαίμονες» καί στό φτύσιμο Τά είχα αυτά καί στήν έρημο αλλά καί πιό αραιά καί νικηφόρα Ξεκίνησαν εντατικότερα τίς τελευταίες ημέρες Επιμένει καί δέν φεύγει
. Ξέρετε, τού είπα, ο Γέροντας Εφραίμ ο Αριζονίτης γράφει, ότι τό υφίστανται αυτό πρό τού τέλους οι μεγάλοι αθλητές γιά νά αποκομίσουν καί μαρτυρικό στεφάνι. Γράφει συγκεκριμένα γιά τήν Οσία Μητέρα του Γερόντισσα Θεοφανώ, ότι έβλεπε ο Γέροντας τόν Άγγελό της, λίγες ημέρες πρό τής μακαρίας τελευτής της νά αποσύρεται διακριτικά καί νά παρακολουθεί τόν αγώνα της, χωρίς νά επεμβαίνει. Τήν άφηνε μόνη της νά παλεύει γιά νά αυξηθεί ο μισθός τού αγώνα καί τής υπομονής. Εκείνη αντιστέκονταν αδιάλειπτα μέ δύο λέξεις: «Ιησού Παναγία μου». Τόν έβλεπε καί κρατούσε στιλέτο καί τήν σημάδευε μέ άγριες διαθέσεις Τώρα καί εσείς ευρίσκεσθε στήν πύλη Γι’ αυτό συμβαίνουν αυτά
. Μήπως καί ο Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης δέν γράφει στήν Κλίμακα ότι οι τελευταίοι πειρασμοί τών μεγάλων αγωνιστών είναι τής απιστίας καί τής απελπισίας;
. Μήπως ο σύγχρονος αναγεννητής τού Αγιωνύμου Άθωνος Όσιος Ιωσήφ ο Ησυχαστής δέν απεκάλυψε στά πνευματικά του παιδιά ότι δέχθηκε τέτοια επίθεση από τόν πονηρό στίς οριακές ημέρες πρό τού τέλους, πού πάσχιζε μέ λυσσώδη μανία νά τού κηρύξει φανταστικές καί άκυρες όλες του τίς αγιοπνευματικές εμπειρίες;
. Μήπως καί ο Όσιος Φιλόθεος ο Ζερβάκος, όταν πήγε νά πληροφορήσει τόν επιστήθιο φίλο του, Όσιο Αθανάσιο τόν Χαμακιώτη γιά τό επερχόμενο τέλος τού δεύτερου, δέν τού επέστησε τήν προσοχή, λέγοντάς του: «Πρόσεξε, αδελφέ, μή σέ πειράξει τήν τελευταία στιγμή ο παγκάκιστος;». Κάτι πού βεβαίως έγινε, αλλά ο Γέροντας Αθανάσιος μέ τά σημερινά ζωομύριστα καί μυρίπνοα οστά, εξήλθε τροπαιούχος καί από αυτή τήν τελευταία πνευματική γυμνασία πού τού παραχώρησε ο αγωνοθέτης Θεός
. Μήπως καί ο εμπνευστής καί ομόψυχος αδελφός σας, ο Μέγας Αναστάσιος ο Κουδουμιανός, μικρό πρό τής θριαμβευτικής μεταχωρήσεώς του στήν αιωνιότητα, δέν μάς φανέρωσε, ότι είχε φοβερή συμπλοκή μέ τούς δαίμονες, κάτι όχι ασυνήθιστο γιά τόν εμπειροπόλεμο πυγμάχο τής ασκητικής κονίστρας; Τόν έσυραν στό έδαφος, τού κατάφεραν δύο περίεργα εγκαύματα στήν πλάτη, τά οποία, βέβαια, μετά από παρέλευση ολίγιστου χρόνου, θαυματουργικώς εξαλείφθησαν.
. Καί ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Τιμόθεος, από τούς σπάνιους σέ χριστοκεντρικότητα καί απόθεμα αγιότητος Ιεράρχες, τήν ημέρα πού εκοιμήθη αιφνιδίως, δέχθηκε επίθεση από σμήνος δαιμόνων Κατάπληκτος καί αναμαλλιασμένος βγήκε στόν εξώστη τού μοναχικού του ενδιαιτήματος καί φώναζε: «Γιατί αφήσατε τούς μαύρους νά περάσουν, τούς μασσώνους πού ανέβηκαν επάνω; Μού έκαναν άγρια επίθεση Τούς αντιμετώπισα αλλά ζορίστηκα». Αυτό έγινε εκείνη τήν ημέρα δύο φορές. Έχουμε καί πολλά άλλα παραδείγματα Γέροντα. Κάνε κουράγιο
. Ο Γέροντας μέ πρόδηλη απορία αποτυπωμένη στήν έκφραση τού προσώπου του, μού απάντησε:
«Μά εγώ δέν ανήκω στούς μεγάλους αθλητές. Υπήρξα ισόβιος ζητιάνος τού ελέους τού Θεού στήν έρημο διά τής μετανοίας Είμαι ρεμάλι Μεγάλος αμαρτωλός. Ζητούσα συνεχώς έλεος Δέν είναι αυτά γιά ‘μένα. Δέν ανήκω σέ αυτούς».
Αυτά, απάντησα, Γέροντα, ο Θεός τά ξέρει
. Μέ ιλαρό πρόσωπο έγνεψε ότι συμφωνεί καί έκλεισε τά ολόλαμπρα μάτια του από εξάντληση, περατώνοντας κάθε συζήτηση.
. Άλλωστε ασθμαίνων καί μέ πολύ κόπο, σχεδόν ψιθυριστά, μέχρι εκείνη τήν ώρα ανταποκρινόταν στόν διάλογο. Απόρησα πού βρήκε τήν δύναμη νά μετάσχει τόσο ευκρινώς στή διαγενόμενη συζήτηση.
. Ήταν προφανώς ενδυνάμωση Θεού, προκειμένου νά αφήσει σάν παρακαταθήκη καί τήν τελευταία του αυτή συγκλονιστική εμπειρία, στήν βιωματική φιλοκαλία τής Εκκλησίας.
. Αυτή η διήγηση ήταν καί ο τελευταίος μας διάλογος επί γής
. Ο Γέροντας από τήν Μεγάλη Τετάρτη τό βράδυ είχε πλέον ηρεμήσει απόλυτα καί περίμενε μέ γαλήνη τό επικείμενο τέλος.
. Είχε λήξει η τελευταία φοβερή μάχη μέ τόν δαίμονα. Νικητής ο παλαίμαχος αθλητής τής ερήμου έβλεπε τούς παλαιούς Αγιοφαραγγίτες Πατέρες νά τόν περιστοιχίζουν καί τίς επουράνιες αγγελικές ταξιαρχίες νά υπερίπτανται εμφανώς, νά επιστατούν γύρω από τήν κλίνη του, νά λαμβάνουν πρωτοβουλίες καί νά ετοιμάζουν τήν έξοδό του.
. Εκστατικός έμενε νά κοιτάζει καί δόξαζε τόν Θεό! Έκανε μέ απροκάλυπτη δυσκολία άπειρες φορές τόν σταυρό του.
. Τό πρωί τής Μεγάλης Πέμπτης ψέλλισε: «Όλα τελείωσαν. Σήμερα φεύγω. Επίκειται η ώρα. Νά ειδοποιηθεί ο Αντώνης γιά τήν άμεση μεταφορά μου μέ τό ασθενοφόρο στό Κεφάλι (Ερημητήριο όπου ζούσε στά νοτιοδυτικά Αστερούσια).
. Θέλω νά παραδώσω τήν ψυχή μου εκεί Οπωσδήποτε πρέπει νά βρεθώ στό Ασκητήριό μου από τό βράδυ τής Μεγάλης Πέμπτης έως τό πρωί τής Μεγάλης Παρασκευής».
. Λίγο αργότερα είπε ξέπνοα αλλά καθαρά: «Ένθα ουκ έστι πόνος, ου λύπη, ου στεναγμός, αλλά ζωή ατελεύτητος»
. Όταν πρίν λίγες ημέρες τόν είχε επισκεφθεί ζωντανά στό σπίτι, πού ενοσηλεύετο στίς Μοίρες, η κοιμηθείσα κόρη του Σταυρούλα, τήν ρώτησε ο Γέροντας: «Πώς είναι παιδί μου ο Παράδεισος», καί εκείνη απάντησε: «Όπως μού τόν περιέγραφες, σεβαστέ μου πατέρα». «Εξήγησέ μου περισσότερο», επέμεινε εκείνος καί αυτή συμπλήρωσε: «Δέν μού έλεγες, όταν σέ ρωτούσα εγώ πρίν φύγω, ότι εκεί ουκ έτσι πόνος, ου λύπη, ου στεναγμός, αλλά ζωή ατελεύτητος; Τελικά αυτό είναι πατέρα».
. Τώρα ο Γέροντας προγευόμενος τά έπαθλα τού αγωνοθέτη Θεού, τελείωνε τούς επίπονους ισόβιους άθλους επαναλαμβάνοντας τούτα τά λόγια καί ένα λεπτό αδιόρατο χαμόγελο σφράγιζε τήν μυστηριώδη έκσταση τού θανάτου. Βαριανάσαινε καί ατάραχος περίμενε. Τό ουράνιο ταξίδι είχε πλέον άμεσα δρομολογηθεί.
. Ήταν Μεγάλη Πέμπτη λίγο πρίν τά μεσάνυχτα 28-4-2016. Η ένδοξη κοίμησή του υπήρξε «μυστήριο κραυγής όπερ εν ησυχία Θεού διεπράχθη» (Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος) όπως άλλωστε καί όλη η θαυμαστή καί πνευματέμφορος βιοτή του.
. Μόλις ακούμπησε τό κατάστικτο καί οσίαθλο σώμα στήν ασκητική του κλίνη, αμέσως φτερούγισε η ολόφωτη καί θεοτερπής ψυχή του στά άφθαρτα σκηνώματα τής δόξης τού Χριστού, τόν οποίον μέ μανικό έρωτα αγάπησε καί μέ αδιάλειπτη ησυχαστική στοχοθεσία, χαρισματικώς προσαπόκτησε.
. Ήταν η πανίερη καί φοβερή βραδιά πού εμυσταγωγείτο τό Θείο Πάθος στίς καρδιές τών πιστών. Καί η εσταυρωμένη επίγεια διαδρομή τού μαρτυρικού Γέροντος, έπρεπε νά βρεί εκείνες τίς συγκλονιστικές στιγμές τήν νοηματοδότηση καί καταξίωσή της, από Εκείνον πού καλεί τούς φίλους Του ενεργά στό Σταυρό, προκειμένου νά τούς αναγνωρίσει δικούς Του καί νά τούς εντάξει πανηγυρικά καί στούς άληκτους αναβαθμούς τής Αναστάσεως..
. Αιωνία η μνήμη του. Νά έχουμε τήν ευχή του.
Η τελευταία μάχη μέ τόν διάβολo τού Γέροντος Νείλου τού Αγιοφαραγγίτου
Τού Αρχιμ. Αντωνίου Φραγκάκη, Ιεροκήρυκος Ι. Μ. Γορτύνης καί Αρκαδίας.
