«Με απογοητεύουν οι άλλοι». Είναι μια φράση που την ακούω συχνά γύρω μου. Μα κάπου – κάπου τη νιώθω να ξεπηδάει κι απ’ τα βάθη του εαυτού μου. Τι θα πει πως μας απογοητεύουν οι άλλοι;
Οι μεγάλοι, οι μικρότεροι, οι συνομήλικοι; Θα πει, πως θα τους θέλαμε διαφορετικούς, αλλιώτικους απ’ ό,τι είναι.
Γιατί δε συμφωνούμε μ’ αυτό που είναι, γιατί μας πληγώνουν με τον τρόπο που μας φέρονται. Στο βάθος-βάθος θα πει, πως τους απορρίπτουμε. Παραβαίνουμε δηλαδή τη δεύτερη μεγάλη εντολή: «Αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν». Μη μας παραξενεύει λοιπόν το γεγονός, πως αντί να γεφυρωθεί το χάσμα ανάμεσα σε μας και σ’ εκείνους, που μας απογοητεύουν, βαθαίνει ολοένα και περισσότερο. Χωρίς αγάπη, κανένα χάσμα δε γεφυρώνεται.
Αν ψάξουμε προσεκτικά τον εαυτό μας, θα διαπιστώσουμε ίσως πως η αιτία της απογοήτευσης είναι πάλι ο εγωισμός. Γιατί συνήθως θέλουμε τους άλλους διαφορετικούς, αλλιώτικους, απ’ ό,τι είναι, όχι για κείνους, αλλά για μας. Για να ικανοποιούμαστε εμείς. Για να ‘μαστε εμείς αναπαυμένοι, για να μη χρειάζεται να παλεύουμε σκληρά με τον ίδιο τον εαυτό μας, ώστε να νικήσουμε τα πάθη μας και να καλλιεργήσουμε την αρετή της κατανόησης, της ταπείνωσης και της αποδοχής.
Με το να μην αποδεχόμαστε τους άλλους όπως είναι, ζημιωμένοι βγαίνουμε πάντα εμείς. Δεν είμαστε ποτέ ικανοποιημένοι από τον τρόπο, που μας φέρονται οι άλλοι, η ειρήνη της ψυχής είναι μια ποθητή, αλλά άπιαστη πραγματικότητα για τα δικά μας δεδομένα, ενώ από την άλλη μεριά η απογοήτευση γίνεται μόνιμος σύντροφός μας και αναστέλλει κάθε πρόοδο στην πνευματική μας πορεία.
Δεν ξέρω πόσοι από μας, οι οποίοι παραπονιόμαστε για το ότι μας απογοητεύουν οι άλλοι, καθίσαμε ποτέ να σκεφτούμε πόσο απογοητεύουμε εμείς τους άλλους ή πόσο μας απογοητεύει ο εαυτός μας.
Αφορμές για απογοήτευση πάντα θα υπάρχουν. Το ζητούμενο είναι να τις αντιμετωπίζουμε σωστά. Είναι γενναιότητα ψυχής να δέχεσαι τις αφορμές της απογοήτευσης σαν υλικό αγιασμού. Είναι δείγμα αγωνιστικότητας να παλεύεις σκληρά μέσα σου, για να ‘σαι πάντα έτοιμος να δικαιολογείς, να κατανοείς, να ανέχεσαι, να παραβλέπεις, να υπομένεις… Είναι ακόμα αφάνταστα υπέροχο κι ωραίο να προσεύχεσαι για κείνους που σε απογοητεύουν. Να προσεύχεσαι, όχι για σένα, αλλά για κείνους. Όχι για να σταματήσουν εκείνοι να σε απογοητεύουν, αλλά για να πάψεις εσύ να απογοητεύεσαι και να τους αποφεύγεις…
Η σωστή αντιμετώπιση της απογοήτευσης του είδους αυτού, μας κάνει να στρεφόμαστε από τους ανθρώπους στο Θεάνθρωπο. Από τους ατελείς στον Τέλειο. Αποτρέπει από την προσκόλληση σε ό,τι ανθρώπινο. Τονώνει την ψυχική μας ελευθερία. Μας ασκεί στην ταπείνωση. Αποδεικνύει ακόμη την ανεπάρκεια και την αδυναμία του ανθρώπου να ικανοποιήσει πλήρως τον άνθρωπο. Και μας αναγκάζει να αναζητήσουμε Εκείνον, που είναι το «όντως εφετόν» και «των εφετών η ακρότης».
Κ. Φοιτήτρια