ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ: Τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου, όταν το ρολόι χτυπά 12 ακριβώς, ένα έτος -με τις πίκρες και τις χαρές του- σβήνει, και ένα νέο έτος ανατέλλει.
Το παλαιό ανήκει πλέον στην ιστορία. Οι 365 ημέρες του έχουν περάσει! Το σκεφθήκατε, αγαπητοί μου, αυτό; Τι επράξαμε κατά το διάστημα των 365 ημερών; Είμεθα χρεωμένοι γι’ αυτές. Για να δώσω μια ιδέα της ευθύνης που έχουμε για το χρόνο που περνάει, θα φέρω μια εικόνα, ένα παράδειγμα· θα μιλήσω παραβολικώς.
Ένας βασιλιάς είχε πολλούς υπηκόους.
Επειδή τους αγαπούσε, μια μέρα έκανε σε όλους από ένα δώρο. Τους έδωσε ως μποναμά από ένα πουγγί γεμάτο χρυσά νομίσματα. Το πήραν οι άνθρωποι, το άνοιξαν, κι άρχισαν να μετράνε τα νομίσματα.
Μετρούσαν, μετρούσαν… Όλοι βρήκαν το ίδιο· μέσα στο πουγγί του καθενός υπήρχαν 8.760 χρυσά νομίσματα, 8.760 λίρες! Μεγάλο το ποσό. Το έδωσε ο βασιλιάς από καλοσύνη, για να το χρησιμοποιήσουν για το καλό το δικό τους και των άλλων.
Αλλά αυτοί τι έκαναν· μπορείτε να φανταστείτε; Αντί με τα χρήματα αυτά να βοηθήσουν το σπίτι τους και την κοινωνία, πήραν το πουγγί, πήγαν κοντά στο ποτάμι, το άνοιξαν και άρχισαν να πετάνε μία – μία τις λίρες μέσα στο νερό. Όλες τις λίρες τις πέταξαν στο ποτάμι!
Εάν ήταν κάποιος εκεί και τους έβλεπε, τι θα έλεγε;
Ότι αυτοί τρελάθηκαν. Αυτή είναι η παραβολή, αγαπητοί μου. Ποιος είναι ο βασιλιάς αυτός; Είναι ο Θεός. Ποιοι είναι οι άμυαλοι υπήκοοι; Εμείς. Και ποιος είναι αυτός ο αριθμός 8.760;
Πιάστε μολύβι, κάντε ένα πολλαπλασιασμό και θα το βρείτε. Κάθε ημερονύκτιο που περνάει έχει 24 ώρες, και όλος ο χρόνος έχει 365 ημέρες. Οι 365 ημέρες επί 24 ώρες μας κάνουν 8.760 ώρες· τόσες ώρες έχει όλο το έτος.
Από την 1η Ιανουαρίου του παλαιού έτους μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου πέρασαν, αγαπητοί μου, 8.760 ώρες. Μέσα στο διάστημα αυτό τι κάναμε; Τις αξιοποιήσαμε; Ή μοιάζουμε μ’ αυτούς που πέταξαν στο ποτάμι όλες τις λίρες τους; – Πόση ώρα κάνεις προσευχή;
Κάντε μια έρευνα στον εαυτό σας, έναν υπολογισμό. 8.760 ώρες!
Μεταξύ των ωρών αυτών υπάρχουν ώρες που αφιερώσατε σε ακρόαση του θείου λόγου και σε μελέτη της Αγίας Γραφής;
Υπήρξαν ώρες που τρέξατε ν’ ακούσετε το θείο κήρυγμα και ώρες που ανοίξατε το Ευαγγέλιο; Εάν υπάρχουν, είστε μακάριοι.
Έτσι αρχίζει το Ψαλτήρι: «Μακάριος», λέει, καλότυχος κ’ ευτυχισμένος ποιος είναι; Αυτός που έχει λεφτά, πολυκατοικίες και επιχειρήσεις λιμουζίνες, διασκεδάσεις; «Μακάριος», λέει, ο άνθρωπος, «ως ουκ επορεύθη εν βουλει ασεβών… αλλ’ ή εν τώ νόμω Kυρίου το θέλημα αυτού, και εν τώ νόμω αυτού μελετήσει ημέρας και νυκτός» (Ψαλμ. 1,1-2).
Μακάριος όποιος παίρνει στα χέρια του τη Γραφή και τη διαβάζει. Σας ερωτώ λοιπόν· τον περασμένο χρόνο ο άγγελός σας, σας είδε να κρατάτε στα χέρια το Ευαγγέλιο να διαβάζετε; Ο Χριστός ο ίδιος λέει·«Μακάριοι οι ακούοντες τον λόγον του Θεού και φυλάσσοντες αυτόν» (Λουκ. 11,28).
Πέρασαν 8.760 ώρες. σας ερωτώ, μέσα σ’ αυτές υπήρχε καμία ώρα που αφιερώσατε σε προσευχή;
Στα παλαιά τα χρόνια οι Χριστιανοί διέθεταν ώρες ολόκληρες για προσευχή. Τώρα; Υπάρχει ώρα που ο άγγελός σας, σας βλέπει γονατισμένους να προσεύχεσθε στο Θεό;
Ω αν ξέραμε τι δύναμις είναι η προσευχή και τι χάνουμε που δεν προσευχόμεθα! Πόσα άλυτα προβλήματα (προσωπικά, οικογενειακά, επαγγελματικά κ.ά.) θα είχαμε λύσει, αν χρησιμοποιούσαμε το κλειδί αυτό που μας δίνει ο Θεός!
Πόση ώρα κάνεις προσευχή; – Πόση παρηγοριά έχει η ώρα που λες:
«Κύριε ημών Ιησού Χριστέ, δια πρεσβειών της Θεοτόκου και των αγίων ελέησον με!».
Πέρασαν 8.760 ώρες. Μέσα σ’ αυτές είχες κάποια ώρα και ημέρα νηστείας;
Ωριμασμένες ημέρες, όπως η Τετάρτη, η Παρασκευή, η Μεγάλη Παρασκευή, ο άνθρωπος πρέπει να νηστεύει.
Ένας πολιτικός μας έκανε περιοδεία σε χωριά, κι όταν επέστρεψε στην έδρα του εκαυχάτο· -Δεκαπέντε μέρες περιώδευσα δεκαπέντε χωριά· και κάθε μέρα είχα σφαχτό κρέας… Και ένας χωριάτης, τσοπάνος, τον ρωτάει· –Kαλά, υψηλότατε, μέσα σε δεκαπέντε μέρες δεν υπήρχε καμία Τετάρτη, καμία Παρασκευή;
Όλες Πάσχα ήτανε;…
Έτσι μερικοί σβήσανε τις ημέρες της νηστείας· και τη Μεγάλη Παρασκευή ακόμη καταλύουν. Ο διάβολος πήρε γομολάστιχα και τα έσβησε όλα αυτά.
Πέρασαν 8.760 ώρες! Σας ερωτώ· μέσα σ’ αυτές υπάρχει μια ώρα μετανοίας και εξομολογήσεως;
Είναι ώρα ευλογημένη, ώρα που βάζεις τον διάβολο κάτω και τον πατάς. Είναι ώρα που επάνω στον ουρανό παιανίζει η μουσική των αγγέλων. Είναι η ώρα που γονατίζεις μπροστά στον πνευματικό και ανοίγεις το στόμα σου όχι να κατηγορήσεις και να κατακρίνεις άλλον, αλλά για να πεις:
«Ήμαρτον, Θεέ μου, συχώρεσε με!…»
Και έχεις να πεις πολλά αμαρτήματα. Εξοικονόμησες μια ώρα να πας στον εξομολόγο ν’ ανοίξεις την καρδιά σου, να κλάψεις και να πεις: «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ» και «Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 18,13· 23,42); Το έκανες αυτό τον περασμένο χρόνο;
Πέρασαν 8.760 ώρες. Μήπως λησμόνησες μια άλλη ώρα, ώρα χρυσή;
Είναι η ώρα της ελεημοσύνης. Άνοιξες το χέρι σου και έδωσες κρυφά, μυστικά, με την καρδιά σου, κάτι από τον κόπο και τον ιδρώτα σου σε ένα δυστυχισμένο άνθρωπο;
Χέρι που σκορπάει το καλό, είναι χέρι Θεού, είναι χέρι Χριστού. Πέρασαν 8.760 ώρες. Μέσα σ’ αυτές υπήρχε άραγε και η κορυφαία ώρα, η ώρα της θείας κοινωνίας; Είναι η ώρα που μετανοημένος, εξομολογημένος, καθαρισμένος, αφού έχεις αγαπηθεί με τον εχθρό σου και με το δάκρυ του ληστού στα μάτια σου έρχεσαι εμπρός στην ωραία πύλη και κοινωνείς των αχράντων μυστηρίων.
«Λάβετε φάγετε…» (Mατθ. 26,26). Η ώρα αυτή δεν συγκρίνεται· δεν πωλείται, δεν αγοράζεται. Είναι υπεράνω όλων των ωρών.
Υπάρχουν λοιπόν τέτοιες ώρες; Σας ερωτώ αδέρφια μου, ερωτώ πρώτο τον εαυτό μου. Δεν έχουμε δυστυχώς τέτοιες ώρες.
Οι ώρες μας είναι ώρες αμαρτίας, ώρες διαβόλου· μόνο ώρες Θεού δεν είναι. Σπαταλούμε το χρόνο, σαν αυτούς που πέταξαν τις λίρες στο ποτάμι.
Είμαστε αδικαιολόγητοι. Το Ευαγγέλιο λέει, ότι οι κάτοικοι των Ιεροσολύμων στην εποχή του Χριστού είχαν μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Όταν άκουσαν, ότι παρουσιάστηκε κήρυκας και εξομολόγος, ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, έκλεισαν τα μαγαζιά τους, πήραν τα παιδιά τους, βάδισαν χιλιόμετρα, πέρασαν τον Ιορδάνη, κ’ έφθασαν στην έρημο, για ν’ ακούσουν το κήρυγμα και να εξομολογηθούν τα αμαρτήματά τους.
Και εξομολογούντο όλοι «εν τω Ιορδάνη ποταμώ» (Mαρκ. 1,5). Σήμερα πολλοί λεγόμενοι Χριστιανοί αδιαφορούν. Ακούνε την καμπάνα και δεν τρέχουν στην εκκλησία.
Άλλοτε, όταν δεν είχαν εξομολόγο στο μέρος τους, πήγαιναν στο Άγιον Όρος, εύρισκαν πνευματικό και εξομολογούντο. Ποιος πάει τώρα στο Άγιον Όρος να εξομολογηθεί;
8.760 ώρες έχει το έτος και 168 ώρες έχει η εβδομάδα. Χριστιανέ μου, αφιέρωσε στο Θεό μία ώρα την εβδομάδα και έλα στην εκκλησία!
Ώρες ολόκληρες διαθέτεις αλλού· για το Θεό τίποτα; Τον ξεχάσαμε. Είμαστε γενεά μοιχαλίς, δέντρα άκαρπα κατάλληλα μόνο για τη φωτιά.
Το λέει ο Ιωάννης ο Βαπτιστής· «Παν δένδρον μή ποιούν καρπόν καλόν εκκόπτεται και εις το πύρ βάλλεται» (Mατθ. 7,19).
Τι πρέπει να κάνουμε; Εμένα ρωτάτε; Ρωτήστε τον Ιωάννη. Τι λέει ο Ιωάννης;
Μια λέξι, ένα κλειδί μας δίνει· «Μετανοείτε» (Mατθ. 3,2), δηλαδή αλλάξτε μυαλό, αλλάξτε δρομολόγιο, γιατί όπως πάτε θα βρεθείτε στο γκρεμό, στην κόλαση. Αλλάξτε πρόγραμμα, αξιοποιήστε το χρόνο που χαρίζει ο Θεός, μη τον σπαταλάτε.
Εάν μπορούσαμε, αγαπητοί μου, ν’ ακούσουμε τι ζητούν οι κολασμένοι στον Άδη, ξέρετε τι θέλουν; Μια στιγμή, ένα δευτερόλεπτο, να ξαναγύριζαν στη ζωή, για να πουν «Ήμαρτον» και «Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 15,18,21· 23,42). Γι’ αυτό εμείς μη χάνουμε καιρό. Ας συναισθανθούμε τι χάσαμε, ας μετανοήσουμε, ας κλάψουμε. Και στο εξής να προσπαθήσουμε όλες οι ώρες ν’ αξιοποιηθούν.
Να δώσουμε υπόσχεση στο Θεό, εφέτος να μην κερδίσει ο διάβολος ούτε μία ώρα. Όλες οι ώρες, όλες οι μέρες, όλες οι βδομάδες, όλη η ζωή μας να είναι κοντά στο Θεό, κοντά στους αγγέλους, κοντά στην Παναγιά, για να έχουμε την ευλογία του Χριστού εις αιώνας αιώνων· αμήν.
(†) Επισκόπου Αυγουστίνου πρώην Φλωρίνης
Ομιλία στον Ι.Ν. Aγίας Mαρκέλλης Bοτανικού – Aθηνών
Kυριακή προ των Φώτων 31-12-1961