Του Γιώργου Ν. Παπαθανασοπούλου
Η εξέλιξη της σχέσης Πολιτείας και Εκκλησίας για την εκκλησιαστική περιουσία αρχίζει από την απελευθέρωση του Ελληνικού Κράτους και φθάνει έως τις ημέρες μας. Σήμερα φέρνουμε ως ντοκουμέντο στοιχεία… από τη σχετική μελέτη του Μητροπολίτου Λαρίσης και μετά Αρχιεπισκόπου Αθηνών Δωροθέου Γ’ του Κοτταρά (1888-1957) και την αλληλογραφία που είχε ως Οικονομικός Επίτροπος της Εκκλησίας με τον Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα.
Ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Δωρόθεος ως Μητροπολίτης Λαρίσης εθεωρείτο ειδικός στα θέματα της εκκλησιαστικής περιουσίας και έλαβε μέρος σε όλες τις συσκέψεις και συζητήσεις που έγιναν με τις ελληνικές κυβερνήσεις στο μεταπολεμικό και μετεμφυλιακό διάστημα 1949-1951 και αφορούσαν τη δήμευση της εκκλησιαστικής περιουσίας που είχε απομείνει.
Ήταν ο πρώτος που κατήγγειλε ότι οι κυβερνήσεις έπαιρναν την περιουσία της Εκκλησίας για να μοιραστεί στους φτωχούς και ακτήμονες, ενώ μοιραζόταν στους συγγενείς και φίλους τους! Τα όσα συνέβησαν στις συναντήσεις και στις συζητήσεις εκείνες ο κυρός Δωρόθεος τα αποκάλυψε στο βιβλίο που έγραψε και εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο «Αστήρ» το 1951 και έχει τίτλο «Η εξέλιξις του αναπαλλοτριώτου της εκκλησιαστικής περιουσίας μέχρι σήμερον».
Στην επιστολή που απέστειλε στις 24 Νοεμβρίου του 1949 στον Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα ο Μητροπολίτης Λαρίσης γράφει ότι προσεκλήθη από τη Βουλή να εκφράσει τις απόψεις της Εκκλησίας για το άρθρο 143 του σχεδίου Συντάγματος «περί αναγκαστικών απαλλοτριώσεων της αγροτικής περιουσίας». Στην ομιλία του στους βουλευτές σημείωσε μεταξύ άλλων: • Η Εκκλησία δεν είναι ιδιώτης, είναι όλος ο ορθόδοξος λαός και εκπληρώνει και σκοπούς κοινωνικούς εξυπηρετώντας έτσι το κράτος. • Στην Επανάσταση του 1821συνέδραμε τον Αγώνα με όλα τα πολύτιμα αντικείμενα που είχε. Ο ιστορικός της εποχής Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων έγραψε σχετικά: «Αι κατά τόπους Εκκλησίαι και Μοναί συνεισέφερον προθύμως λυχνίας αργυράς και κηροπήγια και εί τι άλλο των εκτός της Θείας Τραπέζης καθιερωμένων χρυσών και αργυρών σκευών, προς διατροφή των αγωνιζομένων πενήτων, κουφίζουσα το δυνατόν τας φοβεράς ανάγκας του πολέμου. Συνήχθησαν δε περίπου λίτραι δισχίλιαι τετρακόσιαι ή οκάδες αργυρού 800».
Μετά την Απελευθέρωση η Εκκλησία, το 1833, προσέφερε στο Κράτος και στην περιοχή των Αθηνών, που είναι η νέα πρωτεύουσα, 1.119.464 τετραγωνικά μέτρα και 168.478 τετραγωνικών πήχεων αστικών οικοπέδων καθώς και 2.552.600 στρέμματα κτημάτων περί την μικρή τότε σε έκταση και πληθυσμό πόλη. Έτσι κατασκευάστηκαν δεκάδες μεγάλων κτιρίων, μεταξύ των οποίων η Ακαδημία, τα Νοσοκομεία Αρεταίειο, Αιγινίτειο, Ευαγγελισμός, Συγγρού, Σωτηρία, Παίδων και Αγία Ελένη, το Μετσόβειο Πολυτεχνείο και πολλά άλλα διδακτήρια, νεκροταφεία, πλατείες, σανατόρια, γυμναστήρια και αλσύλια.
Σε άλλη του επιστολή ο Μητροπολίτης Δωρόθεος προς τον Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα, με ημερομηνία 30 Μαρτίου 1951, γράφει μεταξύ των άλλων:
· Το 1917 αρχίζει η απαλλοτρίωση των μεγάλων κτημάτων των Ιερών Μονών για την αποκατάσταση αγροτών, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων, χωρίς η Εκκλησία να εκφράσει παράπονο, αν και έναντι αυτών χορηγήθηκαν μόνο 46 εκατομμύρια σε ομολογίες, που εξανεμίστηκαν με τον Νόμο 18/44. Στη συνέχεια κατελήφθησαν με εξαναγκαστική σύμβαση αντί 63 εκατομμυρίων, 200.000 τετραγωνικά μέτρα στη μέση των Αθηνών, αξίας τριακοσίων εκατομμυρίων προπολεμικών δραχμών. Τελικά η Εκκλησία δεν έλαβε ούτε μία δραχμή…
· Το 1947 και μετά το «αντιεκκλησιαστικό» Νομοθετικό Διάταγμα 327/47 ρευστοποιήθηκε μοναστηριακή περιουσία, με το επιχείρημα ότι αυτά θα δοθούν εις ακτήμονες γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Μεταξύ αυτών:
1) Κτήματα Ιεράς Μονής Λειμώνος στη Μυτιλήνη εκ 2.220 στρεμμάτων και 6.429 ελαιοδένδρων. Αυτά μισθώθηκαν αντί 28.853.500 ετησίως, ενώ ο ΟΔΕΠ είχε πετύχει μίσθωμα 114.856.000* δρχ. Την ημέρα που γραφόταν η επιστολή το μίσθωμα θα υπερέβαινε τα 250.000.000!
2) Ελαιόκτημα Κορωνησίας στην Πρέβεζα από 2.000 ελαιόδενδρα. Μισθώθηκε αναγκαστικά αντί 3.340.000 ετησίως, ενώ ο ΟΔΕΠ είχε πετύχει μίσθωμα 26.500.500 δρχ.
3) Αγρόκτημα Χάρακας-Λεγραινών από 1045 στρέμματα, έκταση ακαλλιέργητη.
4) Καλλιεργήσιμες εκτάσεις περιφερείας Βάρης-Κορωπίου 600 περίπου στρεμμάτων.
5) Κτήματα νήσου Αμοργού Ιεράς Μονής Χοζοβιωτίσσης εκ στρεμμάτων 728. Μισθώθηκαν αναγκαστικά αντί 3.899.500, ενώ ο ΟΔΕΠ είχε πετύχει ετησίως 22.371.000.
6) Κτήματα Ιεράς Μονής Κατερινούς Ακαρνανίας, 230 στρεμμάτων. Δόθηκαν για 725.000 δρχ, αντί των 1.248.100, που είχε πετύχει ο ΟΔΕΠ, για τα 213 μόνο στρέμματα.
7) Στην περιοχή της Άμφισσας 3.300 στρεμματα, από τα οποία τα 600 καλλιεργήσιμα. Τελεί υπό ενοικιοστάσιο βοσκών, με μικρό μίσθωμα.
8) Καπνοκτήματα περιφερείας Γραμματικούς της Ακαρνανίας, εκτάσεως 263 στρεμμάτων. Κατέχονται αυθαίρετα από τον συνεταιρισμό. Ο ΟΔΕΠ είχε πετύχει ετήσιο μίσθωμα 9.655.000 δρχ.
· Εν όψει της νέας Νομοθεσίας ο Μητροπολίτης Λαρίσης εκ μέρους της Εκκλησίας σημείωσε στην Κυβέρνηση ότι η Εκκλησία δεν αρνείται τη βοήθεια Της προς τους ακτήμονες γεωργούς και κτηνοτρόφους αρκεί:
1) Να γίνει δεκτό ότι η ρευστοποιητέα και διατηρητέα μοναστηριακή περιουσία είναι αδιαίρετη εκκλησιαστική.
2) Ότι αυτά που θα παραχωρήσει θα τύχουν της νόμιμης αποζημίωσης. Και
3) Να παραχωρηθούν οι εκτάσεις Της εις επισήμως ανεγνωρισμένους και πραγματικούς ακτήμονες γεωργούς και κτηνοτρόφους, κατόπιν ωρισμένης διαδικασίας προς πιστοποίηση της ακτημοσύνης τους.
Σημειώνεται ότι ο Μητροπολίτης Λαρίσης σχολιάζοντας το Νόμο 1072 του 1919 για τις τότε αναγκαστικές απαλλοτριώσεις σημειώνει: «Όταν ο δημευτικός Νόμος 1072 εψηφίσθη και εφηρμόσθη μεγάλα και συμπαγή εκκλησιαστικά κτήματα των Ιερών Μονών Πεντέλης, Πετράκη, Μεγάλου Σπηλαίου, Οσίου Λουκά, Δομβούς, Ταξιαρχών, των Μετεώρων και άλλων πολλών, εκτός άλλων μικροτέρων εις έκτασιν κτημάτων, διενεμήθησαν ως τα πολλά ουχί εις πραγματικώς ακτήμονας γεωργούς ή ομογενείς πρόσφυγας, αλλ’ εις συνεταιρισμούς, τους οποίους συνέπηξαν γηγενείς κτηματίαι πλούσιοι, μάλιστα αντί μικράς αποζημιώσεως, την οποίαν και δεν κατέβαλον».
Για το δημευτικό Ν.Δ. 327 του 1947 ο Μητροπολίτης Λαρίσης σε επιστολή του προς τον τότε Πρωθυπουργό Σοφοκλή Βενιζέλο, με ημερομηνία 19 Ιουνίου 1951, έγραψε, μεταξύ των άλλων:
«Είναι ανάγκη νε υπενθυμίσωμεν το τελευταίον δημευτικόν Ν.Δ. 327/47 δια του οποίου το Κράτος αστοργώτατα συμπεριφερόμενον διαρπάζει εκκλησιαστικήν περιουσίαν και μισθώνει αυτήν αναγκαστικώς εις το δέκατον του λαμβανομένου μισθώματος, πολλάκις δε εις μη γεωργούς ή κτηνοτρόφους. Είναι, τέλος, ανάγκη να υπενθυμίσωμεν προς Υμάς, ότι το Κράτος, παρά πάντα νόμον και αστόργως φερόμενον, μηδεμίαν απολύτως αποζημίωσιν εχορήγησεν ή, αν εχορήγησεν, αύτη ήτο μηδαμινή. Και είναι ανάγκη μετά ταύτα να υπενθυμίσωμεν, ότι εις την ποινικήν γλώσσαν το Κράτος εν προκειμένω υπερέβη τα όρια του αδικήματος, προσομοιάσαν εαυτό αυτόχρημα προς ληστήν αφαιρούντα το παν και καταλείποντα τον ληστευθέντα αναλγήτως εν μέση οδώ στερούμενον των πάντων.[…] Εζήτησεν επί πλέον η Εκκλησία Κύριε Πρόεδρε, και τούτο δείγμα της απεριορίστου συμπαθείας Αυτής προς τους εκ των τέκνων Της ακτήμονας, όπως διαμοιράση Αύτη εις έκαστον τούτων, επί τη βάσει επισήμου πίνακος περί της ακτημοσύνης του, το ανήκον εκ της ούτω παραχωρουμένης εκκλησιαστικής περιουσίας, τούτο δε, διότι είναι δι’ Αυτήν πικρά η εκ του παρελθόντος πείρα, δεδομένου ότι, εις πάσας τας ενεργηθείσας παραχωρήσεις, ως επί το πολύ, γαίαι και αστικά κτήματα μοναστηριακά παρεχωρήθησαν υπό του Κράτους ουχί εις ακτήμονας, χάριν και μόνον των οποίων εδόθησαν, αλλ’ εις πλουσίους και κτηματίας, και εις επισήμους ακόμη, αλλά και και προς τους πολιτικούς φίλους των τότε κυβερνώντων, χαρακτηρισθέντας ως ακτήμονας, οίτινες επώλησαν μετά ταύτα τας εκτάσεις αυτάς καταστάντες πλουσιώτεροι εν ονόματι της φιλανθρωπίας και αναλώμασι των πτωχών αναπήρων και ακτημόνων».
Στην επιστολή της 30ής Μαρτίου 1951 προς τον Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα ο Μητροπολίτης Λαρίσης σημειώνει ότι, μετά τις δημεύσεις της εκκλησιαστικής περιουσίας, της έχουν απομείνει τα λουτρά της Βουλιαγμένης και ολίγα αστικά κτήματα και ελαιόδενδρα, από τα οποία ποριζόταν 1.500.000.000 δρχ., την ώρα που οι τακτικές δαπάνες της ήσαν 5.500.000.000. Το έλλειμμα καλυπτόταν με δανεισμό από το Δημόσιο. Τελικά και μετά την ψήφιση του Συντάγματος του 1952 υπήρξε η υπόσχεση ότι οι απαλλοτριώσεις που έγιναν τότε ήσαν οι τελευταίες και ότι το Κράτος αναλαμβάνει τη μισθοδοσία των κληρικών της. Το Κράτος φάνηκε για μιαν ακόμη φορά αναξιόπιστο, οι απαλλοτριώσεις συνεχίστηκαν και με τον Νόμο Τρίτση (1700/1987) επιχειρήθηκε η κρατικοποίηση και όσης περιουσίας είχε απομείνει. Η Εκκλησία προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και δικαιώθηκε. Οι δημεύσεις έτσι δεν ολοκληρώθηκαν, αλλά η απληστία του Κράτους δεν σταμάτησε να υπάρχει και συνεχίζεται έως σήμερα… Υπάρχουν κάποιοι στην Ελλάδα που δεν θα ήθελαν να υπάρχει όχι μόνο εκκλησιαστική περιουσία, αλλά η ίδια η Εκκλησία. Σημειώνεται ότι από τη σύσταση του Ελληνικού Κράτους έως σήμερα ουδόλως έχουν θιγεί οι περιουσίες των Καθολικών και των Προτεσταντών αλλά και των Τεκτόνων στην Ελλάδα.-
ΠΙΝΑΚΑΣ**
Απαλλοτριωθέντων εκκλησιαστικών αγροτικών κτημάτων χωρίς καταβολή αποζημίωσης
1) 250 στρέμματα στο Γουδί για ανέγερση στρατιωτικών νοσοκομείων.
2) 2.444 μ. στο Γουδί για ανέγερση προσφυγικού συνοικισμού.
3) 15.048 στρέμματα στη Βάρη υπέρ προσφυγικής ομάδας Βάρης, του Γεωργικού Συνεταιρισμού Κρωπίας και του Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Βάρης.
4) 270.767 τ.μ. στην Κηφισιά προς κατασκευή τεχνητής λίμνης προς άρδευση των κτημάτων της Κηφισιάς.
5) Ομοία από 29 στρέμματα στη θέση Καράβελη Κηφισιάς, για τα έργα ύδρευσης.
6) Δύο οικόπεδα, το ένα 1.550 τ.μ. και το άλλο 2.500 τ.μ. κοντά στον Ιλισό, υπέρ του Συνεταιρισμού Δημοσίων Υπαλλήλων.
7) Δύο γήπεδα υπέρ του 10ου Συνεταιρισμού Δημ. Υπαλλήλων. Α) Επί της οδού Μεσογείων, εκτάσεως 2.234 τ.μ. και Β) παρά την οδό Βουρνάζου στους Αμπελοκήπους, εκτάσεως 6.107 τ.μ.
8) Δύο γήπεδα εκτάσεως εν συνόλω 4.850 τ.μ. παρά την οδό Έβρου υπέρ του Συνεταιρισμού Δημ. Υπαλλήλων.
9) 11.740 τ.μ. στους Αμπελοκήπους επί του οποίου ο συνοικισμός «Στέγη Μητέρων».
10) 2.706 τ.μ. στους Αμπελοκήπους, υπέρ της Μονής Σινά.
11) Έκτασις στη Βάρη για εγκατάσταση Ραδιοτηλεγραφικού Σταθμού.
12) Ομοία για κατασκευή οδού Γλυφάδας-Βούλας.
13) 214 τ.μ. στα Τουρκοβούνια υπέρ των Υπουργείων Γεωργίας και Προνοίας.
14) 19.186 τ.μ. στην ίδια θέση για τα ίδια Υπουργεία.
15) 4.000 τ.μ. στον Προφήτη Ηλία Παγκρατίου υπέρ του 41ου Οικοδ. Συνεταιρισμού.
16) 11.400 τ.μ. επί της οδού Παλαμηδίου υπέρ του 51ου Οικοδ. Συνεταιρισμού.
17) 8.100 τ.μ. στην οδό Ιθάκης υπέρ του ιδίου Συνεταιρισμού.
18) 14,5 στρέμματα στη θέση Άγιος Δημήτριος Αμπελοκήπων υπέρ Οικοδ. Συνεταιρισμού.
19) Έκταση στο Καστρί και στη θέση Φάρος προς ανέγερση προσφυγικών οικημάτων.
20) 8.430 τ.μ. προς ανέγερση προσφυγικού οικισμού μεταξύ Ιλισού και Πόντου.
21) 2.100 στρέμματα της Ιεράς Μονής Οσίου Μελετίου στη θέση Μάζι
υπέρ Συνεταιρισμού γηγενών και προσφύγων «Όλυμπος».
22) Το αγρόκτημα Ζωοδόχος Πηγή στον Ωρωπό, της Ιεράς Μονής Πεντέλης.
23) 950 στρέμματα αγρός ποτιστικός και ξηρικός της Ιεράς Μονής Ιερουσαλήμ Βοιωτίας.
24) 840 στρέμματα αγρός ποτιστικός και ξηρικός της Ιεράς Μονής Οσίου Λουκά Βοιωτίας.
25) 5.988 στρέμματα λιβάδια στη θέση «Τσέρεσι» της ίδιας Μονής.
26) 400 στρέμματα αγροί ποτιστικοί και ξηρικοί της ίδιας Μονής.
27) 214 τ.μ. γήπεδο στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.
28) Χιλιάδες στρέμματα στην περιοχή Καπανδριτίου υπέρ του Συνεταιρισμού ακτημόνων.
29) Όμοιο στη θεση «Λαχίδια» του Μαραθώνα, σε ακτήμονες καλλιεργητές.
30) 800 στρέμματα αγροί στον Μαραθώνα σε ακτήμονες καλλιεργητές.
31) 5.789 τ.μ. επί της λεωφόρου Κηφισίας υπέρ του Οικοδομικού Συνεταιρισμού «Η Εστία».
32) 620 τ.μ. για επέκταση του Δημ. Μαιευτηρίου Αθηνών.
33) Το κτήμα «Καμάριζα» Λαυρίου υπέρ των μεταλλωρύχων της περιοχής.
34) 85.000 τ.μ. κτήμα παρά τη Βούλα υπέρ της Λέσχης εργαζομένου κοριτσιού.
35) 15 στρέμματα για επέκταση νεκροταφείου Κηφισιάς.
36) 1.800 στρέμματα της Ιεράς Μονής Προδρόμου Βεροίας.
37) 1.022 στρέμματα αγροκτήματα «Άγιος Βασίλειος» και «Αγία Τριάς» της Ιεράς Μονής Σαγματά Βοιωτίας.
38) Κτήματα Ιεράς Μονής Κατερινούς Ακαρνανίας, με ελαιοτριβείο και κτίσματα.
39) 30 στρέμματα της Ιεράς Μονής Ταξιαρχών Καλαβρύτων προς εκτέλεση κοινοτικών έργων.
40) 1.455 στρέμματα στη θέση Πέρδικα της Αίγινας.
41) 13.080 τ.μ. στο Γουδί για τις ανάγκες του Στρατού.
42) 13.321 στρέμματα στη θέση Λεγραινά Σουνίου με βάση το Νόμο 5134.
43) 200 στρέμματα στο Νέο Ικόνιο προς αγροτική αποκατάσταση.
44) 162 στρέμματα στο Πέραμα.
45) Τα αγροκτήματα «Ίλκιζα» και «Πουρίθι Βαρνάβα» στο Καπανδρίτι.
46) 12.300 τ.μ. μπροστά στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός».
47) 188.760 τ.μ. στη Βούλα υπέρ του ΠΙΚΠΑ.
48) Γήπεδο Ιεράς Μονής Πετράκη υπέρ του Συνοικισμού Νέα Αλάτσατα.
49) 18.954 τ.μ. στη θέση «Αμπελόκηποι» για ανέγερση προσφυγικού συνοικισμού.
50) Οικοδομική έκταση στη Βάρη.
51) 630 στρέμματα στη θέση «Παληάγιαννη».
52) 152 στρέμματα στη θέση «Φάρος» Κηφισιάς για την εγκατάσταση προσφύγων.
53) 1.000 στρέμματα Ι.Μ. Μελάτων Άρτας.
54) 220 στρέμματα Ι.Μ. Πελαγίας Βοιωτίας υπέρ του Συνεταιρισμού Καρδίτσης και Κοκκίνου.
55) 80 στρέμματα αγρός της Ι.Μ. Οσίου Λουκά Βοιωτίας στη θέση Λεύκα Πατρών.
56) 458,5 στρέμματα στην Αλιστράτη Σερρών της Ι.Μ. Εικοσιφοινίσσης.
57) Όμοιο στη θέση Ανάβυσσος της Ι.Μ. Πετράκη.
58) Όμοιο στη θέση Αρδαμίστα της Ι.Μ. Δουραχάνης Ιωαννίνων.
59) 4.855 στρέμματα στο Ασπρόπυργο.
60) 80 στρέμματα της Ι.Μ. Βλαχερνών Ηλείας υπέρ της προσφυγικής κοινότητας Κυλλήνης.
61) 1.844 στρέμματα στην Ελλασώνα υπέρ Συνεταιρισμού Σκαμνιάς και Καρνιάς.
62) 277 στρέμματα αγρών και 570 βοσκοτόπων στα Ιωάννινα.
63) Όμοιο της Ι.Μ. Οσίου Λουκά Βοιωτίας.
64) Όμοιο της Ι.Μ. Δουσίου Τρικκάλων.
66) Όμοιο στην Ελασσώνα.
67) Κτήμα της Ι.Μ. Αβάσσου εις Πρέβεζα.
68) 300 στρέμματα λειβάδια και 130 στρέμματα αγρών της Μονής Ραϊδιωτίσσης Ιωαννίνων.
69) 2.342 στρέμματα στα Γιαννιτσά της Ι.Μ. Δουραχάνης Ιωαννίνων.
70) 17.861 στρέμματα της Ι.Μ. Αγ. Τριάδος στα Γιαννιτσά.
71) Όμοιο «Γοργιανίστα» Ιωαννίνων.
72) 186 στρέμματα στη θέση «Γορίτσα».
73) 42.830 στρέμματα ποτιστικά συν 525.726 στρέμματα ξηρικά συν 3.125 στρέμματα βοσκοτόπων της Ι.Μ. Δομβούς Βοιωτίας.
74) Αγρόκτημα Δαυλείας Ι.Μ. Οσίου Λουκά Βοιωτίας.
75) 2.055 στρέμματα της Ι.Μ. Μακρυμάλλης.
76) Γήπεδο Αγίου Διονυσίου προς αστική εγκατάσταση προσφύγων.
77) Αγρόκτημα στο Δίστομο Ι.Μ. Οσίου Λουκά Βοιωτίας.
78) Αγρόκτημα «Δόβλα Βαρμπόβη» Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Ιωαννίνων.
79) 1.476 στρέμματα αγρών, συν 1.539 στρέμματα βοσκοτόπων, συν 890 ελαιοδένδρων Ι.Μ. Μακαριωτίσσης Βοιωτίας υπέρ Συνεταιρισμού Δομβραίνης.
80) 11.717 στρέμματα Ι.Μ. Δουσίκου Τρικκάλων υπέρ του Συνεταιρισμού Δουσίκου.
81) 4.694 στρέμματα Ι.Μ. Παναγίας Παλιούρι Ιωαννίνων.
82) Όμοιο Ι.Μ. Αγίου Αλεξάνδρου Ιωαννίνων.
83) Όμοιο Ι.Μ. Ελεούσης Ιωαννίνων.
84) 1.105 στρέμματα Ι.Μ. Προυσού Ναυπακτίας.
85) Κτήμα εις θέση Αγιος Ιωάννης ο Θεολόγος Ι.Μ. Πεντέλης.
86) Αγρόκτημα Ι.Μ. Προδρόμου υπέρ καλλιεργητών Φιλιππιάδος.
87) Αγρός Ι.Μ. Αγίου Στεφάνου Μετεώρων εις Καλαμπάκα.
88) 1666 στρέμματα αγρόκτημα «Κόλλιανη» Ι.Μ. Αγίου Νικάνορος.
89) Αγρόκτημα «Καμαρίνα», Ι.Μ. Ζαλόγγου.
90) 275 στρέμματα Ι.Μ. Φλαμουρίου Δημητριάδος.
91) 3.017 στρέμματα καλλιεργήσιμων γαιών συν 7.157 στρέμματα ξηρικών Ι.Μ. Σπαρμού Ελασσώνος.
92) 10 στρέμματα κτήμα «Μετόχι» Νέας Μονής Χίου για ανέγερση προσφυγικού Συνοικισμού.
93) 2.875 στρέμματα αγρόκτημα «Καρμίστα» Ι.Μ. Εισοσιφοινίσσης.
94) 630 στρέμματα Ι. Μονής Οσίου Μελετίου.
95) Όμοιο Ι.Μ. Γαστρίτσης Ηπείρου
96) Όμοιο Ι.Μ. Μεγγούλης.
97) Όμοιο Ι.Μ. Δουρούτης Ηπείρου.
98) Όμοιο Ι.Μ. Αγ. Αναργύρων Καστορίας.
99) 8 στρέμματα Ι.Μ. Προυσού Ναυπακτίας υπέρ σχολικού ταμείου Άνω Προστόζας.
100) Αγρόκτημα Ι.Μ. Κορώνης στην Καρδίτσα.
101) 2.349 στρέμματα Ι.Μ. Γκούρα στην Καρδίτσα.
102) Όμοιο Ι.Μ. Αβάσσου Πρεβέζης.
103) Όμοιο Ι.Μ. Καστρίτσης και Τσώκας Ηπείρου.
104) Όμοιο Ι.Μ. Στομίου στην Ήπειρο.
105) 500 στρέμματα αγροί, συν 13.000 στρέμματα βοσκότοποι, συν 240 ελαιοδένδρων Ι.Μ. Οσίου Λουκά Βοιωτίας υπέρ ακτημόνων Στειρίου και Κυριακίου.
106) Κτήμα Ι.Μ. Αγ. Διονυσίου Βεροίας
107) 2500 στρέμματα Ι.Μ. Πεντέλης εις Μαραθώνα.
108) 4.521 στρέμματα Ι.Μ. Πετράκη εις Μαραθώνα υπέρ προσφύγων Νέας Μάκρης.
109) 3.000 στρέμματα Ι.Μ. Βλαχερνών.
110) Κτήμα Ι.Μ. Αβάσσου Πρεβέζης.
111) Αγρόκτημα Λυκούρσι Πρεβέζης.
112) 50.030 στρέμματα Ι.Μ. Αναλήψεως Ελασσώνος.
113) 542 στρέμματα Ι.Μ. Οσίου Μελετίου.
114) 30.000 στρέμματα Ι.Μ. Ταξιαρχών Αιγιαλείας.
115) Κτήμα Μέγγουλη Ηπείρου, Ι.Μ. Εισοδίων.
116) 21.036 στρέμματα αγρόκτημα «Μωρά» Ι.Μ. Ολυμπιωτίσσης Ελασσώνος.
117) 6 στρέμματα στην Καρδίτσα Ι.Μ. Σπηλιάς.
118) 9.526 στρέμματα Ι.Μ. Ελεούσης Ηπείρου.
119) 5.443 στρέμματα Ι.Μ. Θεοτόκου Ηπείρου.
120) Όμοιο Ι.Μ. Γκούρα Καρδίτσης.
121) 12.000 στρέμματα Ι.Μ. Προδρόμου Βεροίας.
122) 174 στρέμματα Ι.Μ. Νικάνορος Γρεβενών.
123) 240 στρέμματα ίδιας Μονής.
124) 15.450 τ.μ. της Νέας Μονης Χίου στην πόλη της Χίου για αστική εγκατάσταση προσφύγων.
125) 60 στρέμματα Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Πρεβέζης.
126) 91 στρέμματα Μονής Ορφανού Ηπείρου.
127) Αγροκτήματα Ι.Μ. Ηπείρου.
128) Όμοια Ι.Μ. Μεταμορφώσεως Τρικκάλλων.
129) 534 στρέμματα Ι.Μ. Παλκουρής Ηπείρου.
130) Όμοια Μετοχίου Παναγίας Κήπου Λευκάδος
131) 9.160 τ.μ. παρά το Χρισσό Παρνασσίδος
132) 144 στρέμματα Ι.Μ. Κάτω Παναγιάς Άρτης.
133) 2.259 στρέμματα Μονής Μπανάσης.
134) 7.259 στρέμματα Μονής Στουπαίνης.
135) 354 στρέμματα Μονής Κάτω Παναγιάς Άρτης
136) Αγροκτήματα Ι.Μ. Μεταμορφώσεως και Αγίας Τριάδος Τρικκάλων.
137) 2.150 στρέμματα Μονής Διχούνης Ηπείρου
138) Υδρόμυλος Ι.Μ. Γκούρας Καρδίτσης.
139) 110 στρέμματα Ι.Μ. Εικοσιφοινίσσης Δράμας.
140) Όμοιο Ι.Μ. Κάτω Παναγιάς Άρτης.
141) Όμοιο Ι.Μ. Ζαλόγγου.
142) 645 στρέμματα ξηρικών αγρών συν 1361 στρέμματα ποτιστικών Ι.Μ. Δομβρού Βοιωτίας.
143) Αγρόκτημα Μονής Αναλήψεως Ελασσώνος.
144) 9.501 στρέμματα Μονής Δομβρού Βοιωτίας.
145) Όμοιο Ι.Μ. Κοιμήσεως Θεοτόκου Άρτας.
146) 2.400 στρέμματα Ι.Μ. Μαυρορράχης Βεροίας.
147) 9.783 στρέμματα Ι.Μ. Κανάλλων.
148) Αγρόκτημα Ι.Μ. Παγωνών Ηπείρου.
149) 1108 στρέμματα καλλιεργήσιμα συν 6.400 στρέμματα βοσκότοποι Ι.Μ. Αγ. Παρασκευής Κοζάνης.
150) 50 στρέμματα Ι.Μ. Τσούκας.
151) Όμοιο Μορτερό Ι.Μ. Πεντέλης.
152) 586 στρέμματα Ι.Μ. Προδρόμου Σερρών.
153) Όμοιο Ι.Μ. Ομβριακής Φθιώτιδος.
154) Όμοιο Ι.Μ. Ταλαντίου Αργολίδος.
155) 3.933 στρέμματα Ι.Μ. Αγ. Αντωνίου Κοζάνης.
156) Όμοιο της ίδιας Μονής.
157) 7.793 στρέμματα Ι.Μ. Γκούρας στην Ήπειρο.
158) 6.552 στρέμματα Ι.Μ. Παληοκαρυάς.
159) Αγρός «Βισβάροι» Ι.Μ. Οσίου Λουκά Βοιωτίας.
160) 1.150 στρέμματα βοσκοτόπων συν 850 στρέμματα αγρών Ι.Μ. Σαγματά Βοιωτίας.
161) Όμοιο Ι.Μ. Βαρνακόβης Φωκίδος.
162) 863 στρέμματα στην Ήπειρο Ι.Μ. Πρ. Ηλιού.
163) 543 στρέμματα Ι.Μ. Αγ. Αναργύρων Βεροίας.
164) 3.634 στρέμματα Ι.Μ. Ήλια Χαλκίδος.
165) 6.402 στρέμματα Ι.Μ. Κάτω Παναγιάς Άρτης.
166) Κτήμα «Γριζάνα» Ι.Μ. Τσιοτηλίου Τρικκάλων.
167) Όμοιο Ι.Μ. Μελάτων Άρτης.
168) 1.251 στρέμματα Ι.Μ. Γέροντος Χαλκίδος.
169) 2.800 στρέμματα Ι.Μ΄Ολυμπιωτίσσης Ελασσώνος.
170) 10.661 στρέμματα Ι.Μ. Μαλεσίνης Φθιώτιδος.
171) 863 στρέμματα Ι.Μ. Προδρόμου Ηπείρου.
172) 50 στρέμματα της ίδιας Μονής.
173) 6.733 στρέμματα Ι.Μ. Βουτυμά Τρικκάλων.
174) 937 στρέμματα Ι.Μ. Πρ. Ηλιού Ροδιάς
175) 434 στρέμματα Τιμίου Προδρόμου Σερρών.
176) Όμοιο στη Θάσο Ι.Μ. Εικοσιφοινίσσης.
177) Όμοιο Ι.Μ. Μελάτων Άρτης.
178) Όμοιο Ι.Μ. Αγ. Στεφάνου Τρικκάλων.
179) Όμοιο Ι.Μ. Βαρνακόβης Φωκίδος.
180) 400 στρέμματα Ι.Μ. Πρ. Ηλιού στην Ήπειρο.
181) 1827 στρέμματα καλλιεργήσιμα συν 14.870 στρέμματα βοσκότοποι Ι.Μ. Σπαρμού Ελασσώνος.
182) 245 στρέμματα Ι.Μ. Αγίας Παρασκευής Πρεβέζης εις θέση Καναλάκι.
183) Όμοιο Ι.Μ. Κάτω Παναγίας Άρτης.
184) 14.564 στρέμματα Ι.Μ. Καρακαλά Αργολίδος.
185) Κτήμα «Κορπόβιο» Ι.Μ. Αγ. Τριάδος Μετεώρων.
186) Αγρόκτημα «Κλείσοβο» Ι.Μ. Σιαμάδων Τρικκάλων.
187) 18.438 στρέμματα Ι.Μ. Αγίου Στεφάνου Μετεώρων.
188) 14.743 στρέμματα ίδιας Μονής.
189) Όμοιο Ι.Μ. Αγάθωνος Φθιώτιδος.
190) 2.100 στρέμματα στη θέση Μάζι Ι.Μ. Οσίου Μελετίου Αττικής.
191) Όμοιο Ι.Μ. Μελάτων Άρτης.
192) Όμοιο Ι.Μ. Ζαλόγγου Ηπείρου.
193) 70 στρέμματα Ι.Μ. Τσούκας στην Ήπειρο.
194) 10.000 στρέμματα Ι.Μ. Αγάθωνος Φθιώτιδος.
195) 220 στρέμματα Ι.Μ. Βυτουμά Τρικκάλων.
196) Κτήματα Ι.Μ. Προυσού Ναυπακτίας.
197) Αγρόκτημα Ι.Μ. Αγ. Ιωάννου Λυκοτριχίου.
198) 514 στρέμματα Ι.Μ. Γκούρας.
199) 8.000 στρέμματα βοσκοτόπων συν 2.800 στρεμμάτων καλλιεργησίμων αγρών Ι.Μ. Σαγματά Βοιωτίας.
200) Όμοιο Ι.Μ. Κάτω Παναγίας, Θεοτοκίου, Μελάτων στην Άρτα.
201) 15.700 στρέμματα Ι.Μ. Βαρλαάμ Μετεώρων.
202) Επίταξις 1.500 στρεμμάτων Ι.Μ. Προδρόμου Βεροίας.
203) Αγρόκτημα Ι.Μ. Αγ. Αποστόλων στην Ήπειρο.
204) 2.562 στρέμματα αγρόκτημα «Ρη» Καπανδριτίου Ι.Μ. Πεντέλης.
205) 658 στρέμματα Ι.Μ. Πρ. Ηλιού Ηπείρου.
206) 182 στρέμματα Ι.Μ. Μεταμορφώσεως στην Ήπειρο.
207) 524 στρέμματα Ι.Μ. Προδρόμου Σερρών
208) Όμοιο Ι.Μ. Γαλατάκη Χαλκίδος.
209) 202 στρέμματα Ι.Μ. Αγίου Στεφάνου Μετεώρων.
210) Όμοιο Ι.Μ. Αναλήψεως Ελασσώνος.
211) 906 στρέμματα, τμήμα από το τσιφλίκι Τσαμάλι και Πολυγύρα Μονής Δομβού Βοιωτίας.
212. 7.692 στρέμματα Ι.Μ. Προδρόμου Σερρών.
213) Όμοιο Ι.Μ. Αγίας Τριάδος Μετεώρων.
214) Όμοιο Ι.Μ. Δομβού στη Βοιωτία.
215) 114.334 στρέμματα της Ι.Μ. Πετράκη προς αστική εγκατάσταση προσφύγων.
216) 45.486 στρέμματα στο συνοικισμό Βύρωνος της ίδιας Μονής για τον ίδιο σκοπό.
217) 9.515 στρέμματα το αγρόκτημα «Βάρη», της Ι.Μ. Πετράκη.
218) Έκταση στη Λεωφόρο Βας. Σοφίας υπέρ του Αρεταίειου.
219) Κτήμα «Μπανάνα» Ι.Μ. Πετράκη.
220) 15.000 στρέμματα Ι.Μ. Πεντέλης.
221) Γήπεδο Ι.Μ. Πετράκη υπέρ του συνοικισμού Ανάληψις.
222) Έκτασις εις Κολοκυνθού Ι.Μ. Πετράκη για συνοικισμό προσφύγων.
223) 48.000τ.μ. Ι.Μ. Πετράκη εις Περιστέρι για ανέγερση παραπηγμάτων.
224) 95 στρέμματα στη Βουλιαγμένη προς ανέγερση προσφυγικού ορφανοτροφείου.
225) 202 στρέμματα Ι.Μ. Αγίου Στεφάνου Μετεώρων.
226) 166 στρέμματα στη θέση Μαγούλα Ι.Μ. Οσίου Μελετίου.
227) 849 στρέμματα Ιεράς Μονής Αιγίνης εις Αίγινα.
228) Όμοιο Ι.Μ. Οσίου Μελετίου Αττικής.
229) 4.000 στρέμματα εις θέση Καμάριζα Λεγραινών Ι.Μ. Πεντέλης.
230) 1224 στρέμματα στο Ασπρόπυργο Ι.Μ. Κλειστών.
231) Όμοιο στη θέση Καλιάνι Ι.Μ. Νικάνορος Γρεβενών.
*Τα χρήματα είναι κατοχικά και στη συνέχεια κόπηκαν τα τρία τελευταία μηδενικά.
** Ο Πίνακας υπάρχει στο βιβλίου του από Λαρίσης αείμνηστου Αρχιεπισκόπου Δωροθέου.
