Η Ακολουθία του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Χριστοφόρου του Παπουλάκου τιμά τον νέο άγιο της Ορθοδοξίας, αναγνωρίζοντας τη βαθιά πνευματική του προσφορά και την αφοσίωσή του στην πίστη.
Η αγιοκατάταξη του Παπουλάκου επιβεβαιώνει την αγιότητά του και δίνει στους πιστούς την ευκαιρία να τον τιμήσουν, να προσευχηθούν και να εμπνευστούν από το παράδειγμά του κάθε χρόνο στις 18 Ιανουαρίου.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΙΕΡΑ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ:
Ἰσχύς μου καὶ ὕμνησίς μου ὁ Κύριος(Ψαλμ. 117, 14)
Ψαλῶ τῷ Θεῷ μου ἕως ὑπάρχω. (Ψαλμ. 145, 2)
*******************************************************************
Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια
Μεγάλου Ὑμνογράφου τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας
Α Κ Ο Λ Ο Υ Θ Ι Α
ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ
Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Φ Ο Ρ Ο Υ
ΤΟΥ ΕΠΟΝΟΜΑΖΟΜΕΝΟΥ ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΥ
Ἡ μνήμη αὐτοῦ τελεῖται τῇ ΙΗ΄ Ἰανουαρίου.
Ποίημα Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια
******************************************
ΕΝ ΤΩ ΜΙΚΡΩ ΕΣΠΕΡΙΝΩ
Μετὰ τὸν Προοιμιακὸν εἰς τὸ Κύριε ἐκέκραξαἱστῶμεν στίχους δ΄ καὶ ψάλλομεν τὰ ἑξῆς Προσόμοια.
Ἦχος α΄. Πανεύφημοι μάρτυρες.
Σεπτὲ Χριστοφόρε, θεαυγὲς
τῶν Ἀρμπούνων βλάστημα,
τῶν Καλαβρύτων ἀνάστημα
θεοειδέστατον
καὶ Πελοποννήσου
πάσης κῆρυξ ἄγρυπνε,
ἁπλαῖς σου διδαχαῖς κατεφώτισας,
οἴμοι,τοὺς στένοντας
ἀγνωσίας καὶ κακότητος
ἐν ζοφώδει
σκιᾷ, πάτερ Ὅσιε.
Μεγάλου Σπηλαίου μοναχέ,
Χριστοφόρε Ὅσιε,
τῶν Ἀποστόλων τοῖς ἴχνεσι
κατηκολούθησας
ἐν ἐσχάτοις χρόνοις
καὶ Χριστὸν ἐκήρυξας
σοῦ βίου τῷ σεπτῷ παραδείγματι
καὶ σοῖς διδάγμασι
τοῖς ἁπλοῖς, θεοχαρίτωτε
Παπουλᾶκε,
τῆς πίστεως σέμνωμα.
Θεόπεμπτε πάτερ, ἐν καιροῖς
δυσχειμέροις ἔδρασας
ὡς ἄλλος Παῦλος Ἀπόστολος
καὶ περιώδευσας
κώμας καὶ χωρία
θεῖον Εὐαγγέλιον
κηρύττων καὶ ἐγείρων καθεύδοντας
πρὸς γνῶσιν σῴζουσαν,
Χριστοφόρε, πάτερ Ὅσιε,
εὐσεβείας
καὶ πίστεως πρόμαχε.
Καλάβρυτα, Μάνη, Ἀττική,
Λακωνία, Ὅσιε,
Καλάμαι, Γόρτυς, καὶ εὔανδροι
νῆσοι ἀπήλαυσαν
λόγων ψυχοτρόφων
καὶ σεπτῶν ῥημάτων σου,
θεόφρον Χριστοφόρε, ἁπλούστατε
κῆρυξ τῆς χάριτος,
ὁ διώξας τὴν σκοτόμαιναν
ἀγνωσίας
φωτὶ τῶν ῥημάτων σου.
Δόξα. Ἦχος πλ. δ΄.
Τὸν κήρυκα τῆς εὐσεβείας καὶ ὁμολογητὴν τῆς πίστεως
δεῦτε πάντες, Χριστοφόρον, ὡς νεαυγῆ φωστῆρα χρηστοηθείας
οἱ πιστοὶ εὐφημήσωμεν αὐτῷ βοῶντες·
Ὁ αὐγαῖς διδαχῶν σου καὶ ἀστραπαῖς ἀγωγῆς θεαρέστου σου
φαιδρύνας ἀπαιδεύτων καὶ πεπαιδευμένων Χριστωνύμων χορείας
καὶ αὐτοὺς ἰθύνας πρὸς θεογνωσίαν,
διάλυσον τῶν παθῶν καὶ τῶν θλίψεων ἡμῶν τὴν σκοτομήνην
καὶ σῶσον ἐκ θανάτου τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Καὶ νῦν. Θεοτοκίον. Δέσποινα, πρόσδεξαι….
Εἰς τὸν Στίχον. Ἦχος β΄. Οἶκος τοῦ Ἐφραθᾶ.
Χαῖρε, ὁ μοναστὴς
Σπηλαίου τοῦ Μεγάλου,
Πελοπονήσσου κῆρυξ
καὶ σκεῦος, Χριστοφόρε,
τοῦ Παρακλήτου Πνεύματος.
Στίχος. Τίμιος ἐναντίον Κυρίου ὁ θάνατος τοῦ Ὁσίου Αὐτοῦ.
Χαῖρε, ὁ τὰς ὁδοὺς
βαδίσας Ἀποστόλων
ἀρτίως, Χριστοφόρε,
καὶ διδαχαῖς ἁπλαῖς σου
φαιδρύνας ὁμοδόξους σου.
Στίχος. Μακάριος ἀνὴρ ὁ φοβούμενος τὸν Κύριον.
Εἴληφας δαψιλῶς
τῆς προφητείας χάριν
θεόθεν, Χριστοφόρε,
ἐν γήρᾳ Ἀποστόλων
ὀφθεὶς ἀρτίως σύμψυχος.
Δόξα. Τριαδικόν.
Εἵλκυσε πρὸς τὴν Σὴν
σωτηριώδη γνῶσιν
λαοὺς ὁ Χριστοφόρος,
Τριὰς ὑπεραγία,
ὁ κῆρυξ Σῆς Θεότητος.
Καὶ νῦν. Θεοτοκίον.
Πόκος τοῦ Γεδεὼν
σέ, Μῆτερ, προετύπου,
ἁγνὴ Θεογεννῆτορ,
καὶ Ἀαρὼν ἡ ῥάβδος
ἀφράστως ἡ βλαστήσασα.
Νῦν ἀπολύεις…τὸ Τρισάγιον, τὸ Ἀπολυτίκιον ἐκ τοῦ Μεγάλου Ἑσπερινοῦ καὶ Ἀπόλυσις.
******************************************************************************
ΕΝ ΤΩ ΜΕΓΑΛΩ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ
Μετὰ τὸν Προοιμιακὸν τὸ Μακάριος ἀνήρ, εἰς δὲ τὸ Κύριε ἐκέκραξα ἱστῶμεν στίχους η΄ καὶ ψάλλομεν τὰ ἑξῆς Προσόμοια.
Ἦχος α΄. Τῶν οὐρανίων ταγμάτων.
Ἐκ τῶν δρυμῶν Καλαβρύτων
τὸν ἐξανθήσαντα
θεόπνουν Παπουλᾶκον,
μοναχὸν Χριστοφόρον,
ὡς κήρυκα τοῦ λόγου θεοπειθῆ
ἀκλινῶς διατρέξαντα
Ἑλλάδος πλάτη πρὸς κόσμου μεταστροφὴν
εἰς εὐσέβειαν τιμήσωμεν.
Τὸν καταστείλαντα πάθη
λῃστῶν ὑμνήσωμεν
κλεπτῶν, ψευδομαρτύρων
καὶ μοιχῶν εὐσχημόνως
ἁπλαῖς διδασκαλίαις νῦν, θεαυγῆ
Χριστοφόρον, κραυγάζοντες·
Χαῖρε, ὁ τρίβους ἐσχάτοις ἐν τοῖς καιροῖς
Ἀποστόλων μιμησάμενος.
Μνησικακίας τὴν παῦσιν,
ἀντεκδικήσεως
καὶ διχονοίας λῆξιν,
ὥσπερ φιλαδελφίας
διδάσκαλον θεόπνουν καὶ ἀπαρχὴν
ἀκραιφνοῦς ἀγαπήσεως
ἐγκωμιάσωμεν πάντες χαρμονικῶς,
Χριστοφόρον ὁσιώτατον.
Τὸν μόνον φέροντα ῥάβδον
καὶ εὐτελέστατον
τριβώνιον ἐκθύμως,
κατεσθίοντα ἄρτον
ὀλίγον καὶ ὀπώρας, δῆμοι πιστῶν
ἱερώτατον κήρυκα,
νῦν Χριστοφόρον, τιμήσωμεν ἀρετῆς
ὡς θεόπνευστον διδάσκαλον.
Ὑπερορίαν ἀδίκως
τὸν ὑπομείναντα
ἐν ταῖς Κυκλάσι νήσοις
ὡς ἀγύρτην καὶ πλάνον,
ἠθῶν τῆς εὐσεβείας καθηγητήν,
Χριστοφόρον, τιμήσωμεν
Ὀρθοδοξίας προπύργιον ἀῤῥαγὲς
καὶ χρηστότητος ἑδραίωμα.
Ἡ βιοτὴ τῆς ἐρήμου
σὸν σῶμα ἥγνισε
καὶ νοῦν φωτὸς ἀδύτου
σὸν ἐνέπλησε, μάκαρ,
Ὁσίων, Χριστοφόρε, νεολαμπῶν
καὶ κηρύκων τῆς πίστεως
πυρσέ, λαοὺς ὁ φωτίζων καὶ ὁμιλῶν
ὡς σοφώτατος διδάσκαλος.
Δόξα. Ἦχος πλ. β΄.
Τὸν ἀμαθῆ ἀλλὰ ἐνάρετον κήρυκα
τοῦ ἐν ἔτεσι δυσχειμέροις ἀμαθοῦς τῶν Ἑλλήνων πλήθους
ὡς ἀληθῆ Ἀπόστολον Κυρίου
παῤῥησίᾳ νουθετοῦντα καὶ διδάσκοντα τὴν εὐσέβειαν,
Χριστοφόρον, τὸν ταπεινὸν καὶ ἁπλούστατον τοῖς τρόποις,
οἱ πιστοὶ ἀνευφημήσωμεν λέγοντες·
Ὁ ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ ὀρθοπραξίας ἀγωνισάμενος
καὶ διωγμοῦ ἀράμενος τὸν ζυγὸν ἀγογγύστως,
ὡς σύναυλος τῶν πάλαι Ὁσίων Πατέρων καὶ Διδασκάλων,
φώτισον ἡμῶν τὸν νοῦν πρὸς εὐσέβειαν
καὶ τὴν νεότητα διαπαιδαγώγησον
λιταῖς σου πρὸς τὸν Θεοῦ Λόγον, φιλάνθρωπον Κύριον.
Καὶ νῦν. Θεοτοκίον. Τίς μὴ μακαρίσει σε, Παναγία Παρθένε,…
Εἴσοδος. Φῶς ἱλαρόν. Τὸ Προκείμενον τῆς ἡμέρας καὶ τὰ Ἀναγνώσματα.
Σοφίας Σειρὰχ τὸ Ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. β΄ 1 – 11 )
Τέκνον, εἰ προσέρχῃ δουλεύειν Κυρίῳ Θεῷ, ἑτοίμασον τὴν ψυχήν σου εἰς πειρασμόν· εὔθυνον τὴν καρδίαν σου καὶ καρτέρησον καὶ μὴ σπεύσῃς ἐν καιρῷ ἐπαγωγῆς· κολλήθητι αὐτῷ καὶ μὴ ἀποστῇς, ἵνα αὐξηθῇς ἐπ’ ἐσχάτων σου. Πᾶν ὃ ἐὰν ἐπαχθῇ σοι, δέξαι καὶ ἐν ἀλλάγμασι ταπεινώσεώς σου μακροθύμησον· ὅτι ἐν πυρὶ δοκιμάζεται χρυσὸς καὶ ἄνθρωποι δεκτοὶ ἐν καμίνῳ ταπεινώσεως. Πίστευσον αὐτῷ καὶ ἀντιλήψεταί σου· εὔθυνον τὰς ὁδούς σου καὶ ἔλπισον ἐπ’ αὐτόν. Οἱ φοβούμενοι τὸν Κύριον ἀναμείνατε τὸ ἔλεος αὐτοῦ καὶ μὴ ἐκκλίνητε, ἵνα μὴ πέσητε. Οἱ φοβούμενοι Κύριον πιστεύσατε αὐτῷ καὶ οὐ μὴ πταίσῃ ὁ μισθὸς ὑμῶν. Οἱ φοβούμενοι Κύριον ἐλπίσατε εἰς ἀγαθὰ καὶ εἰς εὐφροσύνην αἰῶνος καὶ ἐλέους. Ἐμβλέψατε εἰς ἀρχαίας γενεὰς καὶ ἴδετε· τίς ἐνεπίστευσε Κυρίῳ καὶ κατῃσχύνθη ;Ἢ τίς ἐπεκαλέσατο αὐτὸν καὶ ὑπερεῖδεν αὐτόν ; Διότι οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων ὁ Κύριος καὶ ἀφίησιν ἁμαρτίας καὶ σῴζει ἐν καιρῷ θλίψεως.
Σοφίας Σολομῶντος τὸ Ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. α΄ 1 – 10 )
Ἀγαπήσατε δικαιοσύνην, οἱ κρίνοντες τὴν γῆν, φρονήσατε περὶ τοῦ Κυρίου ἐν ἀγαθότητι καὶ ἐν ἁπλότητι καρδίας ζητήσατε αὐτόν· ὅτι εὑρίσκεται τοῖς μὴ πειράζουσιν αὐτόν, ἐμφανίζεται δὲ τοῖς μὴ ἀπιστοῦσιν αὐτῷ. Σκολιοὶ γὰρ λογισμοὶ χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ, δοκιμαζομένη τε ἡ δύναμις ἐλέγχει ἄφρονας. Ὅτι εἰς κακότεχνον ψυχὴν οὐκ εἰσελεύσεται σοφία, οὐδὲ κατοικήσει ἐν σώματι καταχρέῳ ἁμαρτίας· ἅγιον γὰρ πνεῦμα παιδείας φεύξεται δόλον καὶ ἀπαναστήσεται ἀπὸ λογισμῶν ἀσυνέτων καὶ ἐλεγχθήσεται ἐπελθούσης ἀδικίας. Φιλάνθρωπον γὰρ πνεῦμα σοφίας καὶ οὐκ ἀθῳώσει βλάσφημον ἀπὸ χειλέων αὐτοῦ· ὅτι τῶν νεφρῶν αὐτοῦ μάρτυς ὁ Θεὸς καὶ τῆς καρδίας αὐτοῦ ἐπίσκοπος ἀληθὴς καὶ τῆς γλώσσης ἀκουστής· ὅτι πνεῦμα Κυρίου πεπλήρωκε τὴν οἰκουμένην καὶ τὸ συνέχον τὰ πάντα γνῶσιν ἔχει φωνῆς. Διὰ τοῦτο φθεγγόμενος ἄδικα οὐδεὶς μὴ παροδεύσῃ αὐτὸν ἐλέγχουσα ἡ δίκη. Ἐν γὰρ διαβουλίοις ἀσεβοῦς ἐξέτασις ἔσται, λόγων δὲ αὐτοῦ ἀκοὴ πρὸς Κύριον ἥξει εἰς ἔλεγχον ἀνομημάτων αὐτοῦ· ὅτι οὖς ζηλώσεως ἀκροᾶται τὰ πάντα καὶ θροῦς γογγυσμῶν οὐκ ἀποκρύπτεται.
Σοφίας Σολομῶντος τὸ Ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. γ΄ 1 – 9)
Δικαίων ψυχαὶ ἐν χειρὶ Θεοῦ καὶ οὐ μὴ ἅψηται αὐτῶν βάσανος. Ἔδοξαν ἐν ὀφθαλμοῖς ἀφρόνων τεθνάναι καὶ ἐλογίσθη κάκωσις ἡ ἔξοδος αὐτῶν καὶ ἡ ἀφ’ ἡμῶν πορεία σύντριμμα, οἱ δέ εἰσιν ἐν εἰρήνῃ. Καὶ γὰρ ἐν ὄψει ἀνθρώπων ἐὰν κολασθῶσιν ἡ ἐλπὶς αὐτῶν ἀθανασίας πλήρης· καὶ ὀλίγα παιδευθέντες μεγάλα εὐεργετηθήσονται, ὅτι ὁ Θεὸς ἐπείρασεν αὐτοὺς καὶ εὗρεν αὐτοὺς ἀξίους ἑαυτοῦ· ὡς χρυσὸν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτοὺς καὶ ὡς ὁλοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αὐτούς. Καὶ ἐν καιρῷ ἐπισκοπῆς αὐτῶν ἀναλάμψουσι καὶ ὡς σπινθῆρες ἐν καλάμῃ διαδραμοῦνται· κρινοῦσιν ἔθνη καὶ κρατήσουσι λαῶν καὶ βασιλεύσει αὐτῶν Κύριος εἰς τοὺς αἰῶνας. Οἱ πεποιθότες ἐπ’ αὐτῷ συνήσουσιν ἀλήθειαν καὶ οἱ πιστοὶ ἐν ἀγάπῃ προσμενοῦσιν αὐτῷ, ὅτι χάρις καὶ ἔλεος ἐν τοῖς Ὁσίοις αὐτοῦ καὶ ἐπισκοπὴ ἐν τοῖς ἐκλεκτοῖς αὐτοῦ.
ΕΙΣ ΤΗΝ ΛΙΤΗΝ
Ἰδιόμελα.
Ἦχος α΄.
Τὸν παριδόντα προβεβηκυῖαν ἡλικίαν
καὶ ἐξελθόντα φωτίσαι τοὺς ἐν ἀγνωσίας σκιᾷ καθημένους,
ἱεροκήρυκα Χριστοφόρον, τιμήσωμεν κράζοντες·
ὁ γεωργήσας ἀρότρῳ νουθεσιῶν ψυχοτρόφων σου
τὰς ἀγόνους καὶ ξηρὰς τοῦ λαοῦ καρδίας
καὶ βλαστήσας ἐν αὐταῖς καρπὸν εὔχυμον ἐπιγνώσεως,
ἀπέλασον καὶ ἡμῶν ἀγνωσίας καὶ ἁμαρτίας τὴν δυσωδίαν
καὶ σῶσον ἐκ θανάτου εὐχαῖς σου ἀσιγήτοις τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἦχος β΄.
Ὡς φρέαρ ἀκένωτον τῶν δωρεῶν τοῦ Παναγίου Πνεύματος
πιστοὺς ἐδρόσισας τοῖς νάμασι νουθεσιῶν σου,
Χριστοφόρε, κῆρυξ τῆς εὐσεβείας διαπρύσιε·
σὺ γὰρ Εὐαγγελίου τῇ δρόσῳ τὴν σὴν ψυχὴν πιάνας
καὶ γεώργιον Χριστοῦ αὐτὴν ποιήσας
καρπὸν πολύφορον ἤνεγκας τῇ Ἐκκλησίᾳ
τὸν ἀποστολικόν σου ζῆλον, πανεύφημε·
ὅθεν καὶ πλήθη λαοῦ ὁδηγήσας
πρὸς τὴν ἐπίγνωσιν καὶ τὴν σωτηρίαν
καὶ ὁμολογητοῦ στέφος λαβὼν ἀξίως
Χριστῷ ἀπῆλθες συνεῖναι
τῷ παρέχοντι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Ἦχος γ΄.
Βραβεύων Κύριος τὴν σὴν παῤῥησίαν
ἠξίωσέ σε προφητικοῦ χαρίσματος,
θεοκῆρυξ γλυκύτατε, Χριστοφόρε Ὅσιε·
σὺ γὰρ προεῖπας τὴν βιαίαν ἅλωσιν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας
ὑπὸ τῶν ἐκγόνων τῆς Ἄγαρ
καὶ τὴν καταστροφικὴν ἐπίδρασιν
ἐπὶ τοῦ ἔθνους τῶν ἀθέων γραμμάτων·
ὅθεν πάντες ὡς στόμα πνευματοκίνητον εὐφημοῦντές σε
τὰς ἀδιαλείπτους εὐχάς σου αἰτούμεθα,
ἵνα ἐν ἐπιγνώσει καὶ ἀληθείᾳ βαδίσωμεν
τοῦ παρόντος βίου τὸ στάδιον.
Ἦχος δ΄.
Ἐξελθὼν τοῦ κηρῦξαι τὴν εὐσέβειαν
καὶ γνωρίσας τὴν τοῦ κόσμου δίψαν πρὸς γνῶσιν τῆς ἀληθείας
οὐκ ἔπαυσας Χριστὸν κηρύττων νύκτα καὶ ἡμέρα,
Παπουλᾶκε ἁπλούστατε, Χριστοφόρε χαριτόβρυτε·
διαδραμὼν γὰρ πόλεις καὶ χωρία τῆς Πελοποννήσου,
Μάνην καὶ Καλάμας, Οἴτυλον καὶ Κυπαρισσίαν,
Καρύταιναν, Ὑψοῦντα, Ἀργολίδα, Τρίπολιν καὶ Λακεδαίμονα,
ἀόκνως ἔσπειρας τὸν σπόρον τῆς γνώσεως
τῶν τοῦ Θεοῦ ἐνταλμάτων, ὧν πλήρωμα ἡ ἀγάπη·
κινήσας οὖν κατὰ σοῦ τὴν ὀργὴν τῶν δυσσεβῶν καὶ κακοφρόνων
εἱρκτὴν καὶ ὑπερορίαν ἀγογγύστως ὑπέμεινας
ὑπὲρ τοῦ εὐϊλάτου Κυρίου,
τοῦ παρέχοντος ἡμῖν εὐχαῖς σου τὸ μέγα ἔλεος.
Δόξα. Ἦχος ὁ αὐτός.
Δεῦτε πιστοὶ τὸν ὡς ποιήσαντα καὶ διδάξαντα
μέγαν δυνάμενον ἐπονομασθῆναι θεοκήρυκα,
Χριστοφόρον, τὸν τρίβοις Ἀποστόλων ἄρτι ἀκολουθήσαντα,
εὐχημόνως οἱ πιστοὶ μακαρίσωμεν κράζοντες·
Ὁ τὴν καλὴν ἐπενεγκὼν ἀλλοίωσιν ταῖς ψυχαῖς τῶν ἀκροατῶν σου,
θαυμαζόντων τὴν σὴν ἐν προβεβηκυίᾳ ἡλικίᾳ νεανικὴν τόλμην
καὶ τῆς σῆς καρδίας τὸ εὔτονον,
τήρει ἡμᾶς ἀσινεῖς ἐν τῇ ὀρθῇ πίστει
καὶ ῥύου δεινῆς κολάσεως τοὺς εὐλαβῶς ἀνυμνοῦντάς σε.
Καὶ νῦν. Θεοτοκίον. Ἐκ παντοίων κινδύνων τοὺς δούλους σου…
Εἰς τὸν Στίχον. Στιχηρὰ Προσόμοια.
Ἦχος πλ. α΄. Χαίροις, ἀσκητικῶν.
Χαίροις, ὁ ταπεινὸς ἀσκητής,
ἀκτημοσύνης τὸ εὐῶδες ὀσφράδιον,
πλανήτων κηρύκων γέρας,
ὁ ἀγαθὸς καὶ ἁπλοῦς,
ὁ ἐμπνεύσας πλήθη
νουθεσίαις σου
σεπταῖς καὶ διδάγμασιν
ὀρθοδόξοις σου, Ὅσιε,
Πελοποννήσου
καὶ τῶν νήσων διδάσκαλε,
ἱερώτατε
Χριστοφόρε, μακάριε,
καὶ ὑπομείνας ἄσμενος
διώξεις ἐν γήρᾳ σου,
ὀνειδισμούς, Παπουλᾶκε,
καὶ ἐξορίαν μιμούμενος
Ἀπόστολον Παῦλον
καὶ Κοσμᾶν, τῆς Αἰτωλίας
τὸ θεῖον βλάστημα.
Στίχος. Τίμιος ἐναντίον Κυρίου ὁ θάνατος τοῦ Ὁσίου Αὐτοῦ.
Χαίροις, τοῦ Φλαμιάτου Κοσμᾶ
καὶ Κωνσταντίνου Οἰκονόμου ὁμόζηλε,
λογίων πατέρων γένους
τοῦ Ὀρδοδόξου ἡμῶν,
Χριστοφόρε, κῆρυξ
διαπρύσιε,
ὃν χάρις ἐσόφισε
ἀδαῆ ὄντα Πνεύματος
τοῦ Παναγίου
καὶ διδάσκαλον ἔδειξεν
ἐμβριθέστατον
τοῦ λαοῦ τοῦ καθεύδοντος
ἐν ἀγνωσίας, Ὅσιε,
σκοτίᾳ, πανεύφημε,
ὁ Παπουλάκου τὴν κλῆσιν
ἔχων καὶ πόθον Χριστώνυμοι
ὁδὸν διανῦσαι
ἐναρέτου πολιτείας
καὶ θείας γνώσεως.
Στίχος. Μακάριος ἀνὴρ ὁ φοβούμενος τὸν Κύριον.
Χαίροις, ὁ ἐξορίαν πικρὰν
καθυπομείνας, Χριστοφόρε ἀοίδιμε,
ἐν Μάνδρᾳ Προφήτου Θήρας
περικλεεῖ Ἠλιοὺ
καὶ ἐν Παναχράντου
Ἄνδρου, Ὅσιε,
Σεμνείῳ, θειότατε,
ἐν ᾗ ζῆν ἐξεμέτρησας
καὶ τῷ σῷ τάφῳ
καθηγίασας, ἔκτυπον
ἀγαθότητος
καὶ Χριστοῦ ἀγαπήσεως·
ὅθεν τὴν θείαν μνήμην σου
τιμῶντες γηθόμενοι
καὶ ὡς φωστῆρα ὑμνοῦντες
τῆς εὐσεβείας νεόφωτον
τὰς σὰς ἱκεσίας
ἐκδεχόμεθα πρὸς κτῆσιν
σοφίας κρείττονος.
Δόξα. Ἦχος πλ. δ΄.
Φυγὼν τὴν μῆνιν τῶν τότε κρατούντων
διὰ τὸν σὸν χρυσοστομικὸν τοῦ κηρύγματος ἔλεγχον
εὗρες ἐν ταῖς ἀγκάλαις τῶν τῆς Μάνης κατοίκων ἀσφάλειαν,
Χριστοφόρε, τοὐπίκλην Παπουλᾶκε·
ὑπομείνας ὅθεν διώξεις καὶ φυλακὴν καὶ ἐξορίαν
ὡς πλάνος καὶ ἀγύρτης καὶ κακοῦργος,
ὁ Χριστοῦ μιμητὴς ὑπάρχων,
χάριν εἴληφας μετὰ πότμον πρεσβεύειν ἀπαύστως
ὑπὲρ τῶν τιμώντων τὴν σὴν λόγοις καὶ πράξεσιπαῤῥησίαν
καὶ ἐκτελούντων ἐν πίστει τὴν ἀεισέβαστον μνήμην σου.
Καὶ νῦν. Θεοτοκίον. Δέσποινα, πρόσδεξαι…
Ἀπολυτίκιον.Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Τὸν θεόσδοτον πλάνητα χριστοκήρυκα,
διδασκαλίαις πανσόφοις
τὴν ἀγνωσίαν λαοῦ
διαλύσαντα καὶ γνῶσιν πρὸς σωτήριον
καθοδηγήσαντα πολλοὺς
εὐφημήσωμεν λαμπρῶς,
θεόπνευστον Χριστοφόρον,
βοῶντες· Ὅσιε πάτερ,
ἡμῖν ἱλέωσαι τὸν Ὕψιστον.
Θεοτοκίον. Χαῖρε, πύλη Κυρίου ἡ ἀδιόδευτος…
Ἀπόλυσις.
************************************************************
Ε Ν Τ ῼ Ο Ρ Θ Ρ ῼ
Μετὰ τὸν Ἑξάψαλμον τὸ Ἀπολυτίκιον, ὡς ἐν τῷ Μεγάλῳ Ἑσπερινῷ, μετὰ δὲ τὴν α΄ Στιχολογίαν Κάθισμα.
Ἦχος α΄. Τὸν τάφον Σου, Σωτήρ.
Δρυμῶνος ἀσκητὴν
Καλαβρύτων ἐκθύμως
τιμήσωμεν πιστοί,
θαυμαστὸν Χριστοφόρον,
ὡς πλάνητα κήρυκα
τῆς Χριστοῦ θείας πίστεως
καὶ ὁμότροπον
τῶν θεαυγῶν Ἀποστόλων,
ὑπομείναντα
ὑπερορίαν εἰς νήσους
Κυκλάδων γηθόμενον.
Δόξα. Τὸ αὐτό. Καὶ νῦν. Θεοτοκίον.
Βροτῶν καταφυγὴ
ἐν ταῖς ζάλαις τοῦ βίου,
ἑτοίμη ἀρωγὸς
ἐν ἀνάγκαις, ταχεῖα
ὑπάρχεις ἀντίληψις
καὶ θερμὸν παραμύθιον
τῶν ἐν θλίψεσι
καὶ συμφοραῖς, Θεοτόκε,
προστρεχόντων σοι
καὶ εὐλαβῶς ἐκζητούντων
σὴν χάριν καὶ εὔνοιαν.
Μετὰ τὴν β΄. Στιχολογίαν Κάθισμα.
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς ἴον πανεύοσμον
εὐωδιάζον ψυχὰς
ἐξήνθησας, Ὅσιε,
ἐν τοῖς ἐσχάτοις καιροῖς
καὶ μύρῳ τῶν λόγων σου
ηὔφρανας, Χριστοφόρε,
τοὺς ἐν σκότει κειμένους
τῆς ἀγνωσίας, πάτερ,
καὶ δυσώδους κακίας,
ἡμᾶς ὁ δᾳδουχῶν σαῖς εὐχαῖς
πρὸς ἀφθαρτότητα.
Δόξα. Τὸ αὐτό. Καὶ νῦν. Θεοτοκίον.
Φωτὶ σῶν δεήσεων
ἡμᾶς σκοτίας παθῶν
ἐξάρπασον τάχιστα
καὶ πρὸς παμφώτους σκηνὰς
ὁδήγησον, Δέσποινα,
τῆς ἀρετῆς, Παρθένε,
ἀπαθείας πυξίον
καὶ παρθενίας κέρας,
Μῆτερ εὐλογημένη
Χριστοῦ, τοῦ δωρουμένου ἡμῖν
ἄμετρον ἔλεος.
Μετὰ τὸν Πολυέλεον Κάθισμα. Ἦχος γ΄. Τὴν ὡραιότητα.
Ἀρμπούνων βλάστημα καὶ θεῖον κτίτορα
τῆς Θεομήτορος σεπτῆς Κοιμήσεως
Σκήτεως μέλψωμεν φαιδρῶς, θειότατον Χριστοφόρον,
ὡς περιοδεύοντα πᾶσαν τὴν Πελοπόννησον
κήρυκα φρονήματος Ὀρθοδόξου διδάσκοντα
ἐν χρόνοις Βαυαρῶν καινοτόμοις πίστιν πατρῴαν παῤῥησίᾳ.
Δόξα. Τὸ αὐτό. Καὶ νῦν. Θεοτοκίον.
Τὴν σκοτισθεῖσάν μου ψυχὴν καταύγασον
φωτὶ τῆς χάριτος τοῦ θείου Τόκου σου,
ἁγνὴ Παρθένε, Μαριάμ, ἐλπὶς τῶν ἀπηλπισμένων,
καὶ ἀχλὺν ἀπέλασον τῶν ἀπείρων πταισμάτων μου,
ὅπως εὕρω ἔλεος ἐν τῇ ὥρᾳ τῆς Κρίσεως
καὶ πόθῳ ἀσιγήτως βοῶ σοι· Χαῖρε, ἡ Κεχαριτωμένη.
Τὸ α΄ Ἀντίφωνον τοῦ δ΄ ἤχου καὶ τὸ Προκείμενον.
Τίμιος ἐναντίον Κυρίου ὁ θάνατος τοῦ Ὁσίου Αὐτοῦ.
Στίχος. Μακάριος ἀνὴρ ὁ φοβούμενος τὸν Κύριον.
Εὐαγγέλιον· Ὁσιακόν (Λουκ. στ΄ 17 – 23).
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἔστη ὁ Ἰησοῦς ἐπὶ τόπου πεδινοῦ…
Ζήτει τῇ Παρασκευῇ τῆς Β΄ Ἑβδομάδος.
Ὁ Ν΄ Ψαλμός.
Δόξα. Ταῖς τοῦ Σοῦ Ὁσίου, πρεσβείαις, Ἐλεῆμον,…
Καὶ νῦν. Ταῖς τῆς Θεοτόκου πρεσβείας, Ἐλεῆμον….
Ἰδιόμελον. Ἦχος πλ. β΄
Τὸν ἐλεούμενον καὶ ἐλεοῦντα
ἀκτήμονα καὶ ἀφιλάργυρον διδάσκαλον,
ὡς ἀρετῆς θεμέλιον καὶ ὁσιότητος ἠθῶν πυξίον,
Χριστοφόρον, οἱ πιστοὶ ἐγκωμιάσωμεν οὕτω λέγοντες·
Ὁ ἐντολῇ θείᾳ καταλιπὼν τὰ ἐγκόσμια
καὶ Ἀποστόλων ἀκολουθήσας τρίβοις,
δίδαξον τοὺς τιμῶντάς σε ποιεῖν τὸ θέλημα τοῦ Ὑψίστου
καὶ σῶσον ἐκ θανάτου σαῖς ἐντεύξεσι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Σῶσον, ὁ Θεός, τὸν λαόν Σου….
Εἶτα ὁ Κανὼν τοῦ Ὁσίου, οὗ ἡ Ἀκροστιχίς·
” Χριστοφόρον ὑμνῶ, ὁμολογητὴν κήρυκα. Χ. ”
ᾨδὴ α΄. Ἦχος δ΄. Ἀνοίξω τὸ στόμα μου.
Χριστοῦ τὴν ἀλήθειαν
τοῖς Χριστωνύμοις ἐκήρυξας,
δεινῶς τοῖς καθεύδουσιν
ἐν ἀγνωσίας σκιᾷ
ἄρτι, Ὅσιε
στεῤῥόφρον, Χριστοφόρε,
Ἑλλάδος διδάσκαλε
πανιερώτατε.
Ῥεόντων ὑπέρτερε
καὶ Ἀποστόλων ὁμόζηλε,
διώξεις ὑπέμεινας
καὶ ἐξορίαν πικρὰν
διὰ ζῆλόν σου,
θεόφρον Χριστοφόρε,
καὶ διδασκαλίαν σου
ψυχοσωτήριον.
Ἰθύνας σὰ βήματα
πρὸς μονοτρόπων τὸν σύλλογον
Μεγάλου κατέλαβες
Μονὴν Σπηλαίου, σεπτέ,
καὶ ἀλλοίωσιν
ἀρίστην, Χριστοφόρε,
ὑπέστης τῇ χάριτι,
πάτερ, τοῦ Πνεύματος.
Θεοτοκίον.
Σεμνότητος σκήνωμα,
εὐλογημένη Παντάνασσα,
σοὺς δούλους ἀξίωσον
σωφρόνως καὶ εὐσεβῶν
βίον πρόσκαιρον
διάγειν καὶ δικαίως
τοὺς σὲ μακαρίζοντας,
Θεογεννήτρια.
ᾨδὴ γ΄. Τοὺς σοὺς ὑμνολόγους.
Τὸν θεῖον βλαστὸν τῶν Καλαβρύτων,
Ἀρμπούνων τὸ ἄνθος τὸ ἡδὺ
καὶ χώρας κρίνον Πέλοπος
νεόφυτον καὶ εὔοσμον
νῦν, Χριστοφόρον, μέλψωμεν
ὡς χριστοκήρυκα ἔνθεον.
Ὁδοῖς εὐθαρσῶς ἀκολουθήσας
σεπτῶν Ἀποστόλων τοῦ Χριστοῦ
τὸ κράτος ἐμεγάλυνας
καὶ ἅπαντας ἐδίδαξας
ἐπίγνωσιν τὴν σῴζουσαν,
ὦ Χριστοφόρε ἀοίδιμε.
Φωτὶ ηὐγασμένος Παρακλήτου
σκοτίαν ἐσκέδασας λαοῦ
τῆς ἀγνωσίας, Ὅσιε,
καὶ ἦμαρ ἐξανέτειλας
αὐτοῖς Θεοῦ τῆς γνώσεως,
ὦ Χριστοφόρε, φωτόλαμπρον.
Θεοτοκίον.
Οὐράνωσον φρόνημα σῶν δούλων
τῶν σοὶ προστρεχόντων, ἀγαθή,
ἐν κατωδύνοις πτώσεσι
καὶ σῶσον τοὺς τιμῶντάς σε
ἐξ ἐπηρείας δαίμονος,
τοῦ παμβεβήλου ἀλάστορος.
Κάθισμα. Ἦχος δ΄. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς ἀστὴρ κατηύγασας,
ὦ Χριστοφόρε,
σοῦ παμφώτοις φθέγμασι
καὶ διδαχῶν μαρμαρυγαῖς
τοὺς ἐν Ἑλλάδι καθεύδοντας
εἰς ἀγνωσίας
ζοφώδη σκοτόμαιναν.
Δόξα. Τὸ αὐτό. Καὶ νῦν. Θεοτοκίον.
Ἡ Χριστὸν κυήσασα
ἀνερμηνεύτως,
καὶ βροτοὺς λυτρώσασα
φθορᾶς θανάτου, τὰς ψυχὰς
τῶν οἰκετῶν σου ἐξάρπασον
πυρὸς γεέννης,
ἁγνὴ Μητροπάρθενε.
ᾨδὴ δ΄. Ὁ καθήμενος ἐν δόξῃ.
Ῥαντισμῷ τῶν πρεσβειῶν σου
καθαγίασον ἅπαντας
σὲ ὑμνολογοῦντας,
πάτερ Χριστοφόρε, ὡς χείμαῤῥον
ἁγιασμοῦ τοῦ λαοῦ διὰ τῶν λόγων σου,
ὁσιώτατε,
καὶ σοῦ λαμπροῦ παραδείγματος.
Οἱ Μεσσήνιοι τιμῶσι,
Τρικολῶνες, Ἀρκάδιοι,
Λάκωνες, Ἀργεῖται,
Ναυπλιεῖς καὶ Μάνης Χριστώνυμοι
σὺν Ἀχαιοῖς, Χριστοφόρε, θείαν μνήμην σου,
οὓς ἐδίδαξας
καλὰ ψυχῶν καὶ συμφέροντα.
Νεαυγὲς Ἑλλάδος ἄστρον
Βαυαρῶν ἐν τοῖς ἔτεσι
τὴν Ὀρθοδοξίαν
καὶ ὀρθοπραξίαν ἐδίδαξας
χειμαζομένοις πιστοῖς, ὧνπερ θεόσδοτος,
πάτερ, πέφηνας
κατευθυντὴρ πρὸς εὐσέβειαν.
Θεοτοκίον.
Ὑπερεύχου οἰκετῶν σου
σὲ ὑμνούντων ἀείποτε,
Κεχαριτωμένη,
Μῆτερ τοῦ Ὑψίστου καὶ Τόκον σου
δοξολογούντων, ἀφράστως Ὃν ἐκύησας
πρὸς κατάργησιν
τῆς αἰωνίου κολάσεως.
ᾨδὴ ε΄. Ἐξέστη τὰ σύμπαντα.
Μακάρων τοῖς ἴχνεσιν
ἀκολουθήσας, Ὅσιε,
διδασκάλων πλήθη Ἀνδριτσαίνης,
τῆς Τριφυλλίας
καὶ Ἀρκαδίας σοφῶς
κατηύθυνας πρὸς τὴν ἀρετήν,
Χριστοφόρε, σέμνωμα
Ἀποστόλων θειότατον.
Νεόφωτον πύρσευμα
Ὀρθοδοξίας, ἅπαντας
τοὺς πιστοὺς ἐφώτισας σοῖς λόγοις
Πελοποννήσου
ἀκοῦσαι σὰς διδαχὰς
συῤῥέοντας, πάτερ, τὰς σεπτὰς
ἐξ ἁπλῶν χειλέων σου,
Χριστοφόρε θεόφιλε.
Ὡς θεῖος διδάσκαλος
σφοδρῶς κατεστιγμάτισας
τῆς ζωοκλοπῆς τὴν ἁμαρτίαν
καὶ τοῦ σαρκίου
καλλωπισμόν, ἀπαρχὴν
αὐτὸν λογιζόμενος δεινῆς,
Χριστοφόρε, πτώσεως
θανασίμου νεότητος.
Θεοτοκίον.
Οἱ δῆμοι ἑκάστοτε
πιστῶν σε μακαρίζομεν,
Κεχαριτωμένη Θεοτόκε,
ὥσπερ αἰτίαν
τῆς σωτηρίας ἡμῶν
καὶ πάντων πιστῶν καταφυγὴν
βίου ἐν στενώσεσι
καὶ δειναῖς περιστάσεσι.
ᾨδὴ στ΄. Τὴν θείαν ταύτην.
Ματαίων πάντων ὑπέρτερος
ἐπώφθης, Χριστοφόρε, ἀκάματε
κῆρυξ τῆς χάριτος,
ὃν εὐλαβῶς ὑπεδέχοντο
ὡς Ἠλιοὺ προφήτην
Ἀβίας σύλλογοι.
Οἱ εὐσεβεῖς ἠκολούθουν σοι
πανδήμως, Χριστοφόρε θεόσοφε,
εἰς Πελοπόννησον
καὶ ἠκροῶντο τῶν λόγων σου,
ἐνθέων διδαχῶν σου
καὶ κατηχήσεων.
Λαμπὰς ἐλέγχου νεόφωτε
ἀνόμων, Χριστοφόρε, ἐφώτισας
δῆμον Ὀρθόδοξον
καὶ διεσκέδασας ζόφωσιν
λαῶν δοκούντων ἄρχειν
διδασκαλίαις σου.
Θεοτοκίον.
Οἱ τῶν πιστῶν μακαρίζομεν
χοροί σε εἰς αἰῶνα τὸν ἅπαντα,
Θεογεννήτρια,
τὴν διὰ Τόκου πανσέπτου σου
θεώσασαν τὸ γένος
ἡμῶν τὸ βρότειον.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ΄. Τῇ Ὑπερμάχῳ.
Τὸν ἀγαθόν, ἁπλοῦν, ἀκτήμονα, ἀνάργυρον
καὶ ἀμαθῆ ἱεροκήρυκα τιμήσωμεν,
Χριστοφόρον, Παπουλᾶκον τὸν κεκλημένον,
ὡς ἠθῶν τῶν Ὀρθοδόξων ὑφηγήτορα
ἐξορίαν καὶ εἱρκτὴν καθυπομείναντα
πόθῳ κράζοντες· Χαίροις, πάτερ θεόληπτε.
Ὁ Οἶκος.
Ἄγγελοι διδαχάς σου
ἀπεθαύμασαν ἄρτι,
θεόφρον μοναχέ, Χριστοφόρε,
ὁ θεόπνους καὶ λαοφιλής,
εὐσεβῶν καρδίας ὁ δονῶν λόγοις σου
καὶ βίου παραδείγματι
ἀμέμπτου σου· διὸ βοῶμεν·
Χαῖρε, ὁ γόνος τῶν Καλαβρύτων·
χαῖρε, τὸ κλέος χριστοκηρύκων.
Χαῖρε, Ὀρθοδόξων ἠθῶν ὁ διδάσκαλος·
χαῖρε, κακοφρόνων καὶ πλάνων ὁ ἔλεγχος.
Χαῖρε, στῦλος καὶ ἑδραίωμα Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ·
χαῖρε, εὖχος καὶ κραταίωμα εὐσεβόφρονος λαοῦ.
Χαῖρε, ὁ διαπνέων Θείου Πνεύματος αὔραν·
χαῖρε, ὁ διαχέων χάριν τὴν οὐρανίαν.
Χαῖρε, Θεῷ ὁ ἄγαν εὐάρεστος·
χαῖρε, λαῷ πιστῷ ὁ παμφίλτατος.
Χαῖρε, πιστῶν διεγείρων καρδίας·
χαῖρε, εἰκὼν καθαρὰ εὐσεβείας·
Χαίροις, πάτερ θεόληπτε.
Καὶ ἀναγιγνώσκεται τὸ Μηνολόγιον τῆς ἡμέρας, ἤτοι τῆς ΙΗ΄ Ἰανουαρίου. Εἶτα λέγομεν·
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν, Χριστοφόρου, τοὐπίκλην Παπουλάκου, τοῦ πλάνητος κήρυκος τῆς εὐσεβείας καὶ ὁμολογητοῦ τῆς πίστεως.
Στίχοι.
Χριστοῦ Χριστοφόρος ὀρθὰς δοξασίας
Χριστωνύμοις ἐδίδαξεν ἁπλοῖς λόγοις.
Συναξάριον.
Ὁ Ὅσιος καὶ θεοφόρος πατὴρ ἡμῶν Χριστοφόρος, τοὐπίκλην Παπουλᾶκος, ἐγεννήθη ἐν ἔτει 1770 ἐν τῇ κώμῃ τῶν Ἀρμπούνων παρὰ τοὺς δρυμοὺς τῆς τῶν Καλαβρύτων ἐπαρχίας. Φιλήσυχος, δίκαιος ἀνιδιοτελής, ἀκτήμων καὶ ἁπλοῦς ἤσκει τὸ ἔργον τοῦ κρεοπώλου ἄχρι τῆς ἡλικίας ἐτῶν ἐβδομήκοντα. Ὑπείκων θείῳ κελεύσματι τότε ἀφιέρωσεν ἑαυτὸν ὁλοσχερῶς τῷ Κυρίῳ καὶ ἰδίαις χερσὶ ἐδόμησε τὴν ὕπερθεν τῆς πατρῴας αὐτοῦ κώμης Σκήτην τῇ Κοιμήσει τῆς Θεοτόκου. Διαπνεόμενος ὑπὸ γνησίου Ὀρθοδόξου φρονήματος καὶ μένων ἑδραῖος τῇ ἀκαινοτομήτῳ ἡμῶν πίστει ἤρχισε κηρύττων τὴν εὐσέβειαν καὶ περιοδεύων ἀνὰ τὰς κώμας καὶ τὰς πόλεις τῆς Πελοποννήσου διδάσκων καὶ νουθετῶν τοὺς ἐν ἀγνωσίας σκιᾷ κειμένους Ὀρθοδόξους. Οὐκ ἔχων ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ ἐδίδασκε καὶ ἐνέπνεε τὰ πλήθη τοῖς ἁπλοῖς αὐτοῦ λόγοις δεικνῦσι τὸ βάθος τοῦ αὐτοῦ πνευματικοῦ φρέατος. Φιλανθρώπως καὶ ὁσίως πολιτευσάμενος μόνην ῥάβδον φέρων ἐν χερσὶ καὶ τρίβωνα εὐτελέστατον ἀμφιασάμενος βήμασιν ἠκολούθησεν Ἀποστόλων ἀγάπην ὑφηγούμενος καὶ ἀπάτην στηλιτεύων τῆς καινοτόμου Βαυαροκρατίας. Κατηγορηθεὶς ὡς ἀγύρτης καὶ πλάνος ἀγογγύστως εἱρκτὴν ἐν Ῥίῳ καὶ ὑπερορίας ὑπέμεινεν ἐν Θήρᾳ καὶ Ἄνδρῳ, ἔνθα καὶ ἐν τῇ Μονῇ τῆς Παναχράντου ἐκοιμήθη τὸν ὕπνον τῶν δικαίων τῇ 18ῃ Ἰανουαρίου τοῦ 1861 λαβὼν ὁμολογητοῦ τῆς πίστεως στέφος ἀμαράντινον ἐκ χειρῶν Κυρίου.
Ταῖς αὐτοῦ ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστέ, ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.
ᾨδὴ ζ΄. Οὐκ ἐλάτρευσαν.
Γνῶσιν εὔληπτον
μεταδιδοὺς τοῖς πλήθεσιν
ἁπλοῖς σου φθέγμασι
τὴν σωστικὴν ἀληθῶς
προσείλκυες ἅπαντας
πρὸς τὴν εὐσέβειαν,
ἧς διδάσκαλος
ἐδείχθης θεοδίδακτος,
Χριστοφόρε Παπουλᾶκε.
Ἡ ὁμήγυρις
τῶν Ὀρθοδόξων μέλπει σε
ὡς χριστοκήρυκα
ὀρθοφρονοῦντα, σεπτὲ
τῆς πίστεως πρόμαχε,
διδασκαλίᾳ σου
ὁ τοὺς ἄρχοντας
τοὺς καινοτόμους, Ὅσιε
Χριστοφόρε, στηλιτεύσας.
Τὸν δυνάμενον
ἐγεῖραι πρὸς εὐσέβειαν
λαὸν καθεύδοντα
ἁπλῶν αὐτοῦ διδαχῶν
τῇ ῥάβδῳ τιμήσωμεν,
Πελοποννήσιον
ἄνδρα ἔνθεον
ὡς νέον ἰσαπόστολον,
Χριστοφόρον Παπουλᾶκον.
Θεοτοκίον.
Ἡδυφθόγγοις σε
τιμῶμεν μελῳδήμασι,
Θεογεννήτρια,
τὴν συμπαθῆ ἀρωγὸν
ἡμῶν καὶ κραταίωμα
ἐν βίου κλύδωσι
καὶ ἀστείρευτον
χειμάῤῥουν θείας χάριτος,
ὑπερύμνητε Παρθένε.
ᾨδὴ η΄. Παῖδας εὐαγεῖς.
Νέον, Χριστοφόρε, ἀληθείας
θησαύρισμα καὶ πολύτιμον ὡράϊσμα
εὐσεβείας πέφηνας,
Καλαβρύτων βλάστημα,
κηρύκων θείων σέμνωμα
καὶ ἰσοστάσιε
πανσόφων τοῦ Χριστοῦ Ἀποστόλων,
λόγοις ὁ φαιδρύνας
Αὐτοῦ τὴν Ἐκκλησίαν.
Κῆρυξ, Χριστοφόρε, τῆς ἀγάπης,
Κοσμᾶς ὥσπερ ἄλλος πόθῳ περιώδευσας
πᾶσαν Πελοπόννησον,
Παπουλᾶκε ἔνθεε,
διδάσκων τὴν ἀλήθειαν,
διώκων ζόφωσιν,
ἐγείρων συνειδήσεις καὶ δρόμον
σωτηρίας πᾶσι
δεικνύων διδαχαῖς σου.
ᾜσχυνας ἐν Βαυαροκρατίᾳ
τοὺς προύχοντας καινοτόμους πολιτείᾳ σου
ἀκραιφνεῖ καὶ λόγοις σου
Ὀρθοδόξοις, Ὅσιε,
καὶ Ὀρθοδόξου πίστεως
ἤγειρας τρόπαιον,
θεόφρον Χριστοφόρε, ὁ χάριν
πάσης προφητείας
εἰδὼς Θεοῦ δυνάμει.
Θεοτοκίον.
Ῥεῖθρον συμπαθείας Χριστωνύμων
ἀκένωτον, Θεοτόκε Μητροπάρθενε,
σοῦ Υἱοῦ κατάπεμψον
οἰκτιρμοὺς καὶ ἔλεος
τὸ ἄμετρον τοῖς μέλπουσι
τὰ μεγαλεῖά σου
καὶ σπεύδουσι τῇ σῇ προστασίᾳ
καὶ φρουρᾷ καὶ σκέπῃ
ἐν ζάλαις ταῖς τοῦ βίου.
ᾨδὴ θ΄. Ἅπας γηγενής.
Ὕμνοις σε λαμπροῖς
ἀεὶ μεγαλύνομεν
τὸν ἰσαπόστολον,
πλήθη νουθετήσαντα
Πελοποννήσου
καὶ κατευθύναντα
αὐτὰ πρὸς γνῶσιν ἔνθεον
ἐκθύμως κράζοντες·
Χριστοφόρε,
δίδαξον ἱκέτας σου
τὰ σεπτὰ τοῦ Ὑψίστου ἐντάλματα.
Καύχημα φαιδρὸν
Χριστοῦ θείας πίστεως
καὶ ἀγαλλίαμα,
Χριστοφόρε Ὅσιε,
Ὀρθοδοξίας,
διαπρυσίῳ σου
φωνῇ τὰ ὦτα ηὔφρανας
τῶν προσιόντων σοι
καὶ καρδίας
ἥδυνας γλυκύτητι
διδαχῶν σωστικῶν σου, θεόφθογγε.
Γῆρας παριδὼν
βαθὺ ἐπωμάδιον
ζυγὸν ἀνέλαβες
φωτισμοῦ συστήματος
σῶν ὁμοδόξων,
ἱεραπόστολε,
καὶ πᾶσαν περιώδευσας
τὴν Πελοπόνησσον
καὶ τὰς νήσους
τῶν Κυκλάδων, ἔνθεε
Χριστοφόρε, κηρύττων εὐσέβειαν.
Θεοτοκίον.
Χάριτος Θεοῦ,
ταμεῖον ἀσύλητον,
Κυρία Δέσποινα,
ῥεῖθρον ἁγιότητος
καὶ συμπαθείας
καμνόντων πέλαγος,
εὐλόγει καὶ ἁγίαζε
τοὺς σοὶ προστρέχοντας
καθ’ ἑκάστην
καὶ λαμπρῶς δοξάζοντας
σὸν Υἱὸν καὶ Θεοῦ Λόγον πάνσεπτον.
Ἐξαποστειλάριον. Γυναῖκες ἀκουτίσθητε.
Διδάσκαλον ἁπλούστατον
καὶ κήρυκα θεόσοφον
τῆς εὐσεβείας ἐν χρόνοις
ἐσχάτοις μέλψωμεν ὕμνοις
ἐργάτην ὡς ἀκάματον
ἀγροῦ Χριστοῦ κραυγάζοντες·
Χαῖρε, ὀρθοῦ φρονήματος
λαμπτὴρ καὶ φῶς ἀληθείας,
θεοειδὲς Χριστοφόρε.
Θεοτοκίον.
Θεογεννῆτορ Δέσποινα,
χαρᾶς μερόπων πρόξενε,
ἡ ἀκλινῶς εὐλογοῦσα
καὶ ἁγιάζουσα δήμους
τῶν χοϊκῶν, ἐπόπτευε
τοὺς ὕμνοις σε γεραίροντας
καὶ πόθῳ τὸν πανίερον
δοξολογοῦντας Υἱόν σου
εἰς τοὺς αἰῶνας αἰώνων.
Εἰς τοὺς Αἴνους ἱστῶμεν στίχους δ΄ καὶ ψάλλομεν Στιχηρὰ Προσόμοια.
Ἦχος πλ. δ΄. Ὢ τοῦ παραδόξου θαύματος!
Πάτερ Χριστοφόρε, Ὅσιε,
τῶν Ἀποστόλων Χριστοῦ
μιμητὴς καὶ ὁμόζηλος
πεφηνὼς ἐν ἔτεσι
τοῖς ἐσχάτοις ἐδίδαξας
τὸν ἐν σκοτίᾳ
λαὸν καθεύδοντα
τῆς ἀγνωσίας
καὶ καθωδήγησας
πρὸς γνῶσιν ἔνθεον
καὶ ἀγάπης πλήρωμα
ἀκροατὰς
εὐσεβεῖς τῶν λόγων σου,
θεοφορούμενε.
Γόνε Καλαβρύτων πάνσεπτε,
Πελοποννήσου, Χριστοῦ
ἀμπελῶνος ἀκάματος
ὡς ἔργατης ἥδιστον
νέκταρ ἔδωκας ἅπασι
πιεῖν τοῖς δήμοις
τῶν προστρεχόντων σοι
χρηστοηθείας,
ὀρθοῦ φρονήματος
καὶ ἀγαπήσεως,
Χριστοφόρε Ὅσιε,
ὁ ἐν τῷ σῷ
γήρᾳ ἐργασάμενος
καθάπερ ἔφηβος.
Σκεῦος εὐσεβείας πάγχρυσον,
κῆρυξ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ
ἐντολῶν διαπρύσιε,
πᾶσαν Πελοπόννησον
νουθετῶν περιώδευσας
καὶ τὰς Κυκλάδας
νήσους, ἀοίδιμε,
ὁ ὑπομείνας
εἱρκτὴν κατώδυνον
διὰ τῆς πίστεως
τὰς ἀρχάς σου, ἔνθεε,
καὶ ζοφερὰν
ἐξορίαν, βίον σου
ἐν ᾗ ἐτέλεσας.
Μάνδραν Ἠλιοὺ ἡγίασας
Προφήτου, πάτερ σεπτέ,
ἐν τῇ Θήρᾳ δακρύων σου
ὥσπερ ὑπερόριος,
Χριστοφόρε, τοῖς χεύμασι
καὶ Παναχράντου
Μονὴν περίκλυστον
ἐν νήσῳ Ἄνδρῳ,
ἐν ᾗ παρέδωκας
πνεῦμά σου, Ὅσιε,
τῷ εὐσπλάγχνῳ Κτίσαντι
εἰρηνικῶς,
Παπουλᾶκε, σκήνωμα
ὀρθοῦ φρονήματος.
Δόξα. Ἦχος πλ. α΄.
Τοῦ θεόθεν σοφισθέντος κήρυκος τῆς εὐσεβείας,
ὄντως ἀμαθοῦς καὶ ἀμοίρου θύραθεν παιδείας,
Χριστοφόρου τοῦ ὁμολογητοῦ, τὴν μνήμην καταστέψωμεν ᾄσμασι
καὶ ἐν εὐλαβείᾳ αὐτῷ εἴπωμεν·
Πελοποννήσου διδάσκαλε, ὁ νουθετήσας Ἑλλάδος τὰ πλήθη
λόγοις σου ψυχοτρόφοις
σόφισον καὶ ἡμᾶς τοὺς ἀσόφους
καλῶς καὶ θεαρέστως πολιτεύεσθαι
καὶ σῶσον ἐκ θανάτου τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Καὶ νῦν. Θεοτοκίον. Μακαρίζομέν σε, Θεοτόκε Παρθένε,…
Δοξολογία Μεγάλη καὶ ‘Απόλυσις.
*****************************************
Ε Ν Τ ῌ Λ Ε Ι Τ Ο Υ Ρ Γ Ι ᾼ
Τὰ Τυπικά, οἱ Μακαρισμοὶ καὶ ἐκ τοῦ Κανόνος τοῦ Ὁσίου ἡ γ΄ καὶ ἡ στ΄ ᾠδή.
Ἀπόστολος· πρὸς Γαλάτας. (Κεφ. ε΄ 22 – στ΄ 2 ).
Ἀδελφοί, ὁ καρπὸς τοῦ Πνεύματός ἐστι, χαρά,…
Ζήτει τῷ Σαββάτῳ τῆς ΚΖ΄ Ἑβδομάδος.
Εὐαγγέλιον· κατὰ Λουκᾶν. (Κεφ. ιγ΄ 17 – 23 ).
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἔστη ὁ Ἰησοῦς ἐπὶ τόπου πεδινοῦ…
Ζήτει τῇ Πέμπτῃ τῆς Δ΄ Ἑβδομάδος.
Κοινωνικόν. Εἰς μνημόσυνον αἰώνιον.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις, ὁ φωτίσας τοὺς ἐν σκιᾷ
ἀγνωσίας ὄντας,
Χριστοφόρε, πάτερ ἡμῶν,
ἐν Πελοποννήσῳ
καὶ νήσοις τῶν Κυκλάδων
πεπαῤῥησιασμένων
λόγων ἀκτῖσί σου.
Ἕτερον.
Χαίροις, τῶν Ἀρμπούνων νεοθαλὲς
βλάστημα καὶ Μάνης
πάσης λύχνε νεοφεγγές,
χαίροις, Χριστοφόρε,
τοὐπίκλην Παπουλᾶκε,
λαοῦ ἐζοφωμένου
σέλας ἀείφωτον.
Δίστιχον.
Κήρυκα ἤθους, ἁπλοῦν Χριστοφόρον,
Νεκταρίου χάριν ᾖσε Χαραλάμπης.
Τ Ε Λ Ο Σ
Κ Α Ι Δ Ο Ξ Α
Τ ῼ Μ Ο Ν ῼ Α Λ Η Θ Ι Ν ῼ
Θ Ε ῼ Η Μ Ω Ν
Ἀριθμ. Καταλ. Α 489 / 2-6-09
Π. Νεκτάριος 6970147033
Ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος, ὁ Παπουλάκος,
ὁ πλανώμενος κήρυκας τῆς εὐσεβείας.
Ἡ μνήμη του τιμᾶται στὶς 18 Ἰανουαρίου.
Ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος ὑπῆρξε ἕνας σύχρονος ἱεραπόστολος ἕνας κήρυκας τοῦ Εὐαγγελίου τῆς ἀγάπης μὲ ἀδούλωτο φρόνημα, ποὺ ἐπανελάμβανε τὰ λόγια τοῦ σοφοῦ Σειραχίδη: «Ἕως θανάτου ἀγώνισαι περὶ τῆς ἀληθείας καὶ Κύριος ὁ Θεὸς πολεμήσει ὑπὲρ σοῦ» (Σοφ. Σειρ.δ΄ 28). Ἦταν ἕνας πνευματικὸς ἐπαναστάτης, ποὺ συμμετεῖχε στὴ μεγάλη προετοιμασία τοῦ γένους γιὰ τὴν ἀποτίναξη τῆς μακρόχρονης Ὀθωμανικῆς τυραννίας καὶ στὴ συνέχεια ἀντέδρασε ἔντονα τόσο στὶς ἐπιδράσεις τῆς βαυαροκρατίας στὸ ἑλληνορθόδοξο πνεῦμα καὶ στὸν πατροπαράδοτο τρόπο ζωῆς, ὅσο καὶἐνάντια στὸν ἀγνωστικισμὸ καὶ στὴνἐκκοσμίκευση, μάστιγες οἱ ὁποῖες μέχρι καὶσήμερα ἀπειλοῦν νὰ ἀλλοιώσουν τὸ πνεῦμα τῆςὈρθοδόξου Παραδόσεώς μας.
Ὁ ἐνάρετος, λαοσέβαστος ἱεροκήρυκας,ἀσκητικώτατος, ἀγαθός, προφητόφθεγγτος, θαυματουργὸς ἐρημίτης Χριστοφόρος, ὁ γνωστὸς σὲ ὅλους Παπουλάκος, ὅπως καὶ ἄλλα θεοφώτιστα πνεύματα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὁ Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος ὁ ἐξ Οἰκονόμων, ὁ Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος, ὁ Μεγαλοσπηλαιώτης Ἰγνάτιος Λαμπρόπουλος, μὲ τοὺς ὁποίους ἵδρυσε στὴν Πάτρα τὴ Φιλορθόδοξη Ἑταιρεία, ἀλλὰ καὶ οἱ στερεοὶ στὴν παράδοση Κολλυβάδες Πατέρες,διέγνωσαν τὸν ἄμεσο κίνδυνο ποὺ διέτρεχε τὸ ‘Ορθόδοξο Γένος τῶν Ἑλλήνων ἀπὸ τοὺς κρατοῦντες νεωτεριστὲς καὶ τὸν ὕπουλο ἐχθρὸ τῆς ἀγνωσίας τῆς εὐαγγελικῆς ἀλήθειας. Ὁ Παπουλάκος διέγνωσε τὴν καλπάζουσα ἀσθένεια καὶ πρότεινε πνευματικὰ φάρμακα κατάλληλα γιὰ τὴν ἀνάνηψη καὶ θεραπεία τοῦ χειμαζόμενου Ὀρθοδόξου Ἑλληνισμοῦ τῆς Πελοποννήσου, τῆς Ἀττικῆς καὶ τῶν νησιῶν,στὰ ὁποῖα εἴτε δίδαξε τὸ λόγο τῆς σωτηρίας εἴτε παρέμεινε ἐξόριστος, μετὰ τὴ δίωξή του γιὰ τὸ αὐστηρὸ ἐλεγκτικό του κήρυγμα ποὺ στιγμάτιζε τοὺς «δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν» (Μαρκ. ι΄ 42), τοὺς ἐνδόξους τῆς γῆς.
Σήμερα, στὴ σύγχυση ποὺ ἔχει ἐπιφέρει ἡ παγκοσμιοποίηση, τὸ ὑποκατάστατο τῆς τότεΒαυαροκρατίας, ἡ χαλάρωση τῶν ἠθῶν καὶ τὸ κοσμικὸ φρόνημα τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ἀνάδειξη τῆς προσωπικότητος τοῦ Ὁσίου Χριστοφόρου κρίνεται ἐπιβεβλημένη καὶ πράξη ἀναγκαία, γιὰ τὴ συγκράτηση τοῦ συγχυσμένου Ὀρθοδόξου ποιμνίου. Ἡ προσφορὰ τοῦ Παπουλάκου δὲν πρέπει νὰ μοιάζει πολὺ μακρινὴ καὶ ἀχνή, ἴσως καὶ ἀκατανόητη. Εἶναι διαχρονικὴ καὶ πάντα ἐπίκαιρη· πάντα ἀξιομίμητη. Σήμερα, δυστυχῶς, ἔχουμε καταντήσει μιὰ ἀποικία τῶν μεγάλων δυνάμεων χωρὶς ἱστορικὲς μνῆμες καὶ χωρὶς σωστὸ προσανατολισμό. Οἱ νεωτεριστὲς κατάφεραν νὰ ἰσοπεδώσουν ὅσα ἄφησαν ὄρθια οἱ ὕπουλοι καὶ βάρβαροι κατακτητές μας.
Ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος, ὁ ἐπονομαζόμενοςΠαναγιωτόπουλος, ὁ γνωστὸς σὲ ὅλους μαςΠαπουλάκος, γεννήθηκε τὸ ἔτος 1770 στὸ χωριὸτῶν Ἀρμπούνων, μέσα στοὺς ὀρεινοὺς ὄγκους καὶ τοὺς ὁλόδροσους δρυμοὺς τῆς ἐπαρχίας τῶν Καλαβρύτων. Ἦταν ἄνδρας φιλήσυχος, δίκαιος, ἀνιδιοτελής, ἀκτήμων, ἁπλούστατος στοὺς τρόπους καὶ πολὺ ἐλεήμων. Ἀσκοῦσε τὸ ἐπάγγελμα τοῦ κρεοπώλου μέχρι τὰ ἑβδομήνταχρόνια του. Τότε τὸν ἐπισκίασε ὁλοκληρωτικὰ ἡ χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος καὶ τοῦ ἐπέφερε τὴν καλὴ ἀλλοίωση. Τότε ἀξιώθηκε νὰ ζήσει τὴν προσωπική του Πεντηκοστὴ καὶ ἀπὸ ἀγράμματος νὰ γίνει «σκεῦος ἐκλογῆς» (Πράξ. θ΄ 15), καὶ ὁμότροπος τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Ὑπακούοντας σὲ κάποιο θεϊκὸ κέλευσμαἀφιέρωσε τὸν ἑαυτό του ὁλοσχερῶς στὸν Κύριοκαί, ἀφοῦ ἐντάχθηκε στὶς τάξεις τῶν μοναχῶν τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου, μὲ προσωπικὸ μόχθο καὶ ἔξοδα ἔκτισε τὴ Σκήτη τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, λίγο πάνω ἀπὸ τὸ χωριό του, τὰ Ἄρμπουνα. Διαπνεόμενος ἀπὸ γνήσιο Ὀρθόδοξο φρόνημα καὶ σταθερότητα στὴν ἀκαινοτόμητη πίστη μας ἄρχισε νὰ κηρύττει τὴν εὐσέβεια καὶ νὰ περιοδεύει τὶς πόλεις καὶ τὰ χωριὰ τῆς Πελοποννήσου διδάσκοντας καὶ νουθετώντας τὸ λαὸ ποὺ βρισκόταν στὴ σκιὰ τοῦ ἀγνωστικισμοῦ.Ὡς περιπλανώμενος ἱεροκήρυκας ὁ Παπουλάκος δὲν εἶχε «ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ» (Ματθ. η΄ 20), ὅπως ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς καὶ δίδασκε καὶ ἐνέπνεε τὰ πλήθη μὲ ἁπλὰ λόγια, πού, ὅμως,ἀποδείκνυαν τὸ βάθος τοῦ πνευματικοῦ τουφρέατος. Οἱ διδαχές του ἔρριχναν βάλσαμο στὶς τραυματισμένες ψυχὲς τῶν Χριστιανῶν, ἔγιναν ἐλπίδα στοὺς ἀπελπισμένους καὶταλαιπωρημένους Ἕλληνες τῶν νότιων περιοχῶν τῆς πατρίδος μας, ἔγιναν ἐπαναστατικὸ φλάμπουρο κατὰ τῆς ἀδικίας, τῆς κλοπῆς, τῆς παραμονῆς στὴν ἐφάμαρτη ζωή, στὸ βοῦρκο τῆς ἀγνωσίας καὶ τῆς ὑπονομεύσεως τῶν ἀρχῶν τῆς παραδόσεώς μας. Μὲ τὰ κηρύγματά του μεταμόρφωσε τὶς ἄμορφες μάζες σὲ εἰκόνες Θεοῦ, μὲ ἐπικράτηση τῆς ἀγάπης, τῆς δικαιοσύνης, τῆς συγχωρητικότητος, καὶ τῆς ἀνιδιοτελοῦς προσφορᾶς πρὸς κάθε χειμαζόμενο καὶ πάσχοντα. Ὑπῆρξε φιλάνθρωπος καὶ γνήσιος τηρητὴς τῶν εὐαγγελικῶν ἐνταλμάτων. Ἔχοντας μοναδική του περιουσία τὸ ραβδί του καὶ τὸ εὐτελέστατο ράσο του περιόδευε τὴν ὕπαιθρο χώρα, αὐτὴ ποὺ στὸ ἄκουσμα τῆς ἐλεύσεώς του ξεσηκωνόταν ἀπὸ ἐνθουσιασμὸ καὶ τοῦ ἑτοίμαζε πρωτοφανῆ ὑποδοχὴ. Τὸ πλῆθος τὸν ἀποθέωνε ψάλλοντας τὸ «Τῇ ὑπερμάχῳ» καὶ ἀγγόγυστα παρέμενε κοντά του ὧρες πολλὲς ἀκούγοντας τὰ λόγια του, ποὺ σὰν λόγια Σειρήνων τὸν μαγνήτιζαν στὶς εὐαγγελικὲς ἀλήθειες. Ἡ Καλαμάτα δονήθηκε ἀπὸ ἐνθουσιασμό. Ἡ Μάνη τὸν ἀγκάλιασε καὶ τὸν προστάτευσε ἀπὸ τὶς διώξεις τῶν ἰσχυρῶν καὶ τὴν προδοσία τῶν νέων Ἰσκαριωτῶν. Τὸ κίνημα τοῦ Παπουλάκου ἔμεινε στὴν ἱστορία σὰν κίνημα καρδιᾶς, σὰν κίνημα λαϊκὸ γιὰ πνευματικὴ ἀνακαίνιση, γιὰ προσδοκία ὄχι γηΐνων ἀπολαύσεων, ἀλλὰ αἰωνίων. Καὶ ὅπως ὁ Χριστός μας δὲν μποροῦσε καὶ αὐτὸς παρὰ νὰ φυλακισθεῖ καὶ νὰ ὑποφέρει βαδίζοντας τὰ βήματά του. Οἱ ὑγρὲς καὶ ἀνήλιες φυλακὲς τοῦ Ρίου κράτησαν ἔνοικό τους γιὰ ἀρκετοὺς μῆνεςτὸν Ὅσιο Χριστοφόρο μὲ τὴν κατηγορία τοῦ ἀγύρτη καὶ λαοπλάνου. Ἡ μεταφορά του ὕστερα στὴν Ἀθήνα γιὰ δίκη ἔγινε προσκύνημα. Κλῆρος καὶ λαὸς ὑποκλίνονταν στὸν νέο ἰσαπόστολο καὶ ἀπ’ ὅπου περνοῦσε τὸν ὑποδέχονταν μὲ κλάμματα καὶ δεήσεις. Ἡ λαϊκὴ αὐτὴ ὑποστήριξη τοῦ Παπουλάκου ἐξανάγκασε τὸ κράτος νὰ ἀποφύγει τὴ δίκη. Τὸν ἐξορίσαν στὸ Μοναστήρι τοῦ Προφήτη Ἠλία στὴ Σαντορίνη, ὅπου συνδέθηκε μὲ τὸν ἐπίσης ἐξόριστο Κολλυβᾶ Σκιαθίτη Ἅγιο, Διονύσιο τὸν Ἐπιφανιάδη. Καὶ ἐδῶ ὅμως δὲν ἔπαυσε τὴν κηρυκτική του δράση μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τὸν στείλουν ἀλλοῦ ἐξορία καὶ μάλιστα τὸ Μοναστήρι τῆς Παναχράντου, στὴν Ἄνδρο. Ὁ λαὸς τὸ ἔμαθε καὶ ἡ Ἄνδρος ἔγινε προσκύνημα πανορθόδοξο. Τὸ σιδερόφρακτο κελλί του ἀναδείχθηκε τόπος ἐνισχύσεως καὶ ἁγιασμοῦ τῶν ἀγωνιστῶν προσκυνητῶν, ποὺ ζητοῦσαν γιὰ εὐλογία ἀποτμήματα ἀπὸ τὸ ράσο του. Στὸ κελλὶ αὐτὸ κοιμήθηκε στὶς 18 Ἰανουαρίου τοῦ1861, γιὰ νὰ μεταδημοτεύσει στὴν ἄνω πόλη, στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Λίγο πρὶν κοιμηθεῖ ὁ φρουρός του ἔσπευσε νὰ τοῦ ζητήσεισυγγνώμη ἀπὸ τὸν Ὅσιο καὶ τὴν εὐλογία του γιὰ νὰ ντυθεῖ τὸ μοναχικὸ σχῆμα, ἀφοῦ πίστευε ὅτι κάτω ἀπὸ τὴν κατάλευκη γενειάδα του ξεπηδοῦσε τὸ φῶς τῆς πραγματικῆς πίστεως, τὸ φῶς τῆς ἀληθείας, ποὺ φώτιζε κάθε ἄνθρωπο τῆς δυσχείμερης γιὰ τὸ ἔθνος μας ἐποχῆς του. Τὸν συνόδευε τὸ στεφάνι τοῦ ὁμολογητοῦ, ποὺ ἐπάξια τοῦ δόθηκε ἀπὸ τὸν ἀγωνοθέτη καὶ στεφοδότη Ἰησοῦ μας, Αὐτὸν ποὺ τὸν ἀξίωσε νὰ θαυματουργεῖ τόσο ὅσο ζοῦσε, ὅσο καὶ μετὰ τὴν ὁσιακή του κοίμηση.
Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας,
Μέγας Ὑμνογράφος τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας
Ἀρίθμ. Καταλ. Σ 152 /26-6-09
Ὀρθοδοξία ἀγωνιζομένη
Ἡ Ἐκκλησία πολεμουμένη νικᾶ. Ὁ θρίαμβος καὶ ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ ἀνέκαθεν ὑπῆρξαν οἱ διωγμοὶ καὶ τὰ μαρτύρια. Στὶς κατακόμβες ἡ Ἐκκλησία ἔστησε τρόπαιο νίκης, ἔκτισε τοὺς ἱεροὺς βωμοὺς πάνω στοὺς ὁποίους ἀνὰ τοὺς αἰῶνες μελίζεται καὶ δὲν διαιρεῖται, ἐσθίεται καὶ δὲν δαπανᾶται ὁ «Ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου». Τοὺς πολέμους καὶ τὶς διώξεις ποὺ ὑπέστη ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ τὶς ἀπαριθμήσει, γιατὶ αὐτὴ ὡς θεοΐδρυτος ὀργανισμὸς ἀπὸ τὴν ἵδρυσή της μέχρι τὶς ἡμέρες μας δέχεται τὰ βέλη τῶν ὁρατῶν καὶ ἀοράτων ἐχθρῶν, ποὺ ζητοῦν τὰ τὴν κατασπαράξουν. Μὲ διαφορετικὲς μορφὲς κάθε φορὰ ὁ μισόκαλος ἐπιτίθεται, «ὡς λέων ὠρυόμενος ζητῶν τίνα καταπίει» , ἀλλὰ δὲν γνωρίζει ὁ ταλαίπωρος ὅτι πάντοτε ὁ Χριστὸς νικᾶ, ὁ Χριστὸς θριαμβεύει, ἀφοῦ εἶναι ὁ νικητὴς τοῦ θανάτου, «τὸ φῶς τοῦ κόσμου» , «ἡ ζωὴ καὶ ἡ ἀνάστασις» , «ἡ ὁδός», καὶ ἡ μόνη «ἀλήθεια» . Σήμερον ὁ μισόκαλος πολεμᾶ τὴν Ἐκκλησία μὲ τὶς αἱρέσεις, μὲ τὴν ἐκκοσμίκευση, τὴν ἀναζήτηση τοῦ χρήματος, τὴν ἀπόκτηση περιουσιακῶν στοιχείων, τὴν ἀκριβὴ διασκέδαση, τὸν ἀνέμελο τουρισμό, ποὺ προβάλλει περισσότερο ἀπὸ τὰ ἀξιοθέατα, τὶς τρυφηλὲς ἀπολαύσεις, τὴν πολυφαγία, τὴν ἄκρατη οἰνοποσία καὶ ποτοποσία, τὶς κάθε εἴδους σωματικὲς ἠδονές, ποὺ ἔχουν ἔμβλημά τους τὴν ἀποστροφὴ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου στὴ ρήση: «φάγωμεν, πίωμεν, αὔριον γὰρ ἀποθνήσκομεν». Πολεμᾶται ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν προβολὴ τῆς χλιδάτης ζωῆς, τοῦ εὔκολου πλουτισμοῦ, τῶν ἀνέσεων, τοῦ διαφημισμένουἀνθρωπισμοῦ καὶ τοῦ ἐνδιαφέροντος γιὰ μακρινοὺς λαούς, ἐνῶ παραβλέπεται ὁ πλησίον μας, τὸν ὁποῖον ἀφήνουμε νὰ ὑποφέρει καὶ παραμένουμε ἀδρανεῖς στὶς ἐκκλήσεις του, ποὺ μᾶς κοιτάζει καὶ μᾶς φωνάζει μαζὶ μὲ τὸν παράλυτο τῆς Βηθεσδὰ «Ἄνθρωπον οὐκ ἔχω» .Πολεμᾶται ἀπὸ τὸν ξενόφερτο τρόπο ζωῆς μὲ τὰ ἐκκοφαντικὰ ἀκούσματα, μὲ τὰ ναρκωτικά, μὲ τὸ Internet, ποὺ ἀποτελεῖ τὴν ἀχίλλειο πτέρνα τοῦ πολιτισμοῦ, ἀπὸ τὴν ὁποία εἰσάγεται στὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ὁ θάνατος, στὰ μέλη της ποὺ λησμόνησαν τὴν ἐντολὴ τοῦ Ἀποστόλου τῶν ἐθνῶν «Στήκετε καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις» . Δούρειος ὅμως ἵππος, ἐχθρὸς ποὺ ἐλλοχεύει μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἐχθρὸς ποὺ ὕπουλα προσπαθεῖ νὰ ἀφανίσει τὴν Ὀρθοδοξία εἶναι καὶ ὁ οἰκουμενισμός, ποὺ ἐπινοεῖται διαφόρους τρόπους γιὰ νὰ μᾶς ρίξει στὴ δηλητηριώδη ἀγκάλη τῶν ἀζυμιτῶν, ποὺ προβάλλοντας τὸ πρωτεῖο καὶ τὸ ἀλάθητο τοῦ Πάπα καὶ μὲ τὴν οὐνία καὶ τὴν οἰκονομικὴ ἰσχὺ ποὺ αὐτὸς διαθέτει σὰν ὁδοστρωτήρας ἀφανίζει ὅσους βρίσκονται στὸ δρόμο του. Εὐλογημένη Ὀρθοδοξία στάσου, ««Ἕως θανάτου ἀγώνισαι περὶ τῆς ἀληθείας καὶ Κύριος ὁ Θεὸς πολεμήσει ὑπὲρ Σοῦ» .
Στοὺς τελευταίους αἰῶνες οἱ ἀγῶνες τῶν Ὀρθοδόξων δὲν ὑπῆρξαν οὔτε λιγότεροι οὔτε πιὸ ἐπουσιώδεις ἀπὸ τοὺς ἀγῶνες τῶν πρώτων αἰώνων. «Ζῆ Κύριος ὁ Θεὸς» καὶ ἀπὸ πέτρες μπορεῖ νὰ ἀναστήσει προφῆτες , νὰ κατευθύνουν τὸ λαό του πρὸς τὴ σωτηρία. Δύο μεγάλα κινήματα ἀναπτύχθηκαν τὸ δέκατο ὄγδοο καὶ τὸδέκατο ἕνατο αἰῶνα στὸν Ἑλλαδικὸ Ὀρθόδοξο χῶρο. Δυὸ κινήματα ποὺ ξεσήκωσαν τὸ λαό, τὸν δίδαξαν, τὸ νουθέτησαν, τοῦ ἔδειξαν τὸν δρόμο τῆς παραδόσεως, τῆς εὐσεβείας, τῆς σωτηρίας. Τὸ ἕνα ἦταν τὸ κίνημα τῶν Κολλυβάδων ποὺ ξέσπασε στὰ μισὰ τοῦ δεκάτου ὀγδόου αἰῶνος καὶ τὸ δεύτερο τὸ κίνημα τοῦ Παπουλάκου, ποὺ γεννήθηκε μὲν λίγο μετὰ τὸ ξεκίνημα τοῦ κινήματος τῶν Κολλυβάδων, ἡ δράση του, ὅμως, στὰ δυσμὰ τοῦ βίου του,ξεκίνησε περίπου ἕνα αἰῶνα μετά. Τὸ κίνημα τῶν Κολλυβάδων ξεκίνησε στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ μέσω τῶν Ἑλληνικῶν νησιῶν, Σκιάθου, Χίου Πάτμου, Πάρου, Ἰκαρίας, Ὕδρας, Σάμου καὶ ἄλλων ἐπεκτάθηκε ὄχι μόνο στὸν Ὀρθόδοξο Ἑλλαδικὸ χῶρο, ἀλλὰ καὶ στὶς Ὀρθόδοξες χῶρες τοῦ βορρᾶ μέσω τοῦ Ὁσίου Παΐσίου τοῦ Βελιτσόφσκυ . Τὸ κίνημα τῶν «Κολλυβάδων» μὲ πρωτεργάτες τούς: Μακάριο, Ἀρχιεπίσκοπο Κορίνθου, Νικόδημο Ἁγιορείτη, Ἀθανάσιο Πάριο, Νικηφόρο καὶ Νήφωνα, τοὺς Χίους, τὸ Σκιαθίτη Διονύσιο Ἐπιφανιάδη, τὸν Κύριλλο τον Παπαδόπουλο, καὶ πλῆθος ἄλλων Ἁγίων καὶ ἀφανῶν ἀγωνιστῶν πατέρων, ἦταν μιὰ ὑγιὴς ἀντίδραση τῶν Ἁγιορειτῶν καὶ ὄχι μόνο Πατέρων ἐνάντια στὶς ἐπιδράσεις τῆς φράγκικης θεολογίας στὸν Ὀρθόδοξο τρόπο ζωῆς, καὶἐνάντια στὴν ἐκκοσμίκευση, ἡ ὁποία καὶ σήμερα ἀπειλεῖ νὰ ἀλλοιώσει τὸ πνεῦμα τοῦ Ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ καὶ γενικότερα τὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση.
Οἱ Κολλυβάδες Πατέρες ἦσαν αὐτοὶ ποὺ διέγνωσαν τὸν ἄμεσο κίνδυνο ποὺ διέτρεχε τὸ ‘Ορθόδοξο Γένος τῶν Ἑλλήνων, ὄχι μόνο ἀπὸ τοὺς ‘Οθωμανοὺς κατακτητές-τυράννους, ἀλλὰ κυρίως ἀπὸ τοὺς ψυχοκτόνους αἱρετικοὺς καὶ τοὺς διαφωτιστές-νεωτεριστὲς τῆς Ἑσπερίας. Διέγνωσαν τὴν καλπάζουσα ἀσθένεια καὶ πρότειναν φάρμακα κατάλληλα, ὅπως τὴν ἐπιστροφὴ στὴν ἀρχαία ἐκκλησιαστικὴ παράδοση, τὴ συχνὴ θεία μετάληψη καὶ τὴν ἐμβριθῆ μελέτη τῶν ἁγιοπατερικῶν κειμένων .
Τὸ ἀναμορφωτικὸ κίνημα τοῦ Παπουλάκου, ποὺ συγκλόνισε τὴν Πελοπόννησο καὶ ἀπέδειξε γιὰ μιὰ ἀκόμη φορὰ τὸ τί μπορεῖ νὰ κάνει καὶ ὁ πλέον ἀγράμματος καὶ ἁπλοϊκὸς ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου, ὅταν αὐτὸς ἐμφορεῖται ἀπὸ θερμὸ ζῆλο καὶ φλογερὴ πίστη , ἦταν μιὰ ἀντίδρασηστὴν ἀποτελματωμένη τότε Ἐκκλησία καὶ στὴ τότε Βαβαυροκρατία, ποὺ συρίκνωνε τὴν Ὀρθοδοξία καὶ ἐρήμωνε τὰ Ὀρθόδοξα Μοναστήρια. Εὐαγελιζόταν τὴν εὐσέβεια, τὴ φιλανθρωπία, ζητοῦσε Ἐκκλησία ζῶσα καὶ ἐνεργὴ στὰ κοινωνικὰ δρώμενα, ξυπνοῦσε συνειδήσεις καὶ δίδασκε τοὺς νόμους ποὺ πρέπει νὰ διέπουν μιὰ Χριστιανικὴ Ὀρθόδοξη κοινωνία, νόμους τοῦ Εὐαγγελίου, νόμους τῆς ἀγάπης τῆς καταλλαγῆς, τῆς συγχωρητικότητος, τῆς ὑπομονῆς, τῆς τηρήσεως τῶν ἠθῶν καὶ τῶν ἐθίμων τῆς κλυδωνιζομένης ἑλληνορθοδόξου παραδόσεως.
Σήμερα στὴ σύγχυση ποὺ ἔχει ἐπιφέρει ἡ παγκοσμιοποίηση, ἡ χαλάρωση τῶν ἠθῶν καὶ ἡ ἐκκοσμίκευση τῆς Ἐκκλησίας, ἡ προσφορὰ τῶν Κολλυβάδων Πατέρων καὶ τοῦ Παπουλάκου μοιάζει πολὺ μακρινὴ καὶ ἀχνή, ἴσως καὶ ἀκατανόητη. Ἔχουμε, δυστυχῶς, καταντήσει μιὰ ἀποικία τῶν μεγάλων δυνάμεων χωρὶς ἱστορικὲς μνῆμες καὶ χωρὶς σωστὸ προσανατολισμό. Οἱ νεωτεριστὲς κατάφεραν νὰ ἰσοπεδώσουν ὅσα δὲν μπόρεσαν ἐπὶ αἰῶνες νὰ ἰσοπεδώσουν οἱ βάρβαροι κατακτητές μας.
Ἐμεῖς ὡς Ὀρθόδοξα ἀδούλωτα πνεύματα παραθεωροῦμε αὐτοὺς ποὺ θανάσιμα μᾶς μισοῦν καὶ θέλουν νὰ μᾶς ἐξαφανίσουν ἀπὸ τὸ χάρτη. Ἡ μνήμη μας παραμένει ζωντανὴ καὶ τὸ ἀντιστασιακὸ πνεῦμα τῶν Κολλυβάδων καὶ τοῦ Παπουλάκου μᾶς ἐνισχύει ὥστε νὰ διδάξουμε τὴ νεότητά μας νὰ μὴ δεχθεῖ τὸν ξενόφερτο εὐνουχισμό, ποὺ τὴν κάνει νὰ τρέχει πίσω ἀπὸ τοὺς ψυχοπαθεῖς θεοὺς τῆς χωρὶς ἁρμονία μουσικῆς, τοῦ χωρὶς ὀρθότητα λόγου, τὴν ἄτεχνη τέχνη κι ἕνα σωρὸ ἄλλους διάττοντες ἀστέρες τοῦ σκότους, ποῦ τοὺς προβάλλει ὡς πρότυπα. Ἐμεῖς σήμερα παρουσιάζοντας τὸν Παπουλάκο, τὸν Ὅσιο ἐθναπόστολο πατέρα Χριστοφόρο, προβάλλουμε τὴν Ὀρθοδοξία μας, προβάλλουμε τὸ γνήσιο ἀσκητικὸ φρόνημα ποὺ πρέπει νὰ διέπει τὴ ζωή μας.
Ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος, ὁ Παπουλάκος,
Ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος, ὁ πλανώμενος κήρυκας τῆς εὐσεβείας, ὑπῆρξε ἕνας σύχρονος ἱεραπόστολος ἕνας κήρυκας τοῦ Εὐαγγελίου τῆς ἀγάπης μὲ ἀδούλωτο φρόνημα, ποὺ ἀγωνίσθηκε μέχρι θανάτου ὑπὲρ τῆς ἀληθείας, ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας, ὑπὲρ τῶν πατρικῶν παραδόσεων. Ἦταν ἕνας πνευματικὸς ἐπαναστάτης, ποὺ συμμετεῖχε στὴ μεγάλη προετοιμασία τοῦ γένους γιὰ τὴν ἀποτίναξη τῆς μακρόχρονης Ὀθωμανικῆς τυραννίας καὶ στὴ συνέχεια ἀντέδρασε ἔντονα τόσο στὶς ἐπιδράσεις τῆς βαυαροκρατίας στὸ ἑλληνορθόδοξο πνεῦμα καὶ στὸν πατροπαράδοτο τρόπο ζωῆς, ὅσο καὶἐνάντια στὸν ἀγνωστικισμὸ καὶ στὴνἐκκοσμίκευση, μάστιγες οἱ ὁποῖες μέχρι καὶσήμερα ἀπειλοῦν νὰ ἀλλοιώσουν τὸ πνεῦμα τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεώς μας.
Ὁ ἐνάρετος, λαοσέβαστος ἱεροκήρυκας, ἀσκητικώτατος, ἀγαθός, προφητόφθεγγτος, θαυματουργὸς ἐρημίτης Χριστοφόρος, ὁ γνωστὸς σὲ ὅλους Παπουλάκος, ὅπως καὶ ἄλλα θεοφώτιστα πνεύματα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὁ Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος ὁ ἐξ Οἰκονόμων, ὁ Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος καὶ ὁ Μεγαλοσπηλαιώτης Ἰγνάτιος Λαμπρόπουλος, μὲ τοὺς ὁποίους ἵδρυσε στὴν Πάτρα τὴ Φιλορθόδοξη Ἑταιρεία, ἀλλὰ καὶ οἱ στερεοὶ στὴν παράδοση Κολλυβάδες Πατέρες, διέγνωσαν τὸν ἄμεσο κίνδυνο ποὺ διέτρεχε τὸ ‘Ορθόδοξο Γένος τῶν Ἑλλήνων ἀπὸ τοὺς κρατοῦντες νεωτεριστὲς καὶ τὸν ὕπουλο ἐχθρὸ τῆς ἀγνωσίας τῆς εὐαγγελικῆς ἀλήθειας. Διέγνωσε τὴν καλπάζουσα ἀσθένεια καὶ πρότεινε πνευματικὰ φάρμακα κατάλληλα γιὰ τὴν ἀνάνηψη καὶ θεραπεία τοῦ χειμαζόμενου Ὀρθοδόξου Ἑλληνισμοῦ τῆς Πελοποννήσου, τῆς Ἀττικῆς καὶ τῶν νησιῶν στὰ ὁποῖα εἴτε δίδαξε τὸ λόγο τῆς σωτηρίας εἴτε παρέμεινε ἐξόριστος, μετὰ τὴ δίωξή του γιὰ τὸ αὐστηρὸ ἐλεγκτικό του κήρυγμα ποὺ στιγμάτιζε τοὺς «δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν» , τοὺς ἐνδόξους τῆς γῆς.
Σήμερα, στὴ σύγχυση ποὺ ἔχει ἐπιφέρει ἡ παγκοσμιοποίηση, τὸ ὑποκατάστατο τῆς τότε Βαυαροκρατίας, ἡ χαλάρωση τῶν ἠθῶν καὶ τὸ κοσμικὸ φρόνημα τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ἀνάδειξη τῆς προσωπικότητος τοῦ Ὁσίου Χριστοφόρου κρίνεται, καθὼς ἤδη ἀναφέραμε, ἐπιβεβλημένη καὶ πράξη ἀναγκαία, γιὰ τὴ συγκράτηση τοῦ συγχυσμένου Ὀρθοδόξου ποιμνίου. Ἡ προσφορὰ τοῦ Παπουλάκου στὴν Ὀρθόδοξη κοινωνία εἶναι διαχρονικὴ καὶ πάντα ἐπίκαιρη· πάντα ἀξιομίμητη.
Ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος, ὁ ἐπονομαζόμενος Παναγιωτόπουλος, ὁ γνωστὸς σὲ ὅλους μας Παπουλάκος, γεννήθηκε τὸ ἔτος 1770 στὸ χωριὸ τῶν Ἀρμπούνων, μέσα στοὺς ὀρεινοὺς ὄγκους καὶ τοὺς ὁλόδροσους δρυμοὺς τῆς ἐπαρχίας τῶν Καλαβρύτων. Ἦταν ἄνδρας φιλήσυχος, δίκαιος, ἀνιδιοτελής, ἀκτήμων, ἁπλούστατος στοὺς τρόπους καὶ πολὺ ἐλεήμων. Ἀσκοῦσε τὸ ἐπάγγελμα τοῦ κρεοπώλου μέχρι τὰ ἑβδομήντα χρόνια του. Τότε τὸν ἐπισκίασε ὁλοκληρωτικὰ ἡ χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος καὶ τοῦ ἐπέφερε τὴν καλὴ ἀλλοίωση. Τότε ἀξιώθηκε νὰ ζήσει τὴν προσωπική του Πεντηκοστὴ καὶ ἀπὸ ἀγράμματος νὰ γίνει «σκεῦος ἐκλογῆς» , καὶ ὁμότροπος τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Ὑπακούοντας σὲ κάποιο θεϊκὸ κέλευσμα ἀφιέρωσε τὸν ἑαυτό του ὁλοσχερῶς στὸν Κύριο καί, ἀφοῦ ἐντάχθηκε στὶς τάξεις τῶν μοναχῶν τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου, μὲ προσωπικὸ μόχθο καὶ ἔξοδα ἔκτισε τὴ Σκήτη τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, λίγο πάνω ἀπὸ τὸ χωριό του, τὰ Ἄρμπουνα. Διαπνεόμενος ἀπὸ γνήσιο Ὀρθόδοξο φρόνημα καὶ σταθερότητα στὴν ἀκαινοτόμητη πίστη μας ἄρχισε νὰ κηρύττει τὴν εὐσέβεια καὶ νὰ περιοδεύει τὶς πόλεις καὶ τὰ χωριὰ τῆς Πελοποννήσου διδάσκοντας καὶ νουθετώντας τὸ λαὸ ποὺ βρισκόταν στὴ σκιὰ τοῦ ἀγνωστικισμοῦ. Ὡς περιπλανώμενος ἱεροκήρυκας ὁ Παπουλάκος δὲν εἶχε «ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ» , ὅπως ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς καὶ δίδασκε καὶ ἐνέπνεε τὰ πλήθη μὲ ἁπλὰ λόγια, πού, ὅμως, ἀποδείκνυαν τὸ βάθος τοῦ πνευματικοῦ του φρέατος. Οἱ διδαχές του ἔρριχναν βάλσαμο στὶς τραυματισμένες ψυχὲς τῶν Χριστιανῶν, ἔγιναν ἐλπίδα στοὺς ἀπελπισμένους καὶ ταλαιπωρημένους Ἕλληνες τῶν νότιων περιοχῶν τῆς πατρίδος μας, ἔγιναν ἐπαναστατικὸ φλάμπουρο κατὰ τῆς ἀδικίας, τῆς κλοπῆς, τῆς παραμονῆς στὴν ἐφάμαρτη ζωή, στὸ βοῦρκο τῆς ἀγνωσίας καὶ τῆς ὑπονομεύσεως τῶν ἀρχῶν τῆς παραδόσεώς μας. Μὲ τὰ κηρύγματά του μεταμόρφωσε τὶς ἄμορφες μάζες σὲ εἰκόνες Θεοῦ, μὲ ἐπικράτηση τῆς ἀγάπης, τῆς δικαιοσύνης, τῆς συγχωρητικότητος, καὶ τῆς ἀνιδιοτελοῦς προσφορᾶς πρὸς κάθε χειμαζόμενο καὶ πάσχοντα. Ὑπῆρξε φιλάνθρωπος καὶ γνήσιος τηρητὴς τῶν εὐαγγελικῶν ἐνταλμάτων. Ἔχοντας μοναδική του περιουσία τὸ ραβδί του καὶ τὸ εὐτελέστατο ράσο του περιόδευε τὴν ὕπαιθρο χώρα, αὐτὴ ποὺ στὸ ἄκουσμα τῆς ἐλεύσεώς του ξεσηκωνόταν ἀπὸ ἐνθουσιασμὸ καὶ τοῦ ἑτοίμαζε πρωτοφανῆ ὑποδοχὴ. Τὸ πλῆθος τὸν ἀποθέωνε ψάλλοντας τὸ «Τῇ ὑπερμάχῳ» καὶ ἀγγόγυστα παρέμενε κοντά του ὧρες πολλὲς ἀκούγοντας τὰ λόγια του, ποὺ σὰν λόγια Σειρήνων τὸν μαγνήτιζαν στὶς εὐαγγελικὲς ἀλήθειες. Ἡ Καλαμάτα δονήθηκε ἀπὸ ἐνθουσιασμό. Εἴκοσι χιλιάδες πιστῶν βγῆκαν στὸ δρόμο νὰ τὸν ὑποδεχθοῦν καὶ παρέμειναν μαζί του ἀκούγοντας τὶς ἁπλὲς μὲν ἀλλὰ πρακτικὲς διδαχὲς καὶ νουθεσίες του ὅλη τὴν ἡμέρα, μὲ μιὰ μικρὴ διακοπή, ποὺ ὁ ἴδιος ἐπέβαλε τὶς μεσημβρινὲς ὧρες, γιὰ κάποιο μικρὸ γεῦμα μὲ τὴν ξηρὰ τροφὴ ποὺ κάθε ἕνας εἶχε στὸ ντουρβά τους. Ἡ Μάνη τὸν ἀγκάλιασε καὶ τὸν προστάτευσε ἀπὸ τὶς διώξεις τῶν ἰσχυρῶν καὶ τὴν προδοσία τῶν νέων Ἰσκαριωτῶν. Τὸ κίνημα τοῦ Παπουλάκου ἔμεινε στὴν ἱστορία σὰν κίνημα καρδιᾶς, σὰν κίνημα λαϊκὸ γιὰ πνευματικὴ ἀνακαίνιση, γιὰ προσδοκία ὄχι γηΐνων ἀπολαύσεων, ἀλλὰ αἰωνίων. Καὶ ὅπως ὁ Χριστός μας δὲν μποροῦσε καὶ αὐτὸς παρὰ νὰ φυλακισθεῖ καὶ νὰ ὑποφέρει βαδίζοντας τὰ βήματά του. Οἱ ὑγρὲς καὶ ἀνήλιες φυλακὲς τοῦ Ρίου κράτησαν ἔνοικό τους γιὰ ἀρκετοὺς μῆνεςτὸν Ὅσιο Χριστοφόρο μὲ τὴν κατηγορία τοῦ ἀγύρτη καὶ λαοπλάνου. Ἡ μεταφορά του ὕστερα στὴν Ἀθήνα γιὰ δίκη ἔγινε προσκύνημα. Κλῆρος καὶ λαὸς ὑποκλίνονταν στὸν νέο ἰσαπόστολο καὶ ἀπ’ ὅπου περνοῦσε τὸν ὑποδέχονταν μὲ κλάμματα καὶ δεήσεις. Ἡ λαϊκὴ αὐτὴ ὑποστήριξη τοῦ Παπουλάκου ἐξανάγκασε τὸ κράτος νὰ ἀποφύγει τὴ δίκη. Τὸν ἐξορίσαν στὸ Μοναστήρι τοῦ Προφήτη Ἠλία στὴ Σαντορίνη, ὅπου συνδέθηκε μὲ τὸν ἐπίσης ἐξόριστο Κολλυβᾶ Σκιαθίτη Ἅγιο, Διονύσιο τὸν Ἐπιφανιάδη. Καὶ ἐδῶ ὅμως δὲν ἔπαυσε τὴν κηρυκτική του δράση. Συνέχισε νὰ ὁμιλεῖ «περὶ ψυχικῆς ὠφελείας» μὲ ἀποτέλεσμα τὰ μέτρα τοῦ περιορισμοῦ του νὰ γίνουν πιὸ αὐστηρὰ καὶ τέλος νὰ σταλεῖ ἀλλοῦ ἐξορία καὶ μάλιστα στὸπιο ἀπόμερο Μοναστήρι τῆς Παναχράντου, στὴν Ἄνδρο. Ὁ λαὸς τὸ ἔμαθε καὶ ἡ Ἄνδρος ἔγινε προσκύνημα πανορθόδοξο. Τὸ σιδερόφρακτο κελλί του ἀναδείχθηκε τόπος ἐνισχύσεως καὶ ἁγιασμοῦ τῶν ἀγωνιστῶν προσκυνητῶν, ποὺ ζητοῦσαν γιὰ εὐλογία ἀποτμήματα ἀπὸ τὸ ράσο του. Στὸ κελλὶ αὐτὸ κοιμήθηκε στὶς 18 Ἰανουαρίου τοῦ 1861, γιὰ νὰ μεταδημοτεύσει στὴν ἄνω πόλη, στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Λίγο πρὶν κοιμηθεῖ ὁ φρουρός του ἔσπευσε νὰ τοῦ ζητήσει συγγνώμη ἀπὸ τὸν Ὅσιο καὶ τὴν εὐλογία του γιὰ νὰ ντυθεῖ τὸ μοναχικὸ σχῆμα, ἀφοῦ πίστευε ὅτι κάτω ἀπὸ τὴν κατάλευκη γενειάδα του ξεπηδοῦσε τὸ φῶς τῆς πραγματικῆς πίστεως, τὸ φῶς τῆς ἀληθείας, ποὺ φώτιζε κάθε ἄνθρωπο τῆς δυσχείμερης γιὰ τὸ ἔθνος μας ἐποχῆς του. Τὸν συνόδευε τὸ στεφάνι τοῦ ὁμολογητοῦ, ποὺ ἐπάξια τοῦ δόθηκε ἀπὸ τὸν ἀγωνοθέτη καὶ στεφοδότη Ἰησοῦ μας, Αὐτὸν ποὺ τὸν ἀξίωσε νὰ θαυματουργεῖ τόσο ὅσο ζοῦσε, ὅσο καὶ μετὰ τὴν ὁσιακή του κοίμηση.
Ἀδελφοί μου, σήμερα ἡ κοινωνία περνάει μιὰ οἰκονομικὴ κρίση. Κρίση τὴν ὁποία ἐπιβάλλουν τὰ διεθνῆ κεφάλαια, ἡ παγκοσμιοποίηση, ἡ διεθνὴς ἰσοπέδωση. Ὅλοι ἀσχολοῦνται μὲ τὴν κρίση καὶ προτείνουν μέτρα καταστολῆς της, μέτρα ταχείας ἐπουλώσεως τὼν πληγῶν ποὺ ἐπιφέρει στὰ κοινωνικὰ καὶ ἰδίως στὰ κατώτερα στρώματα. Ἡ κρίση τῶν πνευματικῶν ἀξιῶν κανένα δὲν μᾶς ἀπασχολεῖ, κανένα μας δὲν ἐγγίζει. Μόνο ὅταν τὸ πρόβλημα κτυπήσει τὴν πόρτα τοῦ σπιτιοῦ μας μὲ ἐξαρτημένα ἄτομα, μὲ ἀσθένειες ποὺ ἀπορρέουν ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, ἀφοῦ, «τὰ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος» , τότε μόνον ξυπνᾶμε καὶ τρέχουμε στὴ μεγάλη μητέρα μας, στὴν Ἐκκλησία, γιὰ νὰ γιατρευτοῦμε. Ἂς ἐπαγρυπνοῦμε συνεχῶς, ἂς ἀκοῦμε διαρκῶς τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ μας «γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε» , ἂς ξεσηκωθοῦμε ὅπως ὁ Παπουλάκος, ἔστω καὶ θεωρητικὰ μόνοι μας ἐναντίον τῶν δυνάμεων τοῦ σκότους καὶ νὰ εἴμαστε βέβαιοι ὅτι δὲν θὰ εἴμαστε μόνοι. Ὁ Χριστὸς θὰ πολεμᾶ πλάϊ μας, ὅπως φωνάζει ὁ Δαβίδ: «Ἰσχύς μου ὀ Κύριος» καὶ ὅπως λέει κι’ ἕνα θρησκευτικὸ ποίημα τῶν κατηχητικῶν μας χρόνων: «Θὰ νικήσουμε ἀσφαλῶς, γιατὶστρατηγὸς εἶν’ ὁ Χριστός» .
Παρουσίαση τῆς Ἀκολουθίας
Ἡ ἀσματικὴ Ἀκολουθία ποὺ τὴν πρώτη της ἔκδοση παρουσιάζουμε σήμερα εἶναι ἀκολουθίαποὺ τονώνει τοὺς πιστοὺς καὶ τοὺς διεγείρει γιὰ ἀναζήτηση πνευματικότητος, γιὰ ἐπίδειξη ἐπιεικείας πρὸς ὅλους σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ του Ἀποστόλου Παύλου «Τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις» , ἀλλὰ καὶ αὐστηρότητος ποὺ ἀπαγορεύει στοὺς προβατόσχημους λύκους νὰ εἰσέρχονται μέσα στὸ μαντρὶ τῆς Ὀρθοδόξου τοῦ Χριστοῦ ἀγέλης. Ἀπομονώνουμε μόνο μερικὰ Τροπάρια καὶ τὰ παρουσιάζουμε στὴν ἀγάπη σας μὲ τὴ σχετικὴ ἐπεξήγηση.
Ὁ Κανόνας τοῦ Ὄρθρου ἔχει συντεθεῖ σὲ ἦχο δ΄ πρὸς τὸν εἱρμὸ «Ἀνοίξω τὸ στόμα μου» καὶ φέρει ἀκροστιχίδα «Χριστοφόρον ὑμνῶ, ὁμολογητὴν κήρυκα. Χ.» . Ὁ Στίχος ἔχει ὡς ἑξῆς:
Χριστοῦ Χριστοφόρος ὀρθὰς δοξασίας
Χριστωνύμοις ἐδίδαξεν ἁπλοῖς λόγοις.
Τὰ Στιχηρὰ τοῦ Μεγάλου Ἑσπερινοῦ , δηλαδὴ τὰ τροπάρια ποὺ προηγοῦνται τῆς εἰσόδου τοῦ Ἑσπερινοῦ, ὅπου ψάλλεται ὁ ἀρχαῖος ὡραῖος ὕμνος «Φῶς ἱλαρὸν ἁγίας δόξης», ἔχουν συντεθεῖ σὲ ἦχο α΄ πρὸς τὸν εἱρμὸ: «Τῶν οὐρανίων ταγμάτων». Σ’ αὐτὰ ἐπικρατεῖ ἡ ἰδέα τῆς ἁγιότητος καὶ ὁ πνευματικὸς κόσμος ἐρχόμενος σὲ ἀντίθεση μὲ τὸν ὑλικὸ ἁγνίζει τὴν ἴδια τὴν ποίηση. Παραθέτουμε δύο ἀπὸ αὐτὰ τὰ Στιχηρά. Στὸ πρῶτο ἀνυμνεῖται ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος ὡς καταστολέας τῶν παθῶν τῶν ληστῶν, τῶν κλεπτῶν, τῶν μοιχῶν καὶ τῶν ψευδομαρτύρων, ποὺ ἀνθοῦσαν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ποὺ ἡ Ἐκκλησία ἦταν ἀποῦσα ἀπὸ τὸ κοινωνικὸ γίγνεσθαι καὶ ἡ ἀγνωσία μάστιζε τὰ πλήθη. Ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος κατέστειλε τὰ πάθη μὲ ὅπλο μόνο τὴν ἁπλὴ διδασκαλία του, αὐτὴ ποὺ μιλοῦσε στὶς καρδιὲς τῶν ἁπλῶν ἀνθρώπων κατὰ μίμηση τῶν ἀγραμμάτων ψαράδων τῆς Τιβεριάδος, ποὺ μὲ τὴν ἔλευση τοῦ Παρακλήτου Πνεύματος ἔγιναν θεόσοφοι κήρυκες, Ἀπόστολοι καὶ διδάσκαλοι τῆς οἰκουμένης.
Τὸν καταστείλαντα πάθη
λῃστῶν ὑμνήσωμεν
κλεπτῶν, ψευδομαρτύρων
καὶ μοιχῶν εὐσχημόνως
ἁπλαῖς διδασκαλίαις νῦν, θεαυγῆ
Χριστοφόρον, κραυγάζοντες·
Χαῖρε, ὁ τρίβους ἐσχάτοις ἐν τοῖς καιροῖς
Ἀποστόλων μιμησάμενος.
Στὸ δεύτερο Στιχηρὸ ἀνυμνεῖται ὁ Ὅσιος ὡσὰνπαύση τῆς μνησικακίας καὶ τῆς ἀντεκδικήσεως καὶ ὡσὰν λήξη τῆς διχόνοιας τοῦ λαοῦ. Ταυτόχρονα μεγαλύνεται ὡς διδάσκαλος θεόπνευστος τῆς φιλαδελφίας καὶ τῆς καθαρῆς, ἄδολης καὶ ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης.
Μνησικακίας τὴν παῦσιν,
ἀντεκδικήσεως
καὶ διχονοίας λῆξιν,
ὥσπερ φιλαδελφίας
διδάσκαλον θεόπνουν καὶ ἀπαρχὴν
ἀκραιφνοῦς ἀγαπήσεως
ἐγκωμιάσωμεν πάντες χαρμονικῶς,
Χριστοφόρον ὁσιώτατον.
Ἡ Λιτὴ περιλαμβάνει τέσσαρα ἰδιόμελα τροπάρια στοὺς ἤχους, πρῶτο, δεύτερο, τρίτο και τέταρτο καὶ Δοξαστικὸ στὸν τέταρτο πάλιν ἦχο. Ἐδῶ παραθέτουμε δύο ἰδιόμελα. Τὸ πρῶτο σὲ δεύτερο ἦχο, ὅπου ἐξυμνεῖται ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος σὰν πηγάδι ἀνεξάντλητο τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποὺ δρόσισε μὲ τὰ νερὰ τῶν νουθεσιῶν του τοὺς τότε πιστούς, ἀφοῦ ὑπῆρξε διαπρύσιος κήρυκας τῆς εὐσεβείας. Αὐτὸς μὲ τὴν εὐαγγελικὴ δρόσο μαλάκωσε τὶς καρδιὲς τῶν ἀκροατῶν του καὶ τὶς ἔκανε σὰν τὰ ὀργωμένα χωράφια ποὺ ἀποδίδουν πολὺ καρπὸ στοὺς γεωργούς. Ἐπίσης μὲ τὸν ἱεραποστολικό του ζῆλο συγκίνησε τὰ πλήθη καὶ τὰ ὀδήγησε ἀπὸ τὴν ἀγνωσία στὴν ἐπίγνωση καὶ ἀπὸ τὴν αὐτοκαταστροφὴ στὴ σωτηρία, γιὰ νὰ ἀξιωθεῖ στὸ τέλος τῆς ζωῆς του νὰ λάβει καὶ τὸ στεφάνι τοῦ ὁμολογητοῦ τῆς πίστεως μέσα ἀπὸ τὶς κακουχίες καὶ τὶς ἐξορίες, τὶς ὁποῖες ἀγόγγυστα ὑπέμεινε καὶ νὰ πάρει θέση κόντα στὸ Χριστό μας, Αὐτὸν ποὺ πάντοτε τὸ ἔλεος Του μᾶς καταδιώκει σύμφωνα μὲ τὸν Ψαλμωδό: «Τὸ ἔλεός Σου, Κύριε, καταδιώξει με πάσας τὰς ἡμέρας τῆ ζωῆς μου» .
Ὡς φρέαρ ἀκένωτον τῶν δωρεῶν τοῦ Παναγίου Πνεύματος
πιστοὺς ἐδρόσισας τοῖς νάμασι νουθεσιῶν σου,
Χριστοφόρε, κῆρυξ τῆς εὐσεβείας διαπρύσιε·
σὺ γὰρ Εὐαγγελίου τῇ δρόσῳ τὴν σὴν ψυχὴν πιάνας
καὶ γεώργιον Χριστοῦ αὐτὴν ποιήσας
καρπὸν πολύφορον ἤνεγκας τῇ Ἐκκλησίᾳ
τὸν ἀποστολικόν σου ζῆλον, πανεύφημε·
ὅθεν καὶ πλήθη λαοῦ ὁδηγήσας
πρὸς τὴν ἐπίγνωσιν καὶ τὴν σωτηρίαν
καὶ ὁμολογητοῦ στέφος λαβὼν ἀξίως
Χριστῷ ἀπῆλθες συνεῖναι
τῷ παρέχοντι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Στὸ δεύτερο ἰδιόμελο τῆς Λιτῆς σὲ τρίτο ἦχο ἀπευθυνόμαστε στὸν Ὅσιο Χριστοφόρο, ποὺ τὴν παρρησία τῶν λόγων του τὴ βράβευσε ὁ Κύριός μας καὶ τοῦ ἔδωσε προφητικὸ χάρισμα, ὥστε νὰ προβλέπει τὰ μέλλοντα, ὅπως προέβλεψε τὴ βίαιη ἅλωση τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπὸ τοὺς Τούρκους, τὸ 1922, καὶ τὴν καταστροφικὴ ἐπίδραση τῶν ἀθέων γραμμάτων στὴ μόρφωση τοῦ ἔθνους, ἐπίδραση τὴν ὁποία καθημερινὰ βιώνουμε ὅλοι μας. Ἀπευθυνόμενοι σ’ αὐτὸν τὸ νέο προφήτη τὸν παρακαλοῦμε νὰ μᾶς βοηθήσει ὥστε μὲ βακτηρία τὴν ἐπίγνωση καὶ τὴν ἀλήθεια νὰ βαδίσουμε τὸ δύσκολο δρόμο τοῦ παρόντος βίου μας καὶ νὰ καταντήσουμε στὴν οὐράνια Βασιλεία.
Βραβεύων Κύριος τὴν σὴν παῤῥησίαν
ἠξίωσέ σε προφητικοῦ χαρίσματος,
θεοκῆρυξ γλυκύτατε, Χριστοφόρε Ὅσιε·
σὺ γὰρ προεῖπας τὴν βιαίαν ἅλωσιν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας
ὑπὸ τῶν ἐκγόνων τῆς Ἄγαρ
καὶ τὴν καταστροφικὴν ἐπίδρασιν
ἐπὶ τοῦ ἔθνους τῶν ἀθέων γραμμάτων·
ὅθεν πάντες ὡς στόμα πνευματοκίνητον εὐφημοῦντές σε
τὰς ἀδιαλείπτους εὐχάς σου αἰτούμεθα,
ἵνα ἐν ἐπιγνώσει καὶ ἀληθείᾳ βαδίσωμεν
τοῦ παρόντος βίου τὸ στάδιον.
Σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ τροπάρια τῆς πέμπτης ὠδῆς τοῦ Κανόνος τοῦ Ὄρθρου πρὸς τὸν εἱρμὸ «Ἐξέστητὰ σύμπαντα» ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος ἐγκωμιάζεται ὡς θεῖος διδάσκαλος ποὺ καταστιγμάτισε τὴν ἁμαρτία τῆς ζωοκλοπῆς, αὐτῆς ποὺ ἀγρίευε τὶς τοπικὲς κοινωνίες καὶ τὶς μετέβαλε σὲ ζοῦγκλες καθὼς καὶ τὸν καλλωπισμὸ τῆς σάρκας, ποὺ ὁδηγεῖ, ὅπως ἔλεγε,σὲ θανάσιμη πτώση τοὺς ἀνθρώπους, ἰδιαιτέρως τὴ νεότητα.
Ὡς θεῖος διδάσκαλος
σφοδρῶς κατεστιγμάτισας
τῆς ζωοκλοπῆς τὴν ἁμαρτίαν
καὶ τοῦ σαρκίου
καλλωπισμόν, ἀπαρχὴν
αὐτὸν λογιζόμενος δεινῆς,
Χριστοφόρε, πτώσεως
θανασίμου νεότητος.
Στοὺς αἴνους, πρὸς τὸ τέλος τοῦ Ὄρθρου, ἐγκωμιάζονται καὶ ἐπαινοῦνται οἱ Ἅγιοι μὲ μουσικὲς φωνές, «ἐν ἤχῳ σάλπιγγος, ἐν ψαλτηρίῳ καὶ κιθάρᾳ, ἐν τυμπάνῳ καὶ χορῷ, ἐν χορδαῖς καὶ ὀργάνῳ, ἐν κυμβάλοις εὐήχοις», οἱ ὁποῖες ἕπονται Ψαλμῶν, ὅπως τοῦ 150ου, τοῦ 148ου καὶ τοῦ 64ου . Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, γιὰ τὸν ἐγκωμιασμὸ τῶν αἴνων γράφει: «Πάντα ἀνακινεῖ τὰ ὄργανα καὶ διὰ πάντων τὴν μελῳδίαν ἀναφέρεσθαι παρακελεύεται διαθερμαίνων τὴν διανοιαν» .Παραθέτουμε ἐδῶ ἕνα τροπάριο ἀπὸ τοὺς Αἴνους σὲ ἦχο πλάγιο τοῦ τετάρτου πρὸς τὸν εἱρμὸ « Ὢ τοῦ παραδόξου θαύματος!», ὅπου αἰνεῖται ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος αὐτὴ τὴ φορὰ ὡς ἐξόριστος στὴ Μονὴ τοῦ Προφήτη Ἠλία τῆς Σαντορίνης, τὴν ὁποία ἁγίασε μὲ τὰ δάκρυά του καθὼς καὶ στὴ Μονὴ τῆς Παναχράντου τῆς Ἄνδρου, ὅπου ὁ ὀρθοφρονῶν ἱεροκήρυκας παρέδωσε εἰρηνικὰ τὴ μακαρία ψυχή του στὰ χέρια τοῦ ἀγωνοθέτη καὶ στεφοδότη μας Ἰησοῦ.
Μάνδραν Ἠλιοὺ ἡγίασας
Προφήτου, πάτερ σεπτέ,
ἐν τῇ Θήρᾳ δακρύων σου
ὥσπερ ὑπερόριος,
Χριστοφόρε, τοῖς χεύμασι
καὶ Παναχράντου
Μονὴν περίκλυστον
ἐν νήσῳ Ἄνδρῳ,
ἐν ᾗ παρέδωκας
πνεῦμά σου, Ὅσιε,
τῷ εὐσπλάγχνῳ Κτίσαντι
εἰρηνικῶς,
Παπουλᾶκε, σκήνωμα
ὀρθοῦ φρονήματος.
Σεβασμιώτατε, ὁ καιρὸς τῆς ἁγιοκατατάξεως τοῦ Ὁσίου Χριστοφόρου ἐφέστηκε. Ἱεραποστολικὲς προσωπικότητες, ὅπως αὐτὴ τοῦ Παπουλάκου ἔχουν γράψει ἱστορία. Ὁ Θεὸς δὲν ἄφησε ἄμοιρο τὸ ἔθνος Του, τὸν ἐκλεκτό Του Ἰσραήλ. Σὲ κάθε δύσκολη στιγμὴ ἀναδεικνύει Πατροκοσμάδες, Παπουλάκους, Κολλυβάδες Πατέρες. Ὅλοι τους εἶναι Ἄγιοι, εἶναι Ἀπόστολοι τῆ χάριτος τοῦ Θεοῦ μας, ἀνακαινιστὲς τῆς Ἐκκλησίας Του. Ἡ Θήρα μὲ τὸ θεοσκέπαστο ἱστορικὸ μοναστήρι τοῦ Προφήτη Ἠλία πρωτοστατοῦσε στοὺς θρησκευτικοὺς ἀγῶνες καὶ πρωτοστατεῖ μέχρι σήμερα. Οἱ μορφὲς τῶν Ὁσίων, Χριστοφόρου Παπουλάκου καὶ Διονυσίου Ἐπιφανιάδη, προβάλουν πάνω ἀπὸ τὴν Καλντέρα καὶ ἐνθαρρύνουν τοὺς πιστοὺς στὸν ἀγώνα τους, γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς Ἑλληνορθοδόξου παραδόσεώς μας καὶ τῆς καθαρᾶς πίστεώς μας χωρὶς δυτικές ἢ προτεσταντικές, καινοφανεῖς ἐπιρροές, ποὺ ἐπηρεάζουν ἄμεσα τὴ σκέψη μας, τὴ φιλοσοφία μας, τὸν τρόπο ζωῆς μας, τὰ ἤθη καὶ ἔθιμά μας, τὴν ἄμωμη καὶ ἀκαινοτόμητη πίστη μας. Ἀπόδειξη ἡ ἡμερίδα αὐτὴ ποὺ μὲ ἀγωνιστικὸ παλμὸ καὶ φρόνημα γνήσιο Ὀρθόδοξο προβάλλει τὸν Ὅσιο Χριστοφόρο τὸν Παπουλᾶκο. Οἱ παλιοὶ Σαντορινιοὶ τὸν συμβουλεύτηκαν, πῆραν τὴν εὐχή του, ἄκουσαν τὰ πυρφόρα λόγια του, λόγια καρδιᾶς ποὺ κτυποῦσε στὸ ρυθμὸ τῆς Ὀρθοδόξου Εὐαγγελικῆς παραδόσεως, τῆς ζώσας τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας. Οἱ σύχρονοι Σαντορινιοὶ μὲ πρωτοστάτη τὴν κορυφὴ τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, τὸν φιλάγιο καὶ φιλάρετο Ἱεράρχη της, ἐσᾶς Σεβασμιώτατε πάτερ Ἐπιφάνιε, καὶ τὸν ἀκάματο Καθηγούμενο τῆς Μονῆς τοῦ Προφήτη Ἠλία, τὸν πανοσιολογιώτατο Ἀρχιμανδρίτη, Γέροντα Δαμασκηνὸ Γαβαλᾶ, τοῦ ὁποίου οἱ ἱδρῶτες «ὡσεὶ θρόμβοι αἵματος» αὐλακώνουν τὴν ἀσκητική του παρουσία, μαζὶ μὲ ὅλη τὴν ἐκλεκτὴ συνοδία του, τὸ εὐλαβέστατο ἱερατεῖο τῆς Μητροπόλεως Θήρας καὶ τὸν περιούσιο λαὸ τοῦ νησιοῦ ἐπιφορτίζονται μὲ τὴ διάδοση τῆς ἱστορικῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Χριστοφόρουκαθὼς καὶ τοῦ συναγωνιστοῦ του Ὁσίου Διονυσίου, τοῦ Ἐπιφανιάδη, καὶ γιὰ τὶς ἀπαιτούμενες ἐνέργειες πρὸς τὸ πάνσεπτο κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας μας, τὸ Φανάρι, γιὰ τὴν σύντομη καταχώρησή του στὶς δέλτους τῶν Ἁγίων μας.
Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας,
Μέγας Ὑμνογράφος τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας
