του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Γόρτυνος κ.Ιερεμία
Με βάση και πηγή το σπουδαίο έργο A CATECHETICAL HANDBOOK OF THE EASTERN ORTHODOX CHURCH του συγγραφέως D.H. Stamatis, έκδοσις Light & Life Publishing Company (συνιστούμε θερμά στους γνώστες της Αγγλικής την απόκτηση του βιβλίου), και με άλλα επίσης βοηθήματα, αρχίζω με την Χάρη του Θεού να δίνω, προφορικώς πρώτα και γραπτώς έπειτα, στον λαό της Ιεράς Μητροπόλεως όπου διακονώ, μία σειρά εβδομαδιαίων κατηχητικών μαθημάτων.
Η κατήχηση αυτή θα είναι κατά πολύ πληρέστερη από την άλλη που έγραψα προ πολλών ετών με τον τίτλο ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΚΑΤΗΧΗΣΗ και με διαφορετικό τρόπο και περιεχόμενο προς εκείνη γραμμένη.
Τα αγιογραφικά και πατερικά χωρία που θα παραθέτω θα γράφονται στην γλώσσα του κειμένου με την παράκληση να τα διαβάζουν οι αναγνώστες επανειλημμένως, ώστε να τα αποστηθίσουν.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΤΙ ΝΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ
(Συνέχεια από το προηγούμενο)
3. Ονόματα που αποδίδονται στον Ιησού Χριστό
Μερικά από τα ονόματα και τους τίτλους που αποδίδει η Αγία Γραφή στον Ιησού Χριστό είναι τα εξής:
(α) Κύριος Ιησούς Χριστός. «Ο Θεός αυτόν υπερύψωσε και εχαρίσατο αυτώ το υπέρ παν όνομα, ίνα εν τω ονόματι Ιησού παν γόνυ κάμψη επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων και πάσα γλώσσα εξομολογήσηται ότι Κύριος Ιησούς Χριστός εις δόξαν Θεού Πατρός» (Φιλιπ. 2,9-11).
(β) Μεσσίας. «Ευρήκαμεν τον Μεσσίαν· ο εστι μεθερμηνευόμενον Χριστός» (Ιωάν. 1,42). «Οίδα ότι Μεσσίας έρχεται ο λεγόμενος Χριστός· όταν έλθη εκείνος αναγγελεί ημίν πάντα» (Ιωάν. 4,25).
(γ) Σωτήρ. «Ετέχθη υμίν σήμερον σωτήρ, ος εστι Χριστός Κύριος» (Λουκ. 2,11). «Ημών γαρ το πολίτευμα εν ουρανοίς υπάρχει εξ ου σωτήρα απεκδεχόμεθα Κύριον Ιησούν Χριστόν» (Φιλιπ. 3,20).
(δ) Λυτρωτής. Ο Ιησούς Χριστός «έδωκεν εαυτόν υπέρ ημών, ίνα λυτρώσηται ημάς από πάσης ανομίας και καθαρίση εαυτώ λαόν περιούσιον, ζηλωτήν καλών έργων» (Τιτ. 2,14). – «… ειδότες ότι ου φθαρτοίς, αργυρίω και χρυσίω ελυτρώθητε εκ της ματαίας υμών αναστροφής πατροπαραδότου, αλλά τιμίω αίματι ως αμνού αμώμου και ασπίλου Χριστού» (Α´ Πετρ. 1,18-19). – «Χριστός δε παραγενόμενος αρχιερεύς των μελλόντων αγαθών… ουδέ δι᾽ αίματος τράγων και μόσχων, διά δε του ιδίου αίματος εισήλθεν εφάπαξ εις τα Άγια αιωνίαν λύτρωσιν ευράμενος» (Εβρ. 9,12).
(ε) Όλα όσα λέγει το χωρίον Ησ. 9,6: «Καλείται το όνομα αυτού μεγάλης βουλής άγγελος, θαυμαστός σύμβουλος, Θεός ισχυρός, εξουσιαστής, άρχων ειρήνης, πατήρ του μέλλοντος αιώνος».
(στ) Μάρτυς ο πιστός. «Από Ιησού Χριστού, ο μάρτυς ο πιστός» (Αποκ. 1,5. Βλ. και 19,11).
(ζ) Λόγος, Λόγος του Θεού. «Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεό ην ο Λόγος… Καί ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν» (Ιωάν. 1,1.14). – «Καί είδον τον ουρανόν ανεωγμένον και ιδού ίππος λευκός και ο καθήμενος επ᾽ αυτόν… περιβεβλημένος ιμάτιον βεβαμμένον εν αίματι και κέκληται το όνομα αυτού ο Λόγος του Θεού» (Αποκ. 19,11-13).
(η) Η οδός, η αλήθεια, η ζωή. Ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός είπε: «Εγώ ειμι η οδός και η αλήθεια και η ζωή» (Ιωάν. 14,6).
(θ) Φως του κόσμου. «Ο Ιησούς ελάλησε λέγων· εγώ ειμι το φως του κόσμου· ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ᾽ έξει το φως της ζωής» (Ιωάν. 8,12).
(ι) Ο καλός ποιμήν. Ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός είπε περί του Εαυτού Του: «Εγώ ειμι ο ποιμήν ο καλός. Ο ποιμήν ο καλός την ψυχήν αυτού τίθησιν υπέρ των προβάτων… Εγώ ειμι ο ποιμήν ο καλός και γινώσκω τα εμά και γινώσκομαι υπό των εμών» (Ιωάν. 10,11.14).
(ια) Μεσίτης. «Είς Θεός, εις και μεσίτης Θεού και ανθρώπων, άνθρωπος Χριστός Ιησούς» (Α´ Τιμ. 2,5). – Ο Ιησούς Χριστός «κρείττονός εστι διαθήκης μεσίτης, ήτις επί κρείττοσιν επαγγελίαις νενομοθέτηται» (Εβρ. 8,6)· «διαθήκης καινής μεσίτης εστίν» (Εβρ. 9,15).
(ιβ) Ιερεύς μέγας, Αρχιερεύς. «Έχοντες ιερέα μέγαν επί τον οίκον του Θεού, προσερχώμεθα μετά αληθινής καρδίας» (Εβρ. 10,19-22). «Συ (ο Χριστός) ιερεύς εις τον αιώνα κατά την τάξην Μελχισεδέκ» (Εβρ. 5,6). – «Τοιούτος ημίν έπρεπεν αρχιερεύς, όσιος, άκακος, αμίαντος, κεχωρισμένος από των αμαρτωλών και υψηλότερος των ουρανών γενόμενος» (Εβρ. 7,26). «Τοιούτον έχομεν αρχιερέα, ος εκάθισεν εν δεξιά του θρόνου της μεγαλωσύνης εν τοις ουρανοίς» (Εβρ. 8,1).
(ιγ) «Αρχηγός» και «τελειωτής» της πίστεως, δηλαδή ο Ιησούς Χριστός και δίδει και δικαιώνει την πίστη. «Αφορώντες εις τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν» (Εβρ. 12,2).
(ιδ) Αρχηγός της σωτηρίας. «Έπρεπε… τον αρχηγόν της σωτηρίας αυτών διά παθημάτων τελειώσαι» (Εβρ. 2,10).
(ιε) Ο Υιός του Θεού. «Καί ιδού φωνή εκ των ουρανών λέγουσα, ούτός εστιν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» (Ματθ. 3,17).
(ιστ) Ο Υιός του ανθρώπου. «Τότε φανήσεται το σημείον του υιού του ανθρώπου εν τω ουρανώ και τότε κόψονται πάσαι αι φυλαί της γης και όψονται τον υιόν του ανθρώπου ερχόμενον επί των νεφελών του ουρανού» (Ματθ. 24,30).
(ιζ) Ο υπεράγιος. «Καί τα τέσσαρα ζώα… ανάπαυσιν ουκ έχουσιν ημέρας και νυκτός λέγοντες· άγιος, άγιος, άγιος Κύριος ο Θεός ο παντοκράτωρ, ο ην και ο ων και ο ερχόμενος» (Αποκ. 4,8). Αυτό λέγεται διά τον Ιησούν Χριστόν, διότι Αυτός είναι ο «ερχόμενος» με την δεύτερή Του παρουσία και ασφαλώς είναι ο προϋπάρχων Θεός, γι᾽ αυτό και το χωρίο λέγει περί Αυτού «ο ην».
(ιη) Μονογενής υιός του Θεού. «Εθεασάμεθα την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά Πατρός, πλήρης Χάριτος και αληθείας» (Ιωάν. 1,14). «Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον Υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόλυται, αλλ᾽ έχη ζωήν αιώνιον» (Ιωάν. 3,16).
(ιθ) Εικόνα του Θεού. Ο Ιησούς Χριστός, «ος εστιν εικών του Θεού» (Β´ Κορ. 4,4. Βλ. και Κολ. 1,15).
(κ) Κύριος κυρίων, Βασιλεύς βασιλέων. «… Το Αρνίον νικήσει αυτούς ότι Κύριος κυρίων εστι και Βασιλεύς βασιλέων» (Αποκ. 17,14. Βλ. και Α´ Τιμ. 6,15).
(κα) Μακάριος και μόνος εξουσιαστής. «Ο μακάριος και μόνος δυνάστης, ο Βασιλεύς των βασιλευόντων και Κύριος των κυριευόντων» (Α´ Τιμ. 6,15).
(κβ) Υιός Δαυίδ. «Περί του υιού αυτού (του Θεού Πατρός) του γενομένου εκ σπέρματος Δαυίδ κατά σάρκα» (Ρωμ. 1,3). Ο Χριστός «η ρίζα Δαυίδ» (Αποκ. 5,5. Βλ. και 22,16).
(κγ) Λαμπρός αστήρ. Ο Ίδιος ο Ιησούς λέγει: «Εγώ ειμι η ρίζα και το γένος Δαυίδ, ο αστήρ ο λαμπρός ο πρωινός» (Αποκ. 22,16).
(κδ) «Εμμανουήλ». Ο προφήτης Ησαίας είχε προφητεύσει περί της γεννήσεως του Μεσσία: «Ιδού η παρθένος εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Εμμανουήλ» (7,14). Ο ευαγγελιστής Ματθαίος λέγει περί του ονόματος αυτού, «ο εστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾽ ημών ο Θεός» (1,23).
(κε) Δεύτερος Αδάμ. «Ο πρώτος άνθρωπος Αδάμ εις ψυχήν ζώσαν ο έσχατος Αδάμ εις πνεύμα ζωοποιούν… Ο πρώτος άνθρωπος εκ γης χοικός, ο δεύτερος άνθρωπος ο Κύριος εξ ουρανού» (Α´ Κορ. 15,45.47).
(κστ) Ο Αμνός του Θεού. Ο Πρόδρομος Ιωάννης είπε όταν είδε τον Ιησούν ερχόμενον προς αυτόν: «Ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου»(Ιωάν. 1,29.36). Καί ο απόστολος Πέτρος γράφει στους χριστιανούς: «Ειδότες ότι ελυτρώθητε τιμίω αίματι ως αμνού αμώμου και ασπίλου Χριστού» (A´ Πετρ. 1,19).
(κζ) Λέων από την φυλή του Ιούδα. «Ενίκησεν ο λέων εκ της φυλής του Ιούδα, η ρίζα Δαυίδ» (Αποκ. 5,5).
(κη) Το Άλφα και το Ωμέγα, Πρώτος και Έσχατος. «Εγώ ειμί το Α και το Ω, λέγει Κύριος ο Θεός, ο ων και ο ην και ο ερχόμενος ο παντοκράτωρ» (Αποκ. 1,8). «Εγώ το Α και το Ω, ο πρώτος και ο έσχατος, αρχή και τέλος» (Αποκ. 22,13).
(κθ) Πρωτότοκος πάσης κτίσεως. Γράφοντας περί του Ιησού Χριστού ο απόστολος Παύλος λέγει, «Ος εστιν εικών του Θεού του αοράτου, πρωτότοκος πάσης κτίσεως, ότι εν αυτώ εκτίσθη τα πάντα, τα εν ουρανοίς και τα επί της γης, τα ορατά και τα αόρατα, είτε θρόνοι είτε κυριότητες είτε αρχαί είτε εξουσίαι· τα πάντα δι᾽ αυτού και εις αυτόν έκτισται» (Κολ. 1,15-16).
(λ) Ο «Αμήν». «Τάδε λέγει ο Αμήν, ο μάρτυς ο πιστός και αληθινός» (Αποκ. 3,14).
(συνεχίζεται)