Λαζαράκια από το Άγιο Όρος: Παράδοση, πίστη και ευωδιά από τα γεροντικά αρτοπαρασκευαστήρια

Λαζαράκια: Τα «λαζαράκια» είναι μικρά, αρωματικά ψωμάκια που φτιάχνονται την παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου – ενός σπουδαίου γεγονότος στην Ορθόδοξη πίστη, το οποίο προαναγγέλλει τη νίκη του Χριστού κατά του θανάτου.

Στο Άγιον Όρος, η παρασκευή τους συνοδεύεται από σιωπή, ευχή και ταπεινή εργασία μέσα στα μοναστηριακά αρτοποιεία, όπου οι μοναχοί διατηρούν απαρέγκλιτα τις αγιορείτικες συνταγές αιώνων.

Τα λαζαράκια είναι αφιερωμένα στον Άγιο Λάζαρο, τον φίλο του Χριστού, που ανέστησε ο Κύριος τέσσερις μέρες μετά την κοίμησή του. Κατά την παράδοση, δεν περιέχουν λάδι, γιατί φτιάχνονται εν μέσω Σαρακοστής, και έχουν σχήμα που παραπέμπει σε τυλιγμένο νεκρό, με μάτια από γαρίφαλα. Οι μοναχοί του Άθωνα τα μοιράζουν ως ευλογία, συχνά μαζί με φύλλα δάφνης, θυμίαμα και σταυρουδάκια από ξύλο ελιάς.

Ακολουθούν δύο αγιορείτικες συνταγές για λαζαράκια, μία απλή παραδοσιακή και μία εμπλουτισμένη με μοναστηριακά αρώματα.

---

📜 Συνταγή 1 – Παραδοσιακά αγιορείτικα λαζαράκια

Υλικά:

• 1 κιλό αλεύρι σκληρό

• 500 ml χλιαρό νερό

• 25 γρ. νωπή μαγιά ή 1 φακελάκι ξηρή

• 1/2 κουταλάκι αλάτι

• 2 κουταλιές ζάχαρη

• 1 κουταλάκι κανέλα

• 1/2 κουταλάκι γαρίφαλο σε σκόνη

• Γαρύφαλλα ολόκληρα για τα μάτια

Εκτέλεση:

1. Διαλύουμε τη μαγιά σε λίγο από το χλιαρό νερό με λίγη ζάχαρη και την αφήνουμε να φουσκώσει για 10 λεπτά.

2. Σε λεκάνη ανακατεύουμε το αλεύρι με τα μπαχαρικά, το αλάτι και τη ζάχαρη.

3. Προσθέτουμε τη μαγιά και σιγά-σιγά το υπόλοιπο νερό μέχρι να έχουμε μια μαλακή ζύμη.

4. Ζυμώνουμε καλά για 10 λεπτά, σκεπάζουμε και αφήνουμε να φουσκώσει για 1 ώρα.

5. Πλάθουμε μικρά ανθρωπόμορφα ψωμάκια (σαν τυλιγμένα σώματα), βάζουμε σταυρωμένα τα «χεράκια» και τοποθετούμε δύο γαρίφαλα ως μάτια.

6. Ψήνουμε στους 180°C για 30-35 λεπτά.

---

📜 Συνταγή 2 – Λαζαράκια με σταφίδες και μυρωδικά του Άθωνα

Υλικά:

• 1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις

• 550 ml χλιαρό νερό

• 30 γρ. νωπή μαγιά

• 1/2 κουταλάκι αλάτι

• 3 κουταλιές μέλι

• 1 κουταλάκι κανέλα

• 1/2 κουταλάκι μοσχοκάρυδο

• 1 κουταλάκι μαχλέπι τριμμένο

• 150 γρ. σταφίδες ξανθές

• Γαρύφαλλα για τα μάτια

Εκτέλεση:

1. Διαλύουμε τη μαγιά με το μέλι σε λίγο χλιαρό νερό.

2. Αναμειγνύουμε το αλεύρι με τα μυρωδικά και το αλάτι.

3. Προσθέτουμε τη μαγιά και σιγά-σιγά το υπόλοιπο νερό.

4. Ζυμώνουμε για 10-12 λεπτά και ενσωματώνουμε τις σταφίδες.

5. Σκεπάζουμε και αφήνουμε να φουσκώσει 1 ώρα.

6. Πλάθουμε ανθρωπάκια, βάζουμε σταυρωτά τα χεράκια και γαρίφαλα για μάτια.

7. Ψήνουμε στους 180°C για περίπου 35 λεπτά.

---

Τα λαζαράκια δεν είναι απλώς νηστίσιμα αρτοσκευάσματα. Είναι προσευχή ζυμωμένη με αλεύρι, ένα σύμβολο ελπίδας και ζωής πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα. Η παράδοσή τους στο Άγιο Όρος συνεχίζει να εμπνέει μοναχούς και λαϊκούς, συνδέοντας τον λαϊκό πολιτισμό με την υψηλή θεολογία της Ορθοδοξίας.