Πρόσφατα, η Ιερά Σύνοδος άνοιξε ένα μικρό «παραθυράκι», για να μετάσχουν πρόσωπα της Εκκλησίας ακόμα και σε εκλογές.
Ο επικεφαλής του τμήματος εξωτερικών εκκλησιαστικών σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, Ιλαρίων, εξήγησε ποιοι μπορεί να εξαιρεθούν από την απαγόρευση για εμπλοκή στην πολιτική.
Σήμερα, η Εκκλησία έχει μια σεβαστή θέση στη Ρωσία, ανέφερε.
Ύστερα από τα 70 χρόνια διωγμών, κατάφερε να ανακτήσει το κύρος της.
«Η αναγέννηση της Εκκλησίας -είπε χαρακτηριστικά- πραγματοποιείται με ρυθμούς οι οποίοι δεν έχουν προηγούμενο στην ιστορία του χριστιανισμού.
Κατασκευάστηκαν και ανακαινίστηκαν 25 χιλιάδες ναοί μέσα σε 25 χρόνια.
Αυτό σημαίνει ότι άνοιγαν χίλιοι ναοί κάθε χρόνο, ή τρεις ναοί την ημέρα.
Εμφανίστηκαν οκτακόσια νέα μοναστήρια.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο, ανάλογο του οποίου δεν υπάρχει στην εκκλησιαστική ιστορία, τουλάχιστον στη νεότερη».Ο μητροπολίτης δήλωσε ότι αναμφισβήτητα Εκκλησία και ηγεσία της χώρας, επιβάλλεται να έχουν σχέσεις.
«Είναι απόλυτα φυσικό για την Εκκλησία -είπε- να οικοδομεί σχέσεις με την κρατική εξουσία.
Η Εκκλησία μας είναι πολυεθνικού χαρακτήρα.
Ενώνει υπό τη δικαιοδοσία της 15 κράτη, ενώ υπάρχουν επισκοπές και ενορίες που βρίσκονται εκτός των ορίων της δικαιοδοσίας της.
Σε καθεμιά από τις χώρες ο πατριάρχης διατηρεί επαφές με τα πρώτα πρόσωπα των κρατών.
Στη Ρωσία, είναι ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, στην Ουκρανία ο πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς, στη Λευκορωσία ο πρόεδρος Αλεξάντρ Λουκασένκο κ.ο.κ.
Όταν ο Πατριάρχης επισκέπτεται κάποια χώρα, συναντά τον ηγέτη του κράτους.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η Εκκλησία συνδέεται με την εξουσία, αλλά αντίθετα καθιερώνει με την πολιτική εταιρικές σχέσεις.
Οι σχέσεις αυτές οικοδομούνται στη βάσει δύο αρχών:
Η πρώτη, είναι η αμοιβαία αποστασιοποίηση Εκκλησίας και κράτους από τις εσωτερικές υποθέσεις του καθενός. Η δεύτερη είναι η συνεργασία Εκκλησίας και κράτους στους τομείς εκείνους, στους οποίους αυτό είναι ωφέλιμο και απαραίτητο».
Οι εξαιρέσεις:
Ταυτόχρονα, η Εκκλησία δεν μετέχει ποτέ ευθέως στην πολιτική, υποστήριξε ο μητροπολίτης.
«Η Εκκλησία -σημείωσε- δεν δημιουργεί τα δικά της πολιτικά κόμματα, και δεν υποστηρίζει ένα συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα σε βάρος κάποιου άλλου. Δεν συντάσσεται με οποιαδήποτε πτέρυγα του πολιτικού φάσματος ή με οιεσδήποτε πολιτικές απόψεις.
Η Εκκλησία δεν έχει προτιμήσεις σε κάποιο κρατικό σύστημα. Διατηρεί όμως το δικαίωμα να αξιολογεί από ηθική και πνευματική άποψη τον ένα ή τον άλλο πολιτικό, τις δηλώσεις, τα προγράμματά τους, και οι εκτιμήσεις αυτές πολύ συχνά δίδονται στη δημοσιότητα τόσο από την εκκλησία επίσημα, όσο και από μεμονωμένους εκπροσώπους της».
Και ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου εμφανίστηκε βέβαιος, ότι ο κόσμος πράγματι δίδει βάρος στις εκτιμήσεις αυτές.
Άλλοτε, οι εκκλησιαστικοί εκπρόσωποι εκλέγονταν ακόμη και στο Κοινοβούλιο, σήμερα όμως απαγορεύεται να μετέχουν στην πολιτική ζωή, ανέφερε ο Ιλαρίων.
«Η Ιερά Σύνοδος -εξήγησε- έλαβε την απόφαση να απόσχει από τα πολιτικά δρώμενα.
Είναι ωστόσο γεγονός ότι σχετικά πρόσφατα δημιουργήθηκε ένα παραθυράκι σε αυτή την απόφαση, ότι δηλαδή σε εξαιρετικές περιπτώσεις -με την ευλογία της ανώτατης εκκλησιαστικής αρχής- η συμμετοχή αυτή μπορεί να επιτραπεί.
Η τροποποίηση αυτή συνδέεται με το γεγονός ότι σήμερα σε αρκετές χώρες, όπως στην Ουκρανία, υπάρχουν σχισματικές κοινότητες, στους εκπροσώπους των οποίων (αποκαλούν τους εαυτούς τους ιερείς ή επισκόπους) δεν απαγορεύεται να συμμετέχουν στις εκλογές.
Όταν για παράδειγμα ένας σχισματικός ιερωμένος θέτει υποψηφιότητα για κάποια αιρετή αρχή, η Εκκλησία μπορεί να δώσει την ευλογία της στον κανονικό ιερωμένο της να μετάσχει στις εκλογές για αυτή την αρχή».
Παγκόσμιος πρέσβης της Ρωσίας
Σήμερα, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει στενή συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών.
«Συγκεκριμένα -είπε- έχει δημιουργηθεί ομάδα εργασίας η οποία συνέρχεται δυο φορές το χρόνο.
Επιπλέον, σχεδόν καθημερινά η ΡΟΕ έχει συνεργασία με το ΥΠΕΞ σε διάφορους τομείς.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Εκκλησία ποτέ δεν αποτέλεσε -και αυτό αφορά και την εξωτερική πολιτική- φορέα οποιωνδήποτε ιδεών του ρωσικού κράτους.
Η εκκλησία διαθέτει τη δική της ατζέντα και τα δικά της συμφέροντα στο διεθνές πεδίο.
Συχνά όμως τα συμφέροντα αυτά συμπίπτουν εν μέρει είτε εξολοκλήρου με τα κρατικά.
Ως παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί η θέση της ρωσικής ηγεσίας και της ΡΟΕ για τη Συρία, αλλά και για τη Μέση Ανατολή γενικότερα.
Για εμάς ένα από τα σημαντικότερα θέματα σήμερα αποτελεί η προστασία των χριστιανών που διαμένουν στη Μ. Ανατολή».
Τέλος, ο επικεφαλής των διεθνών σχέσεων δεν αποκλείει ότι μετά τη συνάντηση του προέδρου της Ρωσίας κ. Πούτιν με τον Πάπα της Ρώμης, είναι πιθανό και ο ρώσος Πατριάρχης να συναντηθεί με τον Ποντίφικα.
Επίσης, ο μητροπολίτης θεωρεί ότι η διδασκαλία των αρχών των θρησκευτικών πολιτισμών και κοσμικής ηθικής στα σχολεία από ιερείς και θεολόγους, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως παρέμβαση στην δημόσια ζωή του κράτους.