ΤΕΕΣ – Πραγματοποιήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2023 στο κεντρικό τζαμί της Μόσχας το ΙΘ΄ Διεθνές Μουσουλμανικό Φόρουμ με τίτλο «Ο ρόλος των θρησκευτικών ηγετών στην υπεράσπιση των πνευματικών ηθικών αξιών και την ενίσχυση της ειρήνης και της ασφάλειας» με οργανωτή την Πνευματική Διεύθυνση Μουσουλμάνων της Ρωσικής Ομοσπονδίας και τη συμμετοχή του Συμβουλίου Μουφτήδων της Ρωσίας, του Ισλαμικού Ινστιτούτου Μόσχας, του Ιδρύματος Υποστήριξης Ισλαμικής Επιστήμης, Πολιτισμού και Παιδείας.
Ως επίτιμος προσκεκλημένος συμμετείχε στην εκδήλωση ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος, συνοδευόμενος από τον γραμματέα του ΤΕΕΣ επί των διαθρησκειακών σχέσεων διάκονο Ηλία Κασίτσιν και τον βοηθό του προέδρου του ΤΕΕΣ διάκονο Νικόλαο Βάσιν.
Στην τελετή ενάρξεως του συνεδρίου με συντονιστή τον Α΄ αντιπρόεδρο της Πνευματικής Διεύθυνσης Μουσουλμάνων Ρωσίας Νταμίρ Μουχεντίνοφ ανεγνώσθησαν τα μηνύματα του αναπληρωτή προϊσταμένου του Γραφείου του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας Μ. Μαγκομέντοφ και του αντιπροέδρου της κυβέρνησης της Ρωσίας Μ. Χουσνούλιν. Επίσης, μίλησε ο πρόεδρος του Συμβουλίου Μουφτήδων της Ρωσίας και της Πνευματικής Διευθύνσεως Μουσουλμάνων της Ρωσικής Ομοσπονδίας μουφτής σεΐχης Ραβίλ Γκαϊνουτίν, ο οποίος μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στη επετειακή συνεδρία του Διαθρησκειακού Συμβουλίου της Ρωσίας που συνήλθε στις 7 Δεκεμβρίου 2023 υπό την προεδρία του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου και τόνισε τη σημασία της ανάπτυξης της συνεργασίας ορθοδόξων και μουσουλμάνων και της κοινής υπεράσπισης των παραδοσιακών πνευματικών και ηθικών αξιών.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ καλωσόρισε τους οργανωτές και τους μετέχοντες του φόρουμ και στην παρέμβασή του επεσήμανε τον μοναδικό χαρακτήρα συνεργασίας μεταξύ των θρησκειών και των λαών, που έχει διαμορφωθεί στη Ρωσία. Αναφερόμενος στη συμβολή των θρησκευτικών ηγετών στην ενίσχυση των παραδόσεων, της ειρήνης και της ασφάλειας ο μητροπολίτης Αντώνιος παράθεσε τα λόγια του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου από την ομιλία του στη συνεδρία του Διαθρησκειακού Συμβουλίου της Ρωσίας στις 7 Δεκεμβρίου: «Οι θρησκευτικοί ηγέτες της χώρας καλούνται να συνεισφέρουν στην ενίσχυση της ενότητας της ρωσικής κοινωνίας, αποτελώντας παράδειγμα φιλίας και ομόνοιας. Είμαι πεπεισμένος ότι η συσσωρευμένη από εμάς και τους προγόνους μας εμπειρία οικοδόμησης της ειρήνης μεταξύ θρησκειών θα υπηρετεί και εφεξής την ευημερία και την πρόοδο ολόκληρης της κοινωνίας μας».
Ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ επεσήμανε τις σπουδαίες κατευθύνσεις συνεργασίας μεταξύ ορθοδόξων και μουσουλμάνων, οι οποίες καλούνται να απαντήσουν στις σημερινές προκλήσεις: πολεμικές συγκρούσεις, προστασία των πιστών και των θρησκευτικών ιερών σεβασμάτων, απόκρουση της εξαπλώσεως των εξτρεμιστικών ιδεών. Παρατέθηκε το χωρίο από τη Δήλωση του Διαθρησκειακού Συμβουλίου της Ρωσίας από τις 7 Δεκεμβρίου 2023: «Η δύναμή μας έγκειται στην ενότητα με διαφύλαξη της ταυτότητας και της πολυμορφίας των θρησκειών και των πολιτισμών».
Ο μητροπολίτης Αντώνιος ολοκλήρωσε την παρέμβασή του με τα λόγια του Εκκλησιαστή: «Τέλος λόγου, τὸ πᾶν ἄκουε· τὸν Θεὸν φοβοῦ καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ φύλασσε, ὅτι τοῦτο πᾶς ὁ ἄνθρωπος» (Εκκλ. 12,13), εκφράζοντας την ελπίδα για επιτυχή συνεργασία μεταξύ των κοινοτήτων των παραδοσιακών θρησκειών.
Ανάμεσα στους ομιλήσαντες και συμμετέχοντες στο φόρουμ ήταν μουφτήδες και εκπρόσωποι του ισλάμ από διάφορες μουσουλανικές χώρες όπως τη Συρία, την Αλγερία, την Τυνησία, την Τουρκία, το Ιράν κ.ά.
Στο περιθώριο του φόρουμ πραγματοποιήθηκε η τελετή υπογραφής συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Θρησκευτικών Υποθέσεων και Βακουφίων της Αλγερίας και της Πνευματικής Διευθύνσεως Μουσουλμάνων της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Με το πέρας των εργασιών οι συμμετέχοντες υιοθέτησαν το τελικό ανακοινωθέν.