Μια δέηση για ειρήνη στην Ουκρανία περιελέμβανε μεταξύ άλλων το Μήνυμα των Χριστουγέννων (παλαιό ημερολόγιο) του Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλου.
Αναλυτικά το μήνυμα:
“Μήνυμα Χριστουγέννων του Αγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κυρίλλου”
Μήνυμα Χριστουγέννων του Αγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κυρίλλου
προς τους αρχιερείς, ιερείς, μονάζοντες και όλα τα πιστά τέκνα της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσσίας
Πεφιλημένοι εν Κυρίω Αγιοι Αρχιερείς, σεβαστοί πατέρες, οσιώτατοι μοναχοί και μοναχές, αγαπητοί αδελφοί!
Επί τη κοσμοσωτηρίω εορτή της του Χριστού Γεννήσεως τη αγία νυκτί ταύτη απευθύνω τον λόγον μου εις όλους υμάς κατοικούντας μεν εις διαφόρους χώρας, πόλεις και πολίχνες, απαρτιζομένους δε την Μίαν Ορθόδοξον Εκκλησίαν της Ρωσσίας δια να προσφέρω υμίν τας ολοθύμους μου ευχάς και προσρήσεις. Αγαπητοί μου, μετ’ευχών όπως πληρωθώμεν οι άπαντες πνευματικής χαράς από κοινής συμμετοχής εις την μεγάλην πανήγυριν ταύτην και απολαύσωμεν του συμποσίου της πίστεως οι υιοί και θυγατέρες του Θεού και φίλοι του Χριστού (Ιω. 15.15) όντες, εγκαρδίως προσαγορεύω υμάς.
Θεωρούντες νυν το Μυστήριον της Θείας Ενανθρωπήσεως προσπαθούμεν να καταλάβωμεν το νόημα του προ δύο χιλιετιών εν Βηθλεέμ γεγονότος και την αναφοράν του εις ημάς και εις τους σύγχρονούς μας.
Γράφει ο Άγιος Απόστολος Παύλος: «Ότε δε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, εξαπέστειλεν ο Θεός τον υιόν αυτού, γενόμενον εκ γυναικός, γενόμενον υπό νόμον, ίνα τους υπό νόμον εξαγοράση, ίνα την υιοθεσίαν απολάβωμεν» (Γαλ. 4. 4-5). Τι δε όμως προηγείτο του πληρώματος του χρόνου τούτου; Όλη η μέχρι της Γεννήσεως του Χριστού ιστορία της ανθρωπότητος είναι μία κατ’ουσίαν αναζήτησις του Θεού ότε τα καλύτερα μυαλά κατέβαλον προσπάθειες όπως καταλάβουν το ποίος αποτελεί πηγήν εκείνης της υπερφυσικής δυνάμεως, παρουσίαν της οποίας εις την ζωή του ούτως η άλλως αισθάνεται κάθε άνθρωπος.
Εις την πορείαν της αναζητήσεως του Θεού εν τη προσπαθεία να φθάσουν εις την αλήθειαν οι άνθρωποι περιέπεσαν εις ποικίλες πλάνες. Όμως ούτε ο αρχέγονος φόβος του ανθρώπου έναντι των φοβερών φαινομένων της φύσεως, ούτε και η θεοποίησις των φυσικών στοιχείων, των ειδώλων και ενίοτε του εαυτού του, αλλά ούτε και οι επιμέρους ελλάμψεις των ειδωλολατρών φιλοσόφων δεν οδήγησαν τους ανθρώπους εις τον αληθινόν Θεόν. Καί «επειδή γαρ ουκ έγνω ο κόσμος διά της σοφίας τον Θεόν» (Α’ Κορ. 1.21) ευδόκησεν ο Θεός ο Ίδιος να κατέβη εις τους ανθρώπους. Διά των πνευματικών οφθαλμών καθορώμεν μεγάλο το της ευσεβείας μυστήριον. Ο Πλάστης εξομοιούται τω πλάσματι, προσλαμβάνει την ανθρώπινην φύσιν, εξευτελίζεται, πεθαίνει επί του σταυρού και ανασταίνεται. Όλα αυτά είναι πέραν από κάθε αθρώπινην κατανόησιν και αποτελούν θαύμα, δια του οποίου δίδεται εις τους ανθρώπους η πλήρης αποκάλυψις του Θεού περί Εαυτού Του.
Ο Χριστός εγεννήθη και ηύρεν την ελπίδα ο κόσμος, ο Χριστός εγεννήθη και βασιλεύει εις τον αιώνα η αγάπη, ο Χριστός εγεννήθη και κατέβη εις την γην ο ουρανός, ο Χριστός εγεννήθη και την οδόν δεικνύει την απλανήν προς τον Θεόν ο αστήρ , ο Χριστός εγεννήθη και εις τον θρίαμβον του κακού ουδείς πιστευέτω, διότι τη γαρ χάριτί εσμέν σεσωσμένοι διά της πίστεως· και τούτο ουκ εξ ημών, Θεού το δώρον (Εφ.2.8).
Εν αναμονή της ελεύσεως του Μεσσίου αναφωνεί ο Προφήτης ῾Ησαΐας: «μεθ᾿ ημών ο Θεός» (Ης. 8.10). Τα θεόπνευστα αυτού λόγια μέχρι σήμερον αποτελούν πηγήν αφάτου χαράς δι’εκατομμύρια χριστιανούς. Ο εν Βηθλεέμ γεννηθείς Κύριος γεννάται εν ταίς καρδίαις ημών και μεθ’ημών παραμένει εάν μένομεν πιστοί εις Αυτόν και εις την υπ’Αυτού ιδρυθείσαν Εκκλησίαν. Μεθ’ήμών είναι ότε ποιούμεν τα καλά ημών έργα. Μεθ’ήμών είναι ότε βοηθούμεν τους πλησίον. Μεθ’ήμών είναι ότε συμπάσχομεν και συμπονούμεν. Μεθ’ήμών είναι ότε εργαζόμεθα διά την συμφιλίωσιν των αντιπάλων. Μεθ’ήμών είναι ότε συγχορούμεν και ου μνησικακούμεν. Μεθ’ημών είναι ότε προσευχόμεθα και μετέχομεν των εκκλησιαστικών Μυστηρίων και πολλώ μάλλον του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.
Η εορτή της του Χριστού Γεννήσεως είναι διά το πλέον σημαντικόν: καλούμεθα να αγαπώμεν τον Θεόν και να Τον υπηρετούμεν ως Σωτήραν ημών, χαρίσαντα τη σωτηρία παντί τω έθνει και δι’ όλας τας εποχάς. Αυτός είναι ο Οποίος και τώρα απλώνει εις όλους ημάς την αγκαλιά Του. Μανθάνοντες την αληθινήν λατρείαν του Θεού και την ευλαβήν παράστασιν ενώπιον Αυτού συνάμα διδασκόμεθα να υπηρετώμεν, εν τη πίστει δι’ αγάπης ενεργουμένη (Γαλ. 5.6), και τον πλησίον ημών.
Καί είναι ολίγον το οποίον μας λείπει να αναπληρώσωμεν και τούτο είναι διά της ιδίας υπακοής, της εμπιστοσύνης εις τα λόγια του Κυρίου και της επιθυμίας εκπληρώσεως των εντολών Αυτού να ανταποκριθώμεν εις την ενέργειαν της σωστικής χάριτος του Θεού. Πάρα πολλά πράγματα ουχί μόνον εντός αλλά και πέριξ ημών θα αλλάξουν εάν ενστερνισθώμεν την μεγάλην αλήθειαν ταύτην. Θα είμεθα ικανοί να προσδιορίσωμεν ορθώς τας αξιολογικάς προτεραιότητας, δυνησόμεθα αινούντες και ευχαριστούντες τον Θεόν ειρηνικώς, εν ησυχία και ασφαλεία να ακολουθήσομεν την άνωθεν προδιαγεγραμμένην ημίν πορείαν ζωής.
Προκειμένου να φθάσωμεν εις την κατάστασιν του πνεύματος ταύτην δέον όπως είμεθα χριστιανοί Ορθόδοξοι ουχί εις τας κοινωνικάς μόνον δημοσκοπήσεις, αλλά εις τας βαθείας ημών πεποιθήσεις και τον τρόπον ζωής, ον τρόπον ένθερμοι πιστοί και αγαπώντες τον Θεόν ήσαν οι ευλαβείς ημών πρόγονοι. Μεταξύ αυτών διακρίνεται ιδιαιτέρως ο Άγιος Βαπτιστής των Ρως, ισαπόστολος και μεγάλος πρίγκιψ Βλαδίμηρος, την χιλιετηρίδα από οσιακής αυτού κοιμήσεως θα εορτάσωμεν φέτος. Εις αυτόν ακριβώς οφείλομεν το ότι ηξιώθημεν της υψηλής χριστιανικής κλήσεως και εν τω συνόλώ αποτελούμεν την μίαν οίκογενείαν των αδελφών Ορθοδόξων λαών της ιστορικής Ρως. Ούτως ην, είναι και θα είναι. Καί ουδεμία πρόσκαιρη τρικυμία και δοκιμασία, ουδεμία εξωτερική δύναμις θα είναι δυνατόν να διαλύσει τας μακραίωνας πνευματικάς και πολιτιστικάς σχέσεις των διαδόχων των εν τη βαπτιστική κολυμβήθρα του Κιέβου βαπτισθέντων.
Κατ’αυτάς τας αγίας ημέρας των Χριστουγέννων παν το πλήρωμα της Εκκλησίας και εγώ ως διάπυρος ευχέτης δεόμεθα υπέρ της ειρήνης εις την γην της Ουκρανίας. Ανεξαρτήτως τόπου διαμονής, πολιτικών απόψεων και προτιμήσεων των τέκνων αυτής η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ρωσσίας επιτελεί την υπό του Ιδίου του Χριστού ανατεθείσαν εις αυτήν υπεύθυνον αποστολήν (Ματθ. 5.9). Έπραξε και πράττει το παν εφικτόν προκειμένου να συμφιλιώσει τους ανθρώπους και να τους στηρίξει εις την αντιμετώπισην των συνεπειών της έχθρας.
Η αμαρτία είναι η βάσις της κάθε αντιπαραθέσεως, του μίσους και του διχασμού. Συμφώνως προς τον Όσιον Ιουστίνο του Τσέλιε αύτη «με κάθε δύναμή της εκείνο που διαπράττει είναι να καθιστά τον άνθρωπον άθεον και απάνθρωπον» (του Οσίου Ιουστίνου Πόποβιτς «Φιλοσοφικοί κρημνοί»). Καί βλέπομεν εις ποιαν κολασμένην κατάστασιν ευρίσκεται καμία φορά ο απωλέσας την θεόσδοτην αξιοπρέπειαν άνθρωπος.
Η Εκκλησία δε εξ ονόματος του Θεού εν αόκνω διακονία αυτής ευαγγελιζομένη τοις ανθρώποις «χαράν μεγάλήν» (Λκ. 2.10) της Γεννήσεως του Σωτήρος, καλεί πάντα γηγενή να πιστεύσει και να βελτιωθεί. Προτείνει την οδόν της αναβάσεως: από της αναζητήσεως του Θεού εις την Θεογνωσίαν, από της Θεογνωσίας εις την Θεοκοινωνίαν, από της Θεοκοινωνίας εις την ομοίωσιν του Θεού. Ο κατά τον 4 αιώνα μ.Χ. εν Αλεξανδρεία ζήσας Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας συγκλονιστικώς εξέφρασε τον σκοπόν της ελεύσεως του Σωτήρος εις τον κόσμον: «Ο Θεός ενηνθρώπησε, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν». Ουχί κατά φύσιν αλλά κατά χάριν του Θεού. Όλον το μακραίωνον βίωμα της Εκκλησίας επιμαρτυρεί ότι η όντως μεταμόρφωσις και θέωσις πραγματούται διά της ενεργείας της χάριτος εν τη οικειοθελή συνεργία του Θεού και του ανθρώπου. Καί τούτο επιτυγχάνεται διά του εν υπακοή εις τον Θεόν κόπου και μόχθου και ουχί διά της υποχωρήσεως εις τον διαβολικόν πειρασμόν του όφεως, του προτείναντος τους προπάτορας να γευθούν του καρπού του δένδρου της γνώσεως καλού και κακού προκειμένου αμέσως να γίνουν ως θεοί (Γεν. 3.5). Όστις βιώνει συμφώνως προς την πίστιν του γνωρίζει ότι η πιστότης προς τον Θεόν είναι εκείνη η οποία δεν τον αφήνει να παρασύρεται εις τα κακά έργα και τους κακούς λογισμούς, είναι η πίστις η οποία αποτελεί έμπνευσιν διά τους αγώνες και τους κόπους εις δόξαν Θεού και επ΄αγαθώ των πλησίον.
Συγχαίρων όλους υμάς διά την μεγάλην εορτήν της του Χριστού Γεννήσεως και της Πρωτοχρονιάς θα ήθελον να ευχηθώ υμίν καλήν υγείαν, ειρήνην, ευημερίαν και πλουσίαν βοήθειαν άνωθεν διά την απρόσκοπτον συνέχισιν της πορείας ακολουθώντες τον Κύριον και Σωτήρα ημών Χριστόν.
Ο δε Θεός πάσης χάριτος, ο καλέσας υμάς εις την αιώνιον αυτού δόξαν εν Χριστώ ᾿Ιησού…αυτός καταρτίσει υμάς, στηρίξει, σθενώσει, θεμελιώσει· αυτώ η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων· αμήν (Α’ Πετρ. 5.10-11).
† ο Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών
Κύριλλος
Εν Μόσχα,
Χριστούγεννα
2014/2015