Του Μανώλη Κείου
“Ουδέποτε η Ελλάδα αναφέρθηκε σε στρατιωτική επέμβαση, ουδέποτε κατονόμασε δράστη της χρήσης χημικών όπλων”, ξεκαθάρισε ο υπουργός Εξωτερικών κατά την ενημέρωση της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων για το θέμα της Συρίας.
Μίλησε και για το Πατριαρχείο και τους Χριστιανούς στην περιοχή και σχολίασε πως “θέλουμε να βοηθήσουμε το Πατριαρχείο, θέλουμε να βοηθήσουμε τους χριστιανικούς πληθυσμούς”.
Ο κ. Βενιζέλος επισήμανε πως η Ελλάδα καταδίκασε τη χρήση των χημικών, αυτή καθεαυτή και σε καμία δήλωση της ελληνικής κυβέρνησης, δεν έγινε μνεία δράστη, ακριβώς-όπως είπε- “διότι περιμένουμε να αποφανθεί η διεθνής κοινότητα, μέσα από τις προβλεπόμενες διαδικασίες, ει δυνατόν και αυτό είναι το ευκταίο και το αναγκαίο, στο επίπεδο του ΟΗΕ δηλαδή του Συμβουλίου Ασφαλείας.”
Για τους πρόσφυγες τόνισε “προετοιμαζόμαστε για την αντιμετώπιση του προσφυγικού κύματος και η μόνη πρακτική αντιμετώπιση είναι, όταν τίθενται φραγμοί στα σύνορα που έχουν χώρες όπως η Τουρκία που μας απασχολεί εμάς, απευθείας με τη Συρία.” ενώ έστειλε και μήνυμα λέγοντας “Ο πρόσφυγας δεν είναι εχθρός, ούτε ο χωρίς χαρτιά μετανάστης είναι εχθρός. Κανένας άνθρωπος δεν είναι εχθρός”.
Κατά τα λοιπά μιλώντας πάντα για την κατάσταση στη Συρία ανέφερε:
“Εκατό χιλιάδες νεκροί, δύο εκατομμύρια πρόσφυγες, πέντε εκατομμύρια εκτοπισμένοι μέσα στα όρια της συριακής επικράτειας, ολόκληρες περιοχές που έχουν εγκαταλειφθεί και καταστραφεί. Βέβαια, αυτό αφορά κάθε Σύριο πολίτη, ανεξαρτήτως θρησκεύματος και ανεξαρτήτως ειδικότερης φυλετικής ή εθνοτικής αναφοράς, αλλά οφείλω να κάνω μια πιο συγκεκριμένη αναφορά στους χριστιανικούς πληθυσμούς, πληθυσμούς είτε ελληνορθόδοξους που ανήκουν στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, είτε Συροϊακωβίτες Μονοφυσίτες, που και αυτοί πλήττονται σε πολύ μεγάλο βαθμό.
(…) Πουθενά αλλού μειονότητες δεν παίζουν τόσο πολύ σημαντικό ρόλο στη διακυβέρνηση, στο παλιό καθεστώς, και, ως εκ τούτου, τα βασικά στερεότυπα, με τα οποία εργάζεται κανείς αναλυτικά, σε σχέση με την λεγόμενη αραβική άνοιξη και τον αραβικό κόσμο, δεν λειτουργούν στην περίπτωση της Συρίας, όπου δημιουργούνται εξαιρετικά αντιφατικές και πολύπλοκες καταστάσεις, τόσο όταν αναλύει κανείς το καθεστώς Άσαντ όσο και όταν αναλύει κανείς την αντιπολίτευση.
Περί γεωγραφίας και ενέργειας…
Ιδιαίτερα σημαντικά ήταν όσα είπε για τον ενεργειακό χάρτη της περιοχής σε σχέση και με τις διάφορες θρησκευτικές ομάδες. “Η Συρία, από εκεί που ήταν μια χώρα που μαζί με την Ιορδανία, μπορούσε να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, έχει γίνει η ίδια ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Γνωρίζετε πολύ καλά ποια είναι η εικόνα του ενεργειακού χάρτη στη Συρία, από πλευράς φυσικών πόρων, από πλευράς εγκαταστάσεων και από πλευράς αγωγών” σχολίασε και συμπλήρωσε “Γνωρίζετε, επίσης, πως είναι διατεταγμένα τα πράγματα στο χάρτη, ποια είναι η διαστρωμάτωση σε σχέση με τις διάφορες θρησκευτικές ομάδες και την γεωγραφική τους θέση, σε σχέση με τα παράλια της χώρας και σε σχέση με την ενδοχώρα. Το λέω αυτό γιατί είναι προφανές, ότι πόλεις που είναι ταυτόχρονα και μεγάλα μεσογειακά λιμάνια, πόλεις, οι οποίες δίνουν διέξοδο στην ανατολική Μεσόγειο, όπως η Λαττάκεια και η Ταρτούς, παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο για τις σχέσεις με χώρες όπως η Ρωσία, το Ιράν, που είχαν και έχουν παραδοσιακούς δεσμούς με το καθεστώς Άσαντ στη Συρία.”
Ανέφερε ακόμη πως το Μάρτιο είχαμε για πρώτη φορά περιστατικό χρήσης χημικών όπλων περιορισμένης σχετικά έκτασης, για το οποίο ποτέ δεν οριστικοποιήθηκε η εικόνα της διεθνούς κοινότητας σε σχέση με τα αίτια του, την έκταση του και τον πραγματικό δράστη του. Επισήμανε πως τότε εκφράστηκαν όμως πολύ σοβαρές υπόνοιες και συγκεντρώθηκαν ενδείξεις, που έστρεφαν το ενδιαφέρον προς την αντιπολίτευση, λόγω του χειροποίητου χαρακτήρα χημικών όπλων που δημιουργήθηκαν. “Θυμάστε φαντάζομαι τις συγκεκριμένες καταγγελίες που έκανε η κα Ντελ Πόντε, πρώην εισαγγελέας στο ειδικό διεθνές ποινικό δικαστήριο για την τέως Γιουγκοσλαβία.” σχολίασε…
Από το Μάρτιο έως τις 21 Αυγούστου 2013, δεν είχαμε άλλο περιστατικό χρήσης χημικών όπλων και ξαφνικά, εκεί που το ενδιαφέρον όλης της διεθνούς κοινότητας ήταν στραμμένο στην ανάγκη να επαναληφθεί η πολιτική διαδικασία για την αναζήτηση μιας οριστικής λύσης συμβιβαστικού χαρακτήρα, να επαναληφθεί η συνάντηση της Γενεύης και να πάμε από τη Γενεύη Ι, στη Γενεύη ΙΙ με την, ει δυνατόν, χωρίς προϋποθέσεις, συμμετοχή όλων των παραγόντων, άρα και του καθεστώτος Άσαντ και της αντιπολίτευσης, είχαμε ξαφνικά ένα βάρβαρο περιστατικό εκτεταμένης σχετικά χρήσης χημικών όπλων, χρήση, η οποία έχει επιβεβαιωθεί από ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως είναι οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα» και το οποίο, το σύνολο σχεδόν των χωρών μελών της Ε.Ε. και ο Αραβικός Σύνδεσμος και φυσικά οι ΗΠΑ και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, έχουν αποδεχθεί ότι έχει συντελεσθεί οπωσδήποτε.
Είπε ακόμη πως ο ΟΗΕ έστειλε τους επιθεωρητές του, με την εντολή να διαπιστώσουν μόνο εάν έγινε χρήση χημικών όπλων και όχι το ποιος έκανε τη χρήση αυτή.
“Γι’ αυτό και δεν αναμένεται από το πόρισμα των επιθεωρητών του ΟΗΕ, απάντηση στο ερώτημα του ποιος έκανε, αλλά του αν έγινε, κάτι που τελικώς, κανείς δεν αμφισβητεί, ούτε το ίδιο το καθεστώς Άσαντ, ότι δηλαδή έγινε χρήση χημικών όπλων. Απλώς, δεν αποδέχεται την ευθύνη για το γεγονός ότι έγινε χρήση χημικών όπλων.” τόνισεο κ. Βενιζέλος.
Η θέση της Ελλάδος
Σύμφωνα με τον κ. Βενιζέλο η χώρα μας διετύπωσε εξαρχής μια θέση, η οποία προβάλει δύο μεγάλα κεντρικά σημεία:
Το πρώτο είναι η απερίφραστη, καθαρή και αυστηρή καταδίκη της χρήσεως χημικών όπλων, η καταδίκη κάθε απόπειρας να παρεμποδιστεί το έργο των εμπειρογνωμόνων, ερευνητών του ΟΗΕ.
Το δεύτερο σημείο της ελληνικής θέσης είναι ότι, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να διαφυλαχθεί η πολιτική διαδικασία και ότι η λύση στη Συρία μπορεί να δοθεί μόνο μέσα από την Γενεύη ΙΙ, αλλά και πάλι, η Γενεύη ΙΙ είναι μια διαδικασία, που χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, το οποίο θα μπορεί πράγματι να εφαρμοστεί. Και αυτό δεν μπορεί να το διαμορφώσουν μόνο οι Σύριοι παράγοντες, οι οποίοι θα πάνε στη Γενεύη ΙΙ.
Η χριστιανική Συρία
Σχετικά με το Πατριαρχείο και τους χριστιανικούς πληθυσμούς ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ανέφερε:
“Και, βεβαίως, πρέπει να εκδηλώνουμε το ενδιαφέρον μας για τους δεσμούς τους ιστορικούς που έχουμε με την χριστιανική Συρία, με το Πατριαρχείο Αντιοχείας, με το οποίο είμαστε σε πάρα πολύ στενή επαφή, προσπαθούμε να το στηρίξουμε, ένα Πατριαρχείο το οποίο είναι πολλαπλά εμπερίστατο. Γιατί πήγε στη Δαμασκό, έφυγε από τη Δαμασκό, πήγε στο Λίβανο, έχει υποστεί όλο τον πόλεμο του Λιβάνου και τη μεταφορά της Θεολογικής Σχολής του Μπαλαμάντ, τη δεκαετία του ’70, στη Θεσσαλονίκη, εξ ου και ο Πατριάρχης Αντιοχείας και ο κατ’ αίμα αδελφός του απαχθείς Μητροπολίτης Χαλεπίου, έχουν σπουδάσει στη Θεσσαλονίκη και είναι ελληνομαθείς και Έλληνες πολίτες, εκτός από Σύριοι πολίτες. Βεβαίως, έχει πολύ μεγάλη σημασία η προστασία του μικρού πληθυσμού Ελλήνων που είναι εγκατεστημένοι στη Συρία, τους οποίους υπολογίζουμε με βάση τις αναφορές της Πρεσβείας στη Βηρυτό που έχει την εποπτεία και του δικτύου των επιτίμων Προξένων, σε περίπου 1.500 άτομα.
Υπάρχει δίκτυο προστασίας των Ελλήνων πολιτών στη Συρία, μέσω των επιτίμων Προξενείων, σε συνεργασία με την Ε.Ε., εφόσον χρειαστεί να απομακρυνθούν. Υπάρχει διαρκής επικοινωνία, η οποία τελικά όμως αφορά ελάχιστες δεκάδες ενδιαφερομένων, εντυπωσιακά μικρό αριθμό ενδιαφερομένων και φυσικά υπάρχει όλη η προετοιμασία με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία Εθνικής Αμύνης, Δημόσιας Τάξης, Ναυτιλίας & Αιγαίου, Υγείας, Εσωτερικών, σε σχέση με πιθανό κύμα προσφύγων από τη Συρία που θα φτάσει όμως στην Ελλάδα σε δεύτερο στάδιο. Διότι τα χερσαία σύνορα είναι αυτά που δέχονται τον μεγάλο όγκο, η Ιορδανία, ο Λίβανος, η Αίγυπτος σε πολύ μεγάλο βαθμό μέσω του Σινά.”
Για την Αίγυπτο
Τέλος ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε και στο θέμα της Αιγύπτου λέγοντας: “Μας συνδέουν δεσμοί ιστορικοί, βαθύτατοι, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, η Ιερά Μονή του Σινά, σε μια περιοχή, η οποία είναι κομβική για τις εξελίξεις. Κυρίως το βόρειο Σινά, αλλά και το νότιο Σινά που βρίσκεται η Μονή, οι ιστορικές ελληνικές κοινότητες στην Αλεξάνδρεια, στο Κάιρο, στο Σουέζ, σε άλλες πόλεις, η νέα οικονομική ελληνική παρουσία στην Αίγυπτο που είναι πολύ σημαντική. Η Ελλάδα είναι ο πέμπτος ξένος επενδυτής στην Αίγυπτο. Έχουμε πολύ σημαντικές μονάδες, παραγωγικές και τραπεζικές. Βέβαια έχουμε κοινά ενδιαφέροντα.”
Στη δευτερολογία του μάλιστα αναφέρθηκε εκτενέστερα στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης λέγοντας: “Μιλήστε να δείτε τι λέει το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, η Μονή του Σινά, την οποία δεν έκλεισε καμία αιγυπτιακή Κυβέρνηση, απλώς, δεν πηγαίνουν τουρίστες. Η Μονή εξέδωσε ανακοίνωση και τα εξηγεί τα θέματα αυτά. Μιλήστε με τις ελληνικές κοινότητες, μιλήστε με τους Έλληνες τους εγκατεστημένους στην Αίγυπτο, μιλήστε για να σας πουν πώς έχουν βιώσει τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων.”