Του Χρήστου Κουτσογιαννόπουλου
Στη διάσκεψη υψηλού επιπέδου των Υπουργών Ενέργειας στη Ρώμη στις 18 Νοεμβρίου 2014 με θέμα «κτίζοντας μια ευρωμεσογειακή ενεργειακή γέφυρα» ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Μανιάτης μετά την συνάντηση με τους ομολόγους του της Κύπρου του Ισραήλ και του αντιπρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιου για θέματα ενέργειας ενημέρωσε τους δημοσιογράφους για τις σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας- Κύπρου και Ισραήλ και για την νέα σελίδα που ανοίγει με τον αγωγό φυσικού αερίου East Med Pipeline 1.650 χλμ στο ενεργειακό γίγνεσθαι της ΝΑ. Μεσογείου.
Στη διάσκεψη αυτή ο Ισραηλινός υπουργός ζήτησε να συμμετάσχει άμεσα η χώρα του στον αγωγό East Med Pipeline. Πρόκειται για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου αποτέλεσμα συνεργασίας της Ελλάδας και της Κύπρου, ο οποίος με τη νέα αυτή εξέλιξη θα μπορεί να μεταφέρει αέριο από τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου προς την Ευρώπη. Το Ισραήλ εκτός από τη συμμετοχή με τα κοιτάσματά του εξέφρασε ενδιαφέρον να πάρει μέρος και στην κατασκευή του αγωγού. Υπενθυμίζεται ότι ο αγωγός East Med Pipeline προβλέπεται να μπορεί να μεταφέρει από οκτώ μέχρι και 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ανά έτος.
Σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο της ΔΕΗ – Quantum Energy προχωρεί επίσης και το δεύτερο έργο που αφορά την ηλεκτρικήδιασύνδεση με υποθαλάσσιο καλώδιο Ισραήλ, Κύπρου και Κρήτης με την ονομασία EuroAsia Interconnector.Το υποθαλάσσιο καλώδιο θα έχει μήκος 1.518 χλμ εκ των οποίων τα 329 χλμ μεταξύ Κύπρου-Ισραήλ, τα 829 χλμ μεταξύ Κύπρου και Κρήτης και τα 310 χλμ μεταξύ Κρήτης και Αθήνας . Οι δέκα ομάδες εργασίας εργάζονται πυρετωδώς και συντονισμένα και η πρόοδός τους προπορεύεται του αρχικού προγραμματισμού. Προστίθεται ότι η κυπριακή Κυβέρνηση υπέβαλε αίτημα στην ΕΕ για αναγνώριση της ενεργειακής γέφυρας EuroAsia Interconnector ως διασυνοριακού έργου κοινών συμφερόντων. Ο λεπτομερής χάρτης πόντισης του καλωδίου είναι έτοιμος ενώ όλες οι ενδείξεις από τις μέχρι στιγμής αναλύσεις αγοράς επιβεβαιώνουν τη βιωσιμότητα του έργου.Τα ανωτέρω σημαντικά έργα πρόκειται να ενταχτούν στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της Ε.Ε. Αυτό πρακτικά σημαίνει πώς Θα εξασφαλιστεί μία πιο γρήγορη διαδικασία για την αδειοδότηση των έργων, ενώ επιτυγχάνεται και πρόσβαση σε ιδιωτική χρηματοδότηση, πέραν της χρηματοδότησης που θα τύχουν τα έργα από τις Βρυξέλλες.
Από τη στιγμή που το 2013 οι ΗΠΑ ακύρωσαν τους φιλόδοξους αγωγούς που υποστήριζαν και η Ρωσία το 2014 ανακοινώσε την εγκατάλειψη του φιλόδοξου προγράμματος του αγωγού φυσικού αερίου South Stream ποιοι οι αγωγοί φυσικού αερίου έμειναν ; O Blue Stream που συνδέει την Ρωσία μέσω Μαύρης θάλασσας με την Τουρκία, ο Trans Anatolian Natural Gas Pipeline (ΤΑΝΑΡ) από τοΑζερμπαϊτζάν προςτην Τουρκία και ο Trans Adriatic Pipeline ( ΤΑΡ) θαξεκινά από την Ελλάδα(Κήποι) προς τηνΑλβανία και την Ιταλία(San Foca) και θα συνδεθεί με τον TANAP. Οι αγωγοί που λειτουργούν και σχεδιάζονται μεταφέρουν φυσικό αέριο κυρίως από την Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν και αναπτύσσονται κατά το μεγαλύτερο μέρος τους το έδαφος της Τουρκίας και τα ερωτήματα που τίθενται είναι: Tι θα συμβεί εάν κάποιος «πείσει» την Άγκυρα να προχωρήσει σε κάθε είδους εκβιασμό προς τη Μόσχα, ή τι θα συμβεί εάν η Άγκυρα προσπαθήσει να παίξει «διπλό» παιχνίδιμεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας με επίκεντρο την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης;Τι μένει στην ουσία ως ένα νέο και ανεξάρτητο από την Ρωσία και την Τουρκία δίκτυο αγωγού φυσικού αερίου στην περιοχή της ΝA. Μεσογείου ;
Επί της ουσίας οι εξελίξεις αυτές ανοίγουν ακόμη περισσότερο το δρόμο για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων του Ισραήλ της Κύπρου και της Ελλάδος. Αυτό σημαίνει πώς η ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ είναι μονόδρομος γιατί τα έργα είναι εξαιρετικά μεγάλα από πλευράς γεωοικονομικής και στρατηγικής σημασίας, θα αποτελέσουν την αιχμή ή ένα από τα βασικά επιχειρήματα της ελληνικής κυβέρνησης για την ανακήρυξη της ΑΟΖ, αφού θα διέρχονται μέσω αυτής.To Ισραήλ τα έχει ήδη χαρακτηρίσει στρατηγικής σημασίας καθ’ ότι αποκτούν πρόσβαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση την οποία διακαώς επιθυμούν να προμηθεύσουν με το φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα που θα παράγουν.