Κεκοιμημένοι: Ο καθένας από εμάς πού επιθυμεί να εκφράσει την αγάπη του για τούς νεκρούς και να τούς βοηθήσει ουσιαστικά, μπορεί να το επιτύχει προσευχόμενος υπέρ των ψυχών τους…
και ειδικότερα μνημονεύοντας αυτούς στη Θεία Λειτουργία, όταν οι μερίδες πού τεμαχίζονται αποκόπτονται για ζώντες και νεκρούς αφήνονται να πέσουν μέσα στο Αίμα του Κυρίου με τις λέξεις:
Απόπλυναν Κύριε
τά αμαρτήματα των ενθάδε
μνημονευθέντων δούλων σου
τω Αιματί σου τω Aγίω
πρεσβείες της Θεοτόκου και πάντων σου των Aγίων.
Αμήν.
Δε μπορούμε να κάνουμε τίποτε καλύτερο ή σπουδαιότερο για τούς νεκρούς από το να προσευχόμαστε γι’ αυτούς, προσφέροντάς τους μνημόσυνο στη Θεία Λειτουργία. Το έχουν πάντα ανάγκη, ειδικά κατά τη διάρκεια εκείνων των σαράντα ημερών όπου η ψυχή του απελθόντος πορεύεται προς τις αιώνιες κατοικίες. το σώμα δεν αισθάνεται τίποτε τότε. Δε βλέπει τούς οικείους πού έχουν συγκεντρωθεί δέ μυρίζει το ευωδιαστό άρωμα των λουλουδιών, δεν ακούει τούς επικήδειους. Η ψυχή όμως αισθάνεται τις προσφερόμενες υπέρ αυτής προσευχές και είναι ευγνώμων στους ανθρώπους πού τις απευθύνουν και βρίσκεται πνευματικός κοντά τους.
Ω συγγενείς και αγαπημένοι του νεκρού!
Πράξετε γι’ αυτούς ότι έχουν ανάγκη και ότι είναι εντός της δικαιοδοσίας σας. Δώστε τα χρήματά σας όχι για να καλλωπίσετε εξωτερικά το φέρετρο και το μνήμα, αλλά για να βοηθήσετε όσους το χρειάζονται, εις μνήμην των αγαπημένων σας πού έφυγαν από τη ζωή, για να ενισχύσετε εκκλησίες, στις όποίες προσφέρονται προσευχές υπέρ αυτών.
Ελεήστε τους νεκρούς, φροντίστε για τις ψυχές τους. Μας περιμένει όλους ο ίδιος δρόμος, και όταν κι εμείς βρεθούμε εκεί πόσο πολύ θα ευχόμαστε να μας θυμάται κάποιος στις προσευχές του! Αξίζει λοιπόν να ελεήσουμε εμείς οι ίδιοι τούς νεκρούς.
Αμέσως αφού αναπαυθεί κάποιος, καλέστε ή ενημερώσετε έναν ιερέα, ώστε να διαβάσει τις «Προσευχές για την αναχώρηση τής ψυχής», τις οποίες η Εκκλησία έχει ορίσει να διαβάζονται πάνω από όλους τούς Ορθόδοξους Χριστιανούς μετά το θάνατό τους.
Προσπαθήστε, ει δυνατόν, να τελέσετε την κηδεία στην εκκλησία και να αναγνώσετε το Ψαλτήρι πάνω από τον απελθόντα μέχρι την κηδεία. Η κηδεία δε χρειάζεται να είναι περίτεχνη, αλλά πρέπει απαραιτήτως να είναι πλήρης, χωρίς συντομεύσεις, την ώρα εκείνη μη σκεφτείτε τον εαυτό σας και την άνεση σας, αλλά τον απελθόντα, από τον οποίο χωρίζεστε δια παντός.
Εάν υπάρχουν ταυτόχρονα και άλλοι, απελθόντες πού αναμένουν κηδεία στην εκκλησία, μην αρνηθείτε εάν σας προταθεί να τελέσετε την κηδεία για όλους μαζί είναι καλύτερο να τελείται μία κηδεία για δύο ή περισσότερους απελθόντες ταυτόχρονα, όταν οι προσευχές όλων των παρευρισκομένων προσφιλών προσώπων θα είναι ιδιαιτέρως ένθερμες, παρά να τελούνται ξεχωριστές διαδοχικές κηδείες και να συντομεύονται οι λειτουργίες εξ αιτίας έλλειψης χρόνου και ενέργειας αφού κάθε λέξη της προσευχής για τον αναπαυθέντα είναι ότι μία σταγόνα νερό για το διψασμένο. Κανονίστε οπωσδήποτε εκείνη την ώρα τα σχετικά με την τέλεση σαρανταλείτουργου, δηλαδή καθημερινή μνημόνευση στη Θεία Λειτουργία σε όλη τη διάρκεια των σαράντα ήμερών.
Συνήθως στους ναούς όπου τελείται καθημερινά Θεία Λειτουργία, οι απελθόντες οι οποιοι έχουν κηδευτεί εκεί μνημονεύονται επί σαράντα και πλέον ημέρες Εάν όμως η κηδεία γίνει σε ναό που δεν τελείται καθημερινά Θεία Λειτουργία, τότε οι ίδιοι οι συγγενείς θα πρέπει να φρoντίσoυν να ζητήσουν την τέλεση 4Οήμερουμνημόσυνου οπουδήποτε τελούνται Θείες λειτoυργίες.
Παρομοίως είναι καλό να στέλνουμε εισφορές για μνημόνευση των νεκρών σε μοναστήρια, όπως και στα Ιεροσόλυμα, όπου καθημερινά διεξάγεται προσευχή στους Αγίους Τόπους. Αλλά η διαδικασία της 40ήμερης δέησης υπέρ των νεκρών πρέπει να ξεκινήσει αμέσως μετά το θάνατο, όταν η ψυχή έχει ιδιαίτερη ανάγκη βοηθείας από την προσευχή επομένως, θα πρέπει να ξεκινούμε αυτό το μνημόσυνο στον κοντινότερο ναό όπου τελείται καθημερινώς Θεία Λειτουργία.
ΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΜΑΣ
ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΥΣ ΚΕΚΟΙΜΗΜΕΝΟΥΣ
1) ΘΕΙΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ (η υπέρτατη προσφορά είναι όταν πηγαίνουμε την λειτουργιά/πρόσφορο στην εκκλησία μαζί με ένα χαρτάκι με τα ονόματα υπέρ αναπαύσεως, που θέλουμε να διαβαστούν). Επίσης, κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, καλό είναι από μέσα μας να λέμε την ευχή “Κύριε Ιησού Χριστέ ανάπαυσον τις ψυχές των δούλων σου… (λέμε τα ονόματα)”. Αυτή τη στιγμή είναι ανοιχτοί οι ουρανοί και η προσευχή εισακούγεται άμεσα.
2) ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ (στις 40 μέρες, στους 3, 6 & 9 μήνες, στον χρόνο, στα 3 χρόνια, τα δυο μεγάλα ψυχοσάββατα, το Σαββάτο πριν της γιορτής του Αγίου Δημητρίου, την ημέρα της κοιμήσεως του κεκοιμημένου και όποια άλλη μέρα θέλουμε να βοηθήσουμε τους κεκοιμημένους μας).
3) ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΜΕ ΚΟΜΠΟΣΧΟΙΝΑΚΙ (σε κάθε κόμπο θα λέτε την ευχή : “Κύριε, Ιησού Χριστέ, ανάπαυσον τις ψυχές των κεκοιμημένων δούλων σου” ή “Κύριε Ιησού Χριστέ, μνήσθητι τις ψυχές των κεκοιμημένων δούλων σου” … και μετά λέτε όσα ονόματα θέλετε. Τα ονόματα θα τα λέτε μια φορά. Την προσευχή θα την επαναλαμβάνετε σε κάθε κόμπο, όσες φορές θέλετε. π.χ. 3 φορές το κομποσχοινάκι είναι το κατοστάρι).
4) ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΕΣ [υπάρχουν υλικές ελεημοσύνες (τρόφιμα, ρούχα, κ.α.), ή οικονομικές ελεημοσύνες (χρήματα, δωρεές) ή πνευματικές ελεημοσύνες (προσευχή με κομποσχοινάκι) ή όταν κάνουμε μια εργασία – εξυπηρέτηση για την ψυχή κάποιου δικού μας κεκοιμημένου (π.χ. βοήθεια σε συσσίτια της εκκλησίας, ή επίσκεψη ξένων ασθενών σε κάποιο νοσοκομείο, κ.α.)].
5) ΣΑΡΑΝΤΑΛΕΙΤΟΥΡΓΑ (Είναι 40 συνεχόμενες Θείες Λειτουργίες. Διαβάζονται στα μοναστήρια κατά την διάρκεια όλου του χρόνου. Στις πόλεις γίνονται σαρανταλείτουργα πριν τα Χριστούγεννα και μετά το Πάσχα.)
6) ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ (να εξομολογούμαστε συχνά γιατί η προσευχή μας είναι καθαρή και εισακούγεται. Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να εξομολογηθούν μια φορά για τους γονείς τους, όταν πεθάνουν αν οι ίδιοι δεν πρόλαβαν να εξομολογηθούν).
7) ΤΡΙΣΑΓΙΑ (είτε στην εκκλησία είτε επί του τάφου)
8) ΚΑΝΤΗΛΑΚΙ (το άναμμα του καντηλιού επί του τάφου με καλό λάδι)
9) ΚΕΡΙΑ (άναμμα κεριών από μελισσοκέρι. Το λάδι και το κερί πρέπει να είναι καθαρό γιατί το προσφέρουμε στον Θεό για τον άνθρωπό μας. Ας είναι μια φορά την εβδομάδα, ας είναι λίγο, αρκεί να είναι καθαρό.)
10) ΝΗΣΤΕΙΑ (είναι μεγάλη βοήθεια προς τον κεκοιμημένο – συγγενή μας να κάνουμε νηστεία, να εξομολογηθούμε και να κοινωνήσουμε για την ψυχή του όταν έχει μνημόσυνο, το ετήσιο, το διετές, το τριετές, κτλ.)
11) Χαιρετισμοί της Παναγίας
Εάν θέλουμε να βοηθήσουμε τους κεκοιμημένους μας ή εάν θέλουμε να τους δείξουμε την αγάπη μας και την έγνοια μας, τότε όλα τα παραπάνω συμβάλουν σ’ αυτό.
Ο,τι κάνουμε για έναν κεκοιμημένο, θεωρείται καθαρή αγάπη για έναν συνάνθρωπό μας από τον Θεό, γιατί ο ίδιος δεν μπορεί να σου το ανταποδώσει. Βοηθάει και την ψυχή των κεκοιμημένων, αλλά και την δική μας ψυχή που το προσφέρουμε.
Συμβουλή Γέροντα Παϊσίου : “Ο,τι κάνετε για τον συγγενή σας, να βάζετε και άλλα ονόματα συγγενών ή γνωστών ή και ξένων κεκοιμημένων, γιατί με τον τρόπο αυτό ο Θεός ελεεί τον δικό σας άνθρωπο, αλλιώς ούτε τον δικό σας άνθρωπο κοιτάζει.”
Παράδειγμα: όταν κάνετε τρισάγιο να βάζετε και άλλα ονόματα ή όταν δίνετε το χαρτάκι με την λειτουργιά στην εκκλησία ή όταν διαβάζετε κόλλυβα.
Nikolaos Eulogios Tsalapatanis
