Αρχιμ. Κυρίλλου Κωστοπούλου -Ιεροκήρυκος Ι. Μ. Πατρών Δρος Θεολογίας
Αρχιμ. Κύριλλος Κωστόπουλος: Ο άνθρωπος ως δημιούργημα τού Τριαδικού Θεού βρίσκεται σέ μία συνεχή καί αδιάκοπη πορεία.
Σέ μιά πορεία, η οποία φαίνεται ότι είναι οριζόντιος, όμως στήν πραγματικότητα είναι κάθετος, αφού υπάρχει ο θάνατος, μέσω τού οποίου ο άνθρωπος πορεύεται, είτε τό θέλει είτε όχι, από τήν γή πρός τόν ουρανό, από τήν πρόσκαιρη αυτή ζωή πρός τήν αιώνια – ουράνια ζωή.
Η πορεία, όμως, τού Ορθοδόξου – πνευματικού ανθρώπου είναι διαφορετική από αυτήν τού υλικού – σαρκικού ανθρώπου. Τού μέν πρώτου ο δρόμος κατευθύνεται πρός τήν πνευματική τελειότητα καί τήν απόλαυση τών πνευματικών αγαθών τής δόξης καί τής χάριτος τού Δημιουργού του Θεού, πού είναι οι καρποί τού Παναγίου Πνεύματος. Τού δέ δευτέρου ο δρόμος οδηγεί στήν απώλεια, σέ μιά παντοειδή σαρκική απόλαυση, η οποία στό τέλος καταντά σέ μιά ψυχοσωματική κατάπτωση καί σέ μιά εκμηδένιση τών πάντων.
Ωστόσο, πρέπει νά σημειώσουμε ότι καί η απλή ευσεβιστική – θρησκευτική ζωή πολλών πιστών καταλήγει καί αυτή νά είναι μιά ζωή εκτελέσεως μερικών «θρησκευτικών καθηκόντων». Καί γιά μέν τήν σαρκική – υλιστική ζωή όλοι λίγο – πολύ γνωρίζουμε ή διαπιστώνουμε γύρω μας τί σημαίνει καί πού μάς οδηγεί. Καθημερινώς γινόμαστε μάρτυρες φόνων, οι οποίοι υπερβαίνουν ακόμη κι αυτόν τόν φυσικό δεσμό τής αγάπης.
Τί άλλο αποδεικνύει ο στυγερός φόνος τριών (;) ανηλίκων παιδιών από τήν ίδια τήν μητέρα τους στήν πόλη μας παρά τήν πλήρη ψυχική παράλυση και διαστροφή; Πλεονεξίες, ψεύδη, μίση καί εγωκεντρισμοί διαλύουν τήν κοινωνική συνοχή, τήν ειρηνική συμβίωση τών ανθρώπων καί οδηγούν σέ αναταραχές καί συρράξεις τόσο σέ κοινωνικό όσο καί σέ εθνικό επίπεδο.
Γιά νά βαδίσουμε, όμως, τήν Ορθόδοξη πνευματική πορεία, οφείλουμε νά μελετήσουμε τήν Αγία Γραφή καί τούς Αγίους Πατέρες τής Εκκλησίας μας. Έτσι θά κατανοήσουμε πώς πρέπει νά πορευθούμε εδώ σ’ αυτή τήν πρόσκαιρο ζωή μας, γιά νά οδηγηθούμε κοντά στόν Δημιουργό μας Θεό αιωνίως.
Άλλωστε, η περίοδος αυτή τής αγίας καί μεγάλης Τεσσαρακοστής καί γενικώτερα τού Τριωδίου μάς υπενθυμίζει ότι η πνευματική άσκηση, μέ τήν Αγιοπνευματική μελέτη, τήν νηστεία καί τήν προσευχή, μάς οδηγεί στήν κατανόηση τού σκοπού τού πλάσματος τού Θεού πού είναι νά γίνη άνθρωπος τής εμπειρίας
τής αφθάρτου καί αιωνίου παραδεισένιας ζωής. Η άσκηση υπάρχει μέσα στόν χώρο τής Ορθοδόξου Εκκλησίας μας όχι γιά αυτοβασανισμό ούτε γιά αυτονόμηση ή αυταρέσκεια. Υπάρχει γιά νά χτυπηθή ο εγωκεντρισμός μας.
Υπάρχει ως μία πράξη ενάντια στήν θέληση τού εμπαθούς εαυτού μας. Η Εκκλησία μάς προσφέρει
αγαπητικά τήν άσκηση γιά νά υπερβούμε τόν πνευματικό θάνατο. Αυτή η περίοδος μέχρι τήν Ανάσταση τού Θεανθρώπου Κυρίου αυτό μάς διδάσκει: Νά αφήσουμε τήν ράθυμη καί γεμάτη αμέλεια καί ακηδία ζωή μας καί νά αγωνισθούμε τό καλόν αγώνα τής προσευχής, τής αγίας μελέτης, τής νηστείας καί τής ασκήσεως τής
πνευματικής.
Δυστυχώς, σήμερα γιά έναν μεγάλο αριθμό Ορθοδόξων Χριστιανών η λέξη άσκηση είναι μάλλον ακατανόητη. Άν μιλήση κανείς γιά νηστεία καί εγκράτεια, γιά εκούσιο περιορισμό τών ατομικών επιθυμιών είναι σίγουρο πώς θά εισπράξη ειρωνία. Ωστόσο, ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος μάς λέει: «Εάν θέλης ίνα γένηται η καρδία σου τόπος μυστηρίων τού καινού κόσμου, πρώτον μέν πλούτησον εν έργοις σωματικοίς, νηστεία, αγρυπνία, λειτουργία, ασκήσει, υπομονή, καθαιρέσει τών λογισμών καί τοίς λοιποίς» (επιστ. Δ/, εκδ. Σπανού, σ. 383).
Καλούμαστε, λοιπόν, καθ’ όλη τήν διάρκεια τής ζωής μας καί εντονώτερα αυτές τίς ημέρες νά απόσχουμε από τά έργα τού υλόφρονος σαρκικού ανθρώπου καί νά αγωνισθούμε τόν καλό καί λυτρωτικό αγώνα τής εγκρατείας, τής μετανοίας, τής ταπεινώσεως, τής προσευχής, τής ασκήσεως καί τής μυστηριακής ζωής, γιά νά
οδηγηθούμε στήν Ανάσταση.