Η ζωή γίνεται ολοένα και πιο πολυάσχολη, πράγμα που δεν μας επιτρέπει να νοιαστούμε ως γονείς για το πώς «βλάπτουμε» την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών μας. Το να είσαι ένας ευσυνείδητος Ορθόδοξος Χριστιανός γονιός απαιτεί στ’αλήθεια σκληρή δουλειά…. μα αξίζει τον κόπο. Κληρονομήσαμε πίστη, σοφία και εμπειρία τις οποίες μπορούμε πραγματικά να δώσουμε στα παιδιά μας, αν είμαστε προσεκτικοί. Αν όμως δεν προσέξουμε-θα μπορούσαμε να προκαλέσουμε περισσότερο κακό παρά καλό.
(Ακολουθούν μερικά παραδείγματα)
1. Αγοράζοντάς τους «έξυπνα» κινητά(smartphones). Ο περίγυρος μας αντιμετωπίζει σαν «φρικιά», επειδή εγώ και ο σύζυγός μου αρνούμαστε να αγοράσουμε στα παιδιά μας «έξυπνο» κινητό σμάρτφον. Μεταξύ άλλων οι συσκευές αυτές είναι όχι μόνον πανάκριβες, αλλά κυρίως επιτρέπουν και την χωρίς επίβλεψη/εποπτεία πρόσβαση στο διαδίκτυο. Μερικοί γονείς πάλι, τρέφουν αυταπάτες οτι τα παιδιά τους σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν τις συσκευές τους για «εκπαιδευτικούς» λόγους…Ναι καλά!Ας μην κοροϊδευόμαστε. Το ίντερνετ όπως ακριβώς και η τηλεόραση μετατρέπεται σε παιδική χαρά του διαβόλου όταν δεν υπάρχει κάποιος να επιβλέπει. Η ευθύνη του γονέα είναι να προστατεύσει την παιδική αθωότητα όσο γίνεται περισσότερο. Υπάρχει ένας τεράστιος όγκος βρωμερών/επικίνδυνων σκουπιδιών στο διαδίκτυο που εύκολα μπορεί να φυτέψει στα αθώα μυαλουδάκια των παιδιών παντελώς άχρηστες γι αυτά ιδέες. Οι ψυχούλες τους είναι σαν λουλουδάκια που μόλις άρχισαν να ανθούν. Μην τσακίζετε την πνευματική τους ανάπτυξη με κοσμικά δαιμόνια. Και τα γραπτά μηνύματα; Αλήθεια, τι τα χρειάζονται παιδάκια σε αυτές τις ηλικίες τα μηνύματα; Σίγουρα θα έχετε δεί τριγύρω τα τελευταία χρόνια όλα τα παιδάκια κολλημένα στα τηλέφωνά τους, γιατί είναι τόσο γαντζωμένα σε αυτά που είναι αδύνατον να τα αφήσουν έστω και για λίγο. Για το Θεό, μην τα βοηθάτε να χάνουν ολοένα και περισσότερο την ομορφιά της παιδικής ηλικίας τους. Αφήστε τα παιδιά σας να είναι παιδιά, να ζήσουν την ηλικία τους. Αποσυνδέστε τα αμέσως από τα «δίκτυα», γιατί τα παιδιά από μόνα τους δεν βρίσκουν έναν τρόπο να το κάνουν και χρειάζονται άμεσα τη δική σας βοήθεια.
2. Χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή χωρίς γονικό έλεγχο, επίβλεψη ή εποπτεία. Όπως και με τα «εξυπνα» τηλέφωνα που αναφέραμε παραπάνω, έτσι και το διαδίκτυο είναι γεμάτο από πειρασμούς, τους οποίους τα παιδιά δεν είναι ικανά να διαχειριστούν . Οι στατιστικές δείχνουν πως ένα 9χρονο παιδί έχει ήδη εκτεθεί στο πορνό κατά την περιήγησή του στο διαδίκτυο. Μην τους βάζετε ηλεκτρονικό υπολογιστή στο δωμάτιό τους. Κι αν αυτό έχει ήδη γίνει, μεταφέρετέ τον σε άλλο σημείο του σπιτιού περισσότερο εμφανές (ώστε να μπορείτε να επιβλέπετε). Σκεφτείτε:πρόκειται για την αθωότητα μιάς παιδικής ψυχής. Τα δικά μας παιδιά για παράδειγμα, δουλεύουν στον υπολογιστή που βρίσκεται στο σαλόνι όπου η οθόνη είναι ορατή και από εμάς τους ίδιους. Δεν μπορούν να εισέλθουν στον υπολογιστή χωρίς τον δικό μας κωδικό πρόσβασης, ενώ ο χρόνος που τους επιτρέπουμε να σπαταλούν μπροστά σε αυτόν δεν ξεπερνά τις δύο ώρες (χρόνο τον οποίο συνιστά η Αμερικανική παιδιατρική ακαδημία), και μάλιστα με ενδιάμεσα διαλείμματα. Μετά στέλνουμε τα παιδιά μας έξω να πάρουν αέρα και να κάνουν φυσικά όλα εκείνα που περιμένεις να κάνει ένα παιδί-να παίξει!
3. Η ενθάρρυνση για ραντεβού στην εφηβεία. Καθυστερούμε όσο γίνεται τα «ραντεβουδάκια». Γιατί; Δεν συμμερίζομαι την άποψη πως εκθέτοντας τα παιδιά μας στους πειρασμούς κάνουμε το καλύτερο γι αυτά. Επειδή εμείς έτυχε να βγούμε ραντεβού σε μικρή ηλικία και επιστρέψαμε σώοι στο σπίτι, αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχουν και τα παιδιά μας την ίδια τύχη. Οι κίνδυνοι από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα παραμένουν υψηλοί. Λάβετε επίσης υπ’όψιν πως οι πρώιμες σεξουαλικές επαφές αυξάνουν τον κίνδυνο για κατάθλιψη και οδηγούν σε αυτοκτονίες. Έτσι προς το παρών θα μπορούσαν να αρκεστούν στο να ανησυχούν για τις σχολικές εργασίες που έχουν για το σπίτι, τα σπόρ, και φυσικά το σχολείο. Μπορεί το ραντεβού να φαίνεται κάτι πολύ χαριτωμένο, αλλά όταν γυρίσουν με έρπη ή -χειρότερα- μια εγκυμοσύνη παύει να είναι πλέον τόσο χαριτωμένο.
4. Γίνετε χαλαροί όσον αφορά την προσευχή και τις επισκέψεις στην εκκλησία. Σ’έναν κόσμο όπου η λέξη «θρησκεία» αντιμετωπίζεται ως κακή λέξη και που τα παιδιά ακούνε συνέχεια πως οι κανόνες δεν έχουν και τόση σημασία-η εκκλησία είναι επιεικώς απαραίτητη. Δεν προσευχόμαστε όσο χριεάζεται. Υπάρχει ανάγκη τα παιδιά μας να μας βλέπουν τόσο να προσευχόμαστε, όσο και να βάζουμε τις επισκέψεις στην εκκλησία ως πρώτη προταιρεότητα. Ακόμα κι αν σας απαντήσουν πως δεν θέλουν να πάνε, στείλτε τα με το ζόρι. Στο κάτω κάτω ο γονιός είστε εσείς. Εκείνα χρειάζονται πρότυπα και έχουν ανάγκη να πάρουν εσάς ως παράδειγμα εκείνου που ως πασχίζει να βάλει πρίν και πάνω απ’όλα τον ίδιο το Θεό.
5. Μην συζητάτε με τα παιδιά σας για όσα προβλήματα αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους. Επειδή όλα συμπεριφέρονται σαν να μην τρέχει τίποτα, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και η πραγματικότητα. Είναι θέμα ζωτικής σημασίας να συνδέεστε με τα παιδιά σας καθημερινά. Δείξτε τη διάθεσή σας για κουβέντα ρωτώντας τα πώς ήταν η μέρα τους και προσπαθήστε να αφουγκραστείτε. Βγείτε μαζί τους μια βόλτα για καφέ ή γλυκό και επιδιώξτε επικοινωνία και συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο. Ρωτήστε τη γνώμη έχουν για το σχολείο, τους δασκάλους/καθηγητές, για φίλους τους, για την εκκλησία, συζητείστε περι ανέμων και υδάτων. Βοηθήστε τα προσφέροντάς τους θέσεις και παραδείγματα μέσα απο την εκκλησία του Χριστού όσον αφορά σύγχρονα θέματα διατηρώντας πάντα στάση μη κριτική. Τα παιδιά συγχέονται σήμερα επειδή ο κόσμος τους λέει ότι όλα είναι περίφημα ενώ στην εκκλησία ακούν το αντίθετο. Μπορείτε να γίνετε η φωνή της λογικής γι αυτά, και δείχνοντάς τους ταυτόχρονα σεβασμό και προσήλωση όταν σας μιλούν- το πιθανότερο είναι να σας ακούσουν.
6. Ειδωλοποιήστε το Χριστιανισμό. Μερικά πράγματα απλώς δεν είναι Χριστιανικά, όσο κι αν προασπαθούμε να τα μετατρέψουμε σε κάτι τέτοιο. Ακόμα κι αν υπάρχουν υγιείς εναλλακτικές, δεν γίνεται να «Χριστιανοποιήσουμε» τα πάντα. Δυστυχώς κάποιοι σχολικοί χοροί έχουν μετατραπεί σε βιτρίνα κραυγαλέας ανηθικότητας. Έμεινα με το στόμα ανοιχτό όταν η η έφηβη κόρη μου, μας ανακοίνωσε ότι ο περσινός χορός στο γυμνάσιο όπου φοιτά, περιελάμβανε «λάπ ντάνσινγκ»(ερωτικός πριβέ χορός σε καρέκλα, εννίοτε στριπτίζ)και «πόλ ντάνσινγκ»(ερωτικός χορός σε γύρω από σιδεροσωλήνα). Έπειτα ανέφερε ότι το «τρίψιμο» της φάνηκε οργιαστικό/αχαλίνωτο, ενώ τα ποτά που προσφέρθηκαν περιείχαν αλκοόλ. Αλήθεια; Κι όμως έγιναν ακριβώς έτσι. Τα παιδιά απλώς τη γλίτωσαν φτηνά γιατί οι γονείς/συνοδοί φοβήθηκαν να πούν το οτιδήποτε.
Προσθέστε στο παραπάνω σκηνικό τραγούδια με σεξουαλικούς στίχους, και πίεση από συνομίληκους, ορμόνες και εγκεφάλους που δεν έχουν πήξει ακόμα-και να η συνταγή για την απόλυτη ισοπέδωση ενός εφήβου γίνεται πραγματικότητα. Πρέπει λοιπόν να βρεθούν τρόποι να γίνονται χοροί ή γιορτές που να μη συμπεριλαμβάνουν όμως την ανηθικότητα. Φέτος ως υποκατάστατο στο χορό του σχολείου ψάχνουμε να νοικιάσουμε μια βάρκα και είπαμε στα παιδιά μας να προσκαλέσουν κι έναν φίλο τους. Δεν μας νοιάζει να ξοδέψουμε κάτι παραπάνω για να περάσουν καλά τα παιδιά μας με κάποιο φίλο τους. Γιατί να αναλωθούμε σε μια μίζερη χοροεσπερίδα επιβλέποντάς τα, ενώ μπορούμε να τους δώσουμε μια πιο όμορφη και πιο καθαρή εναλλακτική στην οποία θα συμμετέχουν και οι φίλοι τους;
7. Απεριόριστη ελευθερία. Εκνευρίζομαι όταν ακούω πλέον πολλούς γονείς που δεν έχουν ιδέα που βρίσκονται τα παιδιά τους. Δέχομαι ότι οι φίλοι είναι σημαντικοί, μα η οικογένεια είναι αυτή που είναι δίπλα σου για πάντα. Δεν πρέπει ο γονιός να ντρέπεται να ζητά από τα παιδιά του να έχουν γυρίσει ως την ώρα του δείπνου, επίσης πρέπει να ρωτά που βρισκόντουσαν ως εκείνη την ώρα. Και όχι, δεν αμολάω τα παιδιά μου σε εμπορικά κέντρα. Τί καλό έχουν τελοσπάντων να αποκομίσουν από μια τέτοια «βόλτα»; Συμπεριλάβετέ τα σε εκκλησιαστικές ομάδες νέων, σε εθελοντικές οργανώσεις και σε αθλήματα, αλλά να είστε επίσης προσεκτικοί στο πόσο χρόνο περνούν άσκοπα με φίλους που δεν είναι πάντα η καλύτερη επιρροή . Μην αφήνετε να σας πάρουν τον αέρα και να σας βάζουν «στη γωνία». Είναι καλό να πατάτε πόδι και να λέτε «όχι»σε μερικές από τις δραστηριότητες που θέλουν να κάνουν. Όταν συνειδητοποιήσουν ότι τα αγαπάτε και τα σέβεστε, τότε θα καταλάβουν(μπορεί να συμβεί όταν γίνουν 30 χρονών, αλλά θα σας ευγνωμονούν αργότερα).
8. Αγνοήστε την αξία της σκληρής δουλειάς. Κάνουν τα παιδιά σας μικρές καθημερινές εργασίες(τις λεγόμενες «αγκαρείες»); Αν όχι, γιατί; Σκεφτείτε ότι τους στερείτε πολύτιμες ευκαιρίες που αυξάνουν την αυτοπεποίθησή τους και θα τα βοηθήσουν να αποκτήσουν ικανότητες χρήσιμες για όλη τους τη ζωή. Εκτός αυτού ζείτε κάτω από την ίδια στέγη, μην τους κάνετε την υπηρέτρια. Νομίζω είμαι κατανοητός.
9. Μην τους μαθαίνετε τρόπους. Τις προάλλες δύο έφηβοι μπήκαν μπροστά μου σε μια πόρτα κι έπειτα άφησαν την πόρτα να μου έρθει κατάμουτρα, συνεχίζοντας να συζητούν και δεν κοίταξαν καν πίσω τους. Μπορώ να κρατήσω μια πόρτα ανοιχτή για τον επόμενο που θα μπεί, μα αυτό είναι κάτι που πρέπει να διδάξω και στα έφηβα παιδιά μου, το να κοιτούν και τον άλλο που είναι ακριβώς πίσω τους. Διδάξτε τους επίσης να λένε συγγνώμη όταν πέφτουν πάνω σε κάποιον ή τον πατάνε κατά λάθος. Θα κάνετε πολύ καλό στον κόσμο αν τους μαθαίνετε να σέβονται και να τιμούν τους γύρω όπως και η πίστη μας, αυτό ακριβώς μας διδάσκει.
10. Τα δέντρα δεν γενούν χρήμα. Θα ‘ρθει μια μέρα που τα παιδιά μας θα βρεθούν μόνα τους και θα έχουν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Μάθετέ τα απο μικρά οτι για να βγάλουν χρήματα θα πρέπει να εργαστούν. Βάλτε τα να δουλέψουν για να βγάλουν το χαρτζιλίκι τους. Μάθετέ τα να δίνουν το 10% σε φιλανθρωπίες, όπως διδάσκει η Βίβλος, και δείξτε τους τι σημαίνει επένδυση. Οι Παροιμίες του Σολομώντα(από τη Βίβλο)είναι ότι πρέπει για να μάθουν πόσο σημαντικό είναι να είσαι συνετός με τα οικονομικά και πώς να σχεδιάζεις το μέλλον. Υπάρχει χρόνος να δώσετε χρήματα στα παιδιά, μα προσέξτε. Πολλά παιδιά, παίρνουν εύκολα τα χρήματα, χωρίς να κατανοούν την αξία τους.
Δεν υπάρχει πουθενά σχεδιάγραμμα ή τυφλοσούρτης στο πώς να μεγαλώσεις τα παιδιά σου ηθικά, ζώντας σε αυτόν τον αυξανόμενα ανήθικο κόσμο. Μα υπάρχει ελπίδα. Διαθέτουμε περισσότερη δύναμη απ’αυτήν που φανταζόμαστε.
Βοηθά πάντα να θυμόμαστε ότι υπάρχει η εκκλησία του Χριστού να μας καθοδηγεί, και φυσικά Ορθόδοξοι Χριστιανοί φίλοι και οικογένειες που περνάνε τα ίδια.
Είναι πολύ σημαντικό που κάποιες φορές αναγκαζόμαστε να φέρουμε εις πέρας δύσκολες καταστάσεις, αναλαμβάνοντας απρόσμενες ευθύνες. Τα παιδιά όμως μας χρειάζονται να είμαστε δυνατοί και να τους δείχνουμε τον ίσιο δρόμο.