Τριήμερη επίσκεψη στην Ιορδανία πραγματοποίησε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων.
Ο κ.Θεόφιλος είχε σειρά σημαντικών επαφών και είχε την ευκαιρία να ανταλλάξει απόψεις για φλέγοντα ζητήματα.
Το ανακοινωθέν του Πατριαρχείου για την επίσκεψη αναφέρει: «Την Δευτέραν, 12ην/24ην Μαίου 2015, ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συνοδευόμενος υπό του Γέροντος Αρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου και του ηγουμένου του Φχες οσολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Ιερωνύμου, εξήλθε διά ποιμαντικήν επίσκεψιν εις Ιορδανίαν, υπαγομένην εις την εκκλησιαστικήν δικαιοδοσίαν του Πατριαρχείου.
Άμα τη διαβάσει της γεφύρας του Ιορδάνου ποταμού, υπεδέξαντο τον Μακαριώτατον ιερείς των ενοριών του Πατριαρχείου εξ Ιορδανίας και προσωπικότητες του Ελληνορθοδόξου ποιμνίου αυτού, ως ο πρώην Υπουργός κ. Μούνδερ Χανταντίν και ο πρώην Βουλευτής κ. Όντε Καουάς Άμα τη αφίξει εις την Μητρόπολιν του Αμμάν ηκολούθησεν υποδοχή εκ των προσωπικοτήτων της παρά του Μακαριωτάτου προσφάτως υδρυθείσης Συμβουλευτικής Επιτροπής και έλαβε χώραν ενημέρωσις αυτής υπ΄ Αυτού περί της καταστάσεως της Εκκλησίας εις την Ιερουσαλήμ και περί της προσφάτου επεμβάσεως της Ισραηλινής Αστυνομίας εις το Ιερόν Κουβούκλιον του Παναγίου Τάφου.
Μετά ταύτα ηκολούθησε συνάντησις του Μακαριωτάτου εις την αίθουσαν κάτωθι της Μητροπόλεως, μεθ᾽ όλων των ιερέων των ενοριών της Μητροπόλεως του Πατριαρχείου εις Ιορδανίαν, παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φιλαδελφείας κ. Βενεδίκτου, του Αρχιεπισκόπου Πέλλης κ. Φιλουμένου, του ηγουμένου της Μονής Μεταμορφώσεως Θαβωρίου Όρους Αρχιμανδρίτου π. Ιλαρίωνος, του ηγουμένου της Μονής Μαδηβάς Αρχιμανδρίτου π. Ιννοκεντίου, του ηγουμένου της Ζάρκας Αρχιμανδρίτου π. Χρυσάνθου και του ηγουμένου της Μονής Ζωοδόχου Πηγής εις Ντιμπίν Αρχιμανδρίτου π. Χριστοφόρου.
Την ιερατικήν ομήγυριν ταύτην προσεφώνησεν ο Μακαριώτατος διά της κάτωθι προσφωνήσεως Αυτού, ελληνιστί ως έπεται:
«Καί αυτό τούτο δε σπουδήν, πάσαν παρεισενέγκαντες επιχορηγήσατε εν τη πίστει υμών την αρετήν, εν δε τη αρετή την γνώσιν, εν δε τη γνώσει την εγκράτειαν, εν δε τη εγκρατεία την υπομονήν, εν δε τη υπομονή την ευσέβειαν, εν δε τη ευσεβεία την φιλαδελφίαν, εν δε τη φιλαδελφία την αγάπην. Ταύτα γαρ υμίν υπάρχοντα και πλεονάζοντα ουκ αργούς ουδέ ακάρπους καθίστησιν εις την του Κυρίου ημών ᾿Ιησού Χριστού επιγνωσιν·», παραγγέλει ο Απόστολος Πέτρος εις τους Χριστιανούς.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί και λειτουργοί του αμπελώνος του Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, του ενδόξως αναληφθέντος αφ’ ημών εις τους ουρανούς και εν δεξιά καθίσαντος του Θεού και Πατρός «χάρις ημίν και ειρήνη πληθυνθείη», (Α΄ Πετρ. 1,2).
Η χάρις και η ειρήνη του Κυρίου ημών συνήγαγεν πάντας ημάς σήμερον εις την ιεράν όντως ταύτην σύναξιν, ίνα εν ομονοία και αγάπη ομολογήσωμεν Χριστόν εσταυρωμένον, αναστάντα και αναληφθέντα εις τους ουρανούς. Προσέτι δε να διαδηλώσωμεν την εις αλλήλους κοινωνίαν και εις πάντας. (Β΄Κορ. 9,13).
Συνεπληρώθη δεκαετία από της αναρρήσεως της Μετριότητος ημών εις τον μαρτυρικόν θρόνον του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου. Η άχρι τούδε Πατριαρχική ημών εμπειρία επιβεβαιώνει το γεγονός ότι αποστολή της Εκκλησίας Ιεροσολύμων, της Μητρός απασών των Εκκλησιών, είναι αποστολή μαρτυρίου ουχί μόνον αίματος, αλλά και συνειδήσεως. «Το γυμνάσιον της ευσεβείας μαρτύριόν εστι», λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος, κατά τον θείον Παύλον «η γαρ δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται. διό ευδοκώ εν ασθενείαις, εν ύβρεσιν, εν ανάγκαις, εν διωγμοίς, εν στενοχωρίαις, υπέρ Χριστού· όταν γαρ ασθενώ, τότε δυνατός ειμί», (Β΄ Κορ. 12, 9-10)
Οι Παύλειοι ούτοι λόγοι, όχι μόνον εις τον πνευματικόν ποιμένα της Εκκλησίας αλλά γενικώτερον εις τους συνεργούς και συλλειτουργούς αυτού διακόνους και συμπρεσβυτέρους, δηλονότι τους ευσεβείς ιερείς, οίτινες έχοντες το μυστήριον της πίστεως εν καθαρά συνειδήσει.(Α΄ Τιμ. 3-9), επιμελούνται του ποιμνίου των εκκλησιαστικών ενοριών αυτών.
Η βαθυτέρα συναίσθησις της ποιμαντικής ημών τε και υμών, των κληρικών τε και λαικών, αποστολής δεν επέτρεψεν εις τον αντίδικον διάβολον, τον ως λέοντα ωρυόμενον, (Α΄ Πετρ. 5,8), να διασπάση την εν Αγίω Πνεύματι, τω Πνεύματι του Χριστού, ενότητα του χριστεπωνύμου ημών πληρώματος, του τελούντος υπό και εντός των ορίων της πνευματικής δικαιοδοσίας του παλαιφάτου ημών Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Τούτο δε όλον γέγονεν, κατά Παύλον τον σοφόν, διότι «υπερεπλεόνασε δε η χάρις του Κυρίου ημών μετά πίστεως και αγάπης της εν Χριστώ ᾿Ιησού. Πιστός ο λόγος και πάσης αποδοχής άξιος, ότι Χριστός ᾿Ιησούς ήλθεν εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι, ων πρώτός ειμι εγώ» , (Α΄ Τιμ. 1, 14-15)
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά και εν Χριστώ αδελφοί, πάντες είμεθα μάρτυρες των συνθηκών και περιστάσεων της διαβιώσεως των άνευ διακρίσεων Χριστιανών εν τω κόσμω και τη περιοχή ημών της Μέσης και Εγγύς Ανατολής ειδικωτερον. Διωγμοί και εκτοπισμοί αθώων ανθρώπων και δη Χριστιανών διαπράττονται υπό οπαδών ουχί μονοθειστικών θρησκειών αλλά δαιμονολατρών, οίτινες, κατά τον ευαγγγελικόν λόγον, δοκούσιν ότι «πας ο αποκτείνας υμάς/ημάς δόξη λατρείαν προσφέρειν τω Θεώ.» ( Ιωάν. 16,2)
Οι προφητικοί ούτοι λόγοι του Κυρίου διαγράφουν εναργώς και μετ’ εσχατολογικής προοπτικής το εντός του κόσμου, δηλονότι της ανθρωπίνης ιστορίας, τελούμενον μέγα μυστήριον της θείας οικονομίας, το οποίον ως αιτίαν μεν έχει την άφατον φιλανθρωπίαν του αγαπώντος Θεού, τέλος δε την δικαίαν αυτού κρίσιν. «Καί η κρίσις η εμή, λέγει ο Κύριος, δικαία εστί», (Ιωάν. 5, 30). « Αύτη δε εστιν η κρίσις, ότι το φως ελήλυθεν εις τον κόσμον. Καί ηγάπησαν οι άνθρωποι μάλλον το σκότος η το φως· ην γαρ πονηρά αυτών τα έργα», ( Ιωάν. 3, 19).
Κατά δε τον ψαλμωδόν, «ο δε Θεός βασιλεύς ημών προ αιώνων, ειργάσατο σωτηρίαν εν μέσω της γης», (Ψαλμ. 73,12). Εργαστήριον της σωτηρίας του ανθρώπου είναι η Εκκλησία του Χριστού, εργάται δε οι των αγίων Αποστόλων διάδοχοι. Τούτο σημαίνει ότι καλούμεθα πάντες οι φέροντες ευθύνην πνευματικήν τε και ποιμαντικήν, ίνα εργασθώμεν αλιευτικώς και ουχί κοσμικώς, πνευματικώς και ουχί υλικώς; «μη ούν μεριμνήσητε λέγοντες, τι φάγωμεν η τι πίωμεν η τι περιβαλώμεθα; πάντα γαρ ταύτα τα έθνη επιζητεί· οίδε γαρ ο Πατήρ υμών ο ουράνιος ότι χρήζετε τούτων απάντων. ζητείτε δε πρώτον την βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού, και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν». Καί τούτο διότι «η βασιλεία του Θεού ου γαρ εστιν βρώσις και πόσις, αλλά δικαιοσύνη και ειρήνη και χαρά εν Πνεύματι Αγίω. Ο γαρ εν τούτοις δουλεύων τω Χριστώ ευάρεστος τω Θεώ και δόκιμος τοις ανθρώποις», ( Ρωμ. 14,17).
Η αγία των Ιεροσολύμων ημών Εκκλησία, ούσα η Εκκλησία των μαρτυρίων της Ιεράς Ιστορίας, δηλονότι των τόπων της γεννήσεως, του κηρύγματος, των παθημάτων και της αναστάσεως, αλλά και της αναλήψεως του Θεού και Σωτήρος ημών Χριστού, συνεχίζει την αδιάκοπον αυτής πορείαν και σωτηριώδη αποστολήν.
Λέγομεν την «σωτηριώδη αυτής αποστολήν», διότι η επίγειος Ιερουσαλήμ φέρουσα εις τα γήινα σπλάγχνα αυτής το τίμιον και σταυρικόν αίμα του Σωτήρος ημών Χριστού, ου παύεται «διεγείρειν ημάς εν υπομνήσει», (Β’ Πέτρου 13) της επουρανίου Ιερουσαλήμ, η οποία «ου χρείαν έχει του ηλίου ουδέ της σελήνης, ίνα φαίνωσιν αυτή· η γαρ δόξα του Θεού εφώτισεν αυτήν, και ο λύχνος αυτής το αρνίον». (Αποκάλυψις Ιωάν. 21,23).
Ευχαριστήσωμεν αδελφοί μου τω αναληφθέντι Κυρίω ημών Ιησού Χριστώ και εν μετανοία είπωμεν:
Χριστέ, το φως το αληθινόν, το φωτίζον και αγιάζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, σημειωθήτω εφ’ ημάς το φως του προσώπου σου, ίνα εν αυτώ οψόμεθα φως το απρόσιτον, και κατεύθυνον τα διαβήματα ημών προς εργασίαν των εντολών σου, πρεσβείαις της παναχράντου σου Μητρός, και πάντων σου των αγίων.
Έτι φύλαττε Κύριε την πόλιν και χώραν ταύτην του Χασιμιτικού Βασιλείου και χάρισαι τω Βασιλεί αυτής Abdullah Ibn Husein Al Thani, υγείαν κατ’ άμφω, μακροημέρευσιν και κυβερνητικήν δύναμιν, ίνα εν ειρήνη και ασφαλεία διάγωμεν τον βίον ημών μετά πάντων των συμπολιτών ημών Αμήν.
Μετά ταύτα ο Μακαριώτατος εξέφρασε την χαράν Αυτού επί τη συναντήσει μετά των πνευματικών τέκνων Αυτού, ιερέων και λαικών και την διάθεσιν Αυτού διά συχνοτέρας επισκέψεις και έδωσε τον λόγον εις τον ηγούμενον της Μονής Θαβωρίου Όρους Αρχιμανδρίτην π. Ιλαρίωνα, ο οποίος ωμίλησε περί των γενομένων υπ᾽ αυτού τη αναθέσει του Μακαριωτάτου και δαπάναις του Πατριαρχείου αλλά και φιλανθρωπικών Συλλόγων εκτελέσεως έργων συντηρήσεως και ανακαινίσεως και διακοσμήσεως ιερών Ναών εις Τζλαίν, Χμούντ εις Άδερ και άλλας πόλεις. Εις Άντανα ηγοράσθη τεμάχιον γης, εις Κάρακ εγένοντο επισκευαί της Εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, εις Μάρκαν εγένετο ανακαίνισις της Εκκλησίας του αγίου Νικολάου, κώδωνες ηγοράσθησαν εξ Ελλάδος διά πολλούς από τους Ναούς εις Ιορδανίαν, εις Εκκλησίαν του εν Ιορδάνη τόπου του Βαπτίσματος εδόθη υποστήριξις. Ταύτα πάντα τα έργα εις Ιορδάνην ανήλθον εις το ποσόν του ημίσεως περίπου εκατομμυρίου δηναρίων.
Όσον αφορά εις το Ισραήλ, εσυνέχισεν ο Αρχιμανδρίτης Ιλαρίων και είπεν, ότι έργα συντηρήσεως και ανακαινίσεως εγένοντο και εκκλησιαστικαί διακοσμήσεις Ναών και ηγοράσθησαν κώδωνες Ναών διά την Εκκλησίαν του προφήτου Ηλιού εις την Χάιφαν, του Γενεθλίου της Θεοτόκου εις Πκέα, του Αγίου Γεωργίου εις Ράμε, εις την παρά την Ναζαρέτ κώμην Ρένε ηγοράσθη τεμάχιον γης παρά την Εκκλησίαν διά του ποσού του ημίσεως εκατομμυρίου δολλαρίων, εις την Εκκλησίαν του Προφήτου Ηλιού εις Ταρσήχαν, του Αιλαμπούν, του Αμπελίν, του Μάκερ, και του Ρένε. Ταύτα εγένοντο δι’ ευχών του Μακαριωτάτου εις Εκκλησίας του Ισραήλ τη επιστασία του π. Ιλαρίωνος και τη οικονομική υποστηρήξει του Πατριαρχείου και ταίς δωρεαίς ευσεβών Χριστιανών.
Διά συντόνων προσπαθειών και δαπανών επανεκτήθη υπό του Πατριαρχείου η Εκκλησία αυτού εις την εγκαταλελειμμένην Κοινότητα του Μααλούλε και εις την Μπάσα-Σλόμη.
Ηκολούθησε ενημέρωσις υπό του Αρχιεπισκόπου Πέλλης κ. Φιλουμένου περί των γενομένων υπό του Πατριαρχείου έργων εις την περιοχήν της Επιτροπείας αυτού εις βόρειον Ιορδανίαν.
Ο Άγιος Πέλλης ηυχαρίστησε τον Μακαριώτατον διά ταύτα και τον Αρχιμανδρίτην π. Ιλαρίωνα διά την προθυμίαν αυτού και την αφοσίωσιν εις την εκτέλεσιν των εργασιών αυτών και ο Αρχιμανδρίτης Ιλαρίων ηυχαρίστησε τον Μακαριώτατον διά το ότι εύρε παρ᾽ Αυτώ συνεργασίαν, αγάπην, ομόνοιαν και επεσήμανε την ανάγκην συνεργασίας μεταξύ του Πατριαρχείου και του ποιμνίου εν ανάγκη της συγγνώμης και της συμφιλιώσεως. Ωμίλησε μετά ταύτα ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Κωνσταντίνος Κάρμη ο οποίος εχαρακτήρισε την ημέραν αυτήν ως εξέχουσαν και ηυχήθη την συνέχειαν των καλών έργων, τα οποία γίνονται εις τας Εκκλησίας του Πατριαρχείου.
Το λόγον έλαβεν επίσης ο π. Τζίριες Ισμεράτ και ηυχαρίστησε τον Μακαριώτατον διά την επίσκεψιν και εισηγήθη την συχνοτέραν πραγματοποίησιν των ποιμαντικών επισκέψεων του Μακαριωτάτου και την ανάγκην της επισκέψεως των Ιερέων της Ιορδανίας εις την Ιερουσαλήμ και το Πατριαρχείον και την διαμονήν αυτών εις Ιεράς Μονάς του Πατριαρχείου και προσκυνήματα, προκειμένου να διδάσκωνται την εκκλησιαστικήν λατρευτικήν τάξιν και το εκκλησιαστικόν τυπικόν.
Ο π. Αντώνιος του Άντερ ηυχαρίστησε τον Μακαριώτατον διά τας γενομένας εργασίας εις την Εκκλησίαν αυτού και τας Εκκλησίας της περιοχής αυτού και εισηγήθη την υποστήριξιν των Κοινοτήτων του Νότου, ευρισκομένων εις ανάγκην, λόγω των ολίγων μελών αυτών και την στήριξιν αυτών εις την υγιειονομικήν περίθαλψιν των ιερέων. Ο π. Συμεών υπεγράμμισε την ανάγκην δημιουργίας κοινωνικών φιλανθρωπικών έργων εις την Κοινότητα του Χούσουν όπως π.χ. την ανάγκην ιδρύσεως σχολείου, παιδικού σταθμού, νοσοκομειακής μονάδος, την ανάγκην της διδασκαλίας της βυζαντινής μουσικής και την ανάγκην της διδασκαλίας του Τυπικού της Εκκλησίας ῾Ιεροσολύμων διά τους ιερείς και την ανάγκην δημιουργίας και άλλων κοινωφελών έργων.
Ακολούθως, ο Αρχιμανδρίτης Χριστοφόρος ωμίλησε λέγων ότι ανοίγει νέα σελίς εις τας σχέσεις αυτού μετά του Μακαριωτάτου και Τον ηυχαρίστησε διά την επιδειχθείσαν προς Αυτόν αγάπην και εμπιστοσύνην, ελπίζων ότι εν τω πνεύματι τούτω θα υπάρξη συνεργασία εις το εξής διά την επίλυσιν όλων των προβλημάτων.
Παρετέθη εν συνεχεία τράπεζα υπό της Συμβουλευτικής Επιτροπής εις την αίθουσαν κάτω της Μητροπόλεως. Εις ταύτην προσεφώνησεν ο Μακαριώτατος διά στόματος του π. Πέτρου Τζάνχο διά της προσφωνήσεως αραβιστί: (αναρτηθησομένης προσεχώς) και ο πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής κ. Κάμελ Αμπού Τζάμπερ ωμίλησε τονίζων την σημασίαν των επισκέψεων του Μακαριωτάτου διά την στήριξιν του ποιμνίου εις την Ιορδανίαν και την στήριξιν των Χριστιανών εις την Μέσην Ανατολήν.
Μετά την τράπεζαν ηκολούθησε ιδιαιτέρα συνάντησις του Μακαριωτάτου μετά των μελών της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Κατά την συνάντησιν ταύτην-, ο Μακαριώτατος εξέφρασε την χαράν Αυτού διά την συνάντησιν και την λύπην Αυτού, διότι αι υποχρεώσεις Αυτού εις Ιερουσαλήμ δεν επιτρέπουν εις Αυτόν την συχνήν πραγματοποίησιν τοιούτων επισκέψεων και ετόνισε την σημασίαν του Πατριαρχείου διά την Ιερουσαλήμ και την διατήρησιν του πολιτικού status αυτής και τας εντόνους προσπαθείας του Πατριαρχείου διά την διατήρησιν αυτού και τας ποιμαντικάς υποχρεώσεις Αυτού και ετόνισε την ανάγκην της συνεργασίας των πιστών μετά των Ιερέων αυτών.
Διά την εκπλήρωσιν του έργου τούτου ο Μακαριώτατος εζήτησε την συνεργασίαν της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Ανεφέρθη εις το έργον του Πατριαρχείου διά την αναδιοργάνωσιν του Μεικτού Συμβουλίου και του status του Συμβουλίου Εκκλησιών Μέσης Ανατολής και εις το έργον του γραφείου του Πατριαρχείου εις Αμμάν, διευθυνομένου υπό της δ/δος Ουαφάα Κσούς.
Εις ταύτα υπεβλήθησαν ερωτήσεις διά τα σχολεία, το εκκλησιαστικόν δικαστήριον διά τον προσηλυτισμόν υπό μελών των άλλων Κοινοτήτων και κυρίως των Βαπτιστών.
Εις ταύτα ο Μακαριώτατος απήντησε λέγων, ότι το σχολείον έχει την σημασίαν του διά την διδασκαλίαν της Ορθοδόξου πίστεως, η διδασκαλία όμως αυτή αρχίζει από την οικογένειαν και ότι το Πατριαρχείον διά την Ορθόδοξον διαπαιδαγώγησιν έχει ιδρύσει από ετών της διακονίας Αυτού ως ηγουμένου εις Κανά της Γαλιλαίας το περιοδικόν «Νούρ Ιλ Μασσίχ» / «Φως Χριστού». Το Πατριαρχείον διατηρεί σχολεία και προσπαθεί να ιδρύση και άλλα και ότι όσον αφορά τα δικαστήρια θα απαντήση ο Μητροπολίτης Φιλαδελφείας κ. Βενέδικτος και πρότεινε τον σχηματισμόν πενταμελούς Επιτροπής αντιπροσωπείας της Συμβουλευτικής Επιτροπής διά την προώθησιν των θεμάτων τούτων και την χάραξιν ενός τρόπον τινά οδικού χάρτου διά την ευόδωσιν των εργασιών αυτών.
Το απόγευμα της ημέρας ταύτης, ο Μακαριώτατος, συνοδευόμενος υπό του Μητροπολίτου Φιλαδελφείας κ. Βενεδίκτου, έλαβε μέρος εις την παρατεθείσαν υπό του βασιλέως της Ιορδανίας δεξίωσιν επί τη αγομένη εορτή της Ανεξαρτησίας της Ιορδανίας.
Την επομένην, 13ην / 26ην Μαίου 2015, έλαβε χώραν συνάντησις 20 μελών της Εκτελεστικής Συμβουλευτικής Επιτροπής μετά του Μακαριωτάτου εις την Μητρόπολιν.
Εις την συνάντησιν ταύτην συνεζητήθησαν ειδικώτερον τρόποι επιμορφώσεως του ποιμνίου και διαπαιδαγωγήσεως του πληρώματος της Εκκλησίας διά βιβλίων επεξηγηματικών της Καινής Διαθήκης και των Πατέρων της Εκκλησίας μετεφρασμένων εις την Αραβικήν και διά της καλλιτέρας διακινήσεως του περιοδικού Νούρ Ιλ Μασσίχ, διά της ιδρύσεως διαδικτυακού σταθμού του Πατριαρχείου εις την Ιορδανίαν, της ιδρύσεως Επιτροπής Μ.Μ.Ε., Συλλόγου Γυναικών, Επιτροπής νεότητος, Επιτροπής εκπαιδεύσεως και άλλων Επιτροπών διά την διεκπεραίωσιν των εκκλησιαστικών υποθέσεων του Πατριαρχείου.
Ηκολούθησε διάλειμμα και εν συνεχεία ηκολούθησε τράπεζα, την οποίαν παρέθεσε η Συμβουλευτική Επιτροπή και την επομένην Τρίτην ο Μακαριώτατος επέστρεψεν εις το Πατριαρχείον, ευχαριστών τον Θεόν διά την επιτυχίαν της ποιμαντικής επισκέψεως ταύτης».









