Το Καθολικό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος επισκέφθηκε άμα τῃ αφίξει του στην Ιερά Μονή Βαλάμου ο Μακαριώτατος Πατριάρχης της Αγίας Πόλεως Ιερουσαλήμ και πάσης Παλαιστίνης Θεόφιλος Γ΄ με τη συνοδεία του, ο οποίος πραγματοποιεί την επίσημη ειρηνική επίσκεψη στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας.
Ηχούντων των κωδώνων τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Θεόφιλο υποδέχθηκε η αδελφότητα της Μονής.
Ο Πατριάρχης Θεόφιλος ασπάσθηκε τα ιερά κειμήλια της Μονής τιμία λείψανα των Οσίων Σεργίου και Γερμανού θαυματουργών και κτητόρων του Βαλάμου, την εικόνα της Παναγίας Βαλαμίτισσας και τα τιμία λείψανα του Οσίου Αντίπα Βαλαμίτου.
Τον Προκαθήμενο της Σιωνίτιδος Εκκλησίας προσφώνησε ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Επίσκοπος Τροΐτσκ Παγκράτιος, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε: «Σας καλοσωρίζουμε από καρδίας εδώ, σε αυτή την αρχαία Μονή της Ρωσίας. Πάντα Σας μνημονεύουμε και ιδιαιτέρως το Μεγάλο Σάββατο. Πρόσφατα Σας ενθυμηθήκαμε όπως και την Εκκλησία Σας, δεόμενοι υπέρ ειρήνης της Ιερουσαλήμ».
Σύμφωνα με τον Επίσκοπο Παγκράτιο οι Άγιοι Τόποι είναι η καρδιά όλων των μεγάλων παγκοσμίων ιερών σεβασμάτων, το μέρος, όπου δίδαξε και βάδισε ο Κύριος, όπου ερχόταν η Παναγία μας και η αφετηρία του αποστολικού κηρύγματος. «Είναι μεγάλη, βέβαια, η χαρά μας, ότι μπορούσατε και ήλθατε. Σας εκφράζουμε την εγκάρδια ευγνωμοσύνη μας και ελπίζουμε ότι θα φέρνει χαρά στην καρδιά Σας και θα έχετε καλές αναμνήσεις από την παρουσία Σας εδώ και θα μας μνημονεύετε στις προσευχές Σας».
Σε ανάμνηση της προσκυνηματικής επισκέψεως ο Επίσκοπος Παγκράτιος προσέφερε στον Προκαθήμενο της Εκκλησιάς Ιεροσολύμων εικόνα του Σωτήρος.
Αφού ευχαρίστησε για το δώρο αυτό ο Μακαριώτατος κ. Θεόφιλος αντιφώνησε και μεταξύ άλλων ανέφερε ότι είναι μεγάλη η χαρά του που ευρίσκεται σήμερα στη Μονή, κατ΄αυτή τη πασχάλια περίοδο. Η χάρη του Παναγίου και Ζωοδόχου Τάφου οδήγησε τα βήματά του στην ποτισμένη δι΄αίματος χιλιάδων μαρτύρων Ρωσική γη.
Ήταν ο πόθος του Προεστώτος της Σιωνίτιδος Εκκλησίας και της συνοδείας του να επισκεφθεί την Ιερά Μονή Βαλάμου διότι προ ολίγων ετών ταξίδευσαν στη Μονή του Νέου Βαλάμου στη Φινλανδία. Ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Θεόφιλος εξέφρασε τις ευγνώμονες ευχαριστίες του στον Αγιώτατο Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλο και τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Παγκράτιο για τη θερμή και φιλάδελφη υποδοχή που του επιφυλάχθηκε.
Η αντιπροσωπεία σύμφωνα με τον Πατριάρχη Θεόφιλο προέρχεται από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων στη δικαιοδοσία του οποίου εντάσσονται τα Πανάγια Προσκυνήματα σημαντικά δι΄όλο το χριστιανικό κόσμο. Εν συνεχεία ο κ. Θεόφιλος αναφέρθηκε συντόμως στο ιστορικό της συγκροτήσεως της Αγιοτοφικής Αδελφότητος και τόνισε τη συμβολή επ΄αυτού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Πάντα οι Αγιοταφίτες μερίμνησαν όχι μόνο τα Πανάγια Προσκυνήματα, αλλά και τους προσκυνητές. Το περιβάλλον στο οποίο ευρίσκονται τώρα είναι οικείο και αδελφικό, διότι πρόκειται για τό μοναχικό περιβάλλον. Ο Πατριάρχης Θεόφιλος ευχήθηκε η χάρη και η ευλογία του Παναγίου Τάφου να ενισχύει και να φωτίζει όλους τους παρισταμένους.
Ο κ. Θεόφιλος υπογράμμισε τη σημασία των μοναστικών κέντρων ως καταφύγια για τους ανθρώπους σε κρίσιμες εποχές και εποχές όταν εμφανίζονταν διάφορες αιρέσεις.
Ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ιερουσαλήμ προσέφερε στον Επίσκοπο Παγκράτιο εικόνα της Παναγίας και αμέσως μετά ανέβηκε με τη συνοδεία του στον άνω Ναό Μεταμορφώσεως, όπου ασπάθηκε την εικόνα του Χριστού και της Παναγίας Σμολένσκ. Τα μέλη της αποστολής του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων έψαλαν το απολυτίκιο της Μεταμορφώσεως και είπαν εκτενή υπέρ χορηγήσεως ειρήνης και ευημερίας σε όλους τους χριστιανούς του κόσμου.
Τέλος ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Παγκράτιος ενημέρωσε τον υψηλό προσκεκλημένο για το ιστορικό της αναστήλωσης του Καθολικού.