Κυριακής της Σαμαρείτιδος: Την Κυριακή 17/30 Μαίου 2021, εορτάστηκε στο υπό του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων προσκύνημα του Φρέατος του Ιακώβ στην περιοχή της Σαμαρείας, η εορτή της Κυριακής της Σαμαρείτιδος.
Στην Θεία Λειτουργία που τελέστηκε στον μεγαλοπρεπή και περικαλλή ναό που βρίσκεται πάνω από το προσκύνημα, μετά του Μακαριωτάτου Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου Γ συνελειτούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βόστρων κ. Τιμόθεος, ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης κ. Αρίσταρχος, Αγιοταφίτες Ιερομόναχοι και Αραβόφωνοι Πρεσβύτεροι και διάκονοι ψαλλόντων του ιατρού Γιακούμπι και άλλων ψαλτών των ομόρων ενοριών και μετεχόντων πολλών πιστών ιθαγενών και προσκυνητών από τα Ιεροσόλυμα και των περιοχών της Νεαπόλεως, παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος στα Ιεροσόλυμα κ. Ευαγγέλου Βλιώρα.
Αναλυτικά, η σχετική ανακοίνωση της Αρχιγραμματείας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων αναφέρει:
Τήν Κυριακήν, 17ην / 30ήν Μαίου 2021, εωρτάσθη υπό τού Πατριαρχείου η εορτή τής Κυριακής τής Σαμαρείτιδος εις τό εν Νεαπόλει τής Σαμαρείας προσκύνημα τού Φρέατος τού Ιακώβ.
Κατά τήν εορτήν αυτήν η Εκκλησία όλη, ιδία η τών Ιεροσολύμων, ποιείται μνήμην τού γεγονότος τής συναντήσεως καί συνομιλίας τής Σαμαρείτιδος γυναικός εκ τής κώμης Συχάρ μετά τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού εις τό Φρέαρ τού Ιακώβ, ότε ο Κύριος καί απεκάλυψεν αυτή τά τού βίου αυτής καί ότι Ούτος είναι ο Μεσσίας ο Χριστός, ο ομιλών μετ αυτής καί ότι Πνεύμα ο Θεός καί τούς προσκυνούντας Αυτόν εν Πνεύματι καί αληθεία δεί προσκυνείν ούτε εν Γαριζίν ούτε εν Ιεροσολύμοις, (Ιω. δ΄, 5-42).
Εις ανάμνησιν τού Ευαγγελικού σωτηρίου γεγονότος τούτου ετελέσθη θεία Λειτουργία εις τόν ύπερθεν τού Φρέατος ανεγερθέντα υπό τού ηγουμένου Αρχιμανδρίτου π. Ιουστίνου μεγαλοπρεπή καί περικαλλή Ναόν τής πιστευσάσης εις τόν Κύριον καί μαρτυρησάσης αυτής καί τής πολυμελούς οικογενείας αυτής, τών αδελφών αυτής Αγίας Ανατολής, Αγίας Φωτώς, Αγίας Φωτίδος, Αγίας Παρασκευής, Αγίας Κυριακής καί τών δύο υιών αυτής Αγίου Φωτεινού καί Αγίου Ιωσή.
Μετά τού Πατριάρχου συνελειτούργησεν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βόστρων κ. Τιμόθεος, ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης κ. Αρίσταρχος Αγιοταφίται Ιερομόναχοι καί Αραβόφωνοι Πρεσβύτεροι καί διάκονοι ψαλλόντων τού ιατρού Γιακούμπι καί άλλων ψαλτών τών ομόρων ενοριών καί μετεχόντων πολλών πιστών ιθαγενών καί προσκυνητών εξ Ιερουσαλήμ καί τών περιοχών τής Νεαπόλεως, παρουσία τού Γενικού Προξένου τής Ελλάδος εις τά Ιεροσόλυμα κ. Ευαγγέλου Βλιώρα.
Εις τό Κοινωνίκόν τής θείας Λειτουργίας ο Μακαριώτατος εκήρυξε διά τής κάτωθι προσφωνήσεως Αυτού:
Επί τό Φρέαρ ως ήλθεν η Σαμαρείτις ηρώτα τόν εύσπλαγχνον παράσχου μοι τό ύδωρ τής πίστεως καί λήψομαι τής κολυμβήθρας τά νάματα αγαλλίασιν καί λύτρωσιν. Ζωοδότα Κύριε, δόξα σοι», αναφωνεί ο υμνωδός τής Εκκλησίας.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί,
Η πηγή τής ζωής καί τής αθανασίας, Χριστός ο Θεός ημών, συνήγαγε πάντας ημάς εν τώ ιερώ τούτω προσκυνήματι τού Φρέατος τού Πατριάρχου Ιακώβ, ένθα η Σαμαρείτις γυνή συνήντησε τόν Κύριον, ίνα πασχαλίως εν δοξολογία καί ευχαριστία εορτάσωμεν τήν τής Σαμαρείτιδος εορτήν.
Κατά τήν συνάντησίν Του ο Χριστός μετά τής Σαμαρείτιδος επί τή πηγή τού Ιακώβ, ένθα «ο Ιησούς κεκοπιακώς εκ τής οδοιπορίας εκαθέζετο ούτως επί τή πηγή», (Ιωάν. 4,6) είπεν αυτή: «πάς ο πίνων εκ τού ύδατος τούτου διψήσει πάλιν ός δι άν πίη εκ τού ύδατος ού εγώ δώσω αυτώ, ου μή διψήση εις τόν αιώνα, αλλά τό ύδωρ ό δώσω αυτώ, γενήσεται εν αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον. λέγει πρός αυτόν η γυνή Κύριε, δός μοι τούτο τό ύδωρ, ίνα μή διψώ », (Ιωάν. 4, 13-15).
Ερμηνεύων τούς ως άνω λόγους τού Κυρίου ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέγει: πρέπει νά γνωρίζωμεν ότι «ως ύδωρ τήν τού Αγίου Πνεύματος Χάριν ο Σωτήρ αποκαλεί. Εάν τις γίνη μέτοχος τής Χάριτος ταύτης, τότε θά έχη αναπηγάζουσαν εις τόν εαυτόν του τήν χορηγίαν τών θείων μαθημάτων, δηλονότι τήν δύναμιν τής διδασκαλίας τών αγίων Γραφών. Ούτος θά είναι ικανός νά νουθετή μετ ευκολίας αυτούς, οι οποίοι διψούν διά τόν θείον καί ουράνιον λόγον. Τοιούτοι ήσαν κατά τήν επίγειον ζωήν αυτών οι άγιοι Προφήται καί Απόστολοι καί οι κληρονόμοι / διάδοχοι τής λειτουργίας [=αποστολής] αυτών.
Αυτής ακριβώς τής Χάριτος τού αγίου Πνεύματος εγένετο κοινωνός καί μέτοχος η Σαμαρείτις κατά τόν λόγον τού Κυρίου «αλλά τό ύδωρ ό δώσω αυτώ, γενήσεται εν αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον», (Ιω. 4,14).
Σημειωτέον δέ ότι η Σαμαρείτις δέν ήτο εις θέσιν νά κατανοήση τήν βαθυτέραν σημασίαν τών λόγων τού Κυρίου εν τούτοις ο Ιησούς απεκάλυψε τόν εαυτόν Του εις αυτήν, ως μαρτυρεί ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής: «Λέγει αυτώ η γυνή οίδα ότι Μεσσίας έρχεται ο λεγόμενος Χριστός όταν έλθη εκείνος, αναγγελεί ημίν πάντα λέγει αυτή ο Ιησούς εγώ ειμι ο λαλών σοι», (Ιωάν. 4, 25-26). Όντως ο Χριστός ουχί μόνον εφανέρωσε τόν εαυτόν Του, αλλά εδίδαξεν αυτή τήν αλήθειαν τήν κηρυττομένην καί εν τή Παλαιά Διαθήκη (Γ΄Βασιλ. 8,27), «ότι Πνεύμα ο Θεός καί τούς προσκυνούντας αυτόν εν Πνεύματι καί αληθεία δεί προσκυνείν», (Ιωάν. 4,24).
Λέγομεν τούτο διότι, ως επισημαίνει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας ο Χριστός δέν αποκαλύπτεται μόνον εις αγραμμάτους ανθρώπους ως τούς Αποστόλους, οίτινες ήσαν αλιείς ή εις αμαθείς καί εν αγνοία αμαρτάνοντας ως η Σαμαρείτις γυνή, αλλά καί εις ανθρώπους τών οποίων αι ψυχαί διψούν διά τήν αλήθειαν καί εντός αυτών τών ψυχών έχει γεννηθή η πίστις διά τήν γνώσιν τών τελειοτέρων μυστηρίων. «Ου ταίς απαιδεύτοις ψυχαίς ή καί αμαθέσι παντελώς εαυτόν ανακαλύπτει Χριστός, αλλ εκείναις μάλλον επιλάμπει καί φαίνεται, αίπερ άν είεν ήδη πρός τό βούλεσθαί τι μαθείν ετοιμότεραι, καί τής πίστεως τήν αρχήν εν απλοίς ωδίνουσαι λόγοις πρό τήν τών τελειοτέρων επείγονται γνώσιν».
Μέ άλλα λόγια, ο Χριστός, «ός πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι καί εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α΄ Τιμ. 2,4), προκαλεί τρόπον τινά τήν Σαμαρείτιδα, ούτως ώστε νά μήν μείνη εις τήν εισαγωγικήν τήν απλήν πίστιν αυτής, αλλά νά προχωρήση εις τήν πίστιν τήν τελείαν, τήν οδηγούσαν εις τήν θέωσιν, δηλονότι εις τό εν Πνεύματι Αγίω φωτισμόν αυτής, όπερ καί εγένετο, διότι αύτη ανεδείχθη ισαπόστολος καί μάρτυς τής αγάπης τού Χριστού.
Τήν ζωηράν επιθυμίαν τής τελείας πίστεως διατυπώνει εναργέστατα ο άγιος Ιγνάτιος ο θεοφόρος εν τή πρός Ρωμαίους επιστολή αυτού γράφων: «Ο εμός έρως εσταύρωται καί ουκ εστιν εν εμοί πύρ φιλόϋλον «ύδωρ δέ ζών» (Ιωάν. 4,10) καί λαλούν εν εμοί έσωθέν μοι λέγον δεύρο πρός τόν Πατέρα. Ουχ ήδομαι [= δέν ευχαριστούμαι] τροφή φθοράς, ουδέ ηδοναίς τού βίου τούτου. Άρτον Θεού θέλω, ό εστιν σάρξ Ιησού Χριστού, τού εκ σπέρματος Δαυΐδ καί πόμα θέλω τό αίμα Αυτού, ό εστιν αγάπη άφθαρτος».
Η Σαμαρείτις γυνή, η ύστερον υπό τού Χριστού Φωτεινή κατονομασθείσα, ήτις καί τόν τού μαρτυρίου στέφανον επί τού Ρωμαίου Αυτοκράτορος Νέρωνος ανεδήσατο, συγχορεύει μετά πάντων τών αγίων εν ουρανοίς.
Η αγία Φωτεινή ουκ επαύσατο ευαγγελιζομένη ημίν τόν ορθόν τρόπον τής εν πνεύματι καί αληθεία προσκυνήσεως τού Θεού Πατρός (Ιωάν. 4,24) αφ ενός καί τόν εν ευσεβεία καί φόβω Θεού, τουτέστιν εν πράξει καί θεωρία διάγοντα χριστιανικόν βίον ημών, αφ ετέρου.
Λέγομεν τούτο, διότι «ου πάς ο λέγων μοι Κύριε, Κύριε εισελεύσεται εις τήν βασιλείαν τών ουρανών, αλλ ο ποιών τό θέλημα τού Πατρός μου τού εν τοίς ουρανοίς» (Ματθ. 7,21), λέγει Κύριος. Επιτιμών δέ ο Ιησούς αυτούς , τών οποίων τά διανοήματα, αι επιθυμίαι καί τά έργα αυτών είναι αλλότρια τού θείου θελήματος, λέγει επικαλούμενος τόν Προφήτην Ησαΐαν: «εγγίζει μοι ο λαός ούτος τώ στόματι αυτών καί τοίς χείλεσι μέ τιμά, η δέ καρδία αυτών πόρρω απέχει απ εμού μάτην δέ σέβονταί με, διδάσκοντες διδασκαλίας εντάλματα ανθρώπων», (Ματθ. 15, 8-9/Ησ. 29,13).
Μέ άλλα λόγια, αγαπητοί μου αδελφοί, η εορτίως τιμωμένη σήμερον Σαμαρείτις γυνή αποτελεί υπόδειγμα μιμήσεως, όσον αφορά τό ενδιαφέρον μας διά τάς αληθείας τής Ορθοδόξου ημών πίστεως καί παραδόσεως καί τής υγιούς λατρείας τού Θεού.
Ημείς τόν εκ τής Παρθένου Θεοτόκου τεχθέντα Θεόν καί Σωτήρα ημών Ιησούν Χριστόν εν Πνεύματι καί αληθεία προσκυνούντες εν μετανοία καί ταπεινώσει καρδίας ευχαριστήσωμεν καί μετά τού υμνωδού είπωμεν: «Ύδωρ υπάρχεις ζωής εβόα Χριστώ η Σαμαρείτις πότισον ούν με Λόγε διψώσαν πάντοτε, σού τήν θείαν Χάριν, όπως μηκέτι Ιησού Κύριε αγνωσίας κρατώμαι αυχμώ, αλλά κηρύττω σου τά μεγαλεία», Αμήν. Χριστός Ανέστη.
Εις τό τέλος τής εορτής ο ηγούμενος Αρχιμανδρίτης Ιουστίνος παρέθεσε δεξίωσιν καί τράπεζαν εις τήν οποίαν προσεφώνησεν ο Μακαριώτατος ως έπεται:
«Τάδε λέγει Κύριος τή Σαμαρείτιδι ει ήδεις τήν δωρεάν τού Θεού καί τίς εστιν ο λέγων σοι, δός μοι ύδωρ πιείν, σύ άν ήτησας αυτόν, καί έδωκέ σοι πιείν, ίνα μή διψήσης εις τόν αιώνα λέγει Κύριος»
Εκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τής Ελλάδος,
Εντιμότατε Πρόεδρε,
Οσιολογιώτατε Αρχιμανδρίτα Πάτερ Ιουστίνε,
Σεβαστοί άγιοι Πατέρες καί Αδελφοί,
Ευχαριστήσωμεν τώ εκ Τάφου Αναστάντι Θεώ καί Σωτήρι ημών Κυρίω Ιησού Χριστώ, τώ αξιώσαντι ημάς εορτάσαι Πασχαλίως τήν εορτήν τής Σαμαρείτιδος γυναικός εν αυτώ τούτω τώ τόπω τής πηγής τού Ιακώβ, ένθα η Σαμαρείτις έπιε εκ τών πνευματικών ναμάτων τής δωρεάς τού Θεού.
Η δωρεά αύτη τού Θεού είναι τό Άγιον Πνεύμα, τό συγκροτούν καί συνέχον όλον τόν θεσμόν τής Εκκλησίας, δηλονότι τό Σώμα τού Θεού καί Σωτήρος ημών Χριστού. Τό δέ μέγεθος τής θείας ταύτης δωρεάς, δέν δυναται νά εκφρασθή μέ λόγους, ως λέγει ο θείος Παύλος: ευχαριστών τόν Θεόν «Χάρις δέ τώ Θεώ επί τή ανεκδιηγήτω αυτού δωρεά», (Β΄ Κορ. 9,15).
Ημείς, αγαπητοί μου αδελφοί εν Χριστώ, μέλη όντες τού Τιμίου Σώματος τού Χριστού εγενόμεθα κοινωνοί καί μέτοχοι τού Αγίου Πνεύματος, δηλονότι τής δωρεάς τής επουρανίου, (Πρβλ. Εβρ. 6,4) διά τού Αγίου Βαπτίσματος.
Τήν επουράνιον ταύτην δωρεάν κατέχει η αγία ημών Εκκλησία, η οποία διά μέσου τών αιώνων δίδει τήν μαρτυρίαν τής απείρου αγάπης καί φιλανθρωπίας τού Θεού εν τώ κόσμω γενικώτερον καί τής περιοχής ημών ειδικώτερον. Τήν ανεκτίμητον ταύτην δωρεάν τής κλήσεως ημών εις Χριστόν καί τήν Εκκλησίαν Αυτού καλούμεθα νά αναγνωρίσωμεν, ιδιαιτέρως κατά τάς ημέρας ταύτας, δηλονότι τού καιρού τής ακαταστασίας καί αποστασίας, ακούοντες εις τάς προτροπάς τού μακαρίου Παύλου λέγοντος: «ου παύομαι ευχαριστών υπέρ υμών, μνείαν υμών ποιούμενος επί τών προσευχών μου, ίνα ο Θεός τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ο πατήρ τής δόξης, δώη υμίν πνεύμα σοφίας καί αποκαλύψεως εν επιγνώσει αυτού, πεφωτισμένους τούς οφθαλμούς τής καρδίας υμών, εις τό ειδέναι υμάς τίς εστιν η ελπίς τής κλήσεως αυτού, καί τίς ο πλούτος τής δόξης τής κληρονομίας αυτού εν τοίς αγίοις», (Εφ 1, 16-18).
Παρακαλέσωμεν τήν σήμερον τιμωμένην Σαμαρείτιδα γυναίκα, τήν αναδειχθείσαν μάρτυρα τής αγάπης τού Χριστού, ίνα μετά τού νέου συμμάρτυρος αυτής αγίου Φιλουμένου τού Αγιοταφίτου μεσιτεύωσι Κυρίω τώ Θεώ ημών υπέρ πάντων ημών καί υπέρ ειρήνης εν τή αγία Γή, προσέτι δέ υπέρ απαλλαγής εκ τής λοιμώδους νόσου τής covid -19.
Χριστός Ανέστη! Έτη πολλά.
Εκ τής Αρχιγραμματείας