ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ – Την Πέμπτη, 27η Ιουνίου 2024, εορτάστηκε υπό του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων η εορτή του Αγίου Προφήτου Ελισσαίου εις την Ιεράν αυτού Μονήν εις Ιεριχώ, κειμένην παρά την συκομορέαν του Ζακχαίου.
Η Μονή αυτη ευρίσκεται εις Ιεριχώ, λόγω της δράσεως του προφήτου κυρίως εις την Ιεριχώ λόγω του ότι τα ύδατα της πηγής αυτής μετέτρεψε διά προσευχής από πικρά και θανάσιμα εις γλυκέα και ωφέλιμα.
Κατά την εορτήν αυτήν η Εκκλησία ποιείται μνείαν του προφήτου Ελισσαίου, ως καταγομένου εκ της κώμης Άβελ -Μεήλ. Ούτος ήτο υιός Σαφάτ, γεωργός το επαγγελμα και εκλήθη υπό Θεού εις το προφητικόν αξίωμα υπό του προφήτου Ηλιού. Ηλίας ο προφήτης έχρισε τον Ελισσαίον εις προφήτην, ρίψας επ’ αυτόν την μηλωτήν αυτού. Ο Ελισσαίος αφήκε τα δώδεκα ζεύγη βοών διά των οποίων ώργωνε, έσφαξεν αυτά και εποίησεν συμπόσιον εις τον λαόν και ηκολούθησε τον προφήτην Ηλίαν πιστών εις όλον τον βίον αυτού, ποιήσας πολλά θαύματα, ως διηγούνται τα βιβλία των Βασιλειών της Παλαιάς Διαθήκης. Ούτος είδε τον διδάσκαλον αυτού Ηλίαν αναλαμβανόμενον επί πυρίνου άρματος εις τον ουρανόν και εζήτησε και έλαβε παρ’ αυτού διπλήν την χάριν και την μηλωτήν, επί της οποίας επέβη και διέβη ως διά ξηράς τον Ιορδάνην ποταμόν.
Εις την ως άνω Ιεράν Μονήν προεξήρξε της θείας Λειτουργίας η Α.Θ.Μ. ο Πατήρ ημών και Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αυτώ του Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου και του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, Αγιοταφιτών Πατέρων, ων πρώτος ο Τυπικάρης του Ναού Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Αρχιμανδρίτης π. Αλεξιος, των Αρχιμανδριτών π. Σιλουανού και π. Κυριακού και του Πρεσβυτέρου π. Ήσσα Μούσλεχ, του Αρχιδιακόνου π. Μάρκου και του Ιεροδιακόνου π. Δοσιθέου, ψάλλοντος ελληνιστί του Ιεροδιακόνου π. Συμεών βοηθούντος του κ. Γεωργίου Βαράκλα και αραβιστί του Ιεροψάλτου της ενορίας και Ορθοδόξου εκκλησιάσματος.
Εις το Κοινωνικόν της θείας Λειτουργίας εκήρυξε τον θείον λόγον ο Πατριάρχης ως έπεται:
«Και ‘Ηλιού είπε προς ‘Ελισαιέ· αίτησαι τι ποιήσω σοι πριν η αναληφθήναί με από σου. και είπεν ‘Ελισαιέ· γενηθήτω δη διπλά εν πνεύματί σου επ’ εμέ. και είπεν ‘Ηλιού· εσκλήρυνας του αιτήσασθαι· εάν ίδης με αναλαμβανόμενον από σου, και έσται σοι ούτως»· (Δ’ Βασιλ. 2,9-10), αναφέρει το Βιβλίον των Βασιλειών.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί,
Το Πνεύμα του Προφήτου Ηλιού τουτέστιν το Άγιον Πνεύμα, το μεταδοθέν εις τον μαθητήν αυτού Ελισσαίον, συνήγαγε πάντας ημάς εν τω αγιογραφικώ τούτω τόπω της Ιεριχούς εν τη περιχώρω του Ιορδάνου ποταμού, ένθα και η επώνυμος Ιερά Μονή του Προφήτου Ελισσαίου, ίνα εορτάσωμεν την ετήσιον μνήμην αυτού.
Ο άγιος Προφήτης Ελισσαίος διακρίνεται μεταξύ των Προφητών των προφητευσάντων την επί γης παρουσίαν του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, διότι μαθητής ων του μεγάλου Ηλιού του Θεσβίτου και διπλήν λαβών του προφητικού πνεύματος Χάριν, πολλά μεγάλα και θαυμαστά εποίησεν ο Θεός δι’ αυτού, ως γράφει και ο Συναξαριστής αυτού τα ύδατα της Ιεριχούς, ατεκνούντα και αλμυρά όντα ιάσατο· «και εξήλθεν ‘Ελισαιέ εις την διέξοδον των υδάτων και έρριψεν εκεί άλα και είπε· τάδε λέγει Κύριος· ίαμαι τα ύδατα, ουκ έσται έτι εκείθεν θάνατος και ατεκνουμένη· και ιάθησαν τα ύδατα έως της ημέρας ταύτης κατά το ρήμα ‘Ελισαιέ, ο ελάλησε», (Δ’ Βασιλ 2,20-22).
Επί πλέον δε ο θεσπέσιος Ελισσαίος ήγειρε νεκρούς· και εκαθάρισεν εκ της λέπρας Νεεμάν τον Σύρον. Και τον υπηρέτην αυτού Γιεζή εποίησε λεπρόν διά την φιλαργυρίαν και την παρακοήν του. Και τα Ιορδάνεια ρείθρα τη του Ηλιού μηλωτή πατάξας διέρρηξεν, (Πρβλ. Δ’ Βασιλ. 2,14).
Η αγία του Χριστού Εκκλησία τιμά τους προφήτας ως τους «Δικαίους» του Θεού, δηλονότι τους Αγίους του Θεού. Οι Προφήται και δη ο προφήτης Ελισσαίος αποτελούν τα εκλελεγμένα όργανα του Θεού, τα εμπνεόμενα υπό της φωτιστικής δυνάμεως του Αγίου Πνεύματος. «Πνεύμα ο Θεός και τους προσκυνούντας αυτόν εν Πνεύματι και αληθεία δεί προσκυνείν» (Ιωάν. 4,24), λέγει Κύριος.
Οι άγιοι Προφήται είναι εκείνοι οι οποίοι προητοίμασαν και προκατήγγειλαν το μέγα μυστήριον της Θείας Οικονομίας εν τω προσώπω του Χριστού, ως κηρύττει ο θείος Παύλος: «και ομολογουμένως μέγα εστί το της ευσεβείας μυστήριον· Θεός εφανερώθη εν σαρκί, εδικαιώθη εν Πνεύματι, ώφθη αγγέλοις, εκηρύχθη εν έθνεσιν, επιστεύθη εν κόσμω, ανελήφθη εν δόξη», (Α’ Τιμ. 3,16).
Αξιοσημείωτοι εν προκειμένω οι λόγοι του Ιησού προς τους μαθητάς Αυτού μετά την Ανάστασιν Αυτού: «ω ανόητοι και βραδείς τη καρδία του πιστεύειν επί πάσιν οις ελάλησαν οι προφήται! ουχί ταύτα έδει παθείν τον Χριστόν και εισελθείν εις την δόξαν αυτού; και αρξάμενος από Μωϋσέως και από πάντων των προφητών διηρμήνευεν αυτοίς εν πάσαις ταίς γραφαίς τα περί εαυτού», (Λουκ. 24,25-27).
Ερμηνεύων τον λόγον τούτον του Χριστού, ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέγει: «Ουδέ γαρ παρά των Θεού μάταιον, αλλά τάξις απάντων και χρεία των καθέκαστον. Εν τάξει προαπεστέλλοντο δούλοι και προωκονόμουν (=προοιτοίμαζον) τη του Δεσπότου Παρουσία, αναγκαίαν την προφητείαν εις την πίστιν ανθρώποις προεισάγοντες», (Migne 72, 944). [Και απλούστερον: κανένα πράγμα, το οποίον προέρχεται από τον Θεόν δεν είναι άνευ σημασίας/χρήσεως, αλλά όλα και ωρισμένα εξ αυτών έχουν την καθωρισμένην θέσιν και υπηρεσίαν. Εις τον κατάλληλον τόπον απεστέλλοντο δούλοι, υπηρέται διά να ετοιμάσουν την παρουσίαν του Κυρίου, εισάγοντες εκ των προτέρων την προφητείαν ως αναγκαίαν προετοιμασίαν διά την πίστιν (εις Χριστόν)].
Με άλλα λόγια, αγαπητοί μου, το χάρισμα της προφητείας, το οποίον δίδει ο Θεός είναι χάρισμα αποκαλύψεως των κεκρυμμένων σχεδίων του Θεού, ως ομολογεί και ο προφήτης Αμώς λέγων: «ου μη ποιήση Κύριος ο Θεός πράγμα, εάν μη αποικαλύψη παιδείαν αυτού προς τους δούλους αυτού τους προφήτας», (Αμώς 3,7).
Ως άλλος ουρανοβάμων Παύλος «αρπαγείς έως τρίτου ουρανού» (Β΄ Κορ. 12,2) ο του Προφήτου Ηλιού συνόμιλος Ελισσαίος εις ύψη πνευματικά ανελθών έλαβε παρά Κυρίου του Θεού την απόκρυφον θείαν γνώσιν, τουτέστιν την θεογνωσίαν. Διό και ο υμνωδός αναφωνεί λέγων «Ρήσει θεοπνεύστω, σε χρηματισθείς σαφώς έχρισεν, Ελισαίε, ένδοξε Προφήτην, Ηλιού ο θεσπέσιος. Εύρε την ανάπαυσιν, και ενεσκήνωσεν άφθονος, χάρις εν σοι, Πνεύματος Αγίου, Ελισαιέ, αοίδιμε».
Καθίσταται σαφές, ότι το προφητικόν αξίωμα αποτελεί την προτύπωσιν του Αποστολικού αξιώματος, εκ του οποίου τόσον οι Προφήται όσον και οι Απόστολοι αντλούν εξ αυτού ισχύν και θείαν αυθεντίαν. Κατά την αψευδή μαρτυρίαν του ιερού συγγραφέως των «Βασιλειών», ο θεσπέσιος Ελισσαίος διά της μηλωτής του διδασκάλου αυτού Ηλιού διεχώρισε τα ύδατα του Ιορδάνου ένθεν και ένθεν και διέβη αυτόν (τον ποταμόν). Εκ δε του γεγονότος τούτου οι «υιοί των Προφητών διέγνωσαν εν τω Ελισσαίω το πνεύμα του διδασκάλου των Ηλιού και προσεκύνησαν αυτόν έως εδάφους», (Δ’ Βασιλ. 2, 13-15).
Τον μέγαν και θαυμαστόν τούτον άγιον Προφήτην του Θεού και δοχείον του Αγίου Πνεύματος, τον οποίον ιδιαιτέρως τιμά σήμερον η αγία ημών Εκκλησία θερμώς ικετεύσωμεν, ίνα μετά των πρεσβειών της Υπερευλογημένης Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, μεσιτεύει υπέρ πάντων ημών. Μετά δε του υμνωδού είπωμεν: «Των Προφητών τους ακραίμονας, και παμφαείς φωστήρας της οικουμένης, εν ύμνοις τιμήσωμεν πιστοί, Ηλίαν και Ελισαίον, και Χριστώ εκβοήσωμεν μελωδικώς· Εύσπλαγχνε Κύριε, παράσχου τω λαώ σου, ικεσίαις των Προφητών σου, άφεσιν αμαρτιών, (ειρήνην) και το μέγα έλεος». Αμήν, έτη πολλά και ειρηνικά».
