Πατριαρχείο Σερβίας: Η «Συμφωνία των Πρεσπών» και η Αυτοκεφαλία των Σκοπίων επεβλήθησαν από την αμερικανικήν διοίκησιν.
ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΙΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΣΕΡΒΙΑΣ
Η Εκκλησία της Σερβίας ασχολείται με τους τίτλους των Επισκόπων και την προβολήν των παπικών και όχι με τα καίρια ερωτήματα των πιστών.
Τι πράττει ο Πατριάρχης Πορφύριος και ο πνευματικός του, Μπάτσκας Ειρηναίος;
Γράφει ο κ. Διογένης Δ. Βαλαβανίδης, πρόεδρος του «Κέντρου Προστασίας της Χριστιανικής Ταυτότητος» και Πρόεδρος του Συμβουλίου Θρησκευμάτων του «Κέντρου Γεωστρατηγικών Μελετών»
Κάθε φορά που διαβάζω την επίσημη εφημερίδα του Σερβικού Πατριαρχείου «Православље» (Ορθοδοξία), το μυαλό μου ανατρέχει στις μέρες της πρώιμης νεότητός μου ότε η οικογένειά μου διάβαζε αυτό το έντυπο, το οποίο διεκόπει κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής αθεϊστικής κυριαρχίας. Το μόνο έντυπο το οποίο μας ενημέρωνε για όλα τα γεγονότα στη Σερβική ‘Ορθόδοξη ‘Εκκλησία (ΣΟΕ). Θυμάμαι ότι ο αείμνηστος Γερμανός ήταν ένας από τους μεγαλύτερους Πατριάρχες στην ιστορία της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο οποίος άρχισε πρίν από πέντε δεκαετίες να δημοσιεύει στα περιοδικά «Pravoslavlje», «Svetosavsko zvonce» και «Θεολογικές απόψεις», που ήταν εκδόσεις για σοβαρά θεολογικά ζητήματα και πολυάριθμες δραστηριότητες με στόχο τη βελτίωση της διδασκαλίας στα σεμινάρια.
Δυστυχώς, με θλίψη στην καρδιά μου, μπορώ να δηλώσω ότι η συντακτική πολιτική της σημερινής εφημερίδος «Ορθοδοξία», στην πραγματικότητα υπενθυμίζει ένα εικονογραφημένο βιβλίο η μία διαφημιστική εφημερίδα του προκαθημένου της ΣΟΕ, που αποτελεί κλασσικό παράδειγμα ανθρωπολατρίας! Επίσης, το φύλλο γεμίζει και με περιεχόμενο από τη ζωή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Τούτο γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε ακόμη και το επίσημο Καθολικό Πρακτορείο Ειδήσεων – CNA, να ζηλέψει τον επαγγελματισμό της συντάξεως της εφημερίδος «Ορθοδοξία».
Ως παράδειγμα, θα αναφέρω μόνο μερικές από τις ειδήσεις που αναφέρθηκαν στο τελευταίο τεύχος του, υπ’ άριθμον 1374, της 15 Ιουνίου 2024, και στο οποίο η συντακτική ομάδα της εφημερίδας μας ενημερώνει για το γεγονός ότι «Στις 5 Ιουνίου 2024, ο Πάπας Φραγκίσκος δέχθηκε στο Βατικανό το επιτελείο των προπονητών και τους παίκτες της κροατικής ομάδας ποδοσφαίρου. Ο Πάπας συνεχάρη την Εθνική Κροατίας για την κατάκτηση της τρίτης θέσης στο Παγκόσμιο Κύπελλο 2022 στο Κατάρ, και στη ομάδα της Κροατίας είπε ότι παίζοντας ποδόσφαιρο έχουν την τιμή να εκπροσωπούν το έθνος τους». Επίσης, η εν λόγω σερβική εφημερίδα «Pravoslavlje» ανέφερε ότι «ο καρδινάλιος Manuel Fernandez επισκέφθηκε στις 22 Μαΐου του 2024 τον επικεφαλής της Κοπτικής Εκκλησίας, Tawadros II, με σκοπό τη συμφιλίωση, γιατί οι Αιγύπτιοι χριστιανοί Κόπτες τον Μάρτιο αντέδρασαν έντονα στη δήλωση της Fiducia supplicans, που αναγνώρισε τους γάμους των ομοφυλόφιλων».
Επίσης, πιστεύουμε ότι οποιαδήποτε περαιτέρω απαρίθμηση θα ήταν άσκοπη, γιατί εμείς είμαστε πεπεισμένοι ότι οι πιστοί της ΣΟΕ θα ενδιαφέροντο ασύγκριτα περισσότερο να είναι στις σελίδες της εφημερίδας της Σερβικής «Ορθοδοξίας», απαντήσεις σε πολυάριθμα ερωτήματα που αφορούν την ζωή της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Γνωρίζουμε τα από καιρό δημόσια εκφρασμένα αισθήματα του Πατριάρχη Πορφυρίου, προς το Ζάγκρεμπ, την Κροατία, τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και ιδιαίτερα προς τον Ρωμαίο Πάπα, τα οποία αντιπροσωπεύουν την προσωπική του στάση, και είμαστε βέβαιοι ότι τα συμμερίζονται μόνο ένας αμελητέος αριθμός πιστών της ΣΟΕ. Ταυτόχρονα, η συντακτική ομάδα της «Ορθοδοξίας» δεν πρέπει να ακολουθεί προσωπικά αισθήματα του Πατριάρχη Πορφυρίου, επειδή εξακολουθεί να είναι Πατριάρχης της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και όχι Αρχιεπίσκοπος του Ζάγκρεμπ.
Όταν πρόκειται για θέματα που απασχολούν τους πιστούς της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, καταρχάς πρέπει να αναφέρεται στην σκανδαλώδη προσφορά του Τόμου στον Αρχιεπίσκοπο Μακεδονίας και Αχρίδας, Στέφανο, στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Μιχαήλ του Αρχαγγέλου στο Βελιγράδι, στον οποίο Τόμο γράφει ότι η ΣΟΕ είναι η Μητέρα Εκκλησία και αναγνωρίζει πλήρως την αυτοκεφαλία της «Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας – την Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας», πράξη που οδήγησε στην πρόσθετη κατάρρευση της ενότητας και της αρμονίας στον Ορθόδοξο κόσμο. Μερικές τοπικές ορθόδοξες εκκλησίες αναγνώρισαν τη νεοσύστατη εκκλησία με την ονομασία «Μακεδονία», άλλοι δεν το έκαναν, ενώ ένας συγκεκριμένος αριθμός απείχε. Σε κάθε περίπτωση, η μεγαλύτερη ζημιά προκλήθηκε στην ίδια τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, λόγω της παραίτησης της δικαιοδοσίας της σε ένα από τα σημαντικά διοικητικά της μέρη.
Ομοίως, ένας από τους πιό σεβαστούς κανονολόγους μας, ο καθ. Δρ Miodrag Petrovic έγραψε ότι «είναι γνωστό ότι η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν ο πρόδρομος του Τόμου για το αυτοκέφαλο. Γνωρίζουμε επίσης το γεγονός ότι και τα δύο επιβλήθηκαν από την αμερικανική διοίκηση, σκοπός του οποίου είναι να σπάσει την ενότητα των Ορθοδόξων λαών, πράγμα που επίσης επιβεβαιώνεται από τις συνέπειες που προκάλεσε ο Τόμος για την «Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας» από τον αυτόκλητο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο Α΄».
Ωστόσο, αυτό που δεν μας είναι ξεκάθαρο είναι η απάντηση στο ερώτημα, γιατί ο Τόμος χρησιμοποιεί το ίδιο όνομα που επέβαλε η κομμουνιστική-άθεη κυβέρνηση του Τίτο, στην Εκκλησιαστική-Λαϊκή Σύναξη μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο – όνομα «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία – Αρχιεπισκοπή Αχρίδας». Πάνω απ’ όλα ο επίσκοπος Μπάτσκας Irinej Bulovic, ο πνευματικός πατέρας του Σέρβου Πατριάρχη (είναι συμπτωματικό ότι κανένας από τους δύο δεν τελείωσε σεμινάριο, δηλ. τη ιερατική σχολή), σχολιάζοντας την δωρεά σερβικών εκκλησιών και μοναστηριών στην περιοχή της Παλαιάς Σερβίας (σήμερα Βόρεια Μακεδονία), τα λεγόμενα «Προς τη Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία – Αρχιεπισκοπή Αχρίδας» – (ΜΟΕ-ΑΑ), τον Δεκέμβριο του 2023 είπε στο περιοδικό «Pecat» ότι «ούτε εκποιήσαμε, ούτε παραδώσαμε, αλλά προς χρήσιν παραχωρήσαμε», με σκοπό να ενημερώσει την σερβική και ελληνική κοινή γνώμη για την αλήθεια και την ουσία μίας τέτοιας δωρεάς. Γιαυτά στην έγκριτη ελληνική εφημερίδα «Ορθόδοξος Τύπος» αριθμός 2487 από 15.03.2024. ο Δρ. Μίοντραγκ Πέτροβιτς, επιστημονικός σύμβουλος της Σερβικής ακαδημίας επιστημών και τεχνών, δημοσίευσε κείμενο στο πρωτοσέλιδο με τίτλο «Μη κανονικό προϊόν συνεργασίας εκκλησιας και πολιτείας», με την εξήγηση ότι αυτός που δίνει κάτι προς χρήση δεν αποκηρύσσει την ιδιοκτησία του, ενώ η ΣΟΕ αποκήρυξε δημόσια την αυτοκεφαλία, δίνοντας ακριβώς με τον Τόμο ιδιοκτησία σερβικών εκκλησιών και μοναστηριών στην επικράτεια της Παλαιάς Σερβίας. Ο ίδιος επεσήμανε ότι η εσπευσμένη προσφορά του Τόμου στη MΟΕ-ΑA χαιρετίστηκε από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄ ως δικαιολογία, για να αγνοήσει την ύπαρξη της αυτοκεφαλίας της ΣΟΕ. Ο Πετροβιτς πρόσθεσε ότι «ο επίσκοπος Δρ. Irinej της Backa, με τη βοήθεια του Πατριάρχη Porfirio, ενεργεί με παρόμοιο τρόπο όπως και ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος Α. Αφού τέτοιοι τόμοι περί αυτοκεφαλίας διασπούν την ενότητα και την οικουμενικότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας».
Αυτό φαίνεται καλύτερα από το γεγονός ότι λίγο μετά την παράδοση του Τόμου περί αυτοκεφαλίας στο καθεδρικό ναό στο Βελιγράδι, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος Α’ αγιοποίησε τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμία Α΄, ο οποίος το 1531 κατάργησε την ύπαρξη του Πατριαρχείου Pec υπέρ του Πατριαρχείου της Αχρίδας. Έτσι έστειλε ένα περισσότερο από σαφές μήνυμα στα ανώτερα στελέχη της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ειδικά αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι ο Πατριάρχης Ιερεμίας Α΄ έλαβε την πατριαρχική του ιδιότητα με χρήματα, που στην εκκλησιαστική γλώσσα λέγεται σιμωνία, και αυτό, σύμφωνα με τον εκκλησιαστικό κανόνα δίνει αφορμή να του αφαιρεθεί η πατριαρχική ιδιότητα και όχι να αγιοποιηθεί.
Επιπλέον, ο κακόδοξος Πατριάρχης Βαρθολομαίος Α΄ δεν έχει αποκαλέσει την ΣΟΕ με το δικό της όνομα, αλλά εδώ και πολύ καιρό λέγει «Ορθόδοξη Εκκλησία της Σερβίας», έτσι κατηγορηματικά αναγνωρίζει την αυτοκεφαλία της μόνο εντός των αναγνωρισμένων από το κράτος συνόρων της Δημοκρατίας της Σερβίας. Είναι σχεδόν απίστευτο το ότι τόσο μεγάλα και σημαντικά σήματα από την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης δεν έγιναν αντιληπτά στην κορυφή της ΣΟΕ.
Αυτά είναι ερωτήματα που ενδιαφέρουν τους πιστούς της Εκκλησίας μας, και όχι εκείνα με ψυχαγωγικό περιεχόμενο, με σκοπό την αυτοπροβολή, καθώς και κείμενα για εκδηλώσεις της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Τους ενδιαφέρουν πολύ περισσότερο οι απαντήσεις στα πολλά σοβαρά και δύσκολα ερωτήματα σχετικά με τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως η απόφαση που έλαβε το Κοινοβούλιο που συνεδρίασε από τις 14 έως τις 20 Μαΐου πέρυσι για την εισαγωγή νέων μητροπόλεων και τιτλοποίηση νέων αρχιεπισκόπων σε μητροπολιτικές περιοχές.
Οι πιστοί αναρωτιούνται, γιατί έγινε κάτι τέτοιο, δεδομένου ότι αυτή η απόφαση μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, δηλ. να οδηγήσει σε σχίσμα την Εκκλησία μας. Όλοι γνωρίζουμε ότι ο όρος Αρχιεπίσκοπος σημαίνει και τον επικεφαλής της αυτοκέφαλης Εκκλησίας, όπως ήτο ο Άγιος Σάββας, ο οποίος είχε ακριβώς αυτόν τον τίτλο και ήταν ο πρώτος Σέρβος Αρχιεπίσκοπος. Το γεγονός ότι οι σημερινοί μητροπολίτες θα ονομάζονται Αρχιεπίσκοποι σημαίνει ότι μπορεί, Θεός φυλάξοι, στο μέλλον ένας από αυτούς να δώσει την δική του αρχιεπισκοπή και να δημιουργήσει μία νέα εκκλησία και να χωρίσει από την ενιαία ΣΟΕ.
Τελικά, πήρα την απόφαση να γράψω αυτό το κείμενο, εμπνευσμένος πρωτίστως από λέξεις του Αγ. Επισκόπου Νικολάι Βελιμίροβιτς, ο οποίος είπε ότι στη μάχη της αλήθειας και του ψεύδους και της δικαιοσύνης, το να είστε ουδέτεροι σημαίνει βοηθώ το κακό. Ο Χριστός, σαν με κοφτερό σπαθί, χώρισε τους ανθρώπους σε δύο ομάδες, λέγοντας: «Αυτός που δεν είναι μαζί μου είναι εναντίον μου». Με άλλα λόγια, σημαίνει ότι όσοι δεν είναι ούτε ψυχροί ούτε θερμοί, άρα οι ουδέτεροι είναι απεχθείς σ’ Αυτόν. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς έναν Χριστιανό να ζει έτσι, να συμπεριφέρεται ουδέτερα κατά τις περιστάσεις, δηλ. να σταθεί στην άκρη και να παρακολουθή άτιμα τον αγώνα μεταξύ σταυροφορέων και σταυροθραυστών.
Ο Άγ. Επίσκοπος Νικολάι Βελιμίροβιτς τονίζει ότι οι Σέρβοι πρίν από περίπου 100 χρόνια δεν ήταν, τόσο μορφωμένοι, όσο οι σημερινές γενιές. Παρά το γεγονός αυτό, δεν παραπονέθηκαν για το κακό, αλλά πολέμησαν ενάντια στο κακό. Ο Άγ. Επίσκοπος επισημαίνει ότι οι σημερινές γενιές στερούνται ηρωισμού. Στο πλαίσιο αυτό υπογραμμίζει ότι σήμερα ο κόσμος είναι ένας μεγάλος λάκκος φωτιάς χωρίς φωτιά, και δηλώνει ότι ένας αναμμένος δαυλός (άνθρακα) είναι καλύτερος από ένα σωρό ξύλα στο χιόνι, που είναι το ίδιο κρύα σαν το χιόνι. Ο ηρωισμός είναι η φωτιά που ανάβει την καρδιά μας και ζεσταίνει τη ψυχή μας.
Τέλος, σχολιάζοντας το προφίλ που έχει πάρει σήμερα η άλλοτε σεβαστή εφημερίδα «Ορθοδοξία», πιστεύω ότι δεδομένων των συνθηκών, σήμερα θα ήταν καταλληλότερο με το όνομα «Κενοδοξία»!
Βελιγράδι, 5 Ιουλίου 2024
Εφημερίδα Ορθόδοξος Τύπος