Του Θωμά Αναστασιάδη – ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ για το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΝΕΑ – Στις 07.01.2024 την ημέρα που γιορτάζουν στην Αρχιεπισκοπή Αχρίδος-Ιουστινιανής Πρώτης την λαμπρή εορτή της Γεννήσεως του Χριστού, με το παλαιό ημερολόγιο, ο Μητροπολίτης Πρεσπών και Πελαγονίας {ή Πελαγωνίας} κ. Πέτρος, τέλεσε την Θεία Λειτουργία στον Καθεδρικό ναό «Άγιος Μεγαλομάρτυς και Μυροβλύτης Δημήτριος ο Θεσσαλονικεύς» [Свети Димитриј Солунски] στο Μοναστήρι (Μπίτολα).
Του συμπαραστάθηκαν οι πρωτοπρεσβύτεροι π. Ζλάτκο Κοστόφσκι, π.Κύριλλος Trajkovski, π.Αθανάσιος Lazhovski και ο Αρχιδιάκος Γεώργιος. Στη Θεία Λειτουργία παρέστησαν πολλοί πιστοί, οι οποίοι συμμετείχαν των Ιερών Μυστηρίων του Χριστού.
Στο κήρυγμά του, μεταξύ άλλων, ο σεβ/τος κ.Πέτρος είπε:
«Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές εν Χριστώ. Σήμερα στην Βηθλεέμ γεννήθηκε το Θείον Βρέφος. Πολυάριθμος ουράνιος στρατός Αγγέλων έψαλλε το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη… Οι Ουρανοί χαίρονται, η Γη γιορτάζει! Κι εσείς γιορτάστε και να είστε χαρούμενοι! Ας χαρούμε λοιπόν, αλλά και να Του ζητήσουμε να είναι μαζί μας, γιατί βουλιάζουμε χωρίς Αυτόν. Αγαπημένα Χριστόφιλα τέκνα του Μεσσία! Χαιρετώντας ο ένας τον άλλον με το “Χριστός Ετέχθη”, επιβεβαιώνουμε και μαρτυρούμε, ότι Αυτός που επρόκειτο να έρθει, ήρθε στον κόσμο για τη σωτηρία της ανθρωπότητας. Ας σπεύσουμε αδέρφια, άνδρες, γυναίκες, γέροντες και παιδιά, με άσματα και επιφωνήματα, όπως οι Άγγελοι, να δοξάσουμε τον Ιησού και τη Μητέρα Του, την Υπεραγία Θεοτόκο. Христос се роди! Навистина се роди! Χριστός Ετέχθη!. Αληθώς Ετέχθη»
Η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, στην φημισμένη οδό “Sirok Sokak” στο κέντρο του Μοναστηρίου, αρχιτεκτονικά είναι τρίκλιτη βασιλική. Εξωτερικά η τοιχοποιία είναι παρόμοια με τον ομώνυμο ναό της Θεσσαλονίκης.
Το δάπεδο είναι σκαμμένο 1 μέτρο, ώστε ο ναός, κτίσμα του 1830, να μην ξεπερνά σε ύψος τα γύρω τζαμιά, της τότε Οθωμανικής κυριαρχίας. Οι κίονες που χωρίζουν τα κλίτη, έχουν κιονόκρανα, όπως ακριβώς και στον Μητροπολιτικό ναό των Γιαννιτσών.
Ολόκληρο το τέμπλο, ο Άμβωνας και ο θρόνος με το σύνθρονο είναι φτιαγμένα σε επιχρυσωμένο σκάλισμα. Αξιοσημείωτος είναι επίσης ο διπλός Βασιλικός θρόνος, έναντι του Δεσποτικού. Η αυτοκρατορική εικόνα του Ιησού Χριστού και οι εικόνες τα «Εισόδια της Θεοτόκου», η «Βάπτιση του Χριστού», η «Είσοδος στα Ιεροσόλυμα», η «Πεντηκοστή» και η «Ψιλάφιση του Θωμά», που χρονολογούνται γύρω στο 1730, βρίσκονται σήμερα σε Μουσείο στα Σκόπια. Ο ναός επί Βουλγαρικής Εξαρχίας, παρέμεινε Πατριαρχικός.
Εδώ ήταν Διάκος του Μητροπολίτη Χρυσοστόμου (Καβουρίδη) 1912 – 1913, ο Αθηναγόρας, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης.