ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΒΟΥΓΑΡΙΑΣ: Το Βουλγαρικό Πατριαρχείο, υπό την ηγεσία του Πατριάρχη Δανιήλ, αναγνωρίζεται επισήμως ως ο μοναδικός φορέας της παραδοσιακής ορθόδοξης πίστης στη χώρα, μετά την ψήφιση νέων νομοθετικών τροποποιήσεων από το βουλγαρικό κοινοβούλιο, αναφέρει το orthochristian.com ( Βουλγαρικό πρακτορείο ειδήσεων).
Επιμέλεια – Γιάννης Παπανικολάου
Στις 31 Ιανουαρίου, το νομοθετικό σώμα ενέκρινε σε δεύτερη ανάγνωση τις αλλαγές στον νόμο περί θρησκευτικών ομολογιών, με 186 από τους 240 βουλευτές να στηρίζουν το νέο νομικό πλαίσιο.
Σύμφωνα με το Βουλγαρικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η πρωτοβουλία αυτή προέκυψε ως απάντηση στην πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου να επιτρέψει τη νόμιμη καταχώριση της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Παλαιοημερολογίτικης Εκκλησίας, εξέλιξη που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε πολιτικό και εκκλησιαστικό επίπεδο.
Το Ιστορικό του Ζητήματος
Η δικαστική απόφαση του Δεκεμβρίου 2024 βασίστηκε σε προηγούμενη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) από το 2021, στην υπόθεση «Βουλγαρική Ορθόδοξη Παλαιοημερολογίτικη Εκκλησία και Άλλοι κατά Βουλγαρίας». Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είχε κρίνει ότι το βουλγαρικό κράτος είχε περιορίσει αδικαιολόγητα τη θρησκευτική ελευθερία της Παλαιοημερολογίτικης Εκκλησίας, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την επίσημη αναγνώρισή της.
Μετά την απόφαση αυτή, ο Πατριάρχης Δανιήλ και τα μέλη της Ιεράς Συνόδου του Βουλγαρικού Πατριαρχείου πραγματοποίησαν επαφές με κυβερνητικούς αξιωματούχους, επιδιώκοντας κρατική προστασία απέναντι σε έναν πιθανό διχασμό εντός της Εκκλησίας. Σε συνέχεια αυτών των συζητήσεων, το κοινοβούλιο ψήφισε νομοσχέδιο που απαγορεύει σε οποιαδήποτε άλλη θρησκευτική οργάνωση να χρησιμοποιεί τη λέξη «Ορθόδοξος» στην επίσημη ονομασία της.
Νομικές Επιπτώσεις
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, εντός δύο μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου, όλα τα καταχωρισμένα δόγματα, καθώς και οι οργανώσεις που εκκρεμούν για εγγραφή, οφείλουν να προσαρμόσουν τα ονόματα και το καταστατικό τους. Οι αλλαγές αυτές θα πρέπει να υποβληθούν για αναγνώριση στο μητρώο θρησκευτικών δογμάτων στο δικαστήριο της Σόφιας. Σε αντίθετη περίπτωση, οι οργανώσεις που δεν συμμορφωθούν θα διαγραφούν από το μητρώο, ενώ θα ακολουθήσει διαδικασία εκκαθάρισης και νομικής διαγραφής τους.
Πολιτικές και Κοινωνικές Αντιδράσεις
Ο Τόμα Μπίκοφ, βουλευτής από το κόμμα «Πολίτες για την Ευρωπαϊκή Ανάπτυξη της Βουλγαρίας – Ένωση Δημοκρατικών Δυνάμεων» (GERB–SDS), δήλωσε πως, αν και η Παλαιοημερολογίτικη Εκκλησία δεν αποτελεί σοβαρή απειλή για το Πατριαρχείο, η υπόθεση μπορεί να προκαλέσει κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις. Θύμισε ότι τη δεκαετία του 1990, η Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία είχε βιώσει ένα οδυνηρό σχίσμα, που ξεκίνησε με πολιτικά επιχειρήματα και είχε βαθιές επιπτώσεις στην ενότητα του εκκλησιαστικού σώματος.
Ο Γιόρνταν Τσόνεφ, βουλευτής από το κόμμα «Κίνημα για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες – Νέα Αρχή», σχολίασε πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη Βουλγαρική Εκκλησία δεν προέρχεται από άλλα θρησκευτικά δόγματα, αλλά από το δικαστικό σύστημα, το οποίο, όπως είπε, επηρεάζεται από εξωτερικά συμφέροντα. Στην ομιλία του έκανε αναφορά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, χαρακτηρίζοντάς το «δικαστήριο του Σόρος» και υποστηρίζοντας ότι οι αποφάσεις του εξυπηρετούν συγκεκριμένες ατζέντες, αντί να προάγουν τη δικαιοσύνη και τη θρησκευτική ελευθερία.
Ο Ρόλος της Ορθοδοξίας στη Βουλγαρία
Ο Τσόνεφ κατηγόρησε επίσης ορισμένους κύκλους της «αστικής δεξιάς» ότι επιχειρούν να αποδυναμώσουν τη Βουλγαρική Ορθοδοξία, συνδέοντάς την με τη Μόσχα. «Η Ορθοδοξία δεν ανήκει στη Μόσχα ή σε οποιαδήποτε άλλη πολιτική δύναμη. Είναι απλώς Ορθοδοξία», τόνισε. Πρόσθεσε ότι η απόφαση του κοινοβουλίου κλείνει την πόρτα σε τέτοιου είδους επιθέσεις και διασφαλίζει την ενότητα της Εκκλησίας.
Η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση αναδεικνύει τη σημασία της Ορθοδοξίας για τη βουλγαρική ταυτότητα και ενισχύει τον θεσμικό ρόλο του Πατριαρχείου ως εγγυητή της θρησκευτικής ενότητας της χώρας. Ωστόσο, η υπόθεση αυτή αναμένεται να έχει και διεθνείς προεκτάσεις, καθώς έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες δικαστικές προσφυγές και πολιτικές εντάσεις στο μέλλον.