ΤΙΡΑΝΑ -Ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστάσιος μέσα από αυτή την ηλεκτρονική συνέντευξη μοιράζεται την άποψή του σχετικά με τον τρόπο προσαρμογής των εκκλησιών στην Αλβανία, καθώς και παγκοσμίως απέναντι στην πανδημία του COVID-19.
«Καθώς προσευχόμαστε για τους ερευνητές που προσπαθούν να βρουν μια θεραπεία, οι εκκλησίες μπορούν επίσης να υπογραμμίσουν το καθήκον μας να παραμείνουμε στις οικίες μας, ενώ, ταυτόχρονα, να απελευθερώσουμε τους εαυτούς μας από τον φόβο και το άγχος. Πρέπει να βρούμε τρόπους να βοηθήσουμε τους ασθενείς, άμεσα ή έμμεσα, καθώς προετοιμαζόμαστε για το Πάσχα και να ανοίξουμε τις καρδιές μας στο φως της ελπίδας. Φέτος δεν θα μπορέσουμε να μεταλαμπαδεύσουμε το Θείο Φως από κερί σε κερί —όπως είναι το έθιμο των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ας μεταλαμπαδεύσουμε όμως από καρδιά σε καρδιά το φως της ελπίδας και της γενναιότητας που πηγάζουν από τον Αναστημένο Κύριό μας.», αναφέρει μεταξύ άλλων ο Μακαριώτατος.
Με ποιους τρόπους βλέπει η Αγιότητά σας τις εκκλησίες να προσαρμόζονται στη ζωή εν μέσω της επιδημίας του κοροναϊού; Στην Αλβανία και παγκοσμίως.
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Όταν ενημερωθήκαμε για την εξάπλωση της πανδημίας του COVID-19 στην Αλβανία, απευθυνθήκαμε στους πιστούς μας (12 Μαρτίου και 17 Μαρτίου 2020) επιμένοντας ότι πρέπει να αποφύγουμε τον πανικό, την κατάθλιψη και την απόγνωση. Σημειώσαμε ότι από εμάς απαιτούνται ψυχραιμία, νηφαλιότητα, συγκρατημένη ανησυχία και συνεχής πειθαρχία προς τις οδηγίες και τους υγειονομικούς κανονισμούς τους οποίους οι αρμόδιες κυβερνήσεις απαιτούν από εμάς. Ανακοινώσαμε ότι ακυρώνουμε όλες τις λειτουργίες στις εκκλησίες μας και συστήσαμε στους ανθρώπους να αποφεύγουν τις παραδοσιακές αγκαλιές, τον ασπασμό των ιερών αντικειμένων στην εκκλησία, τον ασπασμό των χεριών και κάθε φυσική επαφή. Κάθε Κυριακή καθώς και στις Μεγάλες Εορτές, εορτάζουμε τη Θεία Λειτουργία στο παρεκκλήσι του Συνοδικού Κέντρου κεκλεισμένων των θυρών.
Οι εν λόγω λειτουργίες μεταδίδονται από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Εκκλησίας, καθώς και μέσω διαδικτύου. Ομοίως, οι εκκλησιαστικές λειτουργίες θα συνεχίσουν και στις άλλες Μητροπόλεις σε μικρά παρεκκλήσια κεκλεισμένων των θυρών. Συνιστούμε στις πιο ευάλωτες ομάδες, στους ηλικιωμένους και τα παιδιά, να παραμείνουν στο σπίτι για ένα χρονικό διάστημα. Οι εκκλησίες θα παραμείνουν ανοικτές κατά τη διάρκεια της ημέρας για προσωπική προσευχή. Η πίστη και η αγάπη είναι τα ισχυρότερα αμυντικά όπλα κατά της επίθεσης αυτού του αόρατου ιού. Γνωρίζω ότι πολλές άλλες Εκκλησίες έχουν απευθυνθεί στους πιστούς τους με παρόμοιο τρόπο.
Με ποιους τρόπους οι εκκλησίες στην Αλβανία μπορούν να αποτελέσουν πρότυπο για τις άλλες;
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Πήραμε κάποιες πρωτοβουλίες, μοιραζόμενοι τις ιδέες μας με τις άλλες θρησκευτικές κοινότητες της Αλβανίας. Αλλά είναι υπερβολικό να πούμε ότι αποτελούμε «πρότυπο» για οποιονδήποτε. Κάθε Εκκλησία στις διάφορες χώρες αντιμετωπίζει ειδικές ανάγκες και καταστάσεις στις οποίες πρέπει να ανταποκριθεί.» Προετοιμάσαμε ένα γενικότερο μήνυμα (20 Μαρτίου) προς την πολυθρησκευτική κοινωνία της Αλβανίας, η οποία δημοσιεύθηκε και μεταδόθηκε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της χώρας. Σε αυτό το μήνυμα προσθέσαμε ότι οφείλουμε ολόψυχες ευχαριστίες σε εκείνους που είναι επιφορτισμένοι με τη διατήρηση της δημόσιας καθαριότητας, της τάξης και της πληροφόρησης και ιδιαίτερα στους επαγγελματίες υγείας που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης για τη φροντίδα των νοσούντων. Τονίσαμε ότι, παραμένοντας στα σπίτια μας, ας μην επιτρέψουμε να εκκολαφτούν εκνευρισμοί και έριδες, αλλά ας καλλιεργήσουμε τη δημιουργικότητα, την ειρηνική διάθεση, την καλοσύνη, την κατανόηση, τη στοργή και την αγάπη.
Υπογραμμίσαμε την ανάγκη όλοι οι πιστοί, να εντείνουμε τις προσευχές μας ώστε η περίοδος αυτής της δοκιμασίας να μην παραταθεί, αυτοί που πλήττονται σοβαρά να αναρρώσουν γρήγορα και η εξάπλωση της επιδημίας να περιοριστεί. Ακόμη περισσότερο, ας προσευχηθούμε ο Θεός να φωτίσει τους ερευνητές ώστε να καταλήξουν γρήγορα στις κατάλληλες προληπτικές και θεραπευτικές διαδικασίες. Κάτι καλό θα βγει τελικά από αυτή την κρίση και ελπίζουμε ότι οι ανθρώπινες κοινωνίες θα επανεξετάσουν τις αξίες και τις προτεραιότητές τους.
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τις ζωές; Τι μπορούμε να κάνουμε, ως εκκλησιαστικές/θρησκευτικές κοινότητες;
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Κατά κύριο λόγο πρέπει να τονίσουμε το καθήκον μας να παραμείνουμε στο σπίτι σύμφωνα με τις οδηγίες της κυβέρνησης και των υγειονομικών αρχών. Πρέπει να σταματήσουμε τα ταξίδια και την κυκλοφορία. Ας είμαστε προσεκτικοί ώστε τα μέτρα αυτά να μην οδηγήσουν σε προσωπική απομόνωση. Αντίθετα, ας ενδυναμώσουμε ο ένας τον άλλο με θάρρος, προσευχή, λόγια, απλές πράξεις, σιωπή γεμάτη στοργή. ιδίως προς εκείνους που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
Είναι σημαντικό ότι στη συνείδηση της κοινότητας βρίσκεται η συνειδητοποίηση ότι οι λειτουργίες γιορτάζονται συνεχώς σε παρεκκλήσια σε όλες τις Μητροπόλεις, κεκλεισμένων των θυρών —ως συμβολικά κεριά. Δεν είναι μόνο ο κοροναϊός που μεταδίδεται, αλλά ταυτόχρονα η απελευθέρωση από τον φόβο και το άγχος η οποία βασίζεται στην πίστη και την αγάπη πρέπει να μεταδίδεται συνεχώς με χαρούμενη διάθεση.
Τι μπορούμε να κάνουμε όταν οι ασφαλείς συγκεντρώσεις δεν είναι πλέον δυνατές ή όταν ένας αυξανόμενος αριθμός ατόμων σε κίνδυνο δεν είναι σε θέση να παρακολουθήσουν τις λειτουργίες;
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Σε χώρες όπου η Εκκλησία έχει τη δυνατότητα να κάνει τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές μεταδόσεις, μπορούμε να βελτιώσουμε τη μετάδοση των υπηρεσιών μέσω αυτών των τύπων μέσων ενημέρωσης συμβουλεύοντας τους ανθρώπους μας να ακολουθήσουν αυτές τις μεταδόσεις. Όσον αφορά το κυριακάτικο σχολείο για τα παιδιά, τα μαθήματα και τα βίντεο μπορούν να δημιουργηθούν διαδικτυακά και να μεταδοθούν από τις ενορίες. Οι πιστοί μπορούν επίσης να δημιουργήσουν έναν τύπο οικιακής εκκλησίας για αυτή την περίοδο, προσευχόμενοι κατά τις λειτουργίες στη μικρή ομάδα της οικογένειας, και ίσως μαζί με μια γειτονική οικογένεια, προκειμένου να εορτάσουν τις λειτουργίες μαζί. Μια άλλη πρόταση είναι να δημιουργηθούν ομάδες μελέτης της Βίβλου. Άλλες ευκαιρίες περιλαμβάνουν την ομαδική ψαλμωδία και την ακρόαση εκκλησιαστικής μουσικής και ύμνων.
Τι γίνεται με το «στίγμα και τις διακρίσεις»;
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Θα ήταν μεγάλο λάθος η διάκριση ή ο στιγματισμός εις βάρος εκείνων που έχουν νοσήσει από την ασθένεια. Αντίθετα, αυτή η περιπέτεια τους καθιστά μεταξύ «τούτων τῶν ἐλαχίστων», στους οποίους αναφέρεται ο Χριστός στη διδαχή της Τελευταίας Κρίσης (Κατά Ματθαίον, 25). Η στάση μας απέναντι σε αυτές τις νέες περιπτώσεις «τούτων τῶν ἐλαχίστων» είναι η στάση μας απέναντι στον ίδιο τον Χριστό. Πρέπει να βρούμε τρόπους για να βοηθήσουμε τους ασθενείς άμεσα ή έμμεσα και να βοηθήσουμε τις οικογένειές τους και τα παιδιά τους, εάν οι ίδιοι δεν επιβιώσουν. Φυσικά, είμαστε επίσης υποχρεωμένοι να υποστηρίξουμε όλους τους υγειονομικούς που έρχονται καθημερινά σε επαφή με τον ιό και να εκφράζουμε συνεχώς την ευγνωμοσύνη μας προς αυτούς μέσω της προσευχής και ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές τους.
Καθώς η Αλβανία αντιμετωπίζει πρωτοφανείς προκλήσεις, τι μπορεί να κάνει η παγκόσμια αδελφότητα για εσάς;
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Η κοινή προσευχή για όλες τις χώρες είναι να μπορέσουμε να περάσουμε αυτήν τη δοκιμασία με τον μικρότερο αριθμό θυμάτων. Αυτή η πανδημία δεν δημιουργεί μόνο ασθενείς, αλλά επιφέρει επίσης και ευρείες οικονομικές συνέπειες, ιδιαίτερα καταστροφικές για φτωχότερες χώρες όπως η Αλβανία, η οποία πρόσφατα υπέφερε από τις καταστροφικές συνέπειες ενός μεγάλου σεισμού. Η πανδημία δεν αποτελεί τοπικό φαινόμενο, αλλά παγκόσμιο. Ως εκ τούτου, η απάντηση σε αυτήν πρέπει να είναι η παγκόσμια αλληλεγγύη προκειμένου να υπάρξει μια «παγκοσμιοποίηση της αλληλεγγύης». Οι πλουσιότερες χώρες οφείλουν να βοηθήσουν τις φτωχότερες, όπως η Αλβανία, που θα υποστούν οξύτερες τις συνέπειες των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων.
Επειδή βρισκόμαστε στην περίοδο προετοιμασίας για το Πάσχα, ας θυμηθούμε ότι ο εσταυρωμένος και αναστημένος Χριστός προσέφερε στους μαθητές Του την ειρήνη και την απελευθέρωση από τον φόβο, υποσχόμενος ότι θα παραμείνει μαζί τους μέσα από όλες τις δοκιμασίες μέχρι το τέλος του χρόνου. Πρέπει να έχουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην παρουσία Του και στο γεγονός ότι δεν θα μας εγκαταλείψει κατά τη δική μας δοκιμασία. Ας εορτάσουμε το Πάσχα χωρίς κανένα φόβο και αγωνία, ας αντισταθούμε.
Φέτος δεν θα μπορέσουμε να μεταλαμπαδεύσουμε το Θείο Φως από κερί σε κερί —όπως είναι το έθιμο των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ας μεταλαμπαδεύσουμε όμως από καρδιά σε καρδιά το φως της ελπίδας και της γενναιότητας που πηγάζουν από τον Αναστημένο Κύριό μας.
Χριστός Ανέστη!
Η συνέντευξη για το ΠΣΕ πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας