Την Κυριακήν, 10ην/23ην Μαρτίου 2014, Κυριακήν της Σταυροπροσκυνήσεως, εωρτάσθη υπό του Πατριαρχείου η εορτή της προσκυνήσεως του Τιμίου Σταυρού, συμφώνως προς την τυπικήν αυτού διάταξιν και προσκυνηματικήν αυτού τάξιν.
Α΄ Εις τον Εσπερινόν.
Αφ’ εσπέρας του Σαββάτου, την 2.00 μ.μ. ώραν, ανεγνώσθη η Θ’ Ώρα εις τον μοναστηριακόν Ναόν των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Ευθύς αμέσως ήρξατο η επίσημος Κάθοδος, των κωδώνων χαρμοσύνως κρουομένων, εις τον Πανίερον Ναόν της Αναστάσεως.
Άμα τη αφίξει εις τον Ναόν και τη εισόδω έλαβε χώραν προ της Αγίας Αποκαθηλώσεως η Προϋπάντησις, το Θυμίαμα και η Προσκύνησις, εν ω εψάλλετο υπό των ψαλτών το «Σώσον Κύριε τον λαόν Σου».
Ηκολούθησε η προσκύνησις εις τον Λίθον του Αγγέλου και τον Πανάγιον και Ζωοδόχον του Κυρίου Τάφον.
Μετά την προσκύνησιν εις τον Άγιον Τάφον έλαβε χώραν η είσοδος εις το Καθολικόν και ο Προεξάρχων της εορτής Μακαριώτατος Πατήρ ημών και Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος ηυλόγησε και ανήλθεν επί του θρόνου, εν ω εκρούοντο τα σήμαντρα και οι Άγιοι Συνοδικοί προσεκύνουν εις τον Γολγοθάν και οι διάκονοι ετέλουν το θυμίαμα ανά τα Προσκυνήματα.
Μετά την λήξιν τούτων ο Μακαριώτατος ήρξατο της αναγνώσεως της ακολουθίας του Προοιμιακού και από δε του «Ανοίξαντός σου την χείρα», έψαλλον τα Ανοιξαντάρια οι Ιεροψάλται, ο Πρωτοψάλτης του Ναού της Αναστάσεως Αρχιμανδρίτης π. Αριστόβουλος και η χορωδία της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών υπό τον Αρχιμανδρίτην π. Ειρηναίον.
Η ακολουθία του Εσπερινού εσυνεχίσθη κατά την τάξιν διά των Εσπερινών Αναστασίμων και αυτών του Τιμίου Σταυρού, διά του «Φως Ιλαρόν» και της Αρτοκλασίας, τη συμμετοχή μοναχών Αγιοταφιτών Πατέρων, μοναζουσών και προσκυνητών.
Άμα τη λήξει του Εσπερινού έλαβε χώραν, των κωδώνων κρουομένων, η άνοδος διά της Χριστιανικής Οδού εις τα Πατριαρχεία.
Β’ Ανήμερα της εορτής.
Την πρωίαν της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως, την 7.00’π.μ. ώραν έλαβε χώραν η επίσημος κάθοδος εις τον Πανίερον Ναόν της Αναστάσεως.
Άμα τη αφίξει προσεκύνησεν ο Προεξάρχων της ακολουθίας Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων εις την Αγίαν Αποκαθήλωσιν και υποκλιθείς ενώπιον του Παναγίου Τάφου και φορέσας μανδύαν εισήλθεν εις το Καθολικόν, και ηυλόγησε και ανήλθεν επί του Θρόνου, ένθα και ήλθον οι ιερείς και «έλαβον καιρόν» και εισελθόντες εις τον Ιερόν, ήρξαντο ενδύεσθαι τας ιερατικάς στολάς αυτών.
«Λαβών καιρόν» και ο Μακαριώτατος, εισήλθεν εις το Ιερόν, ησπάσθη τους Αρχιερείς και ενεδύθη την Πατριαρχικήν στολήν Αυτού, ως και οι Αρχιερείς τας Αρχιερατικάς στολάς αυτών.
Εν συνεχεία ήρξατο η θεία Λειτουργία εις τον Πανάγιον του Κυρίου Τάφον, προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου και συλλειτουργούντων Αυτώ του Ιερωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου, των Σεβασμιωτάτων Αρχιεπισκόπων, Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, Θαβωρίου κ. Μεθοδίου, Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου, Λύδδης κ. Δημητρίου και των Αγιοταφιτών Αρχιμανδριτών και Ιερομονάχων, ψάλλοντος βυζαντινώ τω ύφει του Πρωτοψάλτου του Ναού της Αναστάσεως Αρχιμανδρίτου π. Αριστοβούλου και της χορωδίας της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών υπό τον Αρχιμανδρίτην π. Ειρηναίον και μετέχοντος εν κατανύξει πιστού λαού, εντοπίων και προσκυνητών.
Μετά την θείαν Κοινωνίαν και την Απόλυσιν εγένετο η είσοδος εις το Καθολικόν. Ενταύθα ήρξατο η λιτανεία της προσκυνήσεως του Τιμίου Σταυρού διά περιφοράς τρις πέριξ του Παναγίου Τάφου και ανά τα Προσκυνήματα από της Αγίας Αποκαθηλώσεως βορείως και κυκλικώς έξωθεν του Ιερού Βήματος του Καθολικού, άχρι του «Μη μου άπτου» και διά της διελεύσεως έμπροσθεν του Αγίου Κουβουκλίου εισόδου εις το Καθολικόν, εν ω εψάλλετο το «τις Θεός Μέγας ως ο Θεός ημών».
Διά τούτων επεσφραγίσθη η εν τω Ναώ εορτή και ήρχισε η επίσημος άνοδος εις τα Πατριαρχεία.
Ενταύθα ο Μακαριώτατος προσεφώνησε τους Αγιοταφίτας και πάντας διά της κάτωθι προσφωνήσεως Αυτού ελληνιστί ως έπεται:
«Εν τω Παραδείσω μεν το πριν, ξύλω εγύμνωσεν, επί τη γεύσει ο εχθρός, εισφέρων νέκρωσιν, του Σταυρού δε το ξύλον της ζωής το ένδυμα, ανθρώποις φέρον επάγη επί της γης, και κόσμος όλος επλήσθη πάσης χαράς, ον ορώντες προσκυνούμενον, Θεώ εν πίστει λαοί, συμφώνως ανακράξωμεν· Πλήρης δόξης ο Οίκος αυτού.»
Με τους λόγους αυτούς ο μελωδός της Εκκλησίας, αγαπητοί μου αδελφοί, περιγράφει την δύναμιν του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, του οποίου την προσκύνησιν σήμερον Κυριακήν, Γ΄ των Νηστειών, πανηγυρικώς εωρτάσαμεν εν τω Πανιέρω Ναώ της Αναστάσεως.
Όντως ο Τίμιος Σταυρός του Κυρίου κατέχει κεντρικήν θέσιν εν τω μυστηρίω της εν Χριστώ απολυτρώσεως ημών. Καί τούτο, διότι επί του ξύλου του Σταυρού κατηργήθη ο θάνατος της φθοράς και της αμαρτίας, δηλονότι το κράτος του πατρός του ψεύδους, του διαβόλου.
«Ουκέτι φλογίνη ρομφαία φυλάττει την πύλην της Εδέμ», λέγει ο μελωδός, «αυτή γαρ επήλθε παράδοξος σβέσις, το ξύλον του Σταυρού, θανάτου το κέντρον, και Άδου το νίκος ελήλαται, επέστης δε Σωτήρ μου βοών τοις εν Άδη, εισάγεσθε πάλιν εις τον Παράδεισον».
Διά της σταυρικής θυσίας του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού ήνοιξεν η οδός της σωτηρίας, το πριν ξύλον της κατάρας και της γυμνώσεως των Πρωτοπλάστων εν τω Παραδείσω μεταβάλλεται εις ξύλον ζωής, φέρον το ένδυμα εισόδου εν αυτώ τω Παραδείσω δι’ ημάς τους ανθρώπους. Διά τούτο και ο μελωδός λέγει: «Καί ο κόσμος όλος επλήσθη πάσης χαράς».
Εκ του σταυρού του Ιησού πηγάζει η καινή ζωή, η δύναμις, η χαρά και η ελπίς των πιστών μελών της Εκκλησίας.
Πάσαι αι λειτουργικαί πράξεις και τα θεία της Εκκλησίας μυστήρια έχουν ως αρχήν ευλογίας αυτών την επίκλησιν και το σημείον του Τιμίου Σταυρού, ο οποίος είναι η ωραιότης της Εκκλησίας, το στήριγμα των πιστών και το όπλον κατά του διαβόλου.
Ιδού διά τι ο μελωδός λέγει: «Σήμερον γίνεται χαρά, εν ουρανώ και επί γης, ότι του Σταυρού το σημείον, κόσμω εμφανίζεται, Σταυρός ο τρισμακάριστος, ούτος γαρ προτεθείς αναβλύζει, τοις προσκυνούσιν αυτόν, χάριν αένναον».
Παρακαλέσωμεν, αδελφοί μου, τον Κύριον και Θεόν και Σωτήρα ημών Ιησούν Χριστόν, ίνα τη δυνάμει και ενεργεία του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού αξιώση πάντας ημάς διελθείν το λοιπόν της Αγίας Νηστείας και φθάσαι εις την Αγίαν Ανάστασιν. Αμήν».
Ακολούθως οι Αρχιερείς ησπάσαντο αλλήλους μετά του Μακαριωτάτου οι δε ιερείς και οι προσκυνηταί ησπάσαντο την χείρα Αυτού και ητήσαντο την ευλογίαν Αυτού.
{youtube}z4uMKwkmfdU{/youtube}
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |