Συνεχίζονται οι εργασίες του 5ου Διεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου με θέμα «Οδυσσέας Ελύτης. Ο ποιητής του Αιγαίου», που διοργανώνει το Ζωγράφειο Λύκειο Κωνσταντινούπολης σε συνεργασία με τα Εκπαιδευτήρια Ε. Μαντουλίδη Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και είναι αφιερωμένο στην ΑΘΠ τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο, με αφορμή τη συμπλήρωση των 25 χρόνων της Πατριαρχίας Του.
Τη φετινή μόνο χρονιά, λόγω των ειδικών συνθηκών, το συνέδριο πραγματοποιείται όχι στην Κωνσταντινούπολη και συγκεκριμένα στο Ζωγράφειο Λύκειο, όπως τα προηγούμενα χρόνια, αλλά στη Θεσσαλονίκη, στα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη, από τις 30 Μαρτίου έως τις 3 Απριλίου 2016.
Η κήρυξη των εργασιών του συνεδρίου έγινε το απόγευμα της Τετάρτης 30 Μαρτίου, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ Βαρθολομαίο, με βιντεοσκοπημένο μήνυμα, ο οποίο μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Το θέμα, του Συνεδρίου μας φέρει πλησίον σας και σας φέρει πλησίον μας, διότι το Αιγαίον πέλαγος, το οποίον τόσον πολύ ηγάπησε και ύμνησεν ο Οδυσσέας Ελύτης, μας ενώνει και μας συνδέει με αρρήκτους δεσμούς. Μας ενώνει και μας συνδέει με τους ιδίους δεσμούς, με τους οποίους συνέδεσε και τον ίδιον τον ποιητήν με την Βασιλίδα των πόλεων και την μακραίωνα ιστορίαν του Ελληνισμού. «Έτσι η αλλιώς, μιλά κανείς για τα ίδια πράγματα που αγαπά», γράφει ο Ελύτης, «και από κεί και πέρα το λόγο έχουν αυτοί που θα τ᾽ ακούσουν. Λένε πως το είδος έχει ορισμένους κανόνες. Δεν τους ξέρω και, πάντως, δεν ενδιαφέρθηκα η δεν μπόρεσα να τους ακολουθήσω. Δουλεύει ο καθένας όπως νοιώθει» («Τα ρω του έρωτα». Και πρόσθεσε: «Με πολλήν χαράν απευθυνόμεθα σήμερον από της Βασιλίδος των πόλεων, της Πόλεως του Μ. Κωνσταντίνου, προς όλους τους μετέχοντας εις το πέμπτον κατά σειράν μαθητικόν Συνέδριον, το οποίον διοργανώνεται υπό του Ζωγραφείου Λυκείου της Πόλεώς μας και των Εκπαιδευτηρίων Μαντουλίδη της Θεσσαλονίκης, και αφιερώνεται εφέτος εις τον ποιητήν του Αιγαίου, τον μεγάλον νομπελίστα ποιητήν μας, τον Οδυσσέα Ελύτην.
Συγχαίρομεν από καρδίας τους διοργανωτάς του συνεδρίου και από τα δύο Εκπαιδευτήρια, τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής, διακεκριμένους πανεπιστημιακούς καθηγητάς, συγγραφείς και καλλιτέχνας, ως και άπαντας τους καθηγητάς και τας καθηγητρίας, τους μαθητάς και τας μαθητρίας όλων των σχολείων τα οποία συμμετέχουν εις το εφετινόν μαθητικόν συνέδριον, που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου, αυτήν την φοράν εις την Θεσσαλονίκην. Παρότι δεν ευρισκόμεθα σωματικώς πλησίον σας, παρότι δεν έχομεν την χαράν να σας υποδεχθούμε εις την Κωνσταντινούπολιν και εις τας αυλάς της Μητρός Εκκλησίας όπως τα προηγούμενα έτη, αισθανόμεθα ότι είμεθα ανάμεσά σας, παρόντες και εις αυτό το μαθητικόν σας Συνέδριον, και παρακολουθούντες με πολλήν χαράν τας εργασίας του, ευχόμενοι από καρδίας διά την επιτυχίαν του».
Την εναρκτήρια ομιλία του συνεδρίου με τίτλο «Ο ήλιος ο ηλιάτορας» έκανε ο Θανάσης Βαλτινός, συγγραφέας, Πρόεδρος Ακαδημίας Αθηνών ο οποίος αναφέρθηκε στην προσωπική του προσέγγιση στο έργο Οδυσσέα Ελύτη και σε κάποιες επαφές που αργότερα είχε με τον ίδιο, « ελάχιστες και διακριτικές», όπως επισήμανε. Ο κ. Βαλτινός τόνισε χαρακτηριστικά για την ποίηση του Ελύτη: «Πιστεύω ότι είναι μεγάλος ποιητής. Η προσφορά του στη γλώσσα μας είναι σπουδαία και αυτό που έχει μεγάλη αξία είναι να διαβάζει κανείς τα ποιήματά του. Άλλος ποιητής δεν έχει δαμάσει ή δεν έχει οργιάσει τόσο πολύ, για να δώσω έναν ερωτικό χαρακτήρα, στον εναγκαλισμό του με την ελληνική γλώσσα.»
Το πολυπληθές κοινό που αποτελούνταν από μαθητές, εκπαιδευτικούς, πανεπιστημιακούς, λογοτέχνες, ηθοποιού, μουσικούς και δημοσιογράφους καλωσόρισαν οι εμπνευστές του συνεδρίου Γιάννης Δεμιρτζόγλου, Διευθυντής Ζωγραφείου Λυκείου και Ασπασία Χασιώτη, Γενική Διευθύντρια Εκπαιδευτηρίων Ε. Μαντουλίδη.
Χαιρετισμούς στην έναρξη απεύθυναν η Πρόεδρος Εκπαιδευτηρίων Ε. Μαντουλίδη Αικατερίνη Μαντουλίδου, ο Πρόεδρος Συνδέσμου Ιδρυτών Ελληνικών Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων Χαράλαμπος Κυραϊλίδης, ο Εκπρόσωπος Ιδρυτή Ζωγραφείου Λυκείου Παντελής Βίγκας, και ο Μητροπολίτης Προύσης Ελπιδοφόρος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδας Χάλκης, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης μέρας εργασιών του συνεδρίου ανακοινώθηκαν και τα βραβεία για το διαγωνισμό διηγήματος «Ζωγράφειος Αγών» με θέμα: «Κωνσταντινούπολη: πόλη αληθινή ή πόλη ονειρική». Η πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Κατρίν Βελισσάρη, τ. Διευθύντρια Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ), αφού ευχαρίστησε όλους όσους συμμετείχαν στον διαγωνισμό και μάλιστα εξέφρασε την έκπληξή της για τη μεγάλη συμμετοχή ανακοίνωσε τα ονόματα των βραβευθέντων.
1ο Βραβείο το διήγημα «Μπίτ Παζάρ», της Δώρας Καραθανάση
2ο Βραβείο το διήγημα «Καθημερινότητα», του Αλέξανδρου Χαρκιολάκη
3ο Βραβείο, το διήγημα της Αλεξάνδρας Χρυσικοπούλου (χωρίς τίτλο)
Ο «Ζωγράφειος Αγών» είχε θεσμοθετηθεί από τον Φιλολογικό Σύλλογο Κωνσταντινουπόλεως, στα τέλη του 19ου αιώνα, για τη βράβευση δέκα εκθέσεων «περί ζώντων μνημείων», δηλαδή εκθέσεων που παρουσίαζαν «τις ελληνικές διαλέκτους, τα ήθη και τα έθιμα του ελληνικού λαού», με τη «γενναία χορηγία του αγωνοθέτου και μεγάλου του Συλλόγου ευεργέτου Χρηστάκη Εφέντη Ζωγράφου».
Την κριτική επιτροπή του διαγωνισμού «Ζωγράφειος Αγών» απαρτίζουν: Κατρίν Βελισσάρη, τ. Διευθύντρια Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ), Θανάσης Βαλτινός, Συγγραφέας, Πρόεδρος Ακαδημίας Αθηνών, Κωνσταντίνος Μπλιάτκας, Δημοσιογράφος, Θέμης Πάνου, Ηθοποιός, Συγγραφέας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Συγγραφέας, Κατερίνα Σχινά, Δημοσιογράφος, Κριτικός Λογοτεχνίας, Μεταφράστρια.
Στην συνέχεια της πρώτης μέρας των εργασιών του συνεδρίου μαθητές του Γυμνασίου – Λυκείου Ίμβρου απάγγειλαν ποιήματα του Οδυσσέα Ελύτη ενώ παρουσιάστηκε Μουσικό Αναλόγιο με τίτλο «Οι Μικρές Κυκλάδες και ο Μεγάλος Ναυτίλος», από το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας. Ποιήματα μελοποιημένα από τους συνθέτες Μίκη Θεοδωράκη, Μάνο Χατζιδάκι, Δημήτρη Λάγιο και Δημήτρη Παπαδημητρίου τραγούδησε η Χριστίνα Μαξούρη. Στο πιάνο τη συνόδευσε ο Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης.
Ποιήματα και κείμενα του Οδυσσέα Ελύτη απήγγειλαν και διάβασαν η Φιλαρέτη Κομνηνού, ο Θοδωρής Γκόνης, η Ναταλία – Άννα Βασιλέκα, η Εύα Οικονόμου – Βαμβακά και ο Δημήτρης Κοντός. Η σκηνοθεσία – Επιλογή/Επιμέλεια κειμένων ήταν του Θοδωρή Γκόνη και η σκηνογραφική επιμέλεια της Ελένη Στρούλια.
Στο τέλος οι παρευρισκόμενοι ξεναγήθηκαν στην εικαστική έκθεση από το Γ΄ Εργαστήριο Ζωγραφικής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας (ΑΣΚΤ) καθώς και φοιτητές και αποφοίτους της ΑΣΚΤ με τίτλο «Εικαστικές αναζητήσεις στην ποίηση του Ελύτη» σε επιμέλεια της Ερατώ Χατζησάββα, Επίκουρη Καθηγήτρια της ΑΣΚΤ.
Εκτός από τις σημαντικές εισηγήσεις μαθητών από δεκαοχτώ σχολεία, εκπαιδευτικών, πανεπιστημιακών, λογοτεχνών, δημοσιογράφων που προσεγγίζουν τη ζωή και το έργο του κορυφαίου Έλληνα ποιητή και βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας, Οδυσσέα Ελύτη, το πρόγραμμα του συνεδρίου περιλαμβάνει επίσης:
• Προβολή ταινιών στον Κινηματογράφο «Ολύμπιον»: «Οδυσσέας Ελύτης», σε σκηνοθεσία Γιώργου Σγουράκη και «Ζωντανή ανθολογία», σε σκηνοθεσία Λάκη Παπαστάθη.
• Ξενάγηση από την ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου στην έκθεση που φιλοξενείται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών: «Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη. Ποίηση και ζωγραφική» την οποία επιμελείται ο Τάκης Μαυρωτάς, την Παρασκευή 1 Απριλίου 2016 στις 13.00 μ.μ.
• Ταξίδι με τον Οδυσσέα… Ελύτη: Συναυλία με το Μουσικό Σχολείο Βόλου, την Παρασκευή, 1 Απριλίου, στις 20.30. Θα προηγηθούν απαγγελίες ποιημάτων. Διαβάζουν οι: Μανώλης Αναγνωστάκης, Κατρίν Βελισσάρη, Δημήτρης Γεροθανάσης, Σταύρος Γιωλτζόγλου, Λία Καπετάνου, Νίκος Κόλμαν, Θωμάς Κοροβίνης, Peter Mackridge, Κωνσταντίνος Μπλιάτκας, Paola Maria Minucci, Γιάννης Πάσχος, Κυριάκος Συφιλτζόγλου και εκπρόσωποι των μαθητών
• Συζήτηση με θέμα: «Με ανοιχτά χαρτιά για τον Οδυσσέα Ελύτη» στον Χώρο Τεχνών Βέροιας, το Σάββατο, 2 Απριλίου, στις 17.00 με τη συμμετοχή συγγραφέων, πανεπιστημιακών, ποιητών και δημοσιογράφων.
Πρόκειται για το πέμπτο μαθητικό συνέδριο. Τα προηγούμενα που πραγματοποιήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, στο Ζωγράφειο Λύκειο, ήταν αφιερωμένα στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, τον Κ. Π. Καβάφη, τον Γιώργο Σεφέρη, τον Γεώργιο Βιζυηνό και πραγματοποιήθηκαν με τη συμμετοχή 300 μαθητών και εκπαιδευτικών από σχολεία της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Τουρκίας, της Αμερικής καθώς και εκλεκτών εκπροσώπων των γραμμάτων και των τεχνών.
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ:
Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος – Pierce, «Άξιον» Ιδιωτικά Σχολεία, Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα – Λιναρδάτου, Εκπαιδευτήρια Ε. Μαντουλίδη, Εκπαιδευτήρια Σύγχρονη Παιδεία, Ελληνογαλλική Σχολή Ουρσουλίνων, Ευρωπαϊκό Σχολείο Ηρακλείου Κρήτης, Ζάππειο Λύκειο, Ζωγράφειο Λύκειο, Ιόνιος Σχολή, Γυμνάσιο Ίμβρου, Κολλέγιο Αθηνών, Κολλέγιο Ψυχικού, Λύκειο Πεδινής Ιωαννίνων, Μουσικό Σχολείο Βόλου, Παγκύπριο Γυμνάσιο – Λύκειο Λευκωσίας, St. Catherine’s British School, Ορθόδοξη Ελληνική Κοινότητα Flushing Νέας Υόρκης.