ΑΝΑΒΡΑΣΜΟΣ! Μία ιδιαίτερα ηχηρή παρέμβαση έκανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, καθώς, για πρώτη φορά, τοποθετήθηκε τόσο ξεκάθαρα υπέρ της Ουκρανίας, αφήνοντας αιχμές για τη νέα ηγεσία των ΗΠΑ.
Επιμέλεια – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Η ομιλία του, κατά τη διάρκεια Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου στο Τζιβαλί της Κωνσταντινούπολης, στις 23 Φεβρουαρίου 2025, δεν ήταν μια απλή αναφορά στη συνεχιζόμενη πολεμική σύγκρουση. Αντιθέτως, έστειλε σαφές μήνυμα για την ανάγκη ισότιμης συμμετοχής της Ουκρανίας σε μια ειρηνευτική διαδικασία, γεγονός που φέρνει στο προσκήνιο ερωτήματα για το κατά πόσο αυτή η τοποθέτηση συνιστά έμμεση κριτική στην πολιτική του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Ηχηρή παρέμβαση υπέρ της Ουκρανίας
Στην ομιλία του, η οποία πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά το μνημόσυνο για τους Ουκρανούς που έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο, ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν περιορίστηκε σε μια πνευματική ή ανθρωπιστική αναφορά. Με λόγο σαφή και αποφασιστικό, υπογράμμισε ότι «καμία δύναμη δεν μπορεί να σβήσει το πνεύμα ενός λαού που αρνείται να λυγίσει» και πως «κανένα έθνος δεν έχει το δικαίωμα να επιβάλλει τη θέλησή του σε ένα άλλο».
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, μιλώντας στα αγγλικά, τόνισε πως η διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να στρέψει το βλέμμα της αλλού, ούτε να αποδεχθεί αφηγήσεις που υπονομεύουν την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας. Η αποστροφή του λόγου του ότι «η ειρηνευτική διαδικασία δεν μπορεί να επιβληθεί από έξω και η Ουκρανία πρέπει να συμμετέχει ισότιμα» μπορεί να εκληφθεί ως έμμεση απάντηση σε πρόσφατες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου.
Κριτική στη διεθνή διπλωματία – Μήνυμα προς την Ουάσιγκτον;
Η τοποθέτηση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου ήρθε σε μια περίοδο κατά την οποία η διεθνής κοινότητα συζητά έντονα τις προοπτικές ειρήνης στην Ουκρανία. Ο Πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος επανεξελέγη το 2024, έχει δηλώσει ότι μπορεί να επιλύσει τον πόλεμο «μέσα σε 24 ώρες» μέσω μιας συμφωνίας που, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, πιθανότατα θα περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία.
Οι δηλώσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη δείχνουν να αντικρούουν αυτή τη λογική, επιμένοντας στην αρχή ότι η κυριαρχία της Ουκρανίας δεν είναι διαπραγματεύσιμη και ότι οι αποφάσεις για την ειρήνη δεν μπορούν να ληφθούν ερήμην του ουκρανικού λαού.
Ο ρόλος του Πατριαρχείου στην παγκόσμια πολιτική
Αυτή η παρέμβαση αναδεικνύει ένα κρίσιμο ερώτημα: ποιος είναι ο ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην παγκόσμια γεωπολιτική σκηνή; Αν και το Πατριαρχείο έχει διαχρονικά λειτουργήσει ως πνευματικός φάρος για την Ορθοδοξία, η θέση του σε θέματα διεθνούς πολιτικής είναι πιο περίπλοκη.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει ήδη αποδείξει ότι δεν διστάζει να λάβει σαφή θέση σε κρίσιμα ζητήματα, όπως απέδειξε η αναγνώριση της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας το 2019 – μια κίνηση που είχε προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση του Πατριαρχείου Μόσχας. Η σημερινή του στάση δείχνει τη συνέχεια αυτής της πολιτικής, στέλνοντας το μήνυμα ότι η Εκκλησία δεν μπορεί να παραμείνει σιωπηλή μπροστά σε θέματα ηθικής και δικαιοσύνης.
ΦΩΤΟ : Νίκος Παπαχρήστου
