Η ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχου κατά την Ιερατική σύναξη στην Κοζάνη

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας
Δεύτερη μέρα σήμερα της επίσημης επίσκεψης του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου στην Κοζάνη, και ο Πατριάρχης μίλησε στην Ιερατική Σύναξη των κληρικών της Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης, η οποία πραγματοποιήθηκε στον Ι. Ναό Παναγίας Φανερωμένης.
Τον Οικουμενικό Πατριάρχη προσφώνησε ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως, Αρχιμ. Δωρόθεος Χαρτοματζίδης.

Στην ομιλία του ο Πατριάρχης συμβούλευσε πατρικά τους κληρικούς να έχουν πνεύμα διακρίσεως, να κατηχούν το λαό με τη ζωή τους και τα λόγια τους, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην πνευματική διάσταση της οικονομικής κρίσης. 

Ο Πατριάρχης για άλλη μια φορά κήρυξε την καταλλαγή προτρέποντας τους κληρικούς να δείχνουν αγάπη και ανοχή στον πλησίον, τονίζοντας ότι: “Αι ανέξοδοι κρίσεις γενικώτερον είναι ευχερείς. Η υπεύθυνος όμως στάσις και η αποδοχή του ετέρου απαιτούν κόπον και θυσίαν”.
Στη συνέχεια παραθέτουμε ολόκληρη την ομιλία του Πατριάρχου.

Ιερώτατε Μητροπολίτα Σερβίων καί Κοζάνης κύριε Παύλε,
Ποιμενάρχα τής θεοσώστου ταύτης επαρχίας,
Οσιολογιώτατε άγιε Πρωτοσύγκελλε,
Ευλαβείς διάκονοι τών μυστηρίων τού Θεού,
           
Οπόσην χαράν πνευματικήν αισθανόμεθα βλέποντες συνηγμένους επί τό αυτό τούς ευλαβείς κληρικούς, ιερείς καί διακόνους τής θεοσώστου ταύτης Ιεράς Μητροπόλεως, υπό τόν αγαπητόν ποιμενάρχην αυτής κύριον Παύλον. Είμεθα όντως όλοι ευλογημένοι παρά τού ουρανίου Πατρός διότι ηξιώθημεν νά διακονώμεν τήν Εκκλησίαν τού Χριστού, τά μέλη τού μυστικού Σώματος Αυτού, καί νά έχωμεν τήν δυνατότητα νά γίνωμεν συνεργοί εις τό έργον τής προσωπικής θεώσεώς των, μέ τάς ψυχοσωτηρίους ευκαιρίας τάς οποίας παρέχει η Εκκλησία μας• ευκαιρίας διδομένας δωρεάν παρά τού φιλανθρώπου Σωτήρος, τού αρχηγού καί θεμελιωτού τής πίστεώς μας, ο Οποίος καί μάς ηξίωσε νά φθάσωμεν κατ’ αυτάς εις τό πέρας τής νηστείας τών Αγίων Αποστόλων, τών οποίων η μνήμη αύριον εορτάζεται καί τών οποίων τόν εσπερινόν θά τελέσωμεν σήμερον, μετά τού εορτάζοντος Μητροπολίτου σας.

Οι άγιοι Απόστολοι μάς παρέχουν τό τέλειον αρχέτυπον τής αρετής καί μάς προσκαλούν εις μίμησιν τού Χριστού, κατά τό «μιμηταί μου γίνεσθε, καθώς καγώ Χριστού» (Α΄ Κορ. δ΄,16). Αυτοί οι Απόστολοι μάς καλούν, όλους βεβαίως τούς χριστιανούς, αλλά ιδιαιτέρως ημάς τούς εργάτας τού Αμπελώνος τού Κυρίου, νά απαρνηθώμεν τόν εαυτόν μας καί νά άρωμεν τόν σταυρόν μας, συμμορφούμενοι πρός τάς ευαγγελικάς επιταγάς, ώστε νά μορφωθή καί νά κυριαρχήση εις τήν ζωήν μας ο νούς Χριστού, δηλαδή η χριστοείδεια τών σκέψεων καί τών έργων μας, διά τών οποίων ομοιούμεθα πρός τό αιώνιον πρότυπόν μας, τόν Κύριον Ιησούν Χριστόν.

Ο Κύριος ημών μάς προτρέπει εις συνεχή επαγρύπνησιν: «η βασιλεία τών ουρανών βιάζεται, καί βιασταί αρπάζουσιν αυτήν» (Ματθ. ια΄, 12). Οφείλομεν νά αγωνιζώμεθα νά πράττωμεν τό καλόν, έστω καί εάν δέν θέλωμεν. Ως χαρακτηριστικώς λέγει είς ασκητής τής ερήμου, πρέπει νά ασκώμεν βίαν εις τόν εαυτόν μας διά τάς αρετάς, έστω καί εάν αισθανώμεθα ότι ουδεμίαν αυτών έχομεν ή ότι δέν δυνάμεθα νά τάς κατορθώσωμεν.

Ο σκοπός όλων τών νόμων καί τών εντολών τού Θεού είναι η καθαρότης τής καρδίας. Ο Κύριος εσαρκώθη διά νά καθαρίση τήν ψυχήν εκ τής κακίας καί νά τήν επαναφέρη εις τήν αρχαίαν κατάστασιν αυτής, τήν πρό τής πτώσεως. Η καθαρότης τής καρδίας αποκτάται διά τής απονεκρώσεως τών κοσμικών συνηθειών τής ψυχής. Ο δέ τελικός σκοπός αυτού τού αγώνος διά τήν καρδιακήν καθαρότητα επιτυγχάνεται, όταν ο άνθρωπος «πάντας ανθρώπους καλούς θεωρή, καί ου φαίνηταί τις αυτώ ακάθαρτος καί βέβηλος».

Η δέ καθαρότης τής καρδίας, αγαπητοί αδελφοί μου, αποκτάται διά τού αγώνος καί τής ασκήσεως. «Η άσκησις μήτηρ τού αγιασμού εστιν». Ο νούς δέν ημπορεί νά καθαρισθή καί νά συνδοξασθή μετά τού Χριστού, εάν τό σώμα δέν συμπάσχη υπέρ τού Χριστού. Τό κάλλος τής σωφροσύνης αποκτά ο άνθρωπος μέ νηστείας, ως αύτη τήνοποίαν σήμερον περατούμεν, μέ προσευχήν, μέ μετάνοιαν. Όταν δέ ο άνθρωπος βλέπη τό κάλλος τού Θεού εν καθαρότητι καρδίας, τότε καταπαύουν αι ενέργειαι τού κακού,διότι ο αγών μας αποβλέπει εις τήν ένωσίν μας μετά τού Θεού.

Προσπαθήσατε λοιπόν, αδελφοί μου, ιδιαιτέρως κατά τήν δυσχερή περίοδον τήν οποίαν διέρχεται εις τάς ημέρας μας ο λαός τού Θεού, νά μή παραμελήτε τό έργον τής διδασκαλίας τού λόγου Αυτού, ο οποίος είναι ο μόνος πού δύναται νά τόν λυτρώση από όλα τά αδιέξοδα τού συγχρόνου βίου καί τής σημερινής αποστασίας. Ως ο Κύριος είχεν ως κύριον έργον τήν διδασκαλίαν τού λαού, όπως αναφέρεται εις τά Ευαγγέλια, καί οι λόγοι Του ήσαν «ώσπερ πύρ φλέγον καί ως πέλεκυς κόπτων πέτραν» (Ιερ. 23,29), ούτω καί ημείς είναι απαραίτητον νά καταρτιζώμεθα διαρκώς, διά νά είμεθα εις θέσιν εν συνεχεία νά καταρτίζωμεν καί τόν λαόν, διά βίου καί λόγων, διά πράξεως καί θεωρίας.

Άς σταθώμεν μετά κατανοήσεως καί ειλικρινείας, μετά αγάπης καί ανοχής έναντι τού πλησίον μας, διότι ούτως εφαρμόζομεν τό Ευαγγέλιον. Αι ανέξοδοι κρίσεις γενικώτερον είναι ευχερείς. Η υπεύθυνος όμως στάσις καί η αποδοχή τού ετέρου απαιτούν κόπον καί θυσίαν. Προσέχετε, αδελφοί μου, κατά τήν άσκησιν τής ιερατικής σας διακονίας. Η  άκριτος  καί αυστηρά επίπληξις τού αμαρτωλού καί τού πεπτωκότος είναι εύκολος καί ασφαλής, ιδίως όταν βασίζηται εις τό γράμμα καί τήν ακρίβειαν τού νόμου, ενδέχεται όμως νά έχη ολέθρια αποτελέσματα διά τήν σωτηρίαν τού αμαρτωλού διότι ημπορεί νά απογοητεύση, νά σκανδαλίση καί νά απομακρύνη αυτόν οριστικώςαπό τήν Εκκλησίαν. Διό καί πρέπει οι κληρικοί νά έχωμεν πνεύμα διακρίσεως ώστε νά δυνάμεθα νά ασκώμεν οικονομίαν κατά περίστασιν, μέ σκοπόν τήν προσέλευσιν τού αδυνάμου εις τήν Εκκλησίαν. Καί η διάκρισις αποκτάται μόνον διά προσευχής, νηστείας καί μελέτης τού Λόγου τού Θεού.

Δυστυχώς, οφείλομεν νά ομολογήσωμεν, ο σημερινός άνθρωπος μανθάνει εξ όλης τής περιρρεούσης ατμοσφαίρας, τών μέσων ενημερώσεως, τών πολιτικών ταγών του, τών ποικίλων μηνυμάτων τά οποία δέχεται, νά έχη τό βλέμμα του εστραμμένον μόνον εις τήν γήν καί τά υλικά αγαθά, λησμονών τόν αληθινόν του προορισμόν, μέ αποτέλεσμα νά πάσχη ως η συγκύπτουσα τούΕυαγγελίου. «Συγκύπτει γάρ η ψυχή, όταν επί τάς γηΐνας μόνας φροντίδας νεύη, καί μηδέν ουράνιον ή θείον φαντάζηται», λέγει ευστόχως ο ιερός Θεοφύλακτος. Η ευτυχία αυτού έχει ταυτισθή μέ τήν επάρκειαν υλικών αγαθών. Η πενία θεωρείται έσχατον κακόν.

Η σημερινή κρίσις συνδέεται ασφαλώς στενώς μέ τήν απομάκρυνσιν από τού Κυρίου, ουχί εν τή εννοία ότι αποτελεί μίαν τιμωρίαν τού Θεού, αλλά, κυρίως, ότι η αποστασία η οποία εβασίλευσεν εις τήν σύγχρονον κοινωνίαν εδημιούργησε μίαν νοσηράν κατάστασινμέ τάς σημερινάς ορατάς συνεπείας αυτής. Καί εφ’ όσον η σκληροκαρδία μας δέν μαλάσσεται ευχερώς, έρχεται η δοκιμασία, ως συνέπεια τών επιλογών μας,  μέ τήν ανοχήν τού Κυρίου,η οποία, δοκιμασία, ως τό πύρ, διαλύει τόν πάγον τής ψυχής καί τής αναισθησίας μας. Επιτρέπει άλλωστε ο Κύριος τήν δοκιμασίαν είτε διά νά εξέλθωμεν ισχυρότεροι καί καθαρώτεροι, ως χρυσός εν χωνευτηρίω, είτε διά νά αποκαλυφθή, διά τής ιδικής μας στάσεως, η πίστις μας εις Αυτόν καί η δόξα καί η κατά Θεόν άνεσις καί ανάπαυσις, τήν οποίαν χαρίζει εις τά γνήσια τέκνα Του.

Διά τούτο, οφείλομεν ημείς «οι πνευματικοί» νά καταρτίζωμεν τόν λαόν ίνα «τά άνω φρονή, μή τά επί τής γής», καί νά τόν διδάσκωμεν νά ζή τήν ζωήν εκείνην, ήτις «κέκρυπται σύν τώ Χριστώ εν τώ Θεώ». Εις αυτήν τήν περίπτωσιν η διαχείρισις τών υλικών αγαθών θά είναι πιό συνετή, η διαχείρισις τής ελλείψεως θά είναι πιό αποτελεσματική, η δέ διαπίστωσις τής ενδείας δέν θά απελπίζη καί δέν θά απογοητεύη.

Αδελφοί εν Κυρίω ηγαπημένοι καί τέκνα θεόκλητα,
Εις τήν ανηφορικήν πορείαν τού πολυπλάγκτου βίου μας δέν είμεθα μόνοι, αλλά «συμπολίται τών Αγίων καί οικείοι τού Θεού», ως λέγει ο Απόστολος (Εφ. β’, 19). Αυτούς έχομεν ως πρότυπα, βοηθούς, υπερασπιστάς, παρηγορητάς. Άς μή γίνωμεν ημείς, εξ απροσεξίας, αιτία νά μειωθή η δόξα τού Θεού ή νά σκανδαλισθή είς εκ τών ελαχίστων αδελφών μας, υπέρ ών Χριστός απέθανεν.

Η Εκκλησία μας είναι αγία καί τελεία, ως τέλειος καί άγιος είναι ο Αρχηγός καί Κεφαλή Αυτής, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Η ασθένεια ημών μάς εμποδίζει νά βλέπωμεν τήν Εκκλησίαν εις άπασαν τήν λαμπρότητα καί τό μεγαλείον αυτής. Πρό πάντων είναι ανάγκη νά αγαπήσωμεν τήν Εκκλησίαν μέ όλην τήν δύναμιν τής ψυχής μας καί νά διδάσκωμεν πρωτίστως μέ τήν ζωήν μας, μέ τό παράδειγμά μας, αποτελούντες ζώσαν διδασκαλίαν, εμπνεόμενοι από τό Πνεύμα τού Θεού καί εργαζόμενοι μετά φόβου καί τρόμου τήν ανατεθείσαν διακονίαν μας, εν ενότητι καί ομονοία, υπό τήν πατρικήν μέριμναν καί καθοδήγησιν τού Επισκόπου.

Εάν ζώμεν ούτως, ευαγγελικώς καί θυσιαστικώς, οσονδήποτε άσημον θέσιν καί άν κατέχωμεν εν τή Εκκλησία, οσονδήποτε πτωχοί καί άν είμεθα εξ απόψεως φυσικών χαρισμάτων, οσονδήποτε μικρόν μέρος καί άν καλούμεθα νά λάβωμεν εις τάς εκκλησιαστικάς δραστηριότητας, η ζωή μας  θά είναι μία ζωντανή μαρτυρία τού σταυρωθέντος Λόγου τού Θεού καί η ύπαρξίς μας μέσον διά τού οποίου τό Πανάγιον Πνεύμα θά επιτελή θαυμάσια επί γής.

Μέ τάς τοιαύτας σκέψεις περαίνομεν τήν παρούσαν προσλαλιάν μας καί ευχόμεθα εκ καρδίας η χάρις καί η δύναμις τών Αγίων Αποστόλων νά συνοδεύη τόν εορτάζοντα εκλεκτόν αδελφόν καί συλλειτουργόν ημών κύριον Παύλον καί όλους εσάς τούς διακονούντας εις τό ποιμαντικόν καί εκκλησιαστικόν έργον τής Ιεράς Μητροπόλεως, καί νά αποτελή πηγήν εμπνεύσεως καί δημιουργίας, ώστε νά συνεχίζητε καρποφόρως καί αγλαοκάρπως τήν διακονίαν σας εις δόξαν Θεού, καύχησιν τής Εκκλησίας, στήριγμα δέ καί σωτηρίαν τών καταπονημένων αδελφών μας.