Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος προέβη στην ανασύνθεση της Ιεράς Συνόδου του Φαναρίου για το χρονικό διάστημα ενός εξαμήνου από την 1η Μαρτίου 2025 μέχρι την 31 Αυγούστου 2025.
Του Θεόδωρου Καλμούκου
Από την Αρχιεπισκοπή Αμερικής θα συμμετάσχει κατ’ αυτή τη Συνοδική περίοδο ο νεοεκλεγείς Μητροπολίτης Ατλάντας Σεβαστιανός.
Η Ιερά Σύνοδος αποτελείται από δώδεκα μέλη κατά το πρότυπο των Μαθητών του Χριστού και συνέρχεται μία φορά τον μήνα στο Φανάρι υπό την προεδρία του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, ο οποίος ορίζει και τα θέματα της ημερήσιας διάταξής της. Η διάρκεια της είναι ανάλογα με τα προς συζήτηση θέματα ενίοτε και τρεις ημέρες. Επίσης στη Σύνοδο συμμετέχουν ο Αρχιγραμματέας Αρχιμανδρίτης Βοσπόριος Μαγκαφάς και ο Υπογραμματέας Διάκονος Οικουμένιος Αμανατίδης.
Κατά τα θεολογικά και εκκλησιολογικά θέσμια της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η Ιερά Σύνοδος λογίζεται ως «το στόμα» της Εκκλησίας και στην οποία ο κάθε ιεράρχης μέλος της κομίζει στο Ιερό Σώμα τη ζωή και τη συμφωνία ή consensus της τοπικής του Εκκλησίας.
Λόγω όμως των ιστορικοπολιτικών συνθηκών και την καταστροφή των Μητροπόλεων της Μικράς Ασίας από τους Τούρκους, στη Σύνοδο συμμετέχουν και ιεράρχες οι οποίοι δεν ποιμαίνουν ζωντανές Μητροπόλεις, αλλά έχουν εκλεγεί σε πάλαι ποτέ διαλάμψασες Μητροπόλεις κομίζοντες απλώς τον τίτλο τους.
Από όσο είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Εθνικός Κήρυκας» η Σύνοδος του Φαναρίου λειτουργεί περίπου ως εξής: Την ημερήσια διάταξη της θεματολογίας της την ορίζει ο Πατριάρχης ως Πρόεδρος της, ο οποίος έχει την ευθύνη και την ευχέρεια της διεξαγωγής των συνεδριάσεων της. Τα μέλη της Συνόδου δεν γνωρίζουν εκ των προτέρων την θεματολογία, αλλά τους δίνεται κατά την πρώτη ημέρα της έναρξης των συνεδριάσεων και εφόσον η αρχιγραμματεία επιβεβαιώσει την αυτοπρόσωπη παρουσία τους.
Ο αρχιγραμματέας ξεκινά διαβάζοντας ένα θέμα το οποίο πρόκειται να διαπραγματευθεί η Σύνοδος, όπως λόγου χάρη επιστολή κάποιου ποιμενάρχη εκκλησιαστικής επαρχίας του Θρόνου για θέμα που αφορά την Μητρόπολη ή Αρχιεπισκοπή του και επ’ αυτού γίνεται συζήτηση, την οποία βέβαια διευθύνει ο Πατριάρχης και αναλόγως λαμβάνονται αποφάσεις ή παραπέμπεται στην επόμενη Σύνοδο ή κι ακόμα σε κάποια επιτροπή για να υποβάλλει γνωμάτευση. Βέβαια οι γνωματεύσεις των επιτροπών δεν είναι δεσμευτικές της Συνόδου, ενώ σε πλείστες όσες περιπτώσεις ούτε καν λαμβάνονται υπ’ όψη όπως συνέβη λόγου χάρη με την υπαγωγή των Μετοχίων της Μονής Χρυσοβαλάντου στην Αρχιεπισκοπή παρά την αντίθετη γνωμάτευση της αρμόδιας επιτροπής.
Ειρήσθω εν παρόδω πως πριν από την έναρξη της συνεδρίας της Συνόδου προσέρχονται κατά ομάδες είτε ανά τρεις ή και περισσότεροι οι συνοδικοί ιεράρχες και ασπάζονται την δεξιά του Πατριάρχη.
Όταν πρόκειται να γίνει εκλογή κάποιου Αρχιεπισκόπου ή Μητροπολίτη ή Επισκόπου ο Πατριάρχης προϊδεάζει τα μέλη της Συνόδου καταλλήλως στη συνέχεια αρχίζει και πλέκει το εγκώμιο του υποψηφίου περνώντας το μήνυμα ότι αυτόν θέλω και στη συνέχεια κατέρχονται οι συνοδικοί πάρεδροι στον Πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου και προβαίνουν στην εκλογή δια μυστικής ψηφοφορίας.
Είναι γνωστό ότι ο σημερινός Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν αποκλείει ουδέναν συνοδικό από το να εκφρασθεί ελεύθερα και δύο και τρεις φορές. Πάντοτε και οι πάντες έχουν κατά νουν τον «Πρώτον» δηλαδή τον Πατριάρχη, ο οποίος έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο σε όλα και καθ’ όλα. Αυτό ισχύει και για εκείνους τους ιεράρχες που θέλει να αποπέμψει όπως είναι η περίπτωση του πρώην Νέας Ιερσέης Ευαγγέλου στον οποίον δόθηκε η Μητρόπολη Σάρδεων, ή του πρώην Μεξικού Αθηναγόρα (Ανέστη) στον οποίον δόθηκε η Μητρόπολη Βυζίης.
Εν κατακλείδι και σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνικού Κήρυκα εκ Φαναρίου, η σύνθεση της Συνόδου αυτής της περιόδου θα συγκροτείται από τους εξής ιεράρχες:
1.Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριος
2.Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέας
3.Βελγίου κ. Αθηναγόρας
4.Λέρου κ. Παϊσιος
5.Κυδωνίας και Αποκορώνου κ. Δαμασκηνός
6.Ατλάντας κ. Σεβαστιανός
7. Κυδωνιών κ. Αθηναγόρας
8. Σηλυβρίας κ. Μάξιμος
9. Αυστραλίας κ. Μακάριος
10) Ελβετίας κ. Μάξιμος
11. Ιρλανδίας κ. Ιάκωβος
12. Μεξικού κ. Ιάκωβος
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΚΑΣ