ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ – Έτσι χαρακτήρισε σε πολύ αξιόλογη συνέντευξή του στην «Καθημερινή» (17-4-2023) τον εθισμό που προκαλούν τα κοινωνικά δίκτυα στους χρήστες τους – κυρίως εφήβους – και μάλιστα ο μηχανισμός των “likes” (επιδοκιμασιών), με τον οποίο είναι άμεσα συνδεδεμένα αυτά, ο καθηγητής Ιατρικής Ανθρωπολογίας και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ρόχαμπτον, Τζέιμς Ντέιβις.
Ο καθηγητής συνδέει το γεγονός του τριπλασιασμού των ποσοστών ψυχικής αναπηρίας τις τελευταίες δεκαετίες με την ευρεία χρήση των μέσων κοινωνικής δικτυώσεως.
Συγκεκριμένα, στην ερώτηση «πως η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζει την ψυχική υγεία μας», ο καθηγητής μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής: «Γνωρίζουμε ότι σχεδόν το 60% των εφήβων αναφέρει πως έχει βιώσει κάποιο είδος διαδικτυακής παρενοχλήσεως η εκφοβισμού». Επίσης «οι μισοί από τους εφήβους αναφέρουν συνεχή χρήση του διαδικτύου, η οποία συνδέεται με τη χειροτέρευση της ψυχικής υγείας τους. Η συνεχής και άσκοπη κύλιση της οθόνης μειώνει σημαντικά την ικανότητά μας να συμμετέχουμε σε οποιοδήποτε είδος εστιασμένης προσοχής, δηλαδή το είδος της προσοχής που είναι απολύτως απαραίτητο, για παράδειγμα, για τις ακαδημαικές επιδόσεις μας. Αυτό το φαινόμενο θα μπορούσαμε πλέον να το θεωρήσουμε ως κοινωνικό πρόβλημα».
Και συνεχίζει: «Έχουμε επίσης ακούσει για τις επιζήμιες συναισθηματικές επιπτώσεις της “κουλτούρας της συγκρίσεως” στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου είμαστε καταδικασμένοι να συγκρίνουμε συνεχώς τους εαυτούς μας δυσμενώς με τις λεγόμενες “υπέροχες” ζωές που όλοι οι άλλοι δημοσιεύουν. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διδάσκουν μια ολόκληρη γενιά (…) ότι ένα από τα πιο σημαντικά επαγγέλματα στη ζωή είναι η κατασκευή μιάς ελκυστικής και δελεαστικής εικόνας του εαυτού μας. Επομένως, ο οξύς κίνδυνος (…) είναι ότι η καλλιέργεια της εικόνας συγχέεται πλέον με την καλλιέργεια του χαρακτήρα. Αντί να εργαζόμαστε για να αναπτύξουμε χρήσιμες και αξιέπαινες προσωπικές ιδιότητες, ξοδεύουμε μεγάλη ενέργεια για να βελτιώσουμε το διαδικτυακό πορτρέτο μας».
Ο κ. καθηγητής υπογραμμίζει ότι με τον τρόπο αυτό γινόμαστε σκλάβοι των ‘‘likes’’ που μας κάνουν οι άλλοι, και θέτουμε κάθε φορά τα αισθήματα και τις εσωτερικές διαθέσεις μας αναλόγως με το αν γινόμαστε αποδεκτοί από το κοινωνικό σύνολο στις διάφορες δημοσιεύσεις που κάνουμε στο διαδίκτυο σχετικά με τον εαυτό μας. “Τα likes”, καταλήγει, «είναι ένα είδος νέου εικονικού ναρκωτικού, μια φθηνή (…) ψυχοτρόπος ευφορία που την επιδιώκουμε όλο και περισσότερο για να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμησή μας», αντί για τη σκληρή δουλειά που απαιτείται για την οικοδόμηση του χαρακτήρα μας μέσα στις πραγματικές σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω μας.
Είναι πολύ σημαντικές οι παρατηρήσεις αυτες του διακεκριμένου καθηγητή. Όπου τελικά εξοβελίζεται ο Θεός, εκεί ειδωλοποιείται ο άνθρωπος και αναζητεί την επιβεβαίωση από τους άλλους ανθρώπους και τη μάταιη δόξα, τη φθηνή και ρέουσα. Τι εκφυλισμός, πράγματι!
Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”