Επιστολή στο ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Μετά το τελευταίο συνταρακτικό γεγονός της δολοφονίας του Κωνσταντίνου Κατσίφα που διαπράχθηκε στο χωριό Βουλιαράτες της Βορείου Ηπείρου,θα ήθελα να δημοσιεύσετε τις σκέψεις μου.
Τις τελευταίες ημέρες είμαι βαθύτατα στενοχωρημένος από αυτήν την άνανδρη δολοφονία .Δυστυχώς εδώ και έναν αιώνα η ελληνικότατη περιοχή της Βορείου Ηπείρου με τους δεκάδες ευεργέτες (Ζάππα,Αρσάκη,Τοσίτσα,Σίνα και Ζωγράφο) και χορηγούς του ελληνικού έθνους βρίσκεται ακόμη διχοτομημένη.
Και παρότι ο ελληνικός στρατός την απελευθέρωσε τρείς φορές ,ενώ απελευθερώθηκαν και μόνοι τους με τον αγώνα της αυτονομίας άλλη μία φορά το 1914,η Βόρειος Ήπειρος παραμένει δυστυχώς ακόμη και σήμερα σκλαβωμένη ίσως και σε δυσμενέστερη μορφή απ’ότι βρισκόταν υπό το καθεστώς Χότζα – Ραμίζ Αλία.
Η προχθεσινή δολοφονία δεν ήταν ένα λάθος ή μια κακιά στιγμή διαπραγμάτευσης αλλά μια εντολή που δόθηκε από το Αλβανικό κράτος. ,.”Σκοτώνουμε τους τρομοκράτες “( ‘Εντι Ράμα)
Η ελληνικότατη Βόρειος Ήπειρος από το 1914 είχε αυξημένα προνόμια τα οποία καταπαντούνταν και καταπατούνται ακόμη και σήμερα από τις Αλβανικές Αρχές.Πάρα πολλά σύγχρονα παραδείγματα υπάρχουν όπως αυτό του Κωνσταντίνου και Αριστοτέλη Γκούμα όπου πρίν από οκτώ χρόνια δολοφονήθηκαν με την κατηγορία ότι μιλούσαν την ελληνική γλώσσα ,καθώς επίσης και πολλές καταστροφές έγιναν σε ναούς και σπίτια της ομογένειας.
Αλλά και πιό παλιά από την εποχή του καθεστώτος του Χότζα πολλά παραδείγματα έχουμε με δηλητηριασμούς που εφαρμόζονταν καθώς ακόμη θάβονταν ζωντανοί και εκπαραθυρώνονταν οι ελληνικής καταγωγής κληρικοί (ιερείς , αρχιερείς),ώστε να διαλυθεί εντέλει η μακρόχρονη και Ορθόδοξη παράδοση της Βορείου Ηπείρου.
Έτσι λοιπόν αυτά τα χώματα είναι γεμάτα από το αίμα χιλιάδων Ελλήνων ηρώων και μαρτύρων αλλά και εκατοντάδων Ορθοδόξων κληρικών και λαικών.Τρανά παραδείγματα είναι αυτά του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Χριστοφόρου Κίσση όπου δολοφονήθηκε και του Επισκόπου Απολλωνίας Ειρηναίου Μπανούση όπου εκπαραθυρώθηκε στην Ιερά Μονή Αρδενίτσας .
Για τους δύο Αρχιερείς θα σας παραθέσω και τους βίους τους (προς γνώση των επισκεπτών της σελίδας σας ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ).
Μετ’ευχών και αγάπης ο Πρωτοπρεσβύτερος Πατήρ Ιωάννης Κατής
Ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας κυρός Χριστοφόρος
Ο κατά κόσμον Σωτήριος Κίσσης γεννήθηκε το 1882 στα Βελέγραδα (σημερινό Βεράτι της Αλβανίας). Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης το 1906. Το 1917 χειροτονήθηκε τιτουλάριος Επίσκοπος Συνάδων. Το 1919 διορίστηκε Βοηθός Επίσκοπος της Μητροπόλεως Ηρακλείας για το τμήμα Κεσσάνης και το 1920 Βοηθός Επίσκοπος της Μητροπόλεως Δέρκων. Στις 18 Νοεμβρίου 1923 κατά την πρώτη προσπάθεια ανεξαρτητοποιήσεως της Εκκλησίας της Αλβανίας τοποθετήθηκε Μητροπολίτης Βελεγράδων, χωρίς να αναγνωριστεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Τον Φεβρουάριο του 1929 παύθηκε. Μετά την αντικανονική ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Αλβανίας το 1929 αναδείχθηκε Μητροπολίτης Κορυτσάς τον Νοέμβριο του 1933. Ωστόσο δεν αναγνωρίστηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο ανακήρυξε την Εκκλησία της Αλβανίας Αυτοκέφαλη το 1937. Στις 3 Απριλίου 1937 εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Αλβανίας. Στις 25 Δεκεμβρίου 1948 εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από το Κομμουνιστικό καθεστώς της Αλβανίας και τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό. Βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του (πιθανότατα δηλητηριασμένος) στις 17 Ιουνίου 1958. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον αναγνώριζε ως Κανονικό Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Αλβανίας μέχρι την κοίμησή του.
Ο Επίσκοπος Απολλωνίας Ειρηναίος
Ο Επίσκοπος Ειρηναίος, κατά κόσμον Ηλίας Μπανούσης, είχε γεννηθεί το έτος 1905 εις την Σκόδραν, επαρχίαν της Βορείου Αλβανίας, προφανώς Ηπειρωτικής καταγωγής. Αφού επεράτωσε τας Γυμνασιακάς του σπουδάς εις την γενέτειράν του το έτος 1929, απεστάλη υπό της αρτισυστάτου τότε Ιεράς Συνόδου της Αυτοκεφάλου Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας δια να σπουδάσει εις την Θεολογική Σχολήν της Ορθοδόξου Σερβικής Εκκλησίας του Βελιγραδίου και μετά την αποφοίτησίν του προσελήφθη ως ιεροκήρυξ εις την Μητρόπολιν Τιράνων.
Οι Ουνίται εν Αλβανία είχαν ιδρύσει δύο Ουνιτικά κέντρα, μετά όμως την κατάληψιν της Αλβανίας υπό των Ιταλών, τα κέντρα επολλαπλασιάσθησαν και η Ορθοδοξία διέτρεχε μεγάλον κίνδυνον εκ της προπαγάνδας η οποία είχεν αναπτυχθή υπ’ αυτών.
Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστοφόρος Κίσσης, μετά την αποχώρησιν των Μητροπολιτών Κορυτσάς Ευλογίου Κουρίλα και Αργυροκάστρου Παντελεήμονος Κοτόκου, αποκεκλεισμένος εις τα γραφεία της Αρχιεπισκοπής, δεν ήτο ενδεδειγμένος ν΄ αντιμετωπίση τον επαπειλούμενον υπό των Ουνιτών κίνδυνον.
Ο τότε Αρχιγραμματεύς της Αρχιεπισκοπής Χρήστος Τσαμπέρης, καταγόμενος εκ του χωρίου Σχοριάδες του Πωγωνίου της Β. Ηπείρου, επιμόνως προσεπάθη να πείση τον Ηλίαν Μπανούσην να χειροτονηθή βοηθός Επίσκοπος και αφού ήρθαν οι αντιρρήσεις τούτου, εισηγήθη την πρότασίν του εις τον Αρχιεπίσκοπον, ο οποίος απεδέχθη μετ’ ενθουσιασμού την πρότασιν ταύτην.
Εχειροτονήθη το έτος 1942 εις την Μονήν του οσίου Ναούμ παρά την Οχρίδα, με τον τίτλον του Επισκόπου της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Επισκοπής Απολλωνίας, διατελέσας βοηθός επίσκοπος του Αρχιεπισκόπου Τιράνων Χριστοφόρου.
Τον επίσκοπον Ειρηναίον διέκρινεν η αφοσίωσίς του εις την Εκκλησίαν, η δε μόρφωσίς του, το ήθος του και αι διοικητικαί αυτού ικανότητες, κατέστησαν τούτον ως τον μοναδικόν ενδεδειγμένον δια την ανάληψιν των καθηκόντων προν αντιμετώπισιν των κινδύνων εκ των Ουνιτών, αλλά και δια την ηθικήν εξύψωσιν του εθνικού φρονήματος των Ορθοδόξων.
Μεγαλοπρεπής την εμφάνισιν, επεσκέπτετο καθημερινώς τους Ορθοδόξους εις τα καταστήματά των, τα δε κηρύγματά του απετέλεσαν αφορμήν αντιζηλίας και διώξεώς του εκ μέρους των Μωαμεθανών και των Ουνιτών. Εγένετο εις αυτόν πρότασις ν’ αναμιχθή με την πολιτικήν των κρατούντων και να τοποθετηθεί Μητροπολίτης εις την κενήν θέσιν της Μητροπόλεως Αργυροκάστρου, αυτός όμως κατηγορηματικώς εδήλωσεν ότι, ούτε εις την πολιτικήν ηδύνατο ν’αναμιχθεί, ουδέ εις την κενήν θέσιν της Μητροπόλεως Αργυροκάστρου να τοποθετηθεί, την ανήκουσαν εις τον ζώντα Μητροπολίτην Παντελεήμονα.
Κατά την διάρκειαν του σημερινού καθεστώτος, η κυβέρνησις των Τιράνων απαίτησεν από τους Ορθοδόξους των περιφερειών Αργυροκάστρου και Κορυτσάς να αποκηρύξουν την ιδέαν υπάρξεως Βορειοηπειρωτικού ζητήματος και όταν ούτος επληροφορήθη την συγκέντρωσιν ολίγων εις το Φαρμακείον του Νότσικα εις τα Τίρανα, βιαίως εισήλθε εις αυτό, τους επετίμησε και τους διέλυσε.
Τα γεγονότα ταύτα είχον ως συνέπειαν την σύλληψίν του, την φυλάκισίν του και εν συνεχεία, λόγω κάμψεως της υγείας του, τον εγκλεισμόν του εις την Μονήν Αρδευούσης παρά την Λούσνιαν, όπου εύρεν οικτρόν θάνατον, μετά το 1958, κατ’ άλλους όμως οτι εξεπαραθυρώθη.
Αυτός είναι ο αφιερωμένος κληρικός και φιλέλλην Επίσκοπος της Απολλωνίας Ειρηναίος, ο οποίος πλείστας όσας σημαντικάς υπηρεσίας προσέφερεν εις τους Ορθοδόξους και του οποίου η δράσις είναι άγνωστος και εις αυτό τούτο το Οικουμενικόν Πατριαρχείον Κων/πόλεως.
Αιωνία σου η μνήμη Μακαριστέ Επίσκοπε Απολλωνίας Ειρηναίε.
Πρεσβύτερος Ιωάννης Κατής
Κυριακή της Σαμαρείτιδος, 28 Μαΐου 1989